ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΚΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΟ ΥΨΟΣ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ
Δυστυχώς χάθηκαν άλλα τρία χρόνια για να σχεδιάσουν παραγωγή δημοσίων έργων με ένα σύστημα που δε έχει εφαρμοστεί στην Ελλάδα.
Του Κώστα Σπηλιόπουλου
Με έκπληξη και ανησυχία οι πολίτες της Πάτρας και της Αχαΐας πληροφορήθηκαν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση απέρριψε το αίτημα χρηματοδότησης του έργου υπογειοποίησης της γραμμής Ρίο – Άγιος Διονύσιος – νέο λιμάνι Πάτρας μέσω του προγράμματος CEF
(connecting Europe facility ). Ένα έργο που ολοκληρώνει τον σιδηροδρομικό άξονα ΠΑΘΕ
(Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Ειδομένη).
Από τα δημοσιεύματα προκύπτει ότι η Ε.Ε. έκρινε το έργο ακριβό και δεν το ενέκρινε. Θυμίζουμε ότι το 2015 είχε κατατεθεί σχέδιο ρεαλιστικό και τεκμηριωμένο με επαρκή προετοιμασία και μελέτες και εφικτή χρηματοδότηση. Το σχέδιο αυτό είχε τεθεί υπόψη των φορέων της πόλης και της Περιφέρειας.
Με την αλλαγή της κυβέρνησης ανακοινώθηκε ότι θα γίνει ολική υπογειοποίηση όλου του τμήματος ( Ρίο – νέο λιμάνι )και ότι θα εξασφαλιστούν οι απαραίτητες πιστώσεις. Δεν έγινε όμως απολύτως τίποτα και το 2019 με την νέα αλλαγή κυβέρνησης ξεκίνησε νέα προσέγγιση με τελική υπόσχεση πλήρους υπογειοποίησης . Μάλιστα το έργο προκηρύχθηκε με την νέα μέθοδο του ανταγωνιστικού διαλόγου, αλλά όπως αποδείχθηκε, χωρίς να έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες πιστώσεις. Δηλαδή η διαδικασία αυτή ήταν στον αέρα.
Στον ίδιο παρονομαστή
Και σήμερα ουσιαστικά είμαστε στον ίδιο παρονομαστή του 2015.
Από τις εξελίξεις αυτές αναδεικνύονται ορισμένα κρίσιμα ζητήματα.
1. Το έργο αυτό, όπως έχει ανακοινωθεί από το υπουργείο Υποδομών, δεν μπορεί να προχωρήσει με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα CEF. Ούτε όπως φαίνεται υπάρχει δυνατότητα ένταξης στο νέο ΕΣΠΑ.
2. Στον δημόσιο διάλογο που αναπτύχθηκε την περασμένη εβδομάδα, είχαμε πει ότι ενδεχομένως μια παρέμβαση του πρωθυπουργού στην Ε.Ε., να εξασφάλιζε τη χρηματοδότηση. Όπως έγινε και με το οδικό έργο Πάτρα – Πύργος που καθυστερούσε. Να θυμηθούμε ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός, κατά τα εγκαίνια της έναρξης κατασκευής, πρόσφατα είχε δηλώσει ότι με δίκη του παρέμβαση έγινε η έγκριση «σπαταλώντας μάλιστα πολύτιμο πολιτικό κεφάλαιο».
3. Στη συνέχεια στον Τύπο διαβάσαμε διαρροή από το πρωθυπουργικό γραφείο, ότι ο πρωθυπουργός σκοπεύει να παρέμβει για να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση. Μακάρι για να λυθεί το πρόβλημα.
4. Ενδεχομένως όμως, το πρόβλημα να είναι πολύ μεγαλύτερο και δυσκολότερο. Διότι η Ε.Ε. χρηματοδοτεί μόνο ώριμα έργα από το CEF και όχι έργα που δεν έχουν τέτοια χαρακτηριστικά. Όπως είναι αυτά του ανταγωνιστικού διαλόγου.
Χάθηκαν άλλα τρία χρόνια
Δυστυχώς χάθηκαν άλλα τρία χρόνια για να σχεδιάσουν παραγωγή δημοσίων έργων με ένα σύστημα που δε έχει εφαρμοστεί στην Ελλάδα, παρά μόνον στην σύνδεση της Σαλαμίνας όπου χρειάστηκαν 12 χρόνια για να προχωρήσει.
Είναι πολύ πιθανό λοιπόν, στην απόρριψη της χρηματοδότησης να έχει παίξει ρόλο και ο τρόπος δημοπράτησης, όπως και οι χαμηλές απορροφήσεις της ΕΡΓΟΣΕ από το 2016 και μετά. Οπότε το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο και δυσκολότερο από το ύψος της χρηματοδότησης.
5. Αναμφισβήτητα το έργο αυτό είναι κομβικής σημασίας για την Πάτρα και την δυτική Ελλάδα γενικότερα. Οικονομικά, αναπτυξιακά , περιβαλλοντικά ,κοινωνικά και δεν μπορεί να μετατίθεται συνεχώς στο μέλλον.
Όμως για ένα τέτοιας σημασίας έργο, οι εκπρόσωποι της Αχαΐας και η Περιφέρεια εμφανίζονται δυστυχώς ως παρατηρητές. Δεν παρακολουθούν, δεν διεκδικούν, δεν πιέζουν, δεν επιτυγχάνουν αποτελέσματα.
6. Θα περιμένουμε μια πλήρη και αναλυτική εξήγηση για τη δυσάρεστη εξέλιξη, όπως και το σχεδιασμό που απαιτείται για να επιτευχθεί επιτέλους η χρηματοδότηση και η υλοποίηση του σημαντικού σιδηροδρομικού έργου Ρίο – Άγιος Διονύσιος – νέο λιμάνι Πατρών και ασφαλώς τα απαραίτητα χρονοδιαγράμματα.
Οι πολίτες της Πάτρας και της Αχαΐας περιμένουν πλήρεις και πειστικές απαντήσεις.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Νεολόγος” των Πατρών