Δέκα αλλαγές στις επικουρικές συντάξεις φέρνει το νομοσχέδιο για το νέο μοντέλο στην επικουρική ασφάλιση που θα λειτουργεί αποσυνδεδεμένο από το δημογραφικό πρόβλημα, με έμφαση στο «χτίσιμο» ατομικών συνταξιοδοτικών παροχών για τη γενιά των 35άρηδων αλλά και με εγγυήσεις για τους παλαιότερους συνταξιούχους και ασφαλισμένους, ώστε να μη λείψουν χρήματα από τις δικές τους επικουρικές συντάξεις.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ
Το νομοσχέδιο με τίτλο «Ασφαλιστική Μεταρρύθμιση για τη Νέα Γενιά» παρουσιάστηκε χθες στο Υπουργικό Συμβούλιο από τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστή Χατζηδάκη, και τον καθ’ ύλην αρμόδιο υφυπουργό, Πάνο Τσακλόγλου. Θα ψηφιστεί ως το τέλος Ιουλίου αφού προηγηθεί δημόσια διαβούλευση, που θα ξεκινήσει μέσα στις επόμενες μέρες.
Για ποιους
Το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης θα τεθεί σε ισχύ από 1ης/1/2022. Θα ασφαλίζονται σε αυτό υποχρεωτικά όλοι οι νέοι που θα πρωτοπιάνουν δουλειά και θα είναι νεοεισερχόμενοι στην κοινωνική ασφάλιση ενώ θα εντάσσονται προαιρετικά όσοι είναι ήδη ασφαλισμένοι στο υπάρχον επικουρικό ταμείο (ΕΤΕΑΕΠ) με ηλικία ως 35 ετών.
Οι άνω των 35 ετών ασφαλισμένοι δεν θα έχουν δικαίωμα αποχώρησης από τα επικουρικά ταμεία που είναι σήμερα και θα συνεχίσουν στο παλιό καθεστώς παίρνοντας σύνταξη με τους κανόνες του διανεμητικού συστήματος.
Ρήτρες
Στο νομοσχέδιο υπάρχουν ρήτρες διασφάλισης των παροχών για τις μεγαλύτερες ηλικίες (50-60), καθώς και όσους βρίσκονται κοντά στη σύνταξη (60 ετών και άνω), όπως και για τους περίπου 1 εκατ. σημερινούς συνταξιούχους με επικουρική από τα Ταμεία του ΕΤΕΑΕΠ. Η ρήτρα διασφάλισης των συντάξεών τους προβλέπει ότι ο κρατικός προϋπολογισμός θα καλύπτει το χρηματοδοτικό κενό που θα προκύπτει στο ΕΤΕΑΕΠ από την απώλεια εσόδων επειδή οι εισφορές των νέων ασφαλισμένων θα κατευθύνονται στο κεφαλαιοποιητικό επικουρικό ταμείο για τη δική τους ατομική σύνταξη. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Ε.Τ.» η κάλυψη ελλειμμάτων θα γίνεται και μέσω ενός ποσοστού από τα φορολογικά έσοδα, αλλά και μέσω του ΑΚΑΓΕ (του κουμπαρά αλληλεγγύης για τα ελλείμματα του ασφαλιστικού).
Επιλογές
Το νέο μοντέλο θα δίνει υψηλότερες συντάξεις μέσα από διάφορες επιλογές επένδυσης που θα παρέχονται στους ασφαλισμένους. Για παράδειγμα, και με βάση στοιχεία που εξετάστηκαν (ήπιο σενάριο) πριν από την κατάρτιση του νομοσχεδίου:
* Εργαζόμενος με μισθό 1.500 ευρώ και 40 έτη εισφορών στο νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης με επένδυση χαμηλού και μεσαίου ρίσκου θα πάρει στην ηλικία των 65 ετών 522 ευρώ επικουρική σύνταξη, σε σημερινή αξία, ενώ με το σημερινό καθεστώς, στην ίδια ηλικία με τα ίδια χρόνια ασφάλισης και με τον ίδιο μισθό, θα έπαιρνε 343 ευρώ.
* Εργαζόμενος με μισθό 857 ευρώ και 30 έτη εισφορών στο νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης, που θα αποχωρήσει στην ηλικία των 62 ετών, θα πάρει 171 ευρώ επικουρική σύνταξη, ενώ με το σημερινό καθεστώς, στην ίδια ηλικία με τα ίδια χρόνια ασφάλισης και με τον ίδιο μισθό, θα έπαιρνε 125 ευρώ.
