Το σιδηροδρομικό ατύχημα στη Σλοβακία θύμισε Τέμπη - Οι ομοιότητες και οι διαφορές

Η μετωπική δύο τρένων που έφερε στην επιφάνεια ελλείψεις και ολιγωρία

ΗΣλοβακία τις τελευταίες μέρες βιώνει κάτι παρεμφερές με εμάς. Δύο τρένα, στα ανατολικά της χώρας, μακριά από την πρωτεύουσα, βρέθηκαν στην ίδια γραμμή και συγκρούστηκαν μετωπικά. Οι τραυματίες είναι περίπου 70, ορισμένοι εξ αυτών σοβαρά. Ανθρώπινη απώλεια δεν υπήρξε. Και οι δύο οδηγοί συμπεριλαμβάνονται στους τραυματίες.

Λευτέρης Κοκκίνης

reader.gr

Οι ομοιότητες με αυτό που συνέβη στα Τέμπη είναι αρκετές. Υπάρχουν μαζί με τις διαφορές, τόσο στο αφήγημα, όσο και στις αιτίες και την γενικότερη διαχείριση του σιδηροδρομικού δικτύου. Η σύγκριση είναι αναπόφευκτη.

Ήρθαμε σε επαφή με μια έγκυρη δημοσιογραφική πηγή από την εφημερίδα Denník N, μια από τις μεγαλύτερες στη Σλοβακία. Ο άνθρωπος που μας ενημέρωσε ανέφερε εξαρχής πως το πρώτο πράγμα που σκέφτηκε μαθαίνοντας για το ατύχημα στην χώρα του, ήταν οι ομοιότητες με το δυστύχημα στα Τέμπη.

Πάλι, φταίει μόνο ο μηχανοδηγός

Είναι παράξενη η πρώτη ομοιότητα που μάλλον είναι και το βασικό αντανακλαστικό της εκάστοτε κυβερνητικής εξουσίας, να αποποιηθεί την ευθύνη. Πριν ακόμη γίνουν ξεκάθαρα τα αίτια του ατυχήματος, μέλη της κυβέρνησης της Σλοβακίας, έσπευσαν να τονίσουν πως η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά τον οδηγό της μιας αμαξοστοιχίας.

Το σημείο του ατυχήματος είναι εκεί που οι δύο διερχόμενες αμαξοστοιχίες συναντιούνται. Οι δύο ράγες γίνονται μια και ένας φωτεινός σηματοδότης που βρίσκεται εκεί ελέγχει την κίνηση. Σύμφωνα με τις αρχές, ο ένας από τους δύο μηχανοδηγούς δεν πρόσεξε την κόκκινη ένδειξη του σηματοδότη και συνέχισε την πορεία του. O άλλος μηχανοδηγός, συνειδητοποίησε τι πρόκειται να συμβεί και φρέναρε, με αποτέλεσμα η σφοδρότητα της σύγκρουσης να είναι σημαντική αλλά περιορισμένη.Από το σημείο του ατυχήματος | Facebook

Πριν όμως βγουν επίσημα πορίσματα ή ακόμη ολοκληρωθούν οι έρευνες, η κυβέρνηση έριξε την αποκλειστική ευθύνη στον μηχανοδηγό που έκανε το λάθος. Το ατύχημα όμως φέρνει στο φως την παραμέληση του σιδηροδρομικού δικτύου από ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκό κράτος κι ενώ υπάρχει ανθρώπινο λάθος, η απόδοση ευθυνών είναι λίγο πιο περίπλοκη από εύκολα κυβερνητικά αφηγήματα. Σε Σλοβακία και Ελλάδα.

Απαρχαιωμένο δίκτυο χωρίς τηλεδιοίκηση

Η ίδια πηγή μας επιβεβαίωσε πως είναι σαν κοινό μυστικό η έλλειψη ασφάλειας στους σιδηροδρόμους της χώρας και πως η κυβέρνηση προσπαθεί να ρίξει όλη την ευθύνη στον μηχανοδηγό. Η Σλοβακία, λόγω της γεωγραφικής θέσης της, είναι ένας κόμβος. Το δίκτυό της συνδέεται με τις χώρες που συνορεύει και τα δρομολόγια προς Τσεχία, Ουγγαρία και Πολωνία είναι πολύ συχνά.

Παρόλα αυτά, το δίκτυο είναι απαρχαιωμένο και χρονολογείται πριν από την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος το 1989. Τηλεδιοίκηση και σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει παρά μόνο στο 11% ολόκληρου του δικτύου.

Οι οδηγοί επικοινωνούν με τους σταθμούς μέσω ασυρμάτου και λαμβάνουν την απαραίτητη καθοδήγηση μέσω του εκάστοτε φωτεινου σηματοδότη στις ράγες. Άρα, στις περισσότερες περιπτώσεις, η όλη διαχείριση βρίσκεται στα χέρια ενός μόνο ανθρώπου, του μηχανοδηγού, χωρίς καμία υποστήριξη από το σύστημα.

Στην καμπίνα του οδηγού, για περιπτώσεις που ο ίδιος νιώσει κάποια αδιαθεσία, υπάρχει ένα κουμπί που μόλις πατηθεί, το τρένο σταματάει αυτόματα λίγη ώρα μετά.

. Από το σημείο του ατυχήματος | Facebook

Ταυτόχρονα, η Σλοβακία είναι μια από τις χώρες που δεν έχουν εγκαταστήσει το ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλειας σε όλες τις γραμμές του δικτύου. Από το σύνολο 3600 χιλιομέτρων περίπου, το ECTS έχει εγκατασταθεί μόνο σε 250 χιλιόμετρα.

Μαζί με όλα αυτά, οι μηχανοδηγοί συχνά οδηγούνται σε εξάντληση λόγω του φόρτου εργασίας. Στην εν λόγω γραμμή που συνέβη το ατύχημα, τα δρομολόγια έχουν διπλασιαστεί και από 4ωρα που ήταν στο παρελθόν, έχουν γίνει 2ωρα επιβαρύνοντας σημαντικά το προσωπικό. Στις ομοιότητες ας σημειωθεί και η προειδοποίηση των μηχανοδηγών το προηγούμενο διάστημα πως ένα ατύχημα είναι θέμα χρόνου…

Αυτό το σιδηροδρομικό ατύχημα είναι το μεγαλύτερο που έχει συμβεί ποτέ στην Σλοβακία. Οι αρχές μιλούν για αποκλειστική ευθύνη του οδηγού αλλά όλα τα στοιχεία δείχνουν πως δεν είναι μόνο αυτό το ζήτημα.

Τέτοιου είδους ατυχήματα σε χώρες πέρα από την δική μας υποδηλώνουν με τρόπο περίτρανο πως η κρατική αμέλεια και ολιγωρία μπορούν να έχουν τραγικά αποτελέσματα και πως δεν είναι δυνατόν οι ζωές εκατοντάδων επιβατών να βρίσκονται αποκλειστικά στα χέρια ενός αλάνθαστου μηχανοδηγού. Οι άνθρωποι στα Τέμπη το ξέρουν αυτό καλά…

Μια τελευταία ερώτηση απευθύναμε στην πηγή μας, αν ο τόπος του ατυχήματος «πειράχτηκε» καθόλου από τις αρχές για να επανέλθει σε λειτουργία το δίκτυο. Η απάντηση ήταν αρνητική, δεν μετακινήθηκε ούτε πέτρα.