ΒΕΡΟΛΙΝΟ (AP) — Κάθε δεύτερη ώρα, ένα άλλο γεμάτο τρένο από την Πολωνία φτάνει στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του Βερολίνου γεμάτο με εκατοντάδες Ουκρανούς πρόσφυγες, κυρίως μητέρες και τα παιδιά τους που αναζητούν ένα ασφαλές μέρος μακριά από τον βάναυσο πόλεμο στην πατρίδα τους.
Καθώς ξεχύθηκαν από τα τρένα την Τρίτη, τα μεγάφωνα φώναξαν στα ουκρανικά και στα αγγλικά: «Αγαπητοί πρόσφυγες από την Ουκρανία, καλώς ήρθατε στη Γερμανία, ακολουθήστε τις οδηγίες των εθελοντών με τα κίτρινα και πορτοκαλί γιλέκα».
Απλωμένο στις πλατφόρμες, εμφανίστηκε ένας μικρός στρατός εθελοντών με φωτεινά γιλέκα —κίτρινο για όσους μιλούν γερμανικά, αγγλικά και άλλες γλώσσες, πορτοκαλί για ουκρανόφωνους και ρωσόφωνους— έτοιμοι να ελιχθούν τις εξαντλημένες μάζες μέσα στο λαβύρινθο του κομψού και λαμπερού Βερολίνου σιδηροδρομικός σταθμός από γυαλί και χάλυβα στο υπόγειο του κτιρίου.
Η επιχείρηση εκτελείται τόσο ομαλά που το φαινομενικά ατελείωτο ρεύμα προσφύγων περνά σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητο στους δεκάδες χιλιάδες τακτικούς επιβάτες της πόλης που διασχίζουν τα πέντε επίπεδα του σταθμού. Οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν καν για την τεράστια προσφυγική πόλη που έχει ξεφυτρώσει στο υπόγειο του σταθμού.
Ο Βαντίμ, ένας 17χρονος έφηβος που ήρθε μόνος του από το Χάρκοβο της ανατολικής Ουκρανίας, ταξίδεψε για τρεις μέρες και νύχτες πριν φτάσει στο Βερολίνο το απόγευμα της Τρίτης. «Όχι ύπνος», είπε μόνο, ένα κουρασμένο, πετρωμένο βλέμμα στα μάτια του.
Όταν ρωτήθηκε πού ήταν οι γονείς του, ο έφηβος, ο οποίος έδωσε μόνο το μικρό του όνομα, απλά ανασήκωσε τους ώμους του, άρπαξε ένα βρώμικο σακίδιο και απομακρύνθηκε αργά.
Όπως ο Βαντίμ, οι περισσότεροι πρόσφυγες ήταν πολύ εξαντλημένοι και τραυματισμένοι για να πουν πολλά. Το τρομαγμένο βλέμμα τους φαινόταν να αντικατοπτρίζει τη φρίκη του πολέμου. Κάθισαν μαζεμένοι σε μακριές σειρές από ξύλινα παγκάκια και τραπέζια μπύρας, κρατώντας σφιχτά από πλαστικές σακούλες, σχολικά σακίδια ή τσάντες πλάτης που περιείχαν τα λίγα πράγματα που συσκεύασαν πριν φύγουν από τις σειρήνες που θρηνούσαν, τους πυραύλους και τις βιαστικές κηδείες στο σπίτι.
Περισσότεροι από 3 εκατομμύρια πρόσφυγες έχουν εγκαταλείψει την Ουκρανία από τότε που η Ρωσία επιτέθηκε στη χώρα πριν από τρεις εβδομάδες. Οι περισσότεροι έχουν καταφύγει σε γειτονικές χώρες όπως η Πολωνία, η Μολδαβία και η Ρουμανία. Όμως, καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται και οι άμαχοι βρίσκονται όλο και περισσότερο στο στόχαστρο του ρωσικού στρατού, πολλοί κάνουν το δρόμο τους πιο δυτικά.
