Το εργοτάξιο του μετρό απέναντι από το Δημοτικό Θέατρο. Φωτογραφίες: Ορέστης Σεφέρογλου
Κεντρικές πλατείες έχουν κρυφτεί πίσω από λευκές περιφράξεις, γερανοί εμφανίστηκαν έπειτα από χρόνια, μπουλντόζες φορτώνουν και ξεφορτώνουν, αρχαιολογικές ανασκαφές γίνονται ορατές στη μέση του δρόμου, πορτοκαλί κώνοι μικραίνουν τις λωρίδες κυκλοφορίας: η εικόνα του Πειραιά μοιάζει με ένα απέραντο εργοτάξιο. Το κυκλοφοριακό κομφούζιο συνοδεύεται από την γκρίνια όσων κινούνται συστηματικά στον Πειραιά αλλά και όσων ανακαλύπτουν την κατάσταση κατηφορίζοντας προς το λιμάνι για να μπουν στο πλοίο. Τα έργα του μετρό και του τραμ μοιάζουν περισσότερο με ταλαιπωρία παρά με προοπτική ανάπτυξης. Παρ’ όλα αυτά, όσοι συμμετέχουν στα έργα οραματίζονται την πόλη εντελώς διαφορετικά.
Το «Κ» επισκέφτηκε τα εργοτάξια του μετρό και του τραμ στον Πειραιά, αλλά και τη σήραγγα του μετροπόντικα που σκάβει την επέκταση της μπλε γραμμής, και συνομίλησε με ανθρώπους που βρίσκονται πίσω από το μεγαλύτερο έργο που είδε το πρώτο λιμάνι της χώρας τα τελευταία χρόνια.
Ο Γιώργος Γιανναράς, επιβλέπων μηχανικός της σήραγγας του TBM – από τα Μανιάτικα μέχρι τον Πειραιά έχουν ήδη σκαφτεί 500 μέτρα.
Άποψη του εργοταξίου στο κέντρο του Πειραιά.
Συλλογή αρχαιολογικών ευρημάτων στο κτίριο Ξυλαποθήκη.
Μέσα στη σήραγγα όπου βρίσκεται ο μετροπόντικας, ο οποίος προχωράει 1,5 μέτρο κάθε ώρα.
Ο μετροπόντικας φτάνει Πειραιά
Μόλις 700 μέτρα μένουν για να «πιάσει λιμάνι» το TBM, ο γνωστός μετροπόντικας, που σκάβει την επέκταση από την Αγία Μαρίνα μέχρι το Δημοτικό Θέατρο. Έχοντας περάσει από την Αγία Βαρβάρα, τον Κορυδαλλό και τη Νίκαια, αυτή τη στιγμή βρίσκεται στα Μανιάτικα κι έχει σκάψει συνολικά 500 μέτρα με κατεύθυνση το κτίριο του ΗΣΑΠ στο λιμάνι. «Το μηχάνημα είχε σκάψει στην Ιταλία και έχει έρθει γι’ αυτή την επέκταση», λέει ο Γιώργος Γιανναράς, επιβλέπων μηχανικός της σήραγγας του TBM, ενώ ο χειριστής του Mπάμπης Συμεωνίδης προσθέτει: «Είναι δύσκολος ο χειρισμός, καθώς είναι ένα μεγάλο μηχάνημα που θέλει προσοχή. Είναι όμως σπουδαία εμπειρία. Μπορεί να περνάμε περισσότερη ώρα κάτω από τη γη παρά στο σπίτι, αλλά εδώ είμαστε όλοι μια καλή ομάδα, σαν οικογένεια».
«Δεν είναι άδικη η γκρίνια των Πειραιωτών»
Όσο ο μετροπόντικας σκάβει, παράλληλα προχωρούν οι εργασίες για το τραμ. Όταν δοθεί στην κυκλοφορία, θα κάνει τη διαδρομή από το ΣΕΦ μέχρι το λιμάνι και κυκλικά πίσω, ενώ μελετώνται και επεκτάσεις προς Κερατσίνι και Χατζηκυριάκειο: «Για να κατασκευαστεί το τραμ, ήταν αναγκαίο κακό να δεσμεύσουμε κάποιες λωρίδες κυκλοφορίας και να αποκλείσουμε δρόμους. Δεν μπορούμε να πούμε ότι η γκρίνια των Πειραιωτών είναι άδικη. Όλοι μας πιστεύουμε ότι το έργο θα βοηθήσει τελικά τον Πειραιά», λέει ο Ηλίας Δαλακούρας, επιβλέπων στο έργο του τραμ, και τονίζει: «Με την ευκαιρία της εκσκαφής βελτιώσαμε τα δίκτυα. Αυτό είναι τεράστιο όφελος για την πόλη. Επίσης, σημαντικό της δικής μας τεχνικής ανακάλυψης είναι ότι σε μεγάλο μήκος της διαδρομής βρήκαμε τις παλιές γραμμές του τραμ του Πειραιά. Αυτό σημαίνει ότι το τραμ εδώ έχει μια ιστορία που ερχόμαστε να συνεχίσουμε».
