Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2023

Περιμένοντας το βαγόνι του τραμ στις ράγες.


Ήταν το 2018 όταν ήρθαν στην επιφάνεια και πάλι οι ράγες του τραμ της Θεσσαλονίκης κατά την διάρκεια εργασιών ανάπλασης και διαμόρφωσης της οδού Αγίου Μηνά.

Από τότε πέρασαν πέντε χρόνια και η ιδέα να αναπαλαιωθεί και να μπει στις ράγες ένα από τα βαγόνια από την εποχή της κυκλοφορίας του τραμ δεν έχει υλοποιηθεί.

Δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει ακόμη η σκέψη υλοποίησης αυτής της ιδέας αλλά θεωρούμε ότι αν γίνονταν θα πρόσθετε κάτι παραπάνω στην εικόνα της πόλης και την ιστορία της.

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι το τραμ της Θεσσαλονικης λειτουργούσε από το 1893 μέχρι και το 1957 όπου και αποφασίστηκε να ξηλωθούν οι γραμμές του και την κυκλοφορία της πόλης ανέλαβε ο ΟΑΣΘ.

Τραμ Θεσσαλονίκης – Λίγα ιστορικά στοιχεία

Όπως μας πληροφορεί ο ιστότοπος cityculture.gr μέσα στην όλη προσπάθεια εκσυγχρονισμού και εξευρωπαϊσμού των προ του τέλους οθωμανικών κτήσεων, η πόλη της Θεσσαλονίκης ως ο κεντρικότερος εμπορικός κόμβος των Βαλκανίων θα αποκτήσει ένα νέο μεταφορικό μέσο: To τραμ ή αλλιώς τροχιόδρομο.
Η εμφάνιση του πρώτου τραμ στους δρόμους της Θεσσαλονίκης θα γίνει στις 8 Μαΐου του 1893 ενώ τα επίσημα εγκαίνια κυκλοφορίας θα τελεσθούν με λαμπρότητα στις 28 Μάιου του 1893 από την Βέλγικη εταιρεία «Εταιρεία Τροχιοδρόμου και Ηλεκτροφωτισμού Θεσσαλονίκης»-η οποία ήταν και ο ανάδοχος του έργου- και τον τότε δήμαρχο της πόλης. Στο στολισμένο πρώτο ιππήλατο τραμ της Θεσσαλονίκης επέβαιναν ο Δήμαρχος, ο Γάλλος διευθυντής της εταιρείας και πλήθος άλλων επισήμων. Μετά την επίσημη πρώτη διαδρομή, ακολούθησε δεξίωση από τον διευθυντή της εταιρείας στο κέντρο Μέγας Αλέξανδρος επί της οδού Ανάληψης.

Τα πρώτα τραμ

Τα πρώτα τραμ δεν είναι ηλεκτροκίνητα αλλά ιππήλατα. Το μεταλλικό βαγόνι του τραμ το έσερναν συνήθως δύο άλογα και η χωρητικότητά των θέσεών του ήταν μικρή σε αριθμό. Οι δύο κύριες γραμμές των ιππήλατων τραμ που διέσχιζαν την Θεσσαλονίκη ήταν οι εξής:

Τελωνείο (Πλατεία Ελευθερίας)- Λ.Νίκης-Λ.Πύργος- Αποθήκη
Σιδηροδρομικός Σταθμός ή Μπεστσινάρ-Εγνατία-Λ.Πύργος-Αποθήκη

ενώ υπήρχε και η γραμμή σύνδεσης Εγνατία με Λ.Νίκης καθώς και η γραμμή Τελωνείου με 26ης Οκτωβρίου. Δύο χρόνια αργότερα, το 1895, η γραμμή θα φθάσει στην περιοχή του Ντεπώ (Βας.’Ολγας), όπου και θα μεταφερθούν οι γενικές εγκαταστάσεις της και τα γραφεία της εταιρείας.

Τα συμπαθή τετράποδα αλογάκια θα αντικατασταθούν με μηχανικούς ίππους, το 1908, όταν το τραμ της Θεσσαλονίκης θα αναβαθμιστεί πλέον σε ηλεκτροφόρο. Τα νέα ηλεκτροκίνητα τραμ φέρουν αμερικάνικη και βελγική σφραγίδα κατασκευής και η χωρητικότητά τους ανέρχεται στα 35 άτομα. Κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών, στην πόλη θα κυκλοφορήσουν και διπλά τραμ δηλ. με δύο βαγόνια για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, καθώς η ζήτηση είναι μεγάλη. Έτσι μετά το 1919, ο αριθμός των 30 διπλών τραμ αυξάνεται σταδιακά σε 50 οχήματα.

Οι βασικές γραμμές των ηλεκτροφόρων τραμ δεν διαφοροποιούνται πολύ από τις παλαιότερες γραμμές του ιππήλατου τραμ

Οι βασικές γραμμές των ηλεκτροφόρων τραμ δεν διαφοροποιούνται πολύ από τις παλαιότερες γραμμές του ιππήλατου τραμ για αρκετά χρόνια και ήταν οι εξής:
Ντεπώ- Β.Όλγας- Λ.Πύργος- Παραλία- ΠΛ.Ελευθερίας
Ντεπώ- Β.Όλγας- Εθνικής Αμύνης- Εγνατία- Βαρδάρης

Ως το 1930, οι δευτερεύουσες γραμμές που εξυπηρετούν την μετακίνηση των Θεσσαλονικέων είναι οι

Ντεπώ- Ανδρούτσου- Βενιζέλου- Τσιμισκή
Νοσοκομείο Χιρς- Σιδηροδρομικός Σταθμός
Νοσοκομείο Χιρς- Κήπος Πριγκιπών
25η Μαρτίου – Χαριλάου
Πλατεία Λ.Πύργου- Συντριβάνι


Η πιο χαρακτηριστική εικόνα του τραμ της Θεσσαλονίκης, καθώς αυτό περνάει κάτω από την αψίδα του Γαλερίου στην Καμάρα. Πάνω στο διπλό ηλεκτροκίνητο τραμ βλέπουμε και μαρκίζα διαφήμισης εταιρείας ραπτομηχανών.

Χρήστος Γιαννακίδης
sidirodromikanea.blogspot.com