Οι σιδηρόδρομοι χαιρετίζονται συνεχώς ως το μέλλον της βιώσιμης κινητικότητας και οι ηγέτες σκοντάφτουν ο ένας πάνω στον άλλον για να πουν ότι χρειαζόμαστε μια στροφή στους σιδηροδρόμους. Αλλά όταν εξετάζουμε τις επενδύσεις που έγιναν στον σιδηρόδρομο τα προηγούμενα χρόνια, είναι σαφές ότι οι σιδηρόδρομοι δεν ήταν προτεραιότητα, δείχνει έρευνα της Investigate Europe.
Της Esther Geerts
Η ανεξάρτητη πλατφόρμα Investigate Europe ανέλυσε δεδομένα του ποσού των χρημάτων που επενδύθηκαν σε υποδομές μεταφορών σε ολόκληρη την Ευρώπη για να συγκρίνει τους σιδηροδρόμους με τις οδικές και αεροπορικές μεταφορές. 843 δισ. ευρώ επενδύθηκαν σε σιδηροδρομικά δίκτυα από το 2000 έως το 2019, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης). Την ίδια περίοδο, οι επενδύσεις σε οδικές υποδομές ανήλθαν σε 1.341 δις.
Η RailTech ανέφερε νωρίτερα ότι δεν υπάρχει πράγματι καμία ένδειξη στροφής προς τους σιδηροδρόμους , μετά από έκθεση αγοράς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σε σύγκριση με άλλες χερσαίες μεταφορές επιβατών στην ΕΕ, το μερίδιο αγοράς των σιδηροδρόμων έχει κολλήσει σε περίπου 7,8 τοις εκατό μεταξύ 2015 και 2018. Το ποσοστό των σιδηροδρομικών εσωτερικών εμπορευματικών μεταφορών μειώθηκε κυρίως και ήταν 18,7 τοις εκατό το 2018.
Τα ευρωπαϊκά κονδύλια δίνουν προτεραιότητα στους δρόμους
Δίπλα στις χώρες που διαθέτουν προϋπολογισμό για τις υποδομές, η ΕΕ διαθέτει επίσης αρκετά κονδύλια. Υπάρχουν τρεις κύριες πηγές χρηματοδότησης σιδηροδρομικών έργων σε επίπεδο ΕΕ: το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και η Διευκόλυνση Συνδέοντας την Ευρώπη (CEF). Το Investigate Europe ανέλυσε όλα αυτά για τις δύο περιόδους χρηματοδότησης για τις οποίες ήταν διαθέσιμα χρησιμοποιήσιμα δεδομένα, δηλαδή το 2007-2013 και το 2014-2020.
Η ανάλυση των δεδομένων δείχνει ότι συνολικά, τουλάχιστον 62 δισεκατομμύρια ευρώ χορηγήθηκαν για την ανάπτυξη σιδηροδρομικών δικτύων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση μεταξύ 2007 και 2020, εκ των οποίων τα 48,6 δισεκατομμύρια για το δίκτυο ΔΕΔ-Μ. Αυτοί οι διάδρομοι του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών έχουν προτεραιότητα από την ΕΕ, καθώς αποτελούν σημαντικά τμήματα για τη διεθνή συνδεσιμότητα. Ωστόσο, 82,5 δισεκατομμύρια πήγαν σε δρόμους και αυτοκινητόδρομους την ίδια περίοδο, εκ των οποίων περίπου 43 δισεκατομμύρια στο ΔΕΔ-Μ.
Η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία καινοτομίας Shift2Rail, η οποία στοχεύει στην ανάπτυξη των σιδηροδρόμων μέσω συνεργατικών έργων έρευνας και καινοτομίας, ξεκίνησε το ταξίδι της πίσω το 2009. Η ανάγκη για μια στροφή είχε ήδη δει τότε, αλλά δεν αντικατοπτρίστηκε στην κατανομή των ευρωπαϊκών επενδύσεων στις μεταφορές.
Συνδέοντας την Ευρώπη
Περισσότερα από 16,5 δισεκατομμύρια ευρώ από το ταμείο CEF διατέθηκαν σε σιδηροδρομικά έργα το 2014-2020, ενώ 2,1 δισεκατομμύρια διατέθηκαν για οδικούς άξονες και 1,5 δισεκατομμύρια στα αεροδρόμια. Το πρόγραμμα CEF συμβάλλει στην υλοποίηση του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) χρηματοδοτώντας βασικά έργα για την αναβάθμιση των υποδομών και την άρση των υφιστάμενων σημείων συμφόρησης, ενώ παράλληλα προωθεί βιώσιμες και καινοτόμες λύσεις κινητικότητας.
Από το ταμείο CEF, το μεγαλύτερο ποσό χρημάτων διατέθηκε για την κατασκευή της βασικής σήραγγας Brenner και της νέας σιδηροδρομικής σήραγγας Mont Cenis Base Lion-Torin, με αντίστοιχα σχεδόν 880 εκατομμύρια από το CEF να διατίθενται στην Αυστρία και την Ιταλία για το πρώτο και το 814 εκατομμύρια ευρώ για την Ιταλία και τη Γαλλία για τη δεύτερη σήραγγα.
Από τον νέο γύρο χρηματοδότησης της CEF, για την περίοδο 2021-2027, που εγκρίθηκε φέτος, 25,81 δισ. ευρώ πηγαίνουν στις μεταφορές στην ΕΕ. Σε κάθε περίπτωση, ποσό 1,56 δισ. ευρώ προορίζεται για σιδηροδρομικά έργα μεταξύ χωρών συνοχής στην Ευρώπη, από τα οποία η Rail Baltica είναι ο κύριος δικαιούχος, λαμβάνοντας 1,4 δισ. ευρώ. Το 2021, υπάρχουν 7 δισεκατομμύρια διαθέσιμα για μεταφορές. Δίπλα στους σιδηροδρόμους, αυτό μπορεί επίσης να πάει σε δρόμους ή πλωτές οδούς, για τα οποία μπορούν να υποβληθούν έργα έως τις 19 Ιανουαρίου 2022. Επομένως, μένει να δούμε πόσο από το CEF και άλλα ευρωπαϊκά κονδύλια θα διατεθούν στους σιδηροδρόμους και εάν οι δρόμοι θα εξακολουθήσουν να έχουν προτεραιότητα κατά τα επόμενα έτη.
railfreight.com
sidirodromikanea.blogspot.com