-Από τα μεγαλόπνοα σχέδια στην… «ελεύθερη πτώση»
-Ρήξη στη σχέση με τον νέο υπουργό Μεταφορών
-Στις ράγες της… ανασυγκρότησης
Σοβαρές απώλειες στις μακρινές διαδρομές και τη μεταφορά φορτίων, προβλήματα στις υποδομές, με αποκορύφωμα οικονομικά ελλείμματα άνευ προηγουμένου. Αυτοί είναι συνοπτικά οι λόγοι που οδήγησαν την περασμένη Πέμπτη στην αποπομπή του CEO Richard Lutz από το τιμόνι της γερμανικής σιδηροδρομικής εταιρείας Deutsche Bahn, η οποία είναι βασικός διεκδικητής για τη θέση του Technical Manager στον νέο ΟΣΕ.
mononews.gr
Αν και ο ελληνικός σιδηρόδρομος βρίσκεται σε στάδιο αναδιοργάνωσης με ορίζοντα ολοκλήρωσης των έργων υποδομών το καλοκαίρι του 2026, όπως όλα δείχνουν σε αντίστοιχη κατάσταση βρίσκεται και ο γερμανικός κολοσσός, αν αναλογιστεί κανείς ότι τα τελευταία χρόνια τελεί υπό κακή λειτουργική και οικονομική απόδοση. Το ποτήρι ξεχείλισε, όχι μόνο όταν τον Ιούνιο του 2024 η ακρίβεια στα δρομολόγια μειώθηκε δραματικά αγγίζοντας το 52,9%, αλλά και από το γεγονός ότι παρά τις αυξημένες πωλήσεις και τις προσπάθειες αποκατάστασης, τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας συνέχισαν να παραμένουν αρνητικά με στόχο το ισοζύγιο για το 2025.
Την ίδια ώρα, όσον αφορά στα μεγάλα έργα υποδομής, όπως η ανακατασκευή του σταθμού Stuttgart 21, παρουσίασαν υπερβάσεις κόστους και αμφιλεγόμενες διαδικασίες. Η απόφαση για την αποπομπή του Lutz ήταν πλέον μονόδρομος για το γερμανικό κράτος, με τον υπουργό Μεταφορών Patrick Schnieder να αναφέρει πως πρόκειται για ευκαιρία αλλαγής στρατηγικής και βαθύτερων μεταρρυθμίσεων στο σιδηροδρομικό σύστημα της Γερμανίας.
«Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Δρ. Lutz για την μεγάλη του αφοσίωση κατά τη διάρκεια αυτών των δύσκολων καιρών για τη Deutsche Bahn», δήλωσε ο Schnieder, προσθέτοντας στη συνέχεια «Είμαι βέβαιος ότι θα συνεχίσει να δίνει τον καλύτερο εαυτό του για τους σιδηροδρόμους κατά τις υπόλοιπες εβδομάδες», καθώς ο Lutz θα παραμείνει στον ρόλο του μέχρι να βρεθεί ο αντικαταστάτης του.
Από τα μεγαλόπνοα σχέδια στην… «ελεύθερη πτώση»
Γεννημένος στις 6 Μαΐου 1964 στο Landstuhl της Γερμανίας, ο Richard Lutz μεγάλωσε σε μια οικογένεια με σιδηροδρομική παράδοση, μιας και η οικογένεια του πατέρα του εργαζόταν στον τομέα των σιδηροδρόμων, κάτι που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επαγγελματική του πορεία. Σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Saarland και απέκτησε διδακτορικό το 1998 από το Πανεπιστήμιο Kaiserslautern στη χρηματοοικονομική ανάλυση.
Η καριέρα του στην DB ξεκίνησε το 1994, όταν ήταν μόλις 30 ετών. Αρχικά απασχολήθηκε στον τομέα των οικονομικών και του ελέγχου (finance & controlling). Κατείχε διάφορες ανώτερες διοικητικά θέσεις στον τομέα των οικονομικών και, στη συνέχεια, από το 2010 έως το 2017, ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου για τα οικονομικά και τον έλεγχο. Από το 2003 δε, ήταν επικεφαλής του Corporate Controlling και από το 2010 έως το τέλος του 2018 μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου για τα οικονομικά ζητήματα της εταιρείας.
