Σύνταξη: Μόνιμο μέτρο, ως ένα άτυπο «Δώρο» για την ενίσχυση των συνταξιούχων που δεν θα παίρνουν αυξήσεις, αποτελεί το επίδομα που θα καταβάλλει κάθε χρόνο η κυβέρνηση ως αντίδοτο στις συντάξεις που θα μένουν παγωμένες λόγω προσωπικής διαφοράς.
Κώστας Κατίκος
Το επίδομα στοχεύει κυρίως στις χαμηλές συντάξεις, για τις οποίες οι αυξήσεις του 2024 αλλά και των επόμενων ετών δεν θα γίνουν αισθητές στην τσέπη, όπως συνέβη με την αύξηση 7,75% που δόθηκε φέτος. Για το 2024 και με μια εκτίμηση για αύξηση 4% με 4,2% σε μια σύνταξη των 500 ευρώ, σημαίνει κέρδος 20 ευρώ το μήνα ή 240 ευρώ το χρόνο.
Αν σε αυτές τις συντάξεις υπάρχει και προσωπική διαφορά της τάξης των 10-20 ευρώ, τότε η καθαρή αύξηση (αφαιρουμένης της προσωπικής διαφοράς) περιορίζεται στην καλύτερη περίπτωση στα 10 ευρώ το μήνα ή 120 ευρώ σε ετήσια βάση. Στην πράξη, οι συνταξιούχοι με χαμηλές συντάξεις δεν θα έχουν ουσιαστικό όφελος από τις χαμηλές αυξήσεις ακόμη και αν μηδενίσουν την προσωπική διαφορά. Για το λόγο αυτόν εξετάζεται να παίρνουν και συμπλήρωμα αύξησης μέσω του επιδόματος, ώστε να βλέπουν μια χειροπιαστή βελτίωση του εισοδήματός τους.
Οι αυξήσεις του 2024 θα δοθούν σε 2,6 εκατ. συνταξιούχους, εκ των οποίων θα ωφεληθούν με κέρδος στην τσέπη περίπου 1,8 εκατ. συνταξιούχοι. Από αυτούς, οι περισσότεροι θα δουν ολόκληρη την αύξηση, ενώ περίπου 150.000 θα πάρουν ένα μέρος της, γιατί το υπόλοιπο θα συμψηφιστεί και θα μηδενίσει την προσωπική τους διαφορά.
Εκτός αύξησης θα μείνουν περί τους 750.000 συνταξιούχους. Οι εν λόγω συνταξιούχοι με την αύξηση που θα πάρουν θα μειώσουν την προσωπική διαφορά και δεν θα έχουν κέρδος στην τσέπη. Ως αντιστάθμισμα θα πάρουν το επίδομα. Το υπουργείο Οικονομικών μάλιστα μπορεί να ενισχύσει κατά 50 ευρώ τα ποσά του επιδόματος, ώστε τα 300 ευρώ να γίνουν 350 ευρώ, καθώς εκτιμάται ότι θα περισσέψουν περίπου 45 εκατ. ευρώ από το επίδομα, διότι πολλοί από τους συνταξιούχους που το πήραν το 2023 δεν θα το πάρουν για το 2024, επειδή με την καινούργια αύξηση θα μηδενίσουν την προσωπική διαφορά.
Σύμφωνα με τους πίνακες που δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», οι συνταξιούχοι από Ταμεία όπως το ΕΤΑΑ, της ΔΕΗ, του ΤΣΠΕΑΘ, του ΝΑΤ και του ΤΑΝΠΥ (ναυτιλιακοί πράκτορες) θα λάβουν επίδομα προσωπικής διαφοράς που ανάλογα με τα έτη ασφάλισης και το ύψος της σύνταξης μαζί με την προσωπική διαφορά θα διαμορφωθεί ως εξής:ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ: Συνταξιούχοι με 25 ως 27 έτη θα έχουν μέση σύνταξη 663 ευρώ με την αύξηση του 2024 και θα τους μείνει υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς 34 ευρώ, οπότε θα λάβουν το επίδομα των 300 ή 350 ευρώ. Συνταξιούχοι με 33 ως 35 έτη και μέση σύνταξη 993 ευρώ μένουν με υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς 65 ευρώ και αναμένεται να λάβουν επίδομα 250 ευρώ.
ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ: Συνταξιούχοι με 33 ως 35 έτη και μέση σύνταξη 971 ευρώ με την αύξηση του 2024 μένουν με υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς 130 ευρώ και αναμένεται να λάβουν επίδομα 250 ευρώ.
ΤΣΠΕΑΘ: Συνταξιούχοι με 25 έτη λαμβάνουν σήμερα μέση σύνταξη 653 ευρώ με προσωπική διαφορά 134 ευρώ. Με την αύξηση του 2024 η μέση σύνταξη ανεβαίνει στα 680 ευρώ και μένουν με υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς 107 ευρώ. Το επίδομα που αναμένεται να λάβουν είναι των 300 ευρώ ή των 350 ευρώ, αν το αυξήσει το υπουργείο Οικονομικών.
ΔΕΗ: Συνταξιούχοι με 33-35 έτη λαμβάνουν σήμερα μέση σύνταξη 1.526 ευρώ με προσωπική διαφορά 117 ευρώ. Με την αύξηση του 2024 η σύνταξη θα ανέλθει στα 1.590 ευρώ και μένουν με υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς 54 ευρώ. Αν διευρυνθούν τα κριτήρια ώστε να πάρουν επίδομα και όσοι έχουν σύνταξη και προσωπική διαφορά πάνω από τα 1.600 ευρώ, τότε θα λάβουν 200 ευρώ.
Πότε θα καθοριστεί επακριβώς το ποσοστό αύξησης για το 2024; Θα περιλαμβάνει και διορθωτική αύξηση αναδρομικά για το 2023;
Η αύξηση θα καθοριστεί με το ίδιο μίγμα όπως και το 2023, δηλαδή με βάση τον πληθωρισμό και το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας για την τρέχουσα χρονιά. Με τα ως τώρα δεδομένα, η ανάπτυξη μπορεί να υπερβεί το 3,5% για το 2023, ενώ ο πληθωρισμός θα κινηθεί γύρω στο 4%-4,5%. Αυτό σημαίνει ότι η αύξηση που κλειδώνει για τις συντάξεις θα φτάσει ως το 4%. Ο τύπος της αύξησης είναι «ανάπτυξη συν πληθωρισμός, διά 2», (δηλαδή 3,5+4,5=8/2=4). Σε αυτό το ποσοστό εκκρεμεί και θα προστεθεί ένα υπόλοιπο της τάξης του 0,15% από τις αυξήσεις του 2023 με βάση τα τελικά στοιχεία που αναμένεται να οριστικοποιηθούν εντός του φθινοπώρου και έτσι η αύξηση του 2024 θα είναι γύρω στο 4,15%.
ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
Οι συνταξιούχοι με μικρή προσωπική διαφορά θα την ξεπεράσουν εύκολα έστω και αν το ποσοστό της αύξησης είναι μικρότερο από το 2023. Είναι πιθανό, αν επαναληφθεί η ίδια συνταγή με το 2023, να πάρουν και το επίδομα προσωπικής διαφοράς, διότι θα έχουν μεν μηδενίσει την προσωπική διαφορά, αλλά από την εκτιμώμενη αύξηση 4,15% για το 2024 θα έχουν ωφεληθεί ελάχιστα.
ΧΑΜΕΝΟΙ
Οι συνταξιούχοι των οποίων οι συντάξεις δεν έχουν επανυπολογιστεί και μένουν σε εκκρεμότητα θα μείνουν με τις προσωπικές διαφορές που απέκτησαν από τον πρώτο επανυπολογισμό (του νόμου Κατρούγκαλου) και αντί αυξήσεων που θα περίμεναν με τα βελτιωμένα ποσοστά του νόμου Βρούτση από τα 30 έτη ασφάλισης και άνω, θα περιμένουν να πάρουν το επίδομα του 2024 για μια προσωπική διαφορά που, αν είχε επανυπολογιστεί η σύνταξή τους, μπορεί και να μηδενιζόταν.
ΤΟ ΕΠΙΔΟΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΔΙΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟ 2024 ΑΝΑ ΤΑΜΕΙΟ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
