Γραφειοκρατία, πολιτικές κόντρες και μία υπόθεση που καλά κρατεί
Θα δημοπρατηθεί το έργο κατασκευής νέας γέφυρας εντός 2020;
Τρία χρόνια συμπληρώνονται από την πτώση μέρους της γέφυρας Κομψάτου. Ήταν ξημερώματα Κυριακής 10 Σεπτεμβρίου 2017, όταν η γέφυρα κατέρρεε σαν «χάρτινη», αφήνοντας πίσω ευτυχώς μόνο συντρίμμια, κι όχι νεκρούς.
Η απουσία νεκρών (από τύχη μάλιστα καθώς λίγες ώρες νωρίτερα κομβόι οχημάτων επέστρεφε στα γειτονικά χωριά από δεξίωση γάμου στον Ίασμο) μάς επέτρεψε εξαρχής να ασχοληθούμε το τεχνικό κομμάτι: γιατί έπεσε η γέφυρα και πότε θα αποκατασταθεί ή θα φτιαχτεί νέα.
Η απουσία νεκρών (από τύχη μάλιστα καθώς λίγες ώρες νωρίτερα κομβόι οχημάτων επέστρεφε στα γειτονικά χωριά από δεξίωση γάμου στον Ίασμο) μάς επέτρεψε εξαρχής να ασχοληθούμε το τεχνικό κομμάτι: γιατί έπεσε η γέφυρα και πότε θα αποκατασταθεί ή θα φτιαχτεί νέα.
Η γέφυρα που έπεσε ήταν μάλιστα νεόκτιστη για οδική υποδομή. Προκάκουστο, αλλά κατασκευάστηκε μόλις 24 χρόνια προ της πτώσης της! Φαίνεται ότι η θέση της γέφυρας επί του στροβιλισμού του ποταμού Κομψάτου ήταν άστοχη σε συνδυασμό με την έλλειψη κατασκευής ενός χαμηλού φράγματος (χαλινού) κοντά στην γέφυρα που θα συγκρατούσε την στερεοπαροχή για να διατηρείται η θεμελίωση της γέφυρας πάντα σκεπασμένη. Έτσι, με τα χρόνια ο πυθμένας του ποταμού κατέβηκε περί των δύο μέτρων, «αποκαλύφθηκε» η θεμελίωση της γέφυρας, η γέφυρα άρχισε… να κουνιέται και με τα χρόνια κατέρρευσε. Το μόνο δημόσιο πόρισμα πάντως, μέχρι και σήμερα, βγήκε από την ερευνητική ομάδα της ΔΙΑΝΕΟΣΙΣ και γράφει: «[…] μετά από επιτόπια επίσκεψη των αρμόδιων υπηρεσιών, η αστοχία της οφείλεται μάλλον στην συμπεριφορά του τεχνικού έναντι των υδραυλικών φαινομένων».
Τα σοβαρά έγγραφα που αποκάλυψε ο «Χ»
Την ίδια ώρα, από τα τέλη του 2017 υπήρχαν έγγραφα τα οποία αποκάλυψε ο «Χ» κι επεσήμαναν την ανάγκη απομάκρυνσης των συντριμμιών, καθώς υπήρχε κίνδυνος για την παρακείμενη γέφυρα του ΟΣΕ! Στις 23/11/2017 κοινοποιήθηκε στους αρμοδίους της Περιφέρειας έγγραφο του ΟΣΕ σύμφωνα με το οποίο η παραμονή τού εν λόγω τμήματος εντός της κοίτης εγκυμονούσε κινδύνους για την κατάντη σιδηροδρομική γέφυρα, καθώς ήταν πιθανή η παράσυρση και πρόσκρουση του τμήματος αυτού με την σιδηροδρομική γέφυρα, λόγω μεγάλης πλημμυρικής ροής του χειμάρρου.
Ενάμιση χρόνο αργότερα, παρά το έγγραφο sos δεν είχε γίνει καμία ενέργεια απομάκρυνσης των συντριμμιών, γι’ αυτό στις 29/03/2019 η Εισαγγελέας Πρωτοδικών Ροδόπης απέστειλε έγγραφο στους αρμοδίους, καλώντας τις αρμόδιες υπηρεσίες να προβούν σε «άμεσες ενέργειες» για την αποφυγή και αντιμετώπιση του περιγραφέντος κινδύνου, που καταγράφηκε και στην από το 2017 έκθεση πραγματογνωμοσύνης της Ελένης Αμαξοπούλου, στην οποία επισημαινόταν ως πολύ σοβαρός ο κίνδυνος παράσυρσης του κατεστραμμένου τμήματος και η επακόλουθη πρόσκρουσή του στην σιδηροδρομική γέφυρα.
Το πεσμένο τμήμα της γέφυρας απομακρύνθηκε τελικά στα τέλη Νοεμβρίου 2019!
