Εφάπαξ με ποσά πολλών ταχυτήτων παίρνουν οι συνταξιούχοι από ταμεία του ιδιωτικού τομέα των ΔΕΚΟ και των τραπεζών, με ποσά που ξεπερνούν τα 70.000 ευρώ για ορισμένες κατηγορίες όπως των εργαζομένων στα λιμάνια, και των υπαλλήλων του ΟΣΕ.
Κώστας Κατίκος
eleftherostypos.gr
Σύμφωνα με τον πίνακα των πληρωμών που αποκαλύπτει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» με τις πληρωμές που έγιναν στο 10μηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2025, το υψηλότερο εφάπαξ κατέβαλαν οι τομείς πρόνοιας του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης, των Λιμενεργατών και του ΟΣΕ.
Τα χαμηλότερα ποσά με λίγο πάνω από 3.000 ευρώ κατέβαλαν οι τομείς πρόνοιας των συνταξιούχων του ΤΕΑΥΕΚ (εμπορικών καταστημάτων) και των Τσιμέντων.
Σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα, το μέσο εφάπαξ για τους συνταξιούχους από ταμεία ΔΕΚΟ, τραπεζών και ιδιωτικού τομέα, διαμορφώνεται ως εξής:
*Για τους συνταξιούχους του ΟΣΕ το πληρωτέο ποσό για το 10μηνο του 2025, ανέρχεται στα 70.624 ευρώ. Σε σχέση με το 2024 είναι αυξημένο κατά 22.929 ευρώ και σε σχέση με το 2023, έχει αύξηση κατά 12.429 ευρώ.
*Για τους συνταξιούχους λιμενεργάτες το πληρωτέο ποσό για το 10μηνο του 2025, ανέρχεται στα 72.331 ευρώ. Σε σχέση με το 2024 είναι μειωμένο κατά 33.592 ευρώ και σε σχέση με το 2023, έχει αύξηση κατά 6.511 ευρώ.
*Για τους συνταξιούχους από τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) το μέσο πληρωτέο ποσό για το 10μηνο του 2025, ανέρχεται στα 77.100 ευρώ. Σε σχέση με το 2024 είναι αυξημένο κατά 17.182 ευρώ και σε σχέση με το 2023, έχει αύξηση κατά 892 ευρώ.
*Για τους συνταξιούχους του Οργανισμού Λιμένος Πειραιά (ΟΛΠ) το μέσο πληρωτέο ποσό για το 10μηνο του 2025, ανέρχεται στα 37.376 ευρώ. Σε σχέση με το 2024 είναι αυξημένο κατά 7.434 ευρώ και σε σχέση με το 2023, έχει αύξηση κατά 1.144 ευρώ.
*Για τους συνταξιούχους του ΟΤΕ το μέσο πληρωτέο εφάπαξ για το 10μηνο του 2025, ανέρχεται στα 42.330 ευρώ και είναι ίδιο σε σχέση με το 2024, ενώ εμφανίζει αύξηση κατά 5.452 ευρώ σε σχέση με το 2023.
*Για τους συνταξιούχους της ΕΡΤ το πληρωτέο εφάπαξ για το 10μηνο του 2025, ανέρχεται στα 31.852 ευρώ κατά μέσο όρο ευρώ και είναι αυξημένο κατά 1.241 ευρώ σε σχέση με το 2024.
*Για τους συνταξιούχους της ΔΕΗ το πληρωτέο εφάπαξ για το 10μηνο του 2025, ανέρχεται στα 48.880 ευρώ. Σε σχέση με το 2024 είναι αυξημένο κατά 5.068 ευρώ και σε σχέση με το 2023, έχει αύξηση κατά 16.289 ευρώ.
*Για τους συνταξιούχους τραπεζικούς που κατέβαλαν εισφορές πρόνοιας στο ταμείο της πρώην Ιονικής το μέσο πληρωτέο εφάπαξ για το 10μηνο του 2025, ανέρχεται στα 36.162 ευρώ, και είναι μειωμένο κατά 5.329 ευρώ σε σχέση με όσους αποχώρησαν το 2024 και κατά 6.749 ευρώ για όσους αποχώρησαν το 2023.
Οι αυξήσεις στα εφάπαξ που καταβάλουν διάφοροι τομείς πρόνοιας του ιδιωτικού τομέα και των ΔΕΚΟ, οφείλονται αφενός στο ότι οι ασφαλισμένοι από τους εν λόγω φορείς κατέβαλαν υψηλότερες εισφορές βάσει των αποδοχών τους, αλλά και κυρίως στο γεγονός ότι συνταξιοδοτούνται με περισσότερα χρόνια ασφάλισης, οπότε έχουν και περισσότερα χρόνια καταβολής εισφορών στους κλάδους εφάπαξ.