Γιάννης Αναγνωστόπουλος, μηχανικός βάρδιας στο TBM
Συγκοινωνιακός κόμβος
Στόχος της «Αττικό Μετρό Α.Ε.» είναι να δημιουργηθεί στο λιμάνι ένας συγκοινωνιακός κόμβος που θα περιλαμβάνει το μετρό, το τραμ, τον ηλεκτρικό και τον προαστιακό λίγο πιο δίπλα. Παράλληλα, ο επιβάτης θα έχει τη δυνατότητα να διανύσει την απόσταση λιμάνι-αεροδρόμιο μέσα σε 45 λεπτά χωρίς στάση. Αρκετοί όμως στον Πειραιά έχουν δυσπιστία αν τελικά το μετρό θα λειτουργήσει, δεδομένων και των καθυστερήσεων που υπάρχουν: «Στόχος μας είναι τους τρεις πρώτους σταθμούς να τους ολοκληρώσουμε μέχρι το καλοκαίρι του 2019 και θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια τους υπόλοιπους τρεις να τους έχουμε μέσα στο 2020», υποστηρίζει ο Μανώλης Ουρανός, διευθυντής του έργου της επέκτασης, και θυμάται ότι ανάμεσα στους λόγους που έχουν συντελέσει στην καθυστέρηση του μετρό ήταν και μια βόμβα! «Ανακαλύψαμε υπόλειμμα μιας βόμβας από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Φωνάξαμε αμέσως το αρμόδιο τάγμα του στρατού, την πήραν και την αφόπλισαν σε ένα πεδίο βολής. Ήταν ίδια όπως στη Θεσσαλονίκη, αλλά, επειδή οι πυροκροτητές της ήταν σκουριασμένοι, δεν χρειάστηκε να εκκενωθεί η περιοχή όπως εκεί».
Mια ελπίδα για τους νέους μηχανικούς
«Το έργο θα είναι καθοριστικό για τον Πειραιά», λέει η Σίσσυ Βουτυρίτσα, επιβλέπουσα μηχανικός του σταθμού «Δημοτικό Θέατρο». Έχοντας δουλέψει στο μετρό από το αρχικό έργο του 1995, παρατηρεί ότι: «Από όπου έχει περάσει έχει αναβαθμίσει τις περιοχές. Ο Πειραιάς είχε πολλά χρόνια να δει έργα και το μετρό και το τραμ θα βοηθήσουν στο να κατεβαίνει ο κόσμος στην πόλη». Εκτός από τα οφέλη στις περιοχές, έργα όπως αυτά φαίνεται να δίνουν προοπτική στη νέα γενιά μηχανικών. «Έκανα μεταπτυχιακές σπουδές στο Τορίνο και η επιλογή να γυρίσω στην Ελλάδα ήταν συνειδητή», λέει ο Γιάννης Αναγνωστόπουλος, μηχανικός βάρδιας στο TBM. Απόφοιτος Πολυτεχνείου, η πρώτη του εργασιακή εμπειρία είναι στο εν λόγω έργο. «Αν ένα κομμάτι της νέας γενιάς συνεχίσει την προοπτική του εδώ, θα βοηθήσουμε να πάει μπροστά η χώρα. Παρ’ όλα αυτά, κατανοώ ένα άλλο κομμάτι που μεταναστεύει διότι τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Και ειδικότερα στους μηχανικούς που βγαίνουν από τα Πολυτεχνεία και η εύρεση εργασίας είναι δύσκολη. Η Ελλάδα χρειάζεται κατασκευές και, αν καταφέρουμε να γίνουν, νομίζω ότι θα πάει μπροστά το επάγγελμα», καταλήγει ο Γιάννης, ενώ ο Χρήστος Καλοκαιρινός, πολιτικός μηχανικός που επέστρεψε πριν από πέντε χρόνια από το Άμπου Ντάμπι, αναρωτιέται: «Είναι δυνατόν η τεχνογνωσία που ιδρώσαμε να αποκτήσουμε στην Ελλάδα να μην τη χρησιμοποιήσουμε προς όφελός της και να τη χρησιμοποιήσουμε στο εξωτερικό; Λόγω της κρίσης χρειάστηκε να το κάνουμε. Ελπίζω να συνεχιστούν τα έργα εδώ».
