Κυριακή 4 Ιανουαρίου 2015

Ηλεκτρονικό «φράγμα» στους... λαθρεπιβάτες


Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ

Μέσα στο 2016 το Μετρό και ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος θα έχουν «θωρακιστεί» με μπάρες που θα κάνουν αδύνατη την πρόσβαση «λαθρεπιβιβατών» που σήμερα αποτελεί «μάστιγα», καθώς οι συγκοινωνιακές εταιρείες έχουν απώλεια περίπου του 20% με 25% επί των συνολικών τους εσόδων (που αγγίζουν τα 240 με 250 εκατ. ευρώ τον χρόνο).
Και αυτό, παρά το γεγονός ότι τουλάχιστον μέσα στο 2013 κάθε μήνα δινόταν περίπου 5.000 έως 9.000 πρόστιμα ανά μήνα σε όσους «ταξίδευαν» με ΜΜΜ χωρίς εισιτήριο. Σημειώνεται ότι τα διεθνώς αποδεκτά επίπεδα κυμαίνονται σε περίπου 5% για τα μέσα σταθερής τροχιάς και σε περίπου 10% για τις οδικές συγκοινωνίες.

Δεν είναι τυχαίο ότι σύμφωνα με στελέχη των Συγκοινωνιών Αθηνών η τοποθέτηση κιγκλιδωμάτων στις εισόδους και εξόδους του Μετρό και του Προαστιακού θα οδηγήσουν σε εκμηδενισμό τη λαθρεπιβίβαση στα μέσα αυτά, καθώς χωρίς εισιτήριο θα μπαίνουν μόνο όσοι πηδούν τις μπάρες. Αυτό το ποσοστό μπορεί να κυμαίνεται από 1% έως 3% των επιβατών, ενώ η παρουσία ελεγκτών μπορεί να μειώσει ακόμα περισσότερο το ποσοστό αυτό.

Το ηλεκτρονικό εισιτήριο στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, το οποίο θα αντικαταστήσει το χάρτινο εισιτήριο, θα εφαρμοστεί πλήρως μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.
Η σύμβαση του έργου, «Ενιαίο Αυτόματο Σύστημα Συλλογής Κομίστρου (ΑΣΣΚ) για όλα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς», υπεγράφη στις αρχές της εβδομάδας μεταξύ του Ομίλου ΟΑΣΑ και της κοινοπραξίας «LG -ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή» μετά από περίπου πέντε χρόνια από την πρώτη ανακοίνωση του έργου.

Το έργο θα πραγματοποιηθεί με τη μέθοδο της Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), θα έχει διάρκεια 12 ετών, με τις πληρωμές να πραγματοποιούνται βάσει της διαθεσιμότητας του συστήματος και της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών.

Αντικείμενο του έργου

Αντικείμενο του Έργου «Ενιαίο Αυτόματο Σύστημα Συλλογής Κομίστρου - ΑΣΣΚ» είναι η μελέτη, χρηματοδότηση, εγκατάσταση, υποστήριξη της λειτουργίας, συντήρηση και τεχνική διαχείριση ενός Ενιαίου Αυτόματου Συστήματος Συλλογής Κομίστρου. Το σύστημα αυτό θα καλύπτει και θα εξυπηρετεί το σύνολο των μέσων μαζικής μεταφοράς (λεωφορεία, τρόλεϊ, τραμ, μετρό και προαστιακό σιδηρόδρομο), που δραστηριοποιούνται στη γεωγραφική περιοχή αρμοδιότητας του ΟΑΣΑ.