Το χρονικό της καθυστέρησης
Ο «Χ» έχει παρακολουθήσει μία-μία τις εξελίξεις γύρω από την υποδομή. Στις αρχές του 2018 η Περιφέρεια ΑΜΘ με απευθείας ανάθεση στο ΤΕΕ Θράκης (στη συμφωνία συμμετείχε κι ο Δήμος Ιάσμου), ανέθεσε το έργο «πραγματογνωμοσύνη - διερεύνηση αιτιών κατάρρευσης της γέφυρας και προτάσεις αποκατάστασής της».
Έναν χρόνο μετά την πτώση της γέφυρας, όπως αποκάλυψε ο «Χ», η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης έστειλε πίσω την απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου με την οποία δόθηκε πράσινο «φως» στην απευθείας ανάθεση. Ο περιφερειάρχης κατηγόρησε την Αποκεντρωμένη για πολιτικές σκοπιμότητες και μία νέα κόντρα «γεννήθηκε». Η γραφειοκρατία μάς οδήγησε σε διαγωνιστικές διαδικασίες αλλά πλέον μόνο για το δεύτερο σκέλος της μελέτης, δηλαδή τις προτάσεις αποκατάστασης. Η διερεύνηση των αιτιών πτώσης συνεχίστηκε μέσω της εισαγγελικής οδού και μέχρι σήμερα πολλά μένουν να ξεκαθαριστούν.
Η χρονική καθυστέρηση μάς φέρνει στον Μάιο του 2019, οπόταν και υπογράφηκε σύμβαση μεταξύ Περιφέρειας και μελετητή με αντικείμενο: αφ’ ενός τη μελέτη της υπάρχουσας κατάστασης, όπως έχει διαμορφωθεί μετά την πτώση του φορέα του ανατολικού φατνώματος στις 10/9/2017, ως προς την στατική επάρκεια των υπολειπόμενων δομικών συστημάτων, και αφ’ ετέρου η διατύπωση προτάσεων αποκατάστασης της γεφύρωσης και η μελέτη των έργων αυτών. Μετά από ένα αναλυτικό έγγραφο, ο μελετητής απεφάνθη ότι με την εξαίρεση του μεσόβαθρου Μ2, το οποίο είχε βλαφθεί ανεπανόρθωτα και η καθαίρεσή του ήταν επιβεβλημένη, όλα τα άλλα δομικά στοιχεία της γέφυρας (δηλ. τα δύο ακρόβαθρα και το δυτικό μεσόβαθρο Μ1) δύναται να επαναχρησιμοποιηθούν στην αποκατάσταση που θα επιλεγόταν, με την προϋπόθεση βέβαια της βαθείας θεμελίωσης του Μ1. Έτσι, διαμορφώθηκαν τρία σενάρια: Πρώτο, αποκατάσταση της γεφύρωσης ως υφίσταται. Δεύτερο, αποκατάσταση της γεφύρωσης ως υφίσταται με την προσθήκη ενός ανοίγματος στα δυτικά. Τρίτο, καθαίρεση της υφιστάμενης γέφυρας και κατασκευής νέας.
Μελετητής, Τεχνική Υπηρεσία Περιφέρειας ΑΜΘ και Περιφερειακό Συμβούλιο (το οποίο έχει αναλώσει δεκάδες ώρες συνεδριάσεων στο ζήτημα χωρίς όμως η πλειονότητα των συμβούλων να έχει τεχνική κατάρτιση!) πρόκριναν ως καλύτερη λύση την κατασκευή νέας γέφυρας.
Η απόφαση λαμβάνεται στις 8 Νοεμβρίου 2019. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές αναμένουμε το πόρισμα της μελέτης κατασκευής, προκειμένου να βγει σε δημοπρασία το έργο, με την τελευταία δέσμευση του περιφερειάρχη να λέει πως το έργο θα δημοπρατηθεί μέχρι τα τέλη 2020.
Μία γέφυρα σημαντική, όχι μόνο για τις μεταφορές
Ο επίλογος πάντως, βρίσκει εδώ και χίλιες περίπου ημέρες την γέφυρα Κομψάτου να παραμένει πεσμένη. Και αυτή είναι μόλις μία από τις τρεις γέφυρες της Δυτικής Ροδόπης που επιτρέπουν την διέλευση βαρέων οχημάτων από τον Κομψάτο. Οι άλλες δύο είναι της Εγνατίας Οδού και της ΕΟ Ξάνθης-Κομοτηνής, με ό, τι αυτό συνεπάγεται ακόμη και για την στρατιωτική σημασία μίας τέτοιας υποδομής.
Όσο για την «παλιά» γέφυρα Κομψάτου στο μισό χιλιόμετρο από την πεσμένη, αποδείχθηκε στατικότερη της «καινούργιας», πλην όμως εκτός από μερικά σημειακά έργα (καθώς και τις έρευνες στατικότητας) δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα για την αποκατάσταση του οδοστρώματος προ και μετά της γέφυρας.
Διονύσης Βοργιάς
xronos.gr