Έχοντας πολυετή εμπειρία στους τομείς των οικονομικών και τις διαχείρισης οργανισμών, ο Lutz θεωρήθηκε από τη γερμανική κυβέρνηση και τον τότε υπουργό Μεταφορών ως το ιδανικότερο πρόσωπο για να αναλάβει τα ηνία της εταιρείας, καθώς θεωρείται ως μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες στον χώρο των γερμανικών σιδηροδρόμων. Έτσι, από τις 22 Μαρτίου 2017 ο Lutz ανέλαβε τα καθήκοντα του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου και CEO της Deutsche Bahn. Κατά τη διάρκεια της θητείας του προώθησε τη στρατηγική “Strong Rail” που στοχεύει στον εκσυγχρονισμό, την ψηφιοποίηση, τη βιωσιμότητα και τη μεγαλύτερη γεωγραφική σύνδεση του σιδηροδρομικού δικτύου στην Ευρώπη και υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής μεγάλων επενδύσεων (€150 δισ. περίπου) για την αναβάθμιση των παλαιωμένων υποδομών.
Αρχικά, το 2017 η εταιρεία κατέγραψε σημαντικά οικονομικά αποτελέσματα με έσοδα 42,7 δισεκατομμύρια ευρώ και λειτουργικό κέρδος (EBIT) 2,15 δισεκατομμύρια ευρώ. Το καθαρό κέρδος ήταν 765 εκατομμύρια ευρώ, με σημαντική αύξηση σε σχέση με το 2016. Ωστόσο, η εταιρεία σταδιακά παρουσίασε απογοητευτικά οικονομικά αποτελέσματα. Το 2022 η DB σημείωσε αύξηση εσόδων αγγίζοντας τα 56,3 δισ. ευρώ, όμως με μεικτά οικονομικά αποτελέσματα λόγω λειτουργικών ζημιών και αυξημένου κόστους κεφαλαίου. Ακολούθως, η DB Cargo, θυγατρική της εταιρείας, παρουσίασε συνεχιζόμενες ζημίες, με αποκορύφωμα το 2023 που κατέγραψε ζημιογόνο καθαρό αποτέλεσμα 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ, γεγονός που επηρέασε την συνολική οικονομική εικόνα της.
Συν τοις άλλοις, το 2024 η DB έκλεισε με λειτουργική ζημία 333 εκατομμυρίων ευρώ, λόγω ελλείψεων στη μεταφορά φορτίων και υψηλών δαπανών λειτουργίας. Βέβαια, ισχυρό πλήγμα για τον γερμανικό σιδηροδρομικό κολοσσό ότι μειώθηκε η ακρίβεια των δρομολογίων και η αξιοπιστία του, με ανάγκες επενδύσεων σε υποδομές και λειτουργικές προκλήσεις να αυξάνονται ολοένα και περισσότερο.
Την ίδια ώρα, οι προβλέψεις αναφέρουν ότι το 2025 αναμένονται δυσκολίες, με τον τελευταίο διαθέσιμο ενδιάμεσο απολογισμό να δείχνει μια κατάσταση σταθεροποίησης αλλά και πρόκλησης για αλλαγή στρατηγικής. Υπενθυμίζουμε ότι η λειτουργική ζημία το πρώτο εξάμηνο του 2025 μειώθηκε κατά περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ, εμφανίζοντας σαφή βελτίωση στα οικονομικά της αποτελέσματα.
Η DB συνεχίζει την υλοποίηση του προγράμματος αναδιάρθρωσης που στοχεύει στη βελτίωση υποδομών, λειτουργικότητας και κερδοφορίας μέχρι το 2027, ενώ αναμένεται η πώληση της θυγατρικής DB Schenker, γεγονός που θα μειώσει το χρέος και θα επιτρέψει συγκέντρωση στην κύρια σιδηροδρομική δραστηριότητα.
Ρήξη στη σχέση με τον νέο υπουργό Μεταφορών
Όπως αναφέρουν γερμανικά ΜΜΕ, στο «παρασκήνιο» της αποπομπής του Lutz βρίσκονται και οι τεταμένες σχέσεις του με τον νέο υπουργό Μεταφορών. «Η αποτυχημένη επικοινωνία σχετικά με τις αλλαγές στο προσωπικό της θυγατρικής DB InfraGo προκάλεσε την οργή του υπουργείου στο Invalidenpark: ο Schnieder ανακοίνωσε μέσω της FAZ ότι τα ”κορσέ” θα αποσυρθούν», υποστηρίζει η Franffurter Allgemeine, προσθέτοντας «Ο διευθυντής υιοθέτησε μια όλο και πιο συγκρουσιακή στάση. Παρά τις επιπλέον δεσμεύσεις δισεκατομμυρίων από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, προειδοποίησε ότι τα κεφάλαια δεν ήταν επαρκή για να εξασφαλίσουν το μέλλον των σιδηροδρόμων. Επισήμανε επίσης την έλλειψη χρηματοδότησης για την αντιστάθμιση των τελών πρόσβασης στις γραμμές, ένα είδος σιδηροδρομικού διοδίου. Εάν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν αυξήσει αυτά τα τέλη, οι σιδηρόδρομοι θα πρέπει επίσης να εξετάσουν το ενδεχόμενο μείωσης των υπηρεσιών μεγάλων αποστάσεων. Οι επικριτές το είδαν αυτό ως απειλή».