Η λίστα αναμονής και το χρονοδιάγραμμα των πληρωμών
Σε λίστα αναμονής για το εφάπαξ είναι πάνω από 20.000 συνταξιούχοι και αν υπολογίσει κανείς και όσους υπέβαλαν αιτήσεις συνταξιοδότησης το 2025 και δικαιούνται εφάπαξ, τότε ο αριθμός των εν αναμονή συνταξιούχων για το εφάπαξ φτάνει σχεδόν στο διπλάσιο.
Στο 10μηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου πληρώθηκαν το εφάπαξ 31.700 συνταξιούχοι και εκτιμάται ότι στο τελευταίο δίμηνο του 2025 θα πληρωθούν άλλοι 10.000 συνταξιούχοι.
Ο χρόνος αναμονής για το εφάπαξ έχει μειωθεί σημαντικά σε σχέση με το παρελθόν στο Δημόσιο και αντί για 12 και 24 μήνες που μεσολαβούσαν για την πληρωμή του τώρα οι συνταξιούχοι πληρώνονται μέσα στο εξάμηνο μετά τη συνταξιοδότηση.
Ωστόσο τα χρονοδιαγράμματα δεν τηρούνται σε όλες τις Διευθύνσεις απονομών του εφάπαξ, λόγω των διαδοχικών υπηρεσιακών μεταβολών που έχουν συχνά πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι. Το μεγαλύτερο πρόβλημα με αυτές τις μεταβολές παρουσιάζεται σε υπαλλήλους που υπηρετούν στους ΟΤΑ και στα δημόσια νοσοκομεία. Ο βασικότερος λόγος που καθυστερούν οι πληρωμές είναι διότι δεν αποτυπώνονται όλες οι εισφορές που κατέβαλαν οι υπάλληλοι στους τομείς Πρόνοιας στους οποίους ασφαλίστηκαν και αναζητούνται ή διορθώνονται εκ των υστέρων δηλαδή μετά τη συνταξιοδότησή τους με αποτέλεσμα να πηγαίνουν πίσω κα οι πληρωμές του εφάπαξ.
Το «κούρεμα» και οι προτάσεις για να σταματήσουν οι μειώσεις
Το εφάπαξ βαίνει αργά και σταθερά μειούμενο όσο περισσότερα είναι τα χρόνια που προσθέτουν οι ασφαλισμένοι από το 2014 και μετά και αυτό συμβαίνει λόγω της αλλαγής στον υπολογισμό του εφάπαξ που εισήγαγε ο νόμος 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου).
Ο νόμος προβλέπει ότι όσοι συνταξιοδοτούνται από 1/1/2014 και μετά για τα έτη ασφάλισης ως το 2013 παίρνουν εφάπαξ με βάση το 60% του μέσου όρου των αποδοχών τους (ή των εισφορών που κατέβαλαν αν πρόκειται για αυτοαπασχολούμενους) στην πενταετία 2009-2013 και από το 2014 και μετά παίρνουν πίσω άτοκα τις εισφορές τους.
Για να ισοφαρίσουν οι ασφαλισμένοι τις απώλειες, θα πρέπει να πληρώνουν εισφορές για περισσότερα χρόνια. Για να πάρουν δηλαδή ένα εφάπαξ των 35.000 ευρώ, από το Δημόσιο θα πρέπει να συμπληρώσουν 40ετία, ενώ τα προηγούμενα χρόνια, έπαιρναν το ίδιο ποσό με 35ετία.
Για παράδειγμα, υπάλληλος που συνταξιοδοτήθηκε από το Δημόσιο το 2013 με 37 έτη και μισθό 1.600 ευρώ πήρε εφάπαξ 35.520 ευρώ, ενώ ένας υπάλληλος που θα συνταξιοδοτηθεί το 2029 έχοντας τότε 37ετία και τον ίδιο περίπου μισθό, θα πάρει εφάπαξ 21.740 ευρώ.
Στην πράξη το πρώτο κομμάτι του εφάπαξ, αυτό που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης ως το 2014 είναι αυτό που αποδίδει περισσότερα στους συνταξιούχους, ενώ το δεύτερο κομμάτι που αναλογεί στα έτη ασφάλισης από το 2015 και μετά, είναι «μηδενικής απόδοσης» καθώς ο αλγόριθμος του εφάπαξ είναι τέτοιος που επιστρέφει τις εισφορές στους συνταξιούχους. Αν συνυπολογιστεί δε το γεγονός ότι η επιστροφή αυτή είναι και άτοκη τότε λαμβάνοντας υπόψη και τον πληθωρισμό, το τμήμα εφάπαξ για τα έτη ασφάλισης μετά το 2015 καταλήγει να είναι μικρότερο από τις εισφορές που κατέβαλαν οι ασφαλισμένοι.
