Στη νέα κυβέρνηση, όπως φαίνεται, μεταβιβάζεται η ευθύνη των αποφάσεων που θα καθορίσουν το μέλλον του έργου του μετρό Θεσσαλονίκης.
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
Η ανάδοχος κοινοπραξία, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, αναμένεται να καταθέσει στην Αττικό Μετρό Α.Ε. σήμερα ή το αργότερο αύριο ένσταση επί της απόρριψης του αιτήματός της για διάλυση της σύμβασης κατασκευής του έργου. Εφόσον συμβεί αυτό, η Αττικό Μετρό έχει χρονικό περιθώριο δύο μηνών να τοποθετηθεί επί τις ενστάσεως, δηλαδή μετά τις εθνικές εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, που μπορεί να αλλάξουν συνολικά τα δεδομένα της πορείας του έργου.
Η πορεία προς το αδιέξοδο για το έργο του μετρό της Θεσσαλονίκης ξεκίνησε την 1η Δεκεμβρίου 2014 όταν το διαιτητικό δικαστήριο έκρινε ότι η Αττικό Μετρό Α.Ε. παρέτεινε μονομερώς το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου κι ότι ο εργολάβος (ΑΕΓΕΚ-Impregilo-Ansaldo-Seli-Ansaldobreda) μπορεί να αποχωρήσει από το έργο χωρίς επιπτώσεις. Στις 17 Δεκεμβρίου 2014 η ανάδοχος κοινοπραξία καταθέτει στην Αττικό Μετρό Α.Ε. αίτηση διάλυσης της σύμβασης που έχει υπογράψει με το δημόσιο (Απρίλιος 2006) για την κατασκευή του έργου του μετρό Θεσσαλονίκης. Στις 31 Δεκεμβρίου 2014 η διεύθυνση Μετρό Θεσσαλονίκης της Αττικό Μετρό Α.Ε. απορρίπτει το αίτημα του εργολάβου για διάλυση της σύμβασης «για ουσιαστικούς και νομικούς λόγους» και καλεί την κοινοπραξία να συνεχίσει τις εργασίες. Ταυτόχρονα, καταβάλλει προσπάθειες για συνεννόηση με τον εργολάβο.
Η ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ
Αύριο Πέμπτη λήγει η προθεσμία που έχει η ανάδοχος κοινοπραξία να καταθέσει ένσταση επί της απόρριψης του αιτήματος διάλυσης από την Αττικό Μετρό Α.Ε. Η ένσταση είναι έτοιμη, ωστόσο μέχρι χθες το βράδυ δεν είχε κατατεθεί, κάτι που αναμένεται να γίνει σήμερα. Με την κατάθεση της ένστασης ανοίγει μια νέα χρονοβόρα διαδικασία μέχρι να υπάρξει αποτέλεσμα. Το δ.σ. της Αττικό Μετρό και επιτροπή που θα συσταθεί πρέπει να επανεξετάσουν όλα τα δεδομένα και να τοποθετηθεί εντός διμήνου και σε περίπτωση που απορρίψει και την ένσταση, τότε ο εργολάβος μπορεί να προσφύγει στο διαιτητικό δικαστήριο. Εν τω μεταξύ θα έχουν γίνει εκλογές, πιθανόν να προκύψει νέα κυβέρνηση και να αποφασιστεί πολιτική παρέμβαση για την επίλυση του ζητήματος, δηλαδή άμεση διαπραγμάτευση δημοσίου-εργολάβου και νομοθετική ρύθμιση που να επιτρέψει την επανεκκίνηση του έργου με τροποποίηση της αρχικής σύμβασης ή την υπογραφή συμπληρωματικής σύμβασης.
Ανοικτό παραμένει εκτός των άλλων και το ενδεχόμενο της «ματαίωσης διάλυσης». Η «Αττικό Μετρό» μπορεί τελικά να κάνει μεν δεκτή την αίτηση διάλυσης της σύμβασης και στη συνέχεια να συμφωνήσει με τον εργολάβο για τη ματαίωσή της, η οποία προβλέπεται από το νόμο, που ορίζει ότι παραμένει ο εργολάβος στο έργο και παίρνει αποζημίωση θετικών ζημιών, δηλαδή τις δαπάνες που έχει καταβάλει λόγω καθυστερήσεων ή διακοπής εργασιών.
ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΣΤΟ ΕΡΓΟ
Η ανάδοχος κοινοπραξία, όπως περιγράφουν γνωρίζοντες, δεν επιθυμεί να αποχωρήσει από το έργο του μετρό Θεσσαλονίκης, αλλά προσπαθεί να πιέσει όσο το δυνατόν περισσότερο με τη στάση της για νέα συμφωνία με την Αττικό Μετρό στο υπόλοιπο του έργου, «σε ρεαλιστικά οικονομικά και χρονικά πλαίσια». Αντίθετη στην αποχώρηση από το έργο είναι κυρίως η ιταλική εταιρεία Ansaldo, που συμμετέχει στην κοινοπραξία και ανέλαβε τους συρμούς και τον τεχνολογικό εξοπλισμό της γραμμής. Μέχρι σήμερα δεν έχει αποκομίσει κανένα κέρδος από το υποέργο των 300 εκατ. ευρώ που πήρε, την ώρα που τα στελέχη της αναλώθηκαν σε μελέτες και προεργασίες. Οι ενέργειες της έδειξαν ότι ούτε η Αττικό Μετρό επιθυμεί την αποχώρηση του εργολάβου. Η διοίκηση της Αττικό Μετρό θα μπορούσε να δεχτεί την αίτηση διάλυσης σύμβασης, να αποχωρήσει ο εργολάβος, αφού ολοκληρώσει τις εργασίες ασφαλείας και να επαναδημοπρατήσει το υπόλοιπο του έργου.
Όσον αφορά τις επιπλέον οικονομικές απαιτήσεις που έχει η ανάδοχος κοινοπραξία AIASA, θα συνεχίσει να τις διεκδικεί στα διαιτητικά δικαστήρια, άσχετα από κάθε εξέλιξη. Η AIASA έχει καταθέσει συνολικά 77 ενστάσεις, εκ των οποίων οι 56 οδηγήθηκαν στο διαιτητικό δικαστήριο και εξετάζονται ομαδοποιημένα σε έξι ενότητες. Οι επιπλέον οικονομικές απαιτήσεις ανέρχονται σε 560 εκατ. ευρώ, και συγκεκριμένα: 215 εκατ. για αποζημίωση λόγω επέκτασης του χρονοδιαγράμματος (η οποία κρίθηκε μονομερής), 300 εκατ. για αλλαγές του τεχνικού αντικειμένου και περίπου 50 εκατ. ευρώ για θέματα ερμηνείας του νόμου.
ΕΡΩΤΗΣΗ ΣΤΗΝ Ε.Ε.
Εν τω μεταξύ, ερώτηση για τα προβλήματα που έχουν ανακύψει κατά την κατασκευή του μετρό Θεσσαλονίκης κατέθεσε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κώστας Χρυσόγονος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο ευρωβουλευτής τόνισε πως το έργο έχει χρηματοδοτηθεί με ευρωπαϊκά κονδύλια, χαρακτηρίζοντας «ναυάγιο» την κατασπατάληση του χρόνου και χρήματος για το συγκεκριμένο έργο, λαμβάνοντας υπόψη τη διακοπή των σχετικών εργασιών. Στη συνέχεια, ζήτησε από την Επιτροπή να προβεί σε εκτίμηση των προοπτικών του έργου. «Έως σήμερα, παρά το γεγονός ότι η εργολάβος εταιρεία έχει εισπράξει περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ, έχει κατασκευασθεί λιγότερο από το 40% του έργου και ήδη οι εργασίες έχουν διακοπεί, λόγω διαφορών μεταξύ του κυρίου του έργου Αττικό Μετρό ΑΕ και της εργολάβου κοινοπραξίας, ενώ τα εργοτάξια επιτείνουν το τραγικό κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης», σημειώνει ο κ. Χρυσόγονος και ερωτά την Επιτροπή: 1. Ποιος ευθύνεται, κατά την γνώμη της, για τη σπατάλη χρόνου και δημοσίου χρήματος στο ναυάγιο του μετρό της Θεσσαλονίκης; 2. Ποια είναι η εκτίμησή της για τη δυνατότητα ή μη και τον χρόνο συνέχισης και ολοκλήρωσης του έργου; 3.Μήπως θα έπρεπε να υπάρχει πρόβλεψη για κάποιας μορφής αποζημίωση των παρακείμενων στα έργα του μετρό καταστημάτων για την απώλεια εργασιών, την οποία υφίστανται όλα αυτά τα χρόνια;