«Η δημόσια οργή για τις καθυστερήσεις, τις ακυρώσεις δρομολογίων και τα κακά οικονομικά αποτελέσματα της κρατικής εταιρείας είχε συσσωρευτεί εδώ και καιρό, και ο Lutz θεωρούνταν εξίσου υπεύθυνος για την κατάσταση. Το CDU/CSU και το SPD είχαν ήδη συμφωνήσει για την αναδιάρθρωση του εποπτικού συμβουλίου και του διοικητικού συμβουλίου στο πλαίσιο της συμφωνίας συνασπισμού, γεγονός που οδήγησε σε μήνες εικασιών σχετικά με το μέλλον του Lutz. Ο στόχος, σύμφωνα με τη συμφωνία, είναι να αντανακλάται περισσότερη εμπειρογνωμοσύνη και να επιτευχθεί εξορθολογισμός, κάτι που τώρα εφαρμόζεται για πρώτη φορά», αναφέρει συμπληρωματικά η εφημερίδα
Παράλληλα, ο Γερμανός υπουργός Μεταφορών Patrick Schnieder έχει χαρακτηρίσει την κατάσταση των σιδηροδρόμων «δραματική». «Οι σιδηρόδρομοι πρέπει να είναι ακριβείς, ασφαλέστεροι και καθαροί, και η εταιρεία πρέπει να γίνει ταχύτερη, πιο ευέλικτη, πιο αποτελεσματική και πιο οικονομική», είπε καταλήγοντας.
Στις ράγες της… ανασυγκρότησης
Πηγή: Adobe StockΜετά την απομάκρυνση του Lutz, η εταιρεία μπαίνει εκ νέου στις ράγες της…ανασυγκρότησης, υλοποιώντας ένα πρόγραμμα που θα την οδηγήσει ξανά στις πάλαι ποτέ ένδοξες ημέρες της.
Ειδικότερα, η πλάνο του γερμανικού κράτους περιλαμβάνει:
την αναδιάρθρωση και ανασυγκρότηση της εταιρείας με στόχο τη βελτίωση της λειτουργικής και οικονομικής αποδοτικότητας,
την εφαρμογή στρατηγικής ανόρθωσης που περιλαμβάνει τη συρρίκνωση εξόδων, την αποεπένδυση σε μη αποδοτικά κομμάτια, τη βελτίωση περιθωρίων κέρδους και την εστίαση σε αποδοτικές δραστηριότητες και αγορές,
τη αναβάθμιση της εταιρικής διακυβέρνησης και την ενίσχυση της διοικητικής διαφάνειας,
την ενίσχυση της καινοτομίας και αξιοποίηση νέων τεχνολογιών για τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών και υποδομών,
τη βελτίωση της επικοινωνίας με το προσωπικό και παροχή κινήτρων για την υποστήριξη της μετάβασης και την αντιμετώπιση της αντίστασης στην αλλαγή,
την εστίαση στη διατήρηση της βιωσιμότητας της Deutsche Bahn μέσα από συνεχή παρακολούθηση και στρατηγικό έλεγχο της προόδου.
Επισημαίνεται ότι η εν λόγω στρατηγική σχεδιάζεται με στόχο να ανακόψει τις οικονομικές απώλειες, να σταθεροποιήσει τις λειτουργίες και να θέσει τη Deutsche Bahn σε τροχιά ανάπτυξης και βιώσιμης κερδοφορίας στο μέλλον. Αυτή η διαδικασία αφορά αλλαγές τόσο στη δομή, όσο στη διοίκηση και την κουλτούρα της εταιρείας με σκοπό την αντιμετώπιση των υπαρχόντων προβλημάτων.
Σημειώνεται ότι, περισσότερες εξελίξεις επί του θέματος, αναμένεται να έρθουν στο φως της δημοσιότητας στις 22 Σεπτεμβρίου 2025, όταν η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση της Γερμανίας παρουσιάσει την «Ατζέντα για ικανοποιημένους πελάτες στους σιδηροδρόμους», όπου ενδέχεται να γίνουν περαιτέρω ανακοινώσεις για τον αντικαταστάτη του Lutz.
