Το πέρασμα από της ατμήλατες
στις μηχανές Diesel.
Υπάλληλοι που σήμερα είναι συνταξιούχοι και εργάσθηκαν στις ατμήλατες μηχανές έχουν πολλά να πουν και να αφηγηθούν. Οι μαρτυρίες τους δίνουν τον περίγραμμα μιας άλλης εποχής. Ο κ. Ακριτίδης Γιώργος που προσλήφθηκε στον σιδηρόδρομο το 1949, θυμάται :« Όταν μπήκα στον Σ.Ε.Κ - σημερινό Ο.Σ.Ε - ήμουν θερμαστής και έπειτα μηχανοδηγός ύστερα βέβαια από κάποιες εξετάσεις. Το καύσιμο που χρησιμοποιούσαμε για ένα χρόνο περίπου ήταν η μπριγκέτα. Υλικό που μπορεί να ήταν φθηνό αλλά δεν ανέβαζε θερμίδες και δημιουργούσε συνεχώς προβλήματα όταν καίγονταν. Λες και εσκάγανε πυροτεχνήματα. Ακόμα έχω σημάδια στο σώμα μου από τα καψίματα, αλλά το δρομολόγιο έπρεπε να γίνει. Πολλές φορές έπαιρναν φωτιές τα χωράφια. Μετά βάλαμε το κάρβουνο και έτσι τα πράγματα έγιναν καλύτερα. Όμως η δουλειά , δουλειά. Έφτασα να δουλεύω μέχρι και 260 ώρες τον μήνα, κάτω από δύσκολες συνθήκες όπως καταλαβαίνεται. Παρόλα αυτά όταν ήρθαν οι μηχανές Ντίζελ , οι Γαλλίδες όπως τις έλεγαν. Δεν ενθουσιαστικά όμως και πολύ. Οι ατμήλατες είχαν άλλη χάρη όπως το περπάτημα τους, ο θόρυβος, ο ήχος της σφυρίχτρας, ήταν για μένα μαγευτικά. Δεν είχα κανένα ατύχημα εκτός από ένα περιστατικό με ένα γάιδαρο , που τον κτυπήσαμε χωρίς να φταίμε. Οι νέοι πρέπει να προσέχουν. Ας χάσουν και λίγα λεπτά από το δρομολόγιο. Θα τα βγάλουν. Μόνο κακό να μην κάνουν». Ο κ. Περγαντόπουλος Κώστας, τεχνίτης μηχανοστασίου και υπεύθυνος στην ομάδα βοηθείας, θυμάται: « Τα μέσα που είχαμε για την επισκευή των μηχανών ήταν πολύ λίγα. Τις συγκολλήσεις της κάναμε φωτίζοντας με ένα φανό που έκαιγε ασετιλίνη. Το χειμώνα καίγαμε μαγκάλια για να ξεπαγώσουν τα σωληνάρια που μετέφεραν το νερό στο καζάνι ατμού. Πολλές φορές οι μηχανές έκαιγαν και εμείς ήμασταν υποχρεωμένοι να μπούμε μέσα για την συντήρηση και την επισκευή. Έπρεπε να γίνει γρήγορα η δουλειά για να πραγματοποιηθεί το δρομολόγιο. Όταν υπήρχε αμηχανία ή εκτροχιασμό πηγαίναμε επί τόπου, είτε προς την Φλώρινα είτε προς Αλεξανδρούπολη, μέσα στα χιόνια και στην παγωνιά. Έτυχε να δουλέψω και 29 ημέρες το μήνα. Ήμασταν συνέχεια σε επιφυλακή. Όποτε μας καλούσαν πηγαίναμε. Δεν υπήρχε για εμάς νύχτα ή ημέρα. γιορτή ή αργία. Ήμασταν πάντα σε ετοιμότητα».
Η ατμομηχανή φέρνει επανάσταση
στις χερσαίες μεταφορές
Η ανακάλυψη της ατμήλατης μηχανής και της σφυρηλατημένης σιδηροτροχιάς φέρνουν στην κυριολεξία επανάσταση στις χερσαίες μεταφορές. Πριν όμως φτάσουμε στην μεγάλη ανθρώπινη επιτυχία, να σημειώσουμε ότι χρειάστηκαν να περάσουν δεκάδες χρόνια για να πραγματοποιηθεί αυτό το επίτευγμα. Οι αποτυχίες που καταγράφηκαν στην ιστορία είναι παρά πολλές, αλλά οι προσπάθειες δεν σταμάτησαν. Οι μηχανικοί της Ευρώπης, της εποχής εκείνης, δεν το βάζουν κάτω. Το 1820 το παζλ των προσπαθειών τους οδηγεί στην αρχή της ιστορίας του σιδηρόδρομου. Η μια επιτυχία διαδέχεται την άλλη και η πορεία που ακολουθείται βρίσκεται στον σωστό δρόμο. Οι συρμοί με την ατμήλατη μηχανή να έλκονται είναι γεγονός. Γεγονός επίσης είναι και η χρήση της στις επιβατικές και εμπορικές μεταφορές. Η εξάπλωση των σιδηροδρομικών δικτύων από περιοχή σε περιοχή και από χώρα σε χώρα είναι ραγδαίες. Οι παραγγελίες για την κατασκευή ατμομηχανών είναι μεγάλη. Ταυτόχρονα μεγάλη ανάπτυξη παρουσιάζεται στην βιομηχανία, αφού οι πρώτες ύλες μεταφέρονται στο τόπο επεξεργασίας γρήγορα και σε μεγάλες ποσότητες σχετικά με το παρελθόν. Περιοχές μεγάλες γίνονται σύντομα μεγάλα οικονομικά και εμπορικά κέντρα. Το τρένο γίνεται για πολλά χρόνια ο κυρίαρχος των χερσαίων μεταφορών. Παράλληλα γίνεται ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε λαούς που έχουν διαφορετική κουλτούρα και πολιτισμό.