Το Ηλεκτρονικό Εισιτήριο θα εφαρμοσθεί πλήρως εκ του μηδενός με την εγκατάσταση όλου του απαραίτητου εξοπλισμού στα μέσα μαζικής μεταφοράς, ενώ παράλληλα θα αξιοποιηθούν οι δυνατότητες και ο υφιστάμενος σχετικός εξοπλισμός του μετρό. (κέντρο ελέγχου και αυτόματοι πωλητές εισιτηρίων), που θα ενοποιηθεί με τα υποσυστήματα των υπολοίπων μέσων μαζικής μεταφοράς. Επιπλέον στο Μετρό και στον Προαστιακό Σιδηρόδρομο θα εγκατασταθούν «πύλες» στα πλαίσια της μετατροπής του συστήματος σε κλειστό. Το σύστημα θα υποκαταστήσει πλήρως τα υφιστάμενα χάρτινα μέσα κομίστρου. Θα υποστηρίζει δύο τύπους ηλεκτρονικού εισιτηρίου υπό τη μορφή ηλεκτρονικών «έξυπνων καρτών», η επικύρωση των οποίων θα γίνεται εξ αποστάσεως, χωρίς ο επιβάτης να χρειάζεται να εισάγει την κάρτα του στο επικυρωτικό μηχάνημα. Ο πρώτος τύπος ηλεκτρονικού εισιτηρίου θα υποκαταστήσει τις κάρτες απεριορίστων διαδρομών, και ο δεύτερος τις δεσμίδες εισιτηρίων. Η επικύρωση των καρτών θα είναι υποχρεωτική σε κάθε επιβίβαση και στα δε σιδηροδρομικά μέσα (μετρό, προαστιακός), θα είναι υποχρεωτική και κατά την έξοδο του επιβάτη.

Τύποι κομίστρου

Το ΑΣΣΚ θα υποστηρίζει δύο τύπους μέσου κομίστρου υπό τη μορφή ηλεκτρονικών «έξυπνων καρτών»:
το «Πολλαπλό», μια έξυπνη κάρτα χωρίς επαφή (Contactless Smart Card-SC) μνήμης (χωρίς μικροεπεξεργαστή), στην οποία θα μπορούν να αποθηκεύονται χρηματική αξία (stored Value), χρόνος ή αριθμός μετακινήσεων και την «Κάρτα», μια έξυπνη κάρτα χωρίς επαφή (Contactless Smart Card-SC) με μικροεπεξεργαστή, η οποία θα υλοποιεί διάφορα προϊόντα κομίστρου, για παράδειγμα, προϊόντα απεριορίστων διαδρομών, μεγάλης διάρκειας ή μεγάλης αποθηκευμένης αξίας. Στις «έξυπνες κάρτες» θα αποθηκεύονται όσα δεδομένα του κομίστρου και της χρήσης του απαιτούνται για την εφαρμογή των προϊόντων κομίστρου.

Η επικύρωση των «έξυπνων καρτών» θα είναι υποχρεωτική σε κάθε επιβίβαση, ανεξάρτητα τύπου ή προϊόντος. Οι επιβάτες θα επικυρώνουν την κάρτα τους με τη χρήση τερματικής συσκευής που θα είναι εγκατεστημένη εντός του οχήματος στην περίπτωση των οδικών μέσων (λεωφορεία, τρόλεϊ, τραμ) ενώ στην περίπτωση των σιδηροδρομικών μέσων (μετρό, αστικός και προαστιακός σιδηρόδρομος) η επικύρωση θα γίνεται στις πύλες εισόδου και εξόδου. Επισημαίνεται ότι η επικύρωση θα είναι υποχρεωτική και κατά την έξοδο.

Στην περίπτωση ελέγχου κομίστρου, ο επιβάτης θα επιδεικνύει την έξυπνη κάρτα που έχει επικυρώσει κατά την είσοδό του στο όχημα ή στον σταθμό. Ο έλεγχος θα γίνεται με τη χρήση ειδικής φορητής συσκευής ελέγχου έξυπνων καρτών. Τα δύο αυτά μέσα δεν διαφέρουν ως προς τα προϊόντα κομίστρου που θα μπορούν να υλοποιήσουν και θα είναι κατά κανόνα επαναχρησιμοποιήσιμα δια της επαναφόρτισής τους. Επομένως και με τα δύο μπορούν να υλοποιηθούν προϊόντα χρονικής διάρκειας (π.χ. εβδομαδιαίο ή μηνιαίο), αριθμού μετακινήσεων (π.χ. εισιτήριο 10 μετακινήσεων) ή αποθήκευσης ενός χρηματικού ποσού (π.χ. 50 ευρώ, «pay as you go»).

