Προχωρούν σταδιακά οι διαδικασίες για την ωρίμανση του διαγωνισμού που θα «ανοίξει τον δρόμο» για την είσοδο ιδιώτη στον τομέα λειτουργίας και συντήρησης του Μετρό Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για ΣΔΙΤ, εκτιμώμενης αξίας περίπου 400 εκατ. ευρώ, και το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι για πρώτη φορά θα εισέλθει σε έργο Μετρό ιδιωτικός φορέας. Ο ανάδοχος θα αναλάβει τη λειτουργία του συστήματος αλλά και τη συντήρηση του δικτύου, των συρμών και των σταθμών.
Γιώργος Παπακωνσταντίνου
Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σε συνεργασία με τον αρμόδιο φορέα «Αττικό Μετρό» (Α.Μ.) βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης των τευχών δημοπράτησης η οποία, κατά εκτιμήσεις, αναμένεται να έχει «κλειδώσει» το προσεχές διάστημα και εντός του πρώτου τριμήνου του 2022. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία, όπως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, απαιτεί ελέγχους, εγκρίσεις, περνάει από διαχειριστικές αρχές κ.λπ., κατά συνέπεια το χρονοδιάγραμμα είναι σχετικό.
Στη συνέχεια, εφόσον όλα πάνε καλά, θα «βγει» και η προκήρυξη του διαγωνισμού. Μένει βέβαια να επιβεβαιωθούν οι προσδοκίες ανθρώπων και στελεχών της αγοράς ότι σύντομα θα έχουμε εξελίξεις στο σημαντικό αυτό διαγωνισμό καθώς είναι πραγματικότητα ότι παράλληλα «τρέχουν» πολλές διαδικασίες, μπαράζ διαγωνισμών και έργων οπότε απαιτείται και εύλογος χρόνος «ωρίμανσης». Βάσει παλιότερου σχεδιασμού, το υπουργείο είχε θέσει ως στόχο υλοποίησης της διαδικασίας το 2023 ώστε να «κουμπώσει» η είσοδος φορέα συντήρησης με την ολοκλήρωση των εργασιών κατασκευής στο Μετρό της Θεσσαλονίκης (εφόσον όλα πάνε καλά) καθώς θα χρειαστεί πριν και κάποιο διάστημα δοκιμών. Για να λειτουργήσει το μετρό απαιτείται να έχει επιλεγεί η εταιρεία που θα το διαχειρίζεται, αλλά και να προχωρήσει στις απαραίτητες, πολύμηνες, δοκιμές των συρμών που θα λειτουργούν χωρίς οδηγό.
Μοντέλο που εφαρμόζεται πρώτη φορά
Πρόκειται για ένα μοντέλο που εφαρμόζεται για πρώτη φορά στα εγχώρια χρονικά και δεδομένα, που όμως, αποτελεί μια συνηθισμένη πρακτική και τάση διεθνώς. Τα παραδείγματα του μετρό της Κοπεγχάγης και της Σιγκαπούρης είναι χαρακτηριστικά.
Η σύνταξη του τεύχους δημοπράτησης του μεγάλου διαγωνισμού αποτελεί στοίχημα για την Αττικό Μετρό και για έναν πρόσθετο λόγο. Στη Θεσσαλονίκη θα λειτουργήσει μία από τις λίγες πλήρως αυτοματοποιημένες γραμμές μετρό στην Ευρώπη, η οποία θα έχει συρμούς χωρίς οδηγό.
Όπως σημείωναν παλιότερα σενάρια, έχουμε να κάνουμε με έναν διαγωνισμό τύπου ΣΔΙΤ, ο οποίος αναμένεται να ενεργοποιήσει, όταν «βγει», το ενδιαφέρον ελληνικών τεχνικών ή μη ομίλων αλλά και διεθνών σχημάτων, αν και ελάχιστοι είναι εκείνοι οι όμιλοι παγκοσμίως που διαθέτουν εμπειρία για την λειτουργία μετρό χωρίς οδηγό, όπως θα είναι και στην περίπτωση του Μετρό της Θεσσαλονίκης. Οι λόγοι που προκρίνεται αυτό το μοντέλο σχετίζονται με τον ανταγωνισμό, τον έλεγχο κόστους, τον εξορθολογισμό, την ευελιξία στη διαχείριση προσωπικού. Η σύμβαση που θα υπογραφεί θα αφορά τόσο την κύρια γραμμή όσο και τις επεκτάσεις προς Καλαμαριά. Σε πλήρη ανάπτυξη, ο ιδιωτικός φορέας λειτουργίας θα απασχολεί 300 άτομα προσωπικό. Το μετρό της Θεσσαλονίκης με την επέκταση της Καλαμαριάς θα μετρά 14,4 χλμ. δικτύου και 18 σταθμούς.
Υπενθυμίζεται ότι ο έργο της βασικής γραμμής και της επέκτασης προς Καλαμαριά υλοποιεί κοινοπραξία υπό την ΑΚΤΩΡ, μαζί με ιταλικό γκρουπ και την HitachiRailSTS/HitachiRailSpa, με την ιαπωνική HitachiRailSTS να θεωρείται ως πιθανή ενδιαφερόμενη για το project, όπως και η γαλλική Keolis, η ιταλική ΑΤΜ, εταιρείες που ελέγχονται από τους γερμανικούς (Deutsche Bahn) και ολλανδικούς σιδηροδρόμους και άλλες.
Στην Κοπεγχάγη, την ανάλογη σύμβαση ανέλαβε η Metro Service A/S στην οποία συμμετέχουν η ιταλική Azienda Trasporti Milanesi (ATM) και η ιαπωνική Hitachi Rail STS. Η Hitachi είναι ήδη μέλος της κοινοπραξίας κατασκευής του μετρό Θεσσαλονίκης μετά και την εξαγορά της ιταλικής Ansaldo.
Να σημειωθεί ότι νωρίτερα, ο υφυπουργός Υποδομών, Γ. Καραγιάννης, σε συνέντευξή του σημείωνε ότι «τις επόμενες ημέρες θα παραληφθεί ο 18ος και τελευταίος συρμός, προκειμένου να ολοκληρωθεί και αυτό το σκέλος, ενώ το τελευταίο εξάμηνο γίνονται δοκιμαστικά δρομολόγια. Επιπλέον, προκηρύχθηκε διαγωνισμός για 15 νέους συρμούς που αφορούν στο δίκτυο του Μετρό Θεσσαλονίκης, δηλαδή τόσο στη Βασική Γραμμή του Μετρό, καθώς και στην επέκταση προς Καλαμαριά».
Επιπρόσθετα, επιβεβαίωνε τις εκτιμήσεις ανθρώπων της αγοράς για το mega ΣΔΙΤ καθώς ανέφερε ότι «τις επόμενες ημέρες θα ξεκινήσει ο διαγωνισμός ΣΔΙΤ για τον Ιδιώτη-Φορέα Λειτουργίας του Μετρό Θεσσαλονίκης, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στα ελληνικά δεδομένα».