Επιστρέφονται οι εισφορές στο εφάπαξ;
Ενώ στο παρελθόν δεν προβλεπόταν η επιστροφή εισφορών για το εφάπαξ, η νομοθεσία έχει προβλέψει από το 2020 και μετά ότι οι ασφαλισμένοι που πλήρωσαν εισφορές υπέρ κλάδων πρόνοιας αλλά δεν έχουν τον απαιτούμενο χρόνο για να θεμελιώσουν δικαίωμα λήψης εφάπαξ, μπορούν να ζητήσουν από το ταμείο που ασφαλίστηκαν να τους επιστρέψει τις εισφορές που κατέβαλαν. Προσοχή, όμως, γιατί το αίτημα θα πρέπει να υποβληθεί όταν φτάσουν να συνταξιοδοτηθούν επειδή τότε θα εξεταστεί αν πληρούν ή όχι τις προϋποθέσεις για να πάρουν και το εφάπαξ.
ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου που συνταξιοδοτούνται με πολλά χρόνια ασφάλισης και υψηλές αποδοχές θα πάρουν καλύτερο εφάπαξ και θα μειώσουν τη χασούρα που προκαλούν οι αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού της παροχής.
ΧΑΜΕΝΟΙ
Οι νέοι (μετά το 2010) ασφαλισμένοι του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα που αναγκάζονται να πληρώνουν εισφορές πρόνοιας χωρίς κανένα αντίκρισμα γιατί αντί για εφάπαξ θα πάρουν στην καλύτερη περίπτωση πίσω τις εισφορές τους και μάλιστα άτοκα.
| ΤΟΜΕΑΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ | ΜΕΣΟ ΠΛΗΡΩΤΕΟ ΕΦΑΠΑΞ 10μηνο 2025 | ΜΕΣΟ ΠΛΗΡΩΤΕΟ ΕΦΑΠΑΞ 2024 | ΜΕΣΟ ΠΛΗΡΩΤΕΟ ΕΦΑΠΑΞ 2023 | ΔΙΑΦΟΡΑ 2025/2024 | ΔΙΑΦΟΡΑ 2025/2023 |
| ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΠΑΞ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ | |||||
| ΤΕΑΥΕΚ | 3.041 € | 2.900 € | 2.633 € | 140 € | 407 € |
| ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ | 3.039 € | 6.412 € | 3.442 € | – 3.373 € | – 403 € |
| ΜΕΤΑΛΛΟΥ | 5.192 € | 4.850 € | 4.641 € | 341 € | 551 € |
| ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ | 17.624 € | 2.896 € | 15.552 € | 14.728 € | 2.072 € |
| ΛΙΜΕΝΕΡΓΑΤΩΝ | 72.331 € | 105.924 € | 65.820 € | – 33.592 € | 6.511 € |
| ΟΛΠ | 37.376 € | 29.942 € | 36.232 € | 7.434 € | 1.144 € |
| ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΩΝ | 12.042 € | 7.058 € | 15.050 € | 4.984 € | – 3.008 € |
| ΤΑΞΥ | 7.311 € | 7.521 € | 7.930 € | – 209 € | – 619 € |
| ΤΠΠΟΛΘ | 77.100 € | 59.919 € | 76.208 € | 17.182 € | 892 € |
| ΤΠΠΟΥΘ | 44.938 € | 62.777 € | 49.193 € | – 17.840 € | – 4.256 € |
| ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΜΕΩΝ | 5.922 € | 5.567 € | 6.082 € | 355 € | – 160 € |
| ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΆΠΑΞ ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΩΝ | |||||
| ΟΤΕ | 42.330 € | 42.313 € | 36.877 € | 17 € | 5.452 € |
| ΟΣΕ | 70.624 € | 47.695 € | 58.195 € | 22.929 € | 12.429 € |
| ΕΡΤ | 31.852 € | 30.611 € | 31.838 € | 1.241 € | 14 € |
| ΔΕΗ | 48.880 € | 43.812 € | 32.591 € | 5.068 € | 16.289 € |
| ΕΜΠΟΡΙΚΗ | 27.783 € | 27.759 € | 25.176 € | 24 € | 2.606 € |
| ΙΛΤ | 36.162 € | 41.491 € | 42.418 € | – 5.329 € | – 6.256 € |
| ΤΠΙΣΥΤ | 15.867 € | 16.653 € | 16.040 € | – 785 € | – 173 € |
| ΤΠΕΥΠ ΑΘΗΝΑΣ | 42.145 € | 49.556 € | 48.894 € | – 7.411 € | – 6.749 € |
| ΤΠΕΥΠ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ | 54.584 € | 47.823 € | – | 6.760 € | – |
| ΤΠΑΕΝ | 16.848 € | 21.957 € | 21.118 € | – 5.109 € | – 4.270 € |
| ΤΠΚΠΕΝ | 5.184 € | 5.471 € | 7.764 € | – 286 € | – 2.580 € |
| ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΜΕΩΝ | 20.522 € | 23.248 € | 21.131 € | – 2.726 € | – 609 € |