Περίπου 160.000 Ουκρανοί πρόσφυγες έχουν καταγραφεί επίσημα στη Γερμανία, αλλά ο πραγματικός αριθμός τους πιστεύεται ότι είναι πολύ μεγαλύτερος, καθώς οι Ουκρανοί μπορούν να εισέλθουν στη Γερμανία χωρίς βίζα και δεν υπάρχουν διεξοδικοί έλεγχοι στα Πολωνο-Γερμανικά σύνορα.
Το Βερολίνο έχει γίνει η Νο. 1 πύλη για δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες, με περίπου 7.500 να φτάνουν στο σιδηροδρομικό σταθμό κάθε μέρα. Επειδή οι αρχές της πόλης άργησαν αρχικά να αντιδράσουν στη μαζική εισροή, χιλιάδες εθελοντές έχουν ενταχθεί για να βοηθήσουν στην κάλυψη κάθε ανάγκης των προσφύγων.
Μεταφέρουν τις νέες αφίξεις από τις πλατφόρμες των σταθμών σε έναν χώρο αναμονής στο υπόγειο δίπλα σε ένα McDonald's. Εκεί ανοίγει μια ολόκληρη προσφυγική πόλη: Εθελοντές μοιράζουν φαγητό και ζεστά ροφήματα, περίπτερα προσφέρουν δωρεάν σαμπουάν, πάνες, ταμπόν, σερβιέτες και άλλα είδη υγιεινής. Στήνεται μια σκηνή θηλασμού για τις μαμάδες που θέλουν να θηλάσουν τα μωρά τους. Υπάρχει μια ασφαλής ζώνη για παιδιά με παιχνίδια και κουτιά γεμάτα μεταχειρισμένα ρούχα, καθώς και εθελοντές που προσφέρουν τροφή για κατοικίδια για τα πολλά σκυλιά και γάτες που φέρνουν μαζί τους οι πρόσφυγες.
Υπάρχει επίσης ένα περίπτερο που λειτουργεί από τη γερμανική σιδηροδρομική εταιρεία Deutsche Bahn που μοιράζει δωρεάν εισιτήρια τρένου για όσους θέλουν να συνεχίσουν τα ταξίδια τους σε άλλο προορισμό. Μέχρι στιγμής έχουν εκδοθεί περισσότερα από 100.000 εισιτήρια.
Δύο ομάδες που καλύπτουν ειδικά τις ανάγκες των LGBTQ προσφύγων και των έγχρωμων ανθρώπων έχουν στήσει τραπέζια δίπλα σε έναν σταθμό δοκιμών COVID-19 και υπάρχουν εθελοντές που μοιράζουν φορτιστές κινητών τηλεφώνων, power banks και γερμανικές κάρτες SIM, ώστε οι πρόσφυγες να μπορούν να συνεχίσουν σωσίβια στους συζύγους, τους πατέρες και τους γιους που έμειναν πίσω στο σπίτι για να υπερασπιστούν τη χώρα τους ενάντια στη ρωσική εισβολή.
«Όταν οι πρώτες χιλιάδες πρόσφυγες έφτασαν εδώ, γρήγορα έγινε σαφές ότι στις αποβάθρες, όπου φτάνουν τα τρένα από την Πολωνία, δεν υπήρχε αρκετός χώρος. Γι' αυτό η διοίκηση του σταθμού μας αποφάσισε πολύ γρήγορα να ελευθερώσει μια προστατευόμενη περιοχή στο υπόγειο», δήλωσε στο Associated Press η εκπρόσωπος της Deutsche Bahn, Anja Broeker.
«Εκεί, μαζί με τους πολλούς εθελοντές που επίσης οργανώθηκαν πολύ γρήγορα... δημιουργούμε μια δομή βοήθειας που βελτιώνεται κάθε μέρα».
Η επιχείρηση λειτουργεί αποτελεσματικά: Οι εθελοντές γνωρίζουν τη θέση και το έργο τους. είναι φιλικοί και υπομονετικοί, αλλά η ατμόσφαιρα είναι τρομερά ήσυχη και συγκρατημένη. Δεν ακούγονται δυνατά γέλια ή φλυαρίες, ούτε φωνές, ούτε καν κλάματα μωρών, μόνο το βουητό των κυλιόμενων σκαλών και ο ουρλιαχτός ήχος των τρένων που φρενάρουν μπαίνουν στο σταθμό.
