Σύνταξη: Αύξηση συντάξεων φέρνουν 6 αλλαγές που έρχονται στο ασφαλιστικό για περίπου 1,5 εκατ. συνταξιούχους.
Οι αλλαγές προωθούνται με νομοθετικές παρεμβάσεις από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και θα εφαρμοστούν σταδιακά το 2023 και το 2024.
Κώστας Κατίκος
Το χρονοδιάγραμμα των 6 νέων νομοθετικών ρυθμίσεων αποκαλύπτει σήμερα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» και περιλαμβάνει:Μείωση κρατήσεων από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων. Θα εφαρμοστεί εντός του 2024 και σύμφωνα με πληροφορίες από αρμόδια στελέχη, η νέα ΕΑΣ θα έχει 3 ή 4 κλίμακες και θα επιβάλλεται όχι σε όλο το ποσό σύνταξης αλλά επί της διαφοράς σύνταξης από τη μία κλίμακα στην άλλη. Σήμερα η ΕΑΣ πιάνει όλο το ποσό με 9 κλίμακες, που ξεκινούν από τα 1.400 ευρώ και άνω με ποσοστά 3%, 6%, 7%, 9%, 10%, 12%, 13% και 14%. Το νέο σύστημα μπορεί να έχει 4 κλίμακες με ποσοστά (ενδεικτικά) 12%, 15%, 25%, και 28% επί της διαφοράς σύνταξης της κάθε κλίμακας. Για παράδειγμα, σήμερα ο συνταξιούχος που παίρνει 1.710 ευρώ περνάει στην κλίμακα του 6% για όλο το ποσό και η κράτηση είναι 102,6 ευρώ. Με το νέο σύστημα εξετάζεται η πρώτη κλίμακα να είναι από τα 1.400 ως τα 1.800 ευρώ και η κράτηση να επιβάλλεται στα 400 ευρώ σύνταξης με 12%. Με το σύστημα αυτό ο συνταξιούχος θα πληρώνει τα μισά.
Χορήγηση επιδόματος «προσωπικής διαφοράς» ως 300 ευρώ ή 350 ευρώ σε συνταξιούχους που δεν θα δουν στην τσέπη τις αυξήσεις που θα προβλέπει ο Προϋπολογισμός για το 2024. Το επίδομα θα πληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2023 και το μεγαλύτερο ποσό (300 ευρώ ή 350 ευρώ) θα πάει σε συντάξεις ως 1.100 ευρώ που δεν θα δουν αύξηση το 2024.
Κατάργηση της ποινής 30% στη σύνταξη που επιβάλλεται όταν οι συνταξιούχοι δηλώνουν ότι εκτός από τη σύνταξη έχουν και απασχόληση. Η διάταξη είναι σχεδόν έτοιμη και θα ψηφιστεί τον Οκτώβριο με άμεση -ενδεχομένως- εφαρμογή. Στο εξής οι συνταξιούχοι που εργάζονται θα δίνουν ένα 10% στον ΕΦΚΑ όχι από τη σύνταξη αλλά από το μισθό ή την αμοιβή που λαμβάνουν κατά την απασχόλησή τους.
Εξτρα πριμ στη σύνταξη για τους ασφαλισμένους που έχουν δύο ή περισσότερες δουλειές. Στο εξής και όπως αναφέρει σχετική διάταξη του νέου εργασιακού νομοσχεδίου του υπουργείου Εργασίας, η δεύτερη δουλειά νομιμοποιείται στον ιδιωτικό τομέα, φτάνει ο εργαζόμενος να μην ξεπερνά στο σύνολο τις 13 ώρες απασχόλησης ημερησίως, αν έχει και δεύτερο εργοδότη. Ο μισθός της δεύτερης απασχόλησης θα προσαυξάνει τις αποδοχές που θα ληφθούν ως βάση υπολογισμού της σύνταξής του και έτσι, αντί για παράδειγμα η σύνταξη να υπολογίζεται με μισθό 1.000 ευρώ από μία δουλειά, θα λαμβάνεται υπόψη και ο μισθός της δεύτερης και η σύνταξη θα υπολογίζεται με μισθούς 1.500 ευρώ.
