Θα σε πάρω να γυρίσω, Φοίνικα, Παρακοπή, Γαλησσά και Nτελαγκράτσια …
Ναι!!!! Άλλα με το Τραίνο…!!! ΤΡΑΙΝΟ; Που Στην Σύρο;
Αν είναι δυνατόν…!!! Και Όμως…
Το 1880 οι Απίστευτοι πρωτοπόροι και ανοικτόμυαλοι εκείνοι Συριανοί που αποβιβάστηκαν ρακένδυτοι ως προσφυγές στον ξερόβραχο της Σύρας και στην συνέχεια εξελιχτήκαν σε μια εντυπωσιακή αστική και οικονομική κοινωνία, δημιουργώντας αυτό το Εντυπωσιακό παγκόσμιο θαύμα που ονομάστηκε Ερμούπολη είχαν σκεφτεί να φτιάξουν ακόμα και …. μια σιδηροδρομική γραμμή.
Ναι δεν διαβάσατε ούτε λάθος ούτε είναι αστείο αυτό που διαβάζετε.Το 1880 η Ερμούπολη αναπτυσσόταν ραγδαία. Έχει μετατραπεί σε μια κοσμοπολίτικη υδροκεφαλική πόλη, απόρροια μαζικής εξωτερικής εισόδου μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, με αναπτυγμένη αστική τάξη που ζει σε Ευρωπαϊκά πρότυπα.
Καμία σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Η Σύρος Είναι Ευρώπη.
Ναι! Αυτοί οι πανέξυπνοι, Τολμηροί και υπερδραστήριοι πρωτοπόροι και ονειροπόλοι άποικοι δεν ήθελαν σε τίποτα να ύστερει αυτή η πανέμορφη εντυπωσιακή πόλη των νεοκλασικών αρχοντικών και των πλουσίων διεθνούς κύρους επιχειρηματιών σε τίποτα από τις μεγάλες πρωτεύουσες που συνεργάζονταν στο εξωτερικό.
Αγγλία, Γερμανία, Βαυαρία, Γαλλία, Ιταλία, Ρωσία, Ινδίες, Αλεξάνδρα, Μέση Ανατολή.
Όλες αυτές οι χώρες είχαν σιδηρόδρομους. Θα έπρεπε να έχει και η Σύρος. Γιατί όχι!
Δεν έμειναν στα λόγια.. Ούτε άφησαν τις συνηθισμένες Ελληνικές αυλήσεις να τους φρενάρουν.
Τα είχαν σκεφτεί, τα είχαν υπολογίσει και τα είχαν φτιάξει όλα. Τα είχαν ρυθμίσει όλα. Είχαν κάτσει με συνέπεια και με σοφία ακούγοντας αυτούς που ήξεραν περισσότερα από αυτούς και έκαναν σχεδία, υπολογισμούς. Έτρεξαν τις αιτήσεις, δεν κωλυσιέργησαν ούτε στιγμή.
Και το επέτυχαν.
Η Σύρος θα είχε κανονικό σιδηρόδρομο ο όποιος θα ξεκινούσε από το λιμάνι της Ερμούπολης και θα έφτανε μέχρι την Ποσειδωνία με ενδιαμέσους σταθμούς όλα τα σημαντικά χωριά της Σύρου τότε..
Οι γραμμές θα ηταν των 0,75 δηλαδή κανονικές σιδηροδρομικές γραμμές όπως σε όλους τους κανονικούς σιδηρόδρομους στον κόσμο και ξεκινώντας από την Ερμουπόλη θα πήγαινε στο Μάνα, Πηγάδια, Χρούσα, Παρακοπή και Βήσα για να καταλήξει στην Ποσειδωνία και μετά επιστροφή στην Ερμουπόλη.
Το απίστευτο αυτό Ντοκουμέντο αποδεικνύεται γραμμένο στο Φύλο της Κυβερνήσεως επί Βασιλείου Της Ελλάδος με τον Γεώργιο τον Α τότε ως βασιλέα της Ελλάδος και με αύξοντα Αριθμό 137 κυκλοφορηθεν δε στις 9 Ιουνίου του 1880.
Το Διάταγμα Αποφασίστηκε και Ψηφίστηκε με όλες τις διαδικασίες κανονικά και με τον νόμο από την Ελληνική Βουλή και είχε δημοσιευτεί στο φύλο της Κυβερνήσεως προς υλοποίηση του έργου το οποίο θα είχε πενηντακονταετη εκμετάλλευση από τον φορέα τον οποίο θα αναλάμβανε να τον κατασκευάσει.
Φαίνεται ότι φορέας αυτος (δεν διευκρινίζεται στο φύλο της κυβερνήσεως ) ηταν Ο Δήμος Της Ερμούπολης και το Ελληνικό Κράτος μαζί.
Δήμαρχος της εποχής εκείνης ηταν ο γνωστός και μη εξαιρετέος Δημήτριος Βαφιαδάκης και Νομάρχης ο Επίσης εξαίρετος Δημήτριος Τσιαπάρας ενώ η Σύρος έχει πάνω από 14.000 κατοίκους.
Την απόφαση Διάταγμα συνυπογραφούν ο Χαρίλαος Τρικούπης τότε υπουργός οικονομικών, Ο Σπυρίδων Δραγούμης ως Υπουργός Εσωτερικών και ο Δ.Σ Βουλιωτης ως υπουργός Δικαιοσύνης.
