Πολλές φορές ακούω μηδενιστικές απόψεις σχετικά με τη χρησιμότητα του υπαρκτού ιστορικού σιδηροδρόμου στην Πελοπόννησο ως μιας ξεπερασμένης και άχρηστης δήθεν υποδομής, αφού υπάρχει ο ασυναγώνιστος σύγχρονος αυτοκινητόδρομος. Πολύ δε περισσότερο αρκετοί επιδίδονται σε κρίσεις και αξιολογήσεις που δεν εδράζονται στα πραγματικά δεδομένα κι, αν δεν αποτελούν προϊόντα κακόπιστης αντισιδηροδρομικής προπαγάνδας, αποτελούν το λιγότερο επιπόλαιες σκέψεις, οι οποίες στηρίζονται σε φημολογία ή παραπληροφόρηση.
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπρούσαλης
Απαιτείται λοιπόν μια απάντηση στο ερώτημα, αν είναι χρήσιμη η παλιά γραμμή της Πελοποννήσου κι αν πεταχτήκανε αβασάνιστα τόσα εκατομμύρια για την ανακαίνισή της από την Κόρινθο μέχρι την Καλαμάτα (από το 2002 έως το 2010).
Με δεδομένο λοιπόν ότι μελετώ τη διεθνή πραγματικότητα και αγωνίζομαι 25 χρόνια για τα φιλικά στο περιβάλλον μέσα σταθερής τροχιάς, που λόγω και της περιβαλλοντικής- κλιματικής καταστροφής επανακάμπτουν διεθνώς, ειδικότερα για την υπόθεση του σιδηροδρόμου στην Πελοπόννησο θέλω να επισημάνω:
1. Αναμφίβολα η στρατηγική προτεραιότητα που δόθηκε στις οδικές μεταφορές στη χώρα μας συνδυαστικά με την κακοδιαχείριση και υποχρηματοδότηση του ΟΣΕ έχει δημιουργήσει γενικά μια δυσμενέστατη συγκριτική σχέση έναντι του πολύπλευρα δεινοπαθούντος σιδηροδρόμου. Αυτό ισχύει πρωτίστως για την Πελοπόννησο.
2. Μετά την πολλαπλή υπερχρηματοδότηση του αυτοκινητόδρομου και με δεδομένο ότι στην Πελοπόννησο δεν υπάρχουν μεγάλες πληθυσμιακές αστικές συγκεντρώσεις ή βιομηχανικά κέντρα, δεν ευνοείται η εξασφάλιση της απαιτούμενης μεγάλης χρηματοδότησης για κατασκευή στο ορατό μέλλον νέας «κανονικής», δηλαδή φαρδύτερης σιδηροδρομικής γραμμής νοτίως του Άργους.
3. Σιδηροδρομικά δίκτυα με το ίδιο (μετρικό) ή παρόμοιο εύρος γραμμών, όπως της Πελοποννήσου υπάρχουν όμως σε πολλές χώρες στον κόσμο. Το μετρικό (λεγόμενο) εύρος της σημερινής γραμμής είχε αναπτυχθεί από παλιά διεθνώς, ιδιαίτερα σε δίκτυα ορεινής χάραξης.
4. Η ιστορική αυτή γραμμή έχει τεράστια αρχιτεκτονική αξία συνδυαστικά με το σύμπλεγμα των τεχνικών έργων της: γέφυρες, κτήρια, σήραγγες, υδατόπυργους μηχανοστάσια κτλ κι αποτελεί διατηρητέα ΒΑΡΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ της κατασκευαστικής εποποιίας της εποχής του Τρικούπη με αυτοτελή αξία. Παρά την ιδιαιτερότητα της χάραξής της με πολλές κλειστές καμπύλες που περιορίζουν τις ταχύτητες, η γραμμή και σήμερα, υπό τον όρο σωστής λειτουργίας κι εκμετάλλευσης, μπορεί (και πρέπει) να αποτελέσει χρήσιμη ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ήπια συγκοινωνιακή υποδομή για την Πελοπόννησο.
5. Επειδή οι ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ δεν απαιτούν υψηλές ταχύτητες κι εφόσον διατηρηθεί ακέραιος ο μετρικός διάδρομός Αττικής –Πελοποννήσου μπορεί να ανακτήσει ειδικό ρόλο αμφίδρομα από Καλαμάτα μέχρι Αττική (λιμάνι Ελευσίνας- Θριάσιο). Μπορεί να συντελέσει έτσι και στην υποστήριξη βιομηχανικών περιοχών και ιδιαίτερα της απειλούμενης με εξαφάνιση μεταλιγνιτικής Μεγαλόπολης.
6. ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ με τη νέα γραμμή Κορίνθου-Αθηνών είναι επίσης αδιαμφισβήτητη η δυνατότητα αξιοποίησής της για προαστιακή-υπεραστική επιβατική χρήση ιδιαίτερα στο τμήμα Κορίνθου –Ναυπλίου (πρωτίστως) αλλά (προαστιακά) και στα τμήματα Καλαμάτας- Μεσσήνης - Άνω Μεσσηνίας και σύνδεση με τη δυτική Πελοπόννησο.
7. Δεν στερείται όμως αξίας κι αλλού, ως συμπληρωματική υπεραστική ήπια δημόσια συγκοινωνία, αφού διέρχεται και από περιφερειακούς οικισμούς μακριά από τον αυτοκινητόδρομο. Με σύγχρονης ΕΞΕΛΙΓΜΕΝΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΑΙΝΑ εξασφαλίζονται αξιοπρεπείς χρόνοι διαδρομής ακόμα και σε τμήματα, όπως Αθήνα -Κόρινθος- Τρίπολη, όπως δοκιμάστηκε στην πράξη λίγο πριν το κλείσιμό της στο τέλος του 2010.
8. Πελώρια όμως είναι η τουριστική σημασία της γραμμής τόσο λόγω της εγγύτητάς της με ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους από την Κόρινθο μέχρι την Αρχαία Ολυμπία όσο και της ποικιλομορφίας του ορεινού περιβάλλοντος που διασχίζει. Διεθνώς υπάρχουν αμέτρητα παραδείγματα σιδηροδρομικού τουρισμού ακόμα και με πανάκριβα απλησίαστα για τους πολλούς πακέτα με πολυτελή τραίνα- ξενοδοχεία. Η μετρική γραμμή της Πελοποννήσου μπορεί να γίνει ένας ακόμα ΜΟΧΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ «ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ»
Διεκδικούμε, λοιπόν, η κυβέρνηση να αναλάβει επιτέλους τις ευθύνες της, κατ΄ επέκταση και η επόμενη Περιφερειακή αρχή αλλά και οι Δημοτικές αρχές Πελοποννήσου να αναλάβουν ενεργότερο διεκδικητικό ρόλο. Για να πάψει η προκλητικά συνεχιζόμενη εγκληματική πολιτική της εγκατάλειψης. Για να αρχίσει κατεπειγόντως τουλάχιστον η ΔΙΑΣΩΣΗ της καταστρεφόμενης γραμμής και των διατηρητέων αρχιτεκτονικών έργων της και στη συνέχεια να δρομολογηθούν το ταχύτερο έργα ανάταξης κι επαναλειτουργίας της.
Κωνσταντίνος Μπρούσαλης
Επικεφαλής Κίνησης Φίλων Σιδηροδρόμου Πελοποννήσου
Y.Γ. Ευχαριστώ και πάλι τους αγαπητούς φίλους: Φώτη Λυκομήτρο και Σπύρο Νικολόπουλο για τις εξαίρετες φωτογραφίες τους.