Ατομικός κουμπαράς
Ο κάθε ασφαλισμένος θα έχει την τύχη της σύνταξής του στα δικά του χέρια γιατί οι εισφορές του θα μπαίνουν στον δικό του (ατομικό) κουμπαρά κάθε μήνα. Το κίνητρο για τους νέους είναι ότι όσο θα αβγατίζουν τις εισφορές που θα βάζουν στον κουμπαρά τους τόσο υψηλότερες θα είναι και οι επικουρικές τους συντάξεις.
Οι αποδόσεις στα κεφαλαιοποιητικά συστήματα, ακόμη και με τα μετριοπαθή σενάρια, είναι σε μια διάρκεια 25ετίας πάνω από τις αποδόσεις που επιτυγχάνονται από την επένδυση αποθεματικών στα διανεμητικά συστήματα. Το ελληνικό μοντέλο αντιγράφει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα ασφάλισης που ισχύει στη Σουηδία και έχει ένα μέσο όρο αποδόσεων πάνω από 7% διαχρονικά.
Το μειονέκτημα όμως είναι ότι σε περιόδους αναταραχών ή κρίσεων και χρεοκοπιών (όπως έγινε στην Ελλάδα με το κούρεμα χρέους, γνωστό ως PSI) οι αποδόσεις καταγράφουν αρνητικά πρόσημα και επομένως όσοι θα έχουν ενδεχομένως στο μέλλον την ατυχία να συνταξιοδοτηθούν σε ασταθείς οικονομικές περιόδους μπορεί να καταλήξουν με απώλεια αποδόσεων και εντέλει με μικρότερες επικουρικές.
Για να αποφευχθεί η κρίση εμπιστοσύνης στο νέο σύστημα, το νομοσχέδιο θα έχει την πρόβλεψη για την καταβολή ενός εγγυημένου ποσού επικουρικής σύνταξης που θα αναλογεί στις εισφορές που έχουν πληρωθεί από τους ασφαλισμένους, σε περιπτώσεις που οι επικουρικές τους θα υπολείπονται των εισφορών λόγω αρνητικών αποδόσεων.
Σημεία-κλειδιά
Οι 10 αλλαγές που προβλέπει η μεταρρύθμιση για την επικουρική ασφάλιση είναι:
1 Συστήνεται ένα νέο Δημόσιο Ταμείο, το οποίο θα έχει την ευθύνη για τη διαχείριση των εισφορών των ασφαλισμένων και των επενδύσεών τους. Οι ασφαλισμένοι και μελλοντικοί συνταξιούχοι θα συμβάλλονται αποκλειστικά με αυτό, καθώς αυτό θα είναι ο μοναδικός υπεύθυνος απέναντί τους για τη διαχείριση των εισφορών, τις επενδύσεις και την καταβολή των συντάξεων. Οι επενδύσεις θα γίνονται σε αυστηρό πλαίσιο ελέγχου από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές.
2 Δημιουργείται ατομικός κουμπαράς για κάθε νέο ασφαλισμένο, στον οποίο θα σωρεύονται οι εργοδοτικές και εργατικές ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί από τον εργοδότη για το μισθωτό (ή από τον ίδιο εφόσον πρόκειται για αυτοαπασχολούμενο), καθώς και οι αποδόσεις των επενδύσεων που αντιστοιχούν στις εισφορές του.
3 Ο ασφαλισμένος θα μπορεί να επιλέξει την τοποθέτηση των εισφορών του σε περιορισμένο αριθμό χαρτοφυλακίων, διαβαθμισμένου επενδυτικού κινδύνου, αφού πρώτα λάβει την κατάλληλη πληροφόρηση από το νέο Ταμείο.
4 Ο ασφαλισμένος θα μπορεί να πάρει την επικουρική του όταν θεμελιώνει το δικαίωμα συνταξιοδότησης για την κύρια σύνταξη, δηλαδή με όρια ηλικίας 62 και 67 ετών βάσει των σημερινών δεδομένων. Οταν συνταξιοδοτηθεί θα λαμβάνει επικουρική σύνταξη βασισμένη στο ποσό των εισφορών του και στην απόδοση των επενδύσεών του.
5 To νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης θα είναι υποχρεωτικό για το σύνολο των μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας από 1ης/1/2022 και είναι υπόχρεοι επικουρικής ασφάλισης. Επιπλέον θα είναι προαιρετικό για ασφαλισμένους κάτω των 35 ετών, οι οποίοι είτε δεν έχουν υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση είτε είναι ήδη ασφαλισμένοι στο υφιστάμενο σύστημα.
6 Οι εισφορές στο νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης παραμένουν ίδιες με σήμερα (3% δίνει ο εργοδότης και 3% ο εργαζόμενος με βάση υπολογισμού τον μικτό μισθό), ενώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες θα ισχύσουν οι σημερινές σταθερές εισφορές με ποσά ως 62 ευρώ το μήνα.
7 Οι εισφορές κάθε ασφαλισμένου θα σωρεύονται στον προσωπικό του λογαριασμό και στη συνέχεια θα επενδύονται με στόχο την αύξηση της απονεμόμενης σύνταξης.
Οι εισφορές των ασφαλισμένων θα επενδυθούν με τον βέλτιστο τρόπο προς όφελος των ασφαλισμένων με στόχο υψηλότερες συντάξεις για όλους.
Ένας βασικός κανόνας των επενδύσεων είναι πως η ανάληψη ρίσκου ανταμείβεται με υψηλότερες αποδόσεις. Ένας άλλος βασικός κανόνας είναι πως όταν οι επενδύσεις έχουν μακροχρόνιο ορίζοντα ο κίνδυνος και οι βραχυπρόθεσμες υψηλές διακυμάνσεις που συνοδεύουν τις επενδύσεις υψηλότερου ρίσκου αμβλύνονται και τελικά αυτό που μένει είναι οι υψηλότερες αποδόσεις.
Η αποταμίευση/επένδυση μέσω συνταξιοδοτικών προγραμμάτων είναι η κατεξοχήν επένδυση με μακροχρόνιο ορίζοντα.
Γι αυτό όλα τα συνταξιοδοτικά ταμεία ανά τον κόσμο επενδύουν αναλαμβάνοντας ρίσκο.
Αν δείτε τα σχετικά στατιστικά του ΟΟΣΑ θα διαπιστώσετε πως σε όλες τις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ τα κεφαλαιοποιητικά συνταξιοδοτικά Ταμεία, την τελευταία 15ετία (2003-2018) πέτυχαν θετικές (και σχετικά υψηλές) μέσες ετήσιες αποδόσεις παρά το γεγονός ότι όλα τα συνταξιοδοτικά ταμεία αναλαμβάνουν μετοχικό κίνδυνο (μετοχικές επενδύσεις) και
Οι εισφορές των ασφαλισμένων θα επενδυθούν με τον βέλτιστο τρόπο προς όφελος των ασφαλισμένων με στόχο υψηλότερες συντάξεις για όλους.
Ένας βασικός κανόνας των επενδύσεων είναι πως η ανάληψη ρίσκου ανταμείβεται με υψηλότερες αποδόσεις. Ένας άλλος βασικός κανόνας είναι πως όταν οι επενδύσεις έχουν μακροχρόνιο ορίζοντα ο κίνδυνος και οι βραχυπρόθεσμες υψηλές διακυμάνσεις που συνοδεύουν τις επενδύσεις υψηλότερου ρίσκου αμβλύνονται και τελικά αυτό που μένει είναι οι υψηλότερες αποδόσεις.
Η αποταμίευση/επένδυση μέσω συνταξιοδοτικών προγραμμάτων είναι η κατεξοχήν επένδυση με μακροχρόνιο ορίζοντα.
Γι αυτό όλα τα συνταξιοδοτικά ταμεία ανά τον κόσμο επενδύουν αναλαμβάνοντας ρίσκο.
Αν δείτε τα σχετικά στατιστικά του ΟΟΣΑ θα διαπιστώσετε πως σε όλες τις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ τα κεφαλαιοποιητικά συνταξιοδοτικά Ταμεία, την τελευταία 15ετία (2003-2018) πέτυχαν θετικές (και σχετικά υψηλές) μέσες ετήσιες αποδόσεις παρά το γεγονός ότι όλα τα συνταξιοδοτικά ταμεία αναλαμβάνουν μετοχικό κίνδυνο (μετοχικές επενδύσεις) κ
8 Αποκλειστικά υπεύθυνος για τη διαχείριση και επένδυση των εισφορών θα είναι το νέο Ταμείο, που θα υπάγεται στην εποπτεία του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
9 Η επικουρική σύνταξη του κάθε ασφαλισμένου στο νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης θα προκύπτει από τις καταβληθείσες εισφορές του και από το ποσό της απόδοσης των επενδύσεων.
10 Το κράτος θα εγγυάται ότι ο ασφαλισμένος σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από την πορεία των αποδόσεων των επενδύσεων, θα πάρει πίσω, μέσω της επικουρικής σύνταξης που θα του αποδοθεί, τουλάχιστον τις εισφορές που κατέβαλε σε πραγματικούς όρους.
eleftherostypos.gr
sidirodromikanea