Ο Σιδηρόδρομος αυτος χαρακτηρίστηκε ως «Έργον Δημόσιας ανάγκης» και όπως θα διαβάσετε και εσείς έχει γίνει κανονική μελέτη με απαλλοτριώσεις. Με το που θα τοποθετηθούν οι ραγές ώστε να μην «Παρακωλύεται η εν αυτής συγκοινωνία» και άλλα πολύ μελετημένα και σχετικά
Ιστορικές πληροφορίες μας βεβαιώνουν δε, ότι είχαν αγοραστεί ακόμα και οι ραγές του σιδηρόδρομου και ευρίσκοντο κάπου σε κάποια αποθήκη στην Σύρο (δεν γνωρίζουμε δυστυχώς) και περίμεναν την έναρξη του έργου από τον ανάδοχο.
Την βεβαιότητα ότι όντως είχα αγοραστεί οι ραγές το αποδεικνύει το γεγονός ότι τουλάχιστον ως τα μέσα της δεκαετίας του 60 υπήρχαν υπολείμματα από σιδηροδρομικές ραγές σε διάφορα σημεία της Σύρου χρησιμοποιούμενα σε διαφορές άσχετες θέσεις.. Σαν Σίδερα για την κατασκευή φρακτών ακόμα και σαν σιδεριές στο κτίσιμο σπιτιών και ιδιαίτερα στα ξύλινα ταβάνια να ακουμπούν οι τάβλες της οροφής η στην κατασκευή αποθηκών στα χωριά.
Οι λόγοι που είχε αποφασιστεί να δημιουργηθεί σιδηροδρομική γραμμή που θα ένωνε τα χωριά με την Ερμουπόλη ήταν ότι πολλά εμπορεύματα είτε παράγονταν στα χωριά είτε μεταφέρονται στα χωριά. Ξυλεία, Κηπευτικά άλλα και δέρματα ακόμα και ζώα μεταφέρονται από και προς τα χωριά της Σύρου.
Υπήρχε επίσης πολύ εργατικό δυναμικό που κατοικούσε στα χωριά άλλα και πολλοί μη Συριανοί οι οποίοι εργάζονταν στα εργοστάσια και στις βιοτεχνίες που εκείνη την εποχή πολλαπλασιάζονταν με ιλιγγιώδη ρυθμό στην Σύρο και ιδιαίτερα στην Ερμούπολη.
Παρ όλες τις υπόγραφες, τις βεβαιώσεις και τα έξοδα δυστυχώς το απίστευτο αυτό έργο δεν υλοποιήθηκε ποτέ.
Παραμένει άγνωστος ο λόγος που δεν έγινε.
Οι λόγοι που το έργο δεν κατάφερε να δει το φως είναι διάφοροι
Σίγουρα έπαιξε ρόλο ότι η Ελλάδα εκείνη την εποχή ακριβώς περιήλθε σε μια κρίση οικονομική άλλα και ένα μεγάλο Εθνικό ζήτημα από τα πολλά που δυστυχώς κάθε τόσο μαστίζουν την χώρα μας.
Ένας άλλος πιθανός παράγοντας είναι ότι η Ερμούπολη ακριβώς εκείνη την εποχή άρχισε να παρακμάζει ιδιαίτερα μετά το 1880 με την άνοδο του λιμανιού του Πειραιά, οπότε και ο κύριος όγκος του εμπορίου άρχισε να διεξάγεται από εκεί.
Μια ακόμη πιθανή αιτία είναι η πτώση των εμπορευματικών επιχειρήσεων, και ο τερματισμός της ιστιοφόρου ναυσιπλοΐας, και η άνοδος της ατμοπλοΐας.
Ακόμα σίγουρα έπαιξε ρόλο η διακοπή των εμπορικών σχέσεων με Μαύρη Θάλασσα και την Μικρά Ασία όπου το λιμάνι της Σύρου έπαιζε ρόλο σημαντικό ως κομβικό σημείο και η ραγδαία ανάπτυξη της ηπειρωτική Ελλάδας που σιγά σιγά αρχίζει να γνωρίζει.
Τίποτα άλλο….. Άλλη μια άγνωστη ΜΕΓΑΛΗ στιγμή της ιστορίας της Σύρου μας για την οποία ελάχιστοι γνώριζαν και που θα πρέπει πέρα από την υπερηφάνεια της προσηγορίας που υπήρχε διάχυτη στο νησί και την κοινωνία σε έργα, σε ιδέες και σε ανθρώπους θα πρέπει να μας βάλει σε μια ακόμα διαδικασία σκέψης.
Πόσο σημαντικό είναι οι σωστοί άνθρωποι στην κατάλληλη εποχή και στις κατάλληλες θέσεις για την ανάπτυξη ενός τόπου.. Ακόμα και αν αυτος ο τόπος είναι ένας άγονος βράχος χωρίς ούτε ένα δέντρο.
Αρκεί Το «Ο Τολμών Νικά» να είναι πρότυπο και τρόπος ζωής και όχι απλά ένα αρχαίο ρητό κρεμασμένο στον τοίχο.
Ερμούπολη, Σύρος. Κυκλάδες, Ελλάδα, Ευρώπη, Πλανήτης Γη.
Ευχαριστώ τον φίλο μου Μάρκος Βουτσίνος για την ευγενική παραχώρηση του φύλου της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως και την ενημέρωση του.. Χωρίς εκείνον δεν θα είχα κάνει αυτήν την έρευνα για να μάθω όλες τις υπόλοιπες λεπτομέρειες.
Γράφει:O δημοσιογράφος και Ιστορικός Παναγιώτης Κουλουμπής
alithinesgynaikes.gr
