Ολοκληρωμένο σχέδιο προκειμένου το τρένο να φτάσει στα σημαντικά λιμάνια της χώρας που έχουν αυτή τη δυνατότητα έχει εκπονήσει η ΕΡΓΟΣΕ. Αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη των συνδυασμένων μεταφορών.
Ένα βήμα πιο κοντά στην έναρξη της υλοποίησής του φέρνει το μεγάλο έργο της επέκτασης του προαστιακού από το Κορωπί προς το Λαύριο η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την οποία ενισχύεται με 1,8 εκατομμύρια ευρώ η δεύτερη φάση της σχετικής μελέτης.
Ειδικότερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το έργο κοινού ενδιαφέροντος«Μελέτες Φάσης Β – Τμήμα προαστιακού σιδηρόδρομου Αττικής: Κόμβος Κορωπίου – Λιμένας Λαυρίου» - 2012 -EL-91021-S- στον τομέα του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών(ΤΕΝ-Τ).
Το σχέδιο της επέκτασης προς το Λαύριο, προβλέπει την κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής μήκους 31 χιλιομέτρων, που θα ξεκινά από τον κόμβο Κορωπίου και θα καταλήγει στο Νέο Λιμένα Λαυρίου.
Πρόκειται για ένα έργο που αποτελεί βασικό στόχο του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας, όμως στην καλύτερη των περιπτώσεων δεν αναμένεται να είναι έτοιμο πριν από το 2020. Η μελέτη του έργου ανατέθηκε το 2006 με συγχρηματοδότηση από πιστώσεις των Διευρωπαϊκών Δικτύων. Ωστόσο προβλήματα και καθυστερήσεις στην υλοποίηση της μελέτης και στην προώθηση του έργου προκάλεσε το γεγονός ότι υπήρξαν διαφωνίες με τη χάραξη της γραμμής.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό η νέα γραμμή προβλέπεται να διαθέτει δύο σιδηροδρομικούς σταθμούς, στο Μαρκόπουλο και στο Λιμάνι του Λαυρίου, και επτά στάσεις στις περιοχές: Καλύβια, Κουβαρά, Κερατέα, Αμφιτρίτη, Περιγιάλι, Θορικό, Εκπαιδευτικό Κέντρο Λαυρίου. Η υλοποίηση του έργου θα επαναφέρει το τρένο στο Λαύριο καθώς η περιοχή εξυπηρετούνταν από τον Λαυρευωτικό Σιδηρόδρομο (γραμμή Λαυρίου - Αγίων Αναργύρων) η οποία όμως καταργήθηκε οριστικά στις αρχές τις δεκαετίας του 1960.
Βασικός πυλώνας για την ανάπτυξη του λιμανιού
Η επέκταση του σιδηροδρόμου προς το λιμάνι του Λαυρίου δεν θα εξυπηρετήσει μόνο μεγάλες περιοχές με έντονη οικιστική ανάπτυξη, οι οποίες σήμερα δεν έχουν πρόσβαση σε μέσο σταθερής τροχιάς, αλλά θα συμβάλει ιδιαίτερα και στην ανάπτυξη του τοπικού λιμανιού, το οποίο κάποιοι σχεδιασμοί προορίζουν ως βασικό λιμάνι ακτοπλοϊας για την περιοχή της Αττικής. Παράλληλα η συγκεκριμένη επέκταση αναμένεται ότι θα δώσει σημαντική ώθηση και στην ανάπτυξη του προαστιακού σιδηρόδρομου που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα.
Η σύνδεση των λιμανιών με τον σιδηρόδρομο αποτελεί μέρους του σχεδίου που έχει συντάξει η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ για την 5η Προγραμματική Περίοδο και το οποίο προβλέπει επέκταση του σιδηροδρόμου σε βασικά λιμάνια της χώρας όπως: Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Βόλος, Καβάλα, Πάτρα.
Στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης και της Αλεξανδρούπολης τα έργα υλοποιούνται ήδη, ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις πρόκειται για έργα που βρίσκονται σε επίπεδο μελετών. Ειδικά δε στην περίπτωση της Πάτρας δεν έχουν ακόμη ληφθεί τελικές αποφάσεις για την χάραξη του έργου, αφού εγκαταλείπεται, λόγω υψηλού κόστους το σχέδιο της υπογειοποίησης.
Η αναγκαιότητα της σύνδεσης των λιμανιών με το τρένο μόλις τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί στην Ελλάδα καθώς είναι πλέον σαφές ότι πρόκειται για απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να αναπτυχθεί το διαμετακομιστικό εμπόριο. Ενδεικτικό της ανυπαρξίας στρατηγικής για την ανάπτυξη των συνδυασμένων μεταφορών αποτελεί το γεγονός ότι σε κάποιες περιπτώσεις (π.χ. Αλεξανδρούπολη) ο σιδηρόδρομος απέχει λίγες εκατοντάδες μέτρα από τον προβλήτα του λιμανιού, χωρίς όμως να έχει ληφθεί μέριμνα για την σύνδεσή τους.