ΣIσσυ ΒουτυρΙτσα, επιβλέπουσα μηχανικός του σταθμού «Δημοτικό Θέατρο»
Αρχαιολογικά ευρήματα
Στο κτίριο Ξυλαποθήκη επί της οδού Πύλης έχουν μεταφερθεί τα αρχαιολογικά ευρήματα από τις ανασκαφές τόσο του μετρό όσο και του τραμ και λειτουργεί η έκθεση «Στην Επιφάνεια». Εκεί γίνεται η διαδικασία συντήρησης, καταγραφής και μελέτης των ευρημάτων, που έπειτα μεταφέρονται για αποθήκευση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά. Στόχος είναι όταν ολοκληρωθεί το έργο να γίνει μια μόνιμη έκθεση στον σταθμό του μετρό «Δημοτικό Θέατρο». «Το συγκινητικό για εμάς είναι ότι βρήκαμε στο πλάι του Δημοτικού Θεάτρου τη συνέχεια του Ιερού του Διονύσου. Επίσης στην πλατεία του Ωρολογίου αποκαλύφθηκε ένα τμήμα των θεμελίων του παλαιού δημαρχείου, που για τον Πειραιά ήταν ένας μύθος. Όλοι το έψαχναν και κανείς δεν ήξερε ακριβώς πού είναι, γιατί όταν αποδομήθηκε, καταστράφηκαν και τα σχέδιά του», λέει η Κυριακή Ψαράκη, αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιά, υπεύθυνη για το έργο του τραμ, και προσθέτει: «Το τραμ είναι μια ανασκαφή ανοιχτή και είναι εντυπωσιακό το πόσοι μας δηλώνουν την έκπληξή τους ότι “έχει ο Πειραιάς τόσα αρχαία”. Πραγματικά εντυπωσιάστηκα που οι άνθρωποι δεν ήξεραν την ίδια τους την πόλη κι αυτό το έργο τούς πρόσφερε και τη θέαση της αρχαιότητας». ■
Το Τραμ του Πειραιά σε αριθμούς
* 7 νέες στάσεις στη διαδρομή εισόδου προς Πειραιά θα έχει το νέο τραμ: Γήπεδο «Καραϊσκάκη» – Μ. Ασίας – Λαμπράκη – Ευαγγελίστρια – Πλ. Δεληγιάννη – Δημαρχείο – Ακτή Ποσειδώνος.
* 35.000-40.000 άτομαυπολογίζεται ότι θα εξυπηρετεί το τραμ την ημέρα.
* 5,5 χιλιόμετρα θα διανύει το τραμ μέσα στον Πειραιά.
* 5 νέες στάσειςστη διαδρομή εξόδου από Πειραιά θα έχει το τραμ: Αγία Τριάδα – Πλ. Ιπποδαμείας – 34ου Συντάγματος – Ανδρούτσου – Ομ. Σκυλίτση.
* Στις αρχές του 2018υπολογίζεται να ξεκινήσουν οι δοκιμές του τραμ, που θα κρατήσουν 6 μήνες.
* 1.000 αντικείμενα όλων των κατηγοριών έχουν καταγραφεί στην ηλεκτρονική βάση του υπουργείου Πολιτισμού από τις ανασκαφές του τραμ.
Το μετρό του Πειραιά σε αριθμούς
* 6 σταθμούςπεριλαμβάνει η επέκταση του μετρό προς τον Πειραιά: «Αγία Βαρβάρα», «Κορυδαλλός», «Νίκαια», «Μανιάτικα», «Πειραιάς», «Δημοτικό Θέατρο».
* 7,6 χλμ. είναι συνολικά το μήκος της σήραγγας της επέκτασης.
* 132.000 επιβάτεςυπολογίζεται ότι θα εξυπηρετούνται καθημερινά.
* 23.000 ΙΧ λιγότερα υπολογίζεται ότι θα κυκλοφορούν, επιφέροντας αντίστοιχα μείωση των ρύπων CO2 κατά 120 τόνους ημερησίως.
* 140 μέτρα μήκος έχει το ΤΒΜ.
* 12 μέτρα την ημέρα κατά μέσο όρο σκάβει το TBM στο υλικό μάργα που υπάρχει αυτή τη στιγμή στον σταθμό «Μανιάτικα».
* 8 φρεάτια αερισμού υπολογίζονται κατά μήκος της νέας γραμμής και 2 για την είσοδο και την έξοδο του μετροπόντικα.
* 45 λεπτά θα χρειάζεται κανείς για να φτάσει από το αεροδρόμιο στο λιμάνι του Πειραιά χωρίς στάση.
* 75% της διαδρομής του έχει κάνει ο μετροπόντικας στην επέκταση της μπλε γραμμής.
Συντάκτης: Μελπομένη Μαραγκίδου
Πηγή: kathimerini.gr
Περιοδικό "Κ"