Αλλαγές επί τα βελτίω στις συντάξεις χηρείας. Στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που έρχεται μετά το εργασιακό εξετάζεται να τροποποιηθεί το καθεστώς για τις περικοπές στις συντάξεις χηρείας μετά την πρώτη 3ετία, ώστε στις περιπτώσεις που οι δικαιούχοι έχουν και δική τους σύνταξη, που όμως είναι μικρότερη από τη σύνταξη χηρείας, να επιλέγουν να γίνει η περικοπή μετά την 3τία στη μικρότερη σύνταξη και όχι αναγκαστικά στη σύνταξη χηρείας. Το μέτρο θα εφαρμοστεί από 1ης/1/2024.
Εκδοση συντάξεων σε οφειλέτες των Ταμείων με χρέη άνω των 20.000 ευρώ αν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες ή άνω των 6.000 ευρώ αν πρόκειται για αγρότες. Το μέτρο εξετάζεται να συμπεριληφθεί στο εργασιακό νομοσχέδιο και να ισχύσει εντός του 2023.
Το νέο επίδομα στις συντάξεις με προσωπική διαφορά
Στα 350 ευρώ ενδέχεται να αυξηθεί το επίδομα προσωπικής διαφοράς που θα πάρουν το Δεκέμβριο περίπου 750.000 συνταξιούχοι, οι οποίοι θα δουν μεν να αυξάνεται η ανταποδοτική και η εθνική τους σύνταξη για το 2024, αλλά όχι τόσο ώστε η αύξηση να ξεπεράσει την προσωπική τους διαφορά.
To επίδομα θα δοθεί ως αντιστάθμισμα για την αύξηση που δεν θα πάρουν στην και ενδέχεται να είναι μεγαλύτερο, γιατί πολλοί συνταξιούχοι με την αύξηση του 2024 θα μηδενίσουν τα υπόλοιπα προσωπικής διαφοράς και αυτόματα δεν θα είναι δικαιούχοι του επιδόματος.
Εκτιμάται ότι μπορεί να εξοικονομηθούν ως 45 εκατ. ευρώ, αν οι συνταξιούχοι που θα μηδενίσουν με αυξήσεις την προσωπική διαφορά φτάσουν τους 150.000.
Το ποσό αυτό επαρκεί όχι μόνον για να δοθεί μία στοχευμένη αύξηση στο επίδομα για το 2024, για παράδειγμα στα 350 ευρώ, αλλά φτάνει και για να αυξηθούν όλα τα κλιμάκια, ώστε τα 250 ευρώ να γίνουν 300 ευρώ και τα 200 ευρώ να αυξηθούν σε 250 ευρώ.
Η απόφαση για το ύψος του επιδόματος αναμένεται να εκδοθεί μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, ώστε να πληρωθεί μαζί με τις αυξήσεις τον Δεκέμβριο.
Για το 2024 είναι πιθανό να καθοριστούν 3 ή 4 κλίμακες ως εξής;
*Επίδομα 350 ευρώ για συντάξεις ως 800 ευρώ που δεν θα δουν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς.
*Επίδομα 300 ευρώ για συντάξεις από 801 ως 1.000 ευρώ που δεν θα δουν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς.
*Επίδομα 250 ευρώ για συντάξεις από 1.001 ως 1.400 ή ως 1.500 ευρώ που δεν θα δουν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς.
*Επίδομα 200 ευρώ για συντάξεις άνω των 1.400 ή άνω των 1.500 ευρώ και πιθανώς ως 1.800 ευρώ που δεν θα δουν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς.
ΠΟΙΟΙ ΚΑΙ ΠΟΣΟ ΕΠΙΔΟΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΔΙΑΦΟΡΑΣ ΘΑ ΠΑΡΟΥΝ ΤΟΝ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