Περίπου το ένα τρίτο όσων φτάνουν σχεδιάζουν να μείνουν, αλλά οι περισσότεροι δεν έχουν οικογένεια ή φίλους για να τους καλωσορίσουν και να τους φιλοξενήσουν, ούτε μέρος για να κοιμηθούν. Έτσι οι εθελοντές τους φέρνουν σε μια μεγάλη λευκή σκηνή έξω από την πίσω είσοδο του σταθμού, δίπλα στον ποταμό Spree και με θέα την Καγκελαρία.
Εδώ, ένας συνεχής στολίσκος λεωφορείων είναι έτοιμος να μεταφέρει τους πρόσφυγες στον τερματικό σταθμό 5 του νέου αεροδρομίου BER του Βερολίνου, στο πρώην αεροδρόμιο Tegel της πόλης ή σε ένα συνεδριακό κέντρο στα περίχωρά του. Τις τελευταίες ημέρες, αυτά τα μέρη μετατράπηκαν σε τεράστια αυτοσχέδια καταφύγια γεμάτα με σειρές από εκατοντάδες κούνιες. Νωρίτερα, εθελοντές είχαν παραταχθεί εντός του σταθμού κρατώντας πινακίδες που έγραφαν πόσους πρόσφυγες θα μπορούσαν να στεγάσουν στα ιδιωτικά τους σπίτια.
Πρόσφατα, ωστόσο, αναφορές ανδρών που προσποιούνται ότι προσφέρουν καταφύγιο και στη συνέχεια παρενοχλούν και εκμεταλλεύονται σεξουαλικά γυναίκες οδήγησαν τις αρχές να προειδοποιήσουν τους πρόσφυγες να μην δέχονται προσφορές ιδιωτικής στέγασης. Την Τετάρτη, οι αρχές στη δυτική πόλη του Ντίσελντορφ επιβεβαίωσαν ότι μια νεαρή Ουκρανή φέρεται να δέχτηκε σεξουαλική επίθεση από δύο άνδρες νωρίτερα αυτό το μήνα.
Οι πολλοί εθελοντές που πρωτοστάτησαν στην αρχική βοήθεια έχουν ανάμεικτα συναισθήματα σχετικά με τον έλεγχο της πόλης και ορισμένοι αισθάνονται παραγκωνισμένοι από τις αρχές.
Η Maya Grossman, 28, αρτοποιός από το Σαν Φρανσίσκο που μετακόμισε στο Βερολίνο πριν από τρία χρόνια και η Alyse Conn-Powers, 30, από το Bloomington της Ιντιάνα, έρχονται κάθε δεύτερη μέρα στο σιδηροδρομικό σταθμό για να αφήσουν τις προμήθειες που αγόρασαν με δωρεές που συγκεντρώθηκαν στην πατρίδα. στις Η.Π.Α
Ενώ έφεραν για πρώτη φορά υπολείμματα φαγητού από το αρτοποιείο του Grossman, η πόλη δεν θέλει πλέον ιδιωτικές δωρεές τροφίμων ή προμήθειες υγιεινής, οπότε οι δύο φίλοι έφεραν βιβλία ζωγραφικής, μολύβια, ξύστρες και σαπουνόφουσκες για τα παιδιά.
«Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για όσο χρονικό διάστημα μπορούμε με τα χρήματα που έχουμε και θα συνεχίσουμε να κάνουμε όσο περισσότερο καλό μπορούμε», είπε ο Γκρόσμαν.
«Είναι ένας μαραθώνιος, όχι ένα σπριντ, και ό,τι συμβαίνει εδώ θα συμβαίνει για πολύ καιρό και οι άνθρωποι θα χρειάζονται πολλά πράγματα».
apnews.com
sidirodromikanea.blogspot.com
