Στη χώρα που ζούμε όταν μιλάμε για τις μεταφορές συνήθως αναφερόμαστε στις οδικές και τις ακτοπλοϊκές καθώς είναι οι πιο διαδεδομένες. Στη συνέχεια έχουμε τις αεροπορικές και τις σιδηροδρομικές οι οποίες "συμπληρώνουν" το παζλ.
Μιλώντας με πολλούς φορείς, αυτό που έχω ανακαλύψει, είναι η "μοναξιά" του καθενός από τους συγκοινωνιακούς φορείς που λειτουργούν στη χώρα. Για να μην γίνομαι κουραστικός έχω πει πως συνδυασμένες μεταφορές σήμερα στη χώρα δεν γίνονται αλλά μπορούμε να κάνουμε κάτι για αυτό.
Ας πάρουμε ένα παράδειγμα. Δρομολογείται ένα πλοίο από το λιμάνι του Βόλου για το δρομολόγιο Σκιάθο-Σκόπελο-Αλλόνησο. Τι χρειάζεται για να γίνει αυτό; μία σύμβαση με το Υπουργείο Ναυτιλίας. Πολύ ωραία.
Συγκοινωνιακά τι κάνουμε για αυτό; τίποτα είναι η απάντηση. Υπάρχει αυτορύθμιση της κοινωνίας; μερικές φορές ναι, τις περισσότερες όχι. Ας το κάνουμε λίγο πιο spicy τώρα.
Το ζήτημα που γεννά η έννοια της συνδυασμένης μεταφοράς είναι πως φτάνεις στο λιμάνι και πως συνεχίζεις από το λιμάνι του προορισμού σου. Σήμερα στο Βόλο αν δεν είσαι από εκεί μάλλον θα πρέπει να πας με το ι.χ. σου. Στο λιμάνι της Σκιάθου επίσης μάλλον θα πρέπει να πάρεις ταξί. Άρα που είναι οι συνδυασμένες μεταφορές; άφαντες.
Ας κάνουμε μία υπόθεση. Αν για να δοθεί η άδεια του δρομολογίου στο πλοίο της γραμμής Βόλος-Σκιάθος-Σκόπελος- Αλόννησος, θα έπρεπε υποχρεωτικά να υπάρχει συγκοινωνιακή σύνδεση στο λιμάνι του Βόλου με άλλα μέσα (ΚΤΕΛ του Νομού, ΚΤΕΛ από άλλες περιοχές, αστικά, σιδηρόδρομος) όπως επίσης και ένα δρομολόγιο από το λιμάνι του κάθε νησιού προς τους κυριότερους προορισμούς τι θα γινόταν;
Συνεργασία υπόθετω. Θα έπρεπε οι τοπικές κοινωνίες να συνεργαστούν με την ακτοπλοϊκή και να δημιουργήσουν από/προς το λιμάνι συγκοινωνία κάνοντας την συνδυασμένη μεταφορά πραγματικότητα, με αυτορύθμιση απλά και μόνο γιατί το λέει ένας Νόμος.
Αυτό με τη σειρά του δεν θα δημιουργούσε νέες θέσεις εργασίας στο κομμάτι των μεταφορών; Νομίζω πως ναι. Μήπως θα ήταν ενδιαφέρον να το δούμε;
Το παράδειγμα αυτό εφαρμόζεται σε πολλές περιπτώσεις. Ας δούμε στο τρένο πως θα μπορούσε να γίνει. Στο δρομολόγιο Αθήνα-Θεσσαλονίκη υπάρχει μία βασική στάση στην Κατερίνη. Δεν συζητώ το πως θα φτάσεις στο σταθμό της Αθήνας γιατί αυτό έχει εν πολλοίς επιτευχθεί. Όμως από την Κατερίνη αν θες να πας στον Κορινό (μία κωμόπολη 8χλμ από την Κατερίνη) τι κάνεις; Πρέπει να πάρεις ταξί. Αν όμως υπήρχε μία τέτοια υποχρέωση και υπήρχαν ΚΤΕΛ (ας τα ονομάσουμε Προαστιακά) και με 2-3 διαφορετικά δρομολόγια σε οδηγούσαν προς Βορρά (Κορινό, Κολινδρό κ.α), προς Νότο (Λιτόχωρο, Λεπτοκαρυά) τότε αυτό δεν θα δημιουργούσε το πλέγμα συγκοινωνίας που αναζητάμε; Αν μάλιστα τα ΚΤΕΛ αυτά έκαναν και ενδιάμεσες στάσεις σε χωριά, θα κάλυπταν όλο τον Νομό και ένας επιβάτης από την Αθήνα, χωρίς τη χρήση προσωπικού οχήματος θα έφταναν στον προορισμό τους χρησιμοποιόντας μέσα μαζικής μεταφοράς.
Αυτό, καταρρίπτει και την περίφημη θεωρία των "ανταγωνιστικών" μέσων. Ότι π.χ. το τρένο θα μειώσει τη δουλειά στα ΚΤΕΛ, ότι το τρένο μπορεί να γίνει ανταγωνιστικό με το αεροπλάνο, ότι το υδροπλάνο μπορεί να "φάει" τη δουλειά από τις ακτοπλοϊκές.
Ναι αυτό θα μπορούσε να συμβεί με μία στενόμυαλη λογική, όπου τίποτα δεν εξελίσσεται, τίποτα δεν αλλάζει, κρατάμε το "φέουδο" με κάθε κόστος με χαμένους τελικά όλους.
Αντί λοιπόν να κοιτάμε πως θα κρατήσουμε το κομμάτι από την μικρή πίτα, θα μπορούσαμε να δούμε ένα κομμάτι από μία πολύ μεγαλύτερη πίτα, τελικά προς όφελος όλων. Των επιβατών, των συγκοινωνιακών φορέων, της απασχόλησης, άρα της Αγοράς και του Κράτους.
Η έννοια της συνδυασμένης μεταφοράς είναι πολύ σημαντική στις μέρες μας. Βοηθά στην βελτίωση των συγκοινωνιών, του επιπέδου μεταφοράς, ακόμα και την οδική ασφάλεια.
Δεν πρέπει λοιπόν να μας απασχολήσει, όχι πως θα μειώσουμε από κάποιον αντικείμενο αλλά πως προσθέτωντας μερικές νόρμες να δώσουμε την ευκαιρία στην αγορά να μεγαλώσει και να κάνουμε τις μεταφορές ένα πραγματικά success story.
Νίκος Καραγιάννης
ypodomes.com