Στην αρχική έκδοση των «Καρτών», κατά την έναρξη του έργου, οι ενδιαφερόμενοι επιβάτες θα υποβάλουν αιτήσεις για όσες κάρτες θα είναι προσωποποιημένες. Η αρχική έκδοση «Κάρτας», η έκδοση «Πολλαπλού» και η επαναφόρτιση αυτών θα γίνονται σε διάφορα σημεία πώλησης, ενώ ο επιβάτης θα έχει και εναλλακτικές επιλογές για τον τρόπο πληρωμής.

Μείωση χρόνου επιβίβασης, δικαιότερη τιμολογιακή πολιτική, εκπτώσεις και διευκόλυνση τουριστών
Πολλαπλά οφέλη για τον επιβάτη

Στόχος του Ηλεκτρονικού Εισιτηρίου είναι η βελτιστοποίηση της ποιότητας του παρεχόμενου συγκοινωνιακού έργου προς τον πολίτη και η βελτίωση της απόδοσης των φορέων προς όφελος των κατοίκων και επισκεπτών της Αθήνας, αλλά και του Έλληνα φορολογούμενου. Ο ΟΑΣΑ θα είναι ο επιτελικός διαχειριστής του ΑΣΣΚ, ενώ οι εταιρείες του Ομίλου ΟΑΣΑ και ο Προαστιακός θα είναι οι χρήστες του. Ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης θα αναλάβει τη συντήρηση, καθώς και την τεχνική διαχείριση και υποστήριξη της λειτουργίας του συστήματος, ώστε να διασφαλίζεται η πλήρης, συνεχής και απρόσκοπτη διαθεσιμότητά του αλλά και η πλήρης ασφάλεια όλων των συναλλαγών. Για τον πολίτη θα υπάρχουν τα εξής οφέλη:

Διευκόλυνση των μετεπιβιβάσεων, καθότι δεν θα απαιτείται αγορά περισσότερου του ενός εισιτηρίου.
Μείωση του χρόνου επιβίβασης, λόγω της εξ αποστάσεως επικύρωσης, καθώς και από τη μείωση του χρόνου εξυπηρέτησης για την αγορά εισιτηρίων ή ανανέωσης των κομίστρων απεριόριστων διαδρομών.
Δυνατότητα διαμόρφωσης δικαιότερης τιμολογιακής πολιτικής και κατανομής του κόστους μετακίνησης με πιο δίκαιο τρόπο για το κοινωνικό σύνολο ανάλογα με τη χρήση, όπως βάσει ζωνών, απόστασης, αριθμού επιβιβάσεων, εκπτώσεις μετεπιβιβάσεων κ.ά. Έτσι θα δοθεί με η δυνατότητα να απαλλαχθούν κάποια βάρη από τους τακτικούς χρήστες του συστήματος, καθώς και από εκείνους που πραγματοποιούν μικρές διαδρομές.
Δυνατότητα σχεδιασμού πρωτοποριακών προϊόντων, όπως εκπτώσεις σε συνεργασία με εξωτερικούς φορείς (π.χ. μουσεία, πολιτιστικά δρώμενα, αθλητικά γεγονότα κ.ά.).
Θα διευκολύνονται οι τουρίστες, οι περιστασιακοί χρήστες αλλά και οι ηλικιωμένοι, καθώς με το Ηλεκτρονικό Εισιτήριο δεν θα απαιτείται η γνώση της υφιστάμενης τιμολογιακής πολιτικής σε λεπτομέρεια για να χρησιμοποιήσει κάποιος τα μέσα μαζικής μεταφοράς.

Το ηλεκτρονικό εισιτήριο αναμένεται να ωθήσει και άλλους φορείς / οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στον χώρο των μεταφορών της Αθήνας να στραφούν προς παρόμοιες συμβατές τεχνολογίες κομίστρων. Ενδεικτικά αναφέρονται τα υπεραστικά λεωφορεία (ΚΤΕΛ Αττικής) και τα ταξί. Η μελλοντική ένταξη ενός ή και περισσότερων φορέων αναμένεται να επιφέρει πολλαπλασιαστικά οφέλη από την εξυπηρέτηση των χρηστών του συστήματος.

Συντάκτης: Μαρία Μόσχου
Πηγή: imerisia.gr