ΤΡΑΙΝΟΣΕ: Μπαίνει σε ράγες η αποκρατικοποίηση

Της Μάρως Τσαντήλα

Οκτώ μήνες μετά την πανηγυρική ανακοίνωση της τριπλής συμφωνίας Cosco-ΤΡΑΙΝΟΣΕ-HP ακόμα δεν έχουν πέσει οι τελικές υπογραφές. Ποιες είναι οι δυσκολίες και που κολλά η ολοκλήρωση του ντιλ. Προχωρά η αποκρατικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Ως την Παρασκευή, το αργότερο, θα προχωρήσει το ΤΑΙΠΕΔ στην προκήρυξη του διαγωνισμού για την αποκρατικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Η επιστολή του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Αλμούνια προς τον υπουργό Υποδομών – Μεταφορών και Δικτών κ. Χρυσοχοϊδη ήταν το "πράσινο φως" που περίμενε η κυβέρνηση προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες για μια αποκρατικοποίηση που χαρακτηρίζεται "εμβληματική".

Η επιστολή του κ. Αλμούνια ουσιαστικά έβαλε στον ντουλάπι την υπόθεση των κρατικών ενισχύσεων, που διερευνούσε η ΕΕ, σημειώνοντας ότι η επιτευχθείσα αναδιάρθρωση και η επικείμενη ιδιωτικοποίησή της απαλλάσσουν την εταιρεία από την κατηγορία των παράνομων κρατικών ενισχύσεων.

Προ δεκαημέρου το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ ενέκρινε τη διαδικασία, το χρονοδιάγραμμα και τους όρους αξιοποίησης για την πώληση του 100% των μετοχών και τη μεταβίβαση του ελέγχου της ΤΡΑΙΝΟΣΕ σε επενδυτή που θα επιλεγεί μέσω διεθνούς, ανοιχτού, πλειοδοτικού διαγωνισμού.

Η προκήρυξη του διαγωνισμού αναμένεται να επιβεβαιώσει και το ισχυρό ενδιαφέρον που έχει εκφραστεί για την ελληνική εταιρεία από σημαντικές εταιρείες του εξωτερικού. Κατά πληροφορίες ετοιμότητα να λάβουν μέρος στον διαγωνισμό δηλώνουν ιδιωτικά επενδυτικά σχήματα αλλά και κρατικές εταιρείες από τη Ρωσία, την Κίνα, τη Γαλλία, τη Ρουμανία, την Ιταλία και τις ΗΠΑ. Επίσης την πιθανότητα συμμετοχής τους στον διαγωνισμό, από κοινού με κάποιο σχήμα, «κοιτάζουν» και οι εργαζόμενοι της εταιρείας.

Η ανάδειξη της χώρας μας σε διαμετακομιστικό κέντρο της Ευρώπης για τα εμπορεύματα από και προς την Ανατολή φέρνει στο επίκεντρο την ελληνική εταιρεία παροχής σιδηροδρομικών υπηρεσιών.

Τα μεγέθη είναι τεράστια καθώς κάθε χρόνο διακινούνται προς την Κεντρική Ευρώπη περισσότερα από πέντε εκατομμύρια κοντέινερ.

Η επαναλαμβανόμενη θέση της Cosco ότι στα σχέδιά της περιλαμβάνεται η ανάδειξη του λιμανιού του Πειραιά στο πρώτο τη τάξει λιμάνι της Μεσογείου φέρνει την ΤΡΑΙΝΟΣΕ στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος καθώς η εταιρεία μπορεί να αποτελέσει το βασικό διαμετακομιστή των εμπορευμάτων προς την Ευρώπη.

Βεβαίως για να γίνει αυτό θα πρέπει, προηγουμένως, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ να κερδίσει ένα εξαιρετικά δύσκολο στοίχημα, το οποίο μπορεί να βοηθήσει τα μέγιστα προκειμένου για να γίνει η Ελλάδα κέντρο του διαμετακομιστικού εμπορίου.

Πρόκειται για συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της αμερικάνικης πολυεθνικής Hewlett Packard (ΗΡ) και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η οποία βρίσκεται, ακόμη, σε φάση επεξεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών.

Oκτώ μήνες μετά την πανηγυρική ανακοίνωση των σχεδίων συνεργασίας μεταξύ των HP – Cosco – ΤΡΑΙΝΟΣΕ οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται. Η συμφωνία ακόμη δεν έχει πάρει την οριστική της μορφή μεταξύ των δύο εταιρειών και δεν έχει ξεκινήσει, φυσικά, να υλοποιείται.

Αντίθετα η Cosco έχει υπογράψει το τμήμα της συμφωνίας που της αναλογεί αλλά και αυτό μένει παγωμένο, δεδομένου ότι για να ξεκινήσει να υλοποιείται, δηλαδή για να μεταφερθούν με το τρένο εμπορεύματα της HP στο εργοστάσιο της στην Τσεχία, θα πρέπει να υπογραφεί και το κομμάτι της συμφωνίας που αφορά τις ΤΡΑΙΝΟΣΕ-HP.

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ κ. Ζηλιασκόπουλος, από το βήμα εκδήλωσης του ΣΕΒ και της Ελληνικής Εταιρείας Logistics , εξέφρασε τον προβληματισμό του για τις δυσκολίες αλλά και τα εμπόδια που υπάρχουν στην ολοκλήρωση της συμφωνίας.

«Κάποιοι από τους πελάτες που κοιτάμε όπως π.χ. η HP είναι πολύ απαιτητικοί πελάτες. Πρέπει να τηρείς προϋποθέσεις που δεν είμαι σίγουρος ότι τις έχουμε τώρα και θα πρέπει να αναβαθμιστούμε. Έχουν απαιτήσεις για τον τρόπο που θα διαχειριστείς και θα μεταφέρεις το φορτίο», σημείωσε ο κ. Ζηλιασκόπουλος. Ωστόσο ο ίδιος δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι η επιτυχής έκβαση της προσπάθειας που καταβάλλεται με την HP θα «ανοίξει το δρόμο» καθιστώντας πολύ πιο εύκολες αντίστοιχες κινήσεις στο μέλλον.

Ο ίδιος απέδωσε τις δυσκολίες αυτές τόσο στον τρόπο που λειτουργεί η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η οποία δεν έχει την ευελιξία μιας ιδιωτικής εταιρείας, όσο και στα προβλήματα που εντοπίζονται σε σχέση με την διέλευση των φορτίων από μια σειρά ευρωπαϊκές χώρες.

Η διαλειτουργικότητα του δικτύου και οι αγκυλώσεις

Τα προβλήματα που αφορούν στην διαλειτουργικότητα του ευρωπαϊκού δικτύου αλλά και οι επιπλέον δυσκολίες που αντιμετωπίζει ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η οποία δεν έχει ακόμη αποκρατικοποιηθεί και παραμένει μία εταιρεία με πολλά από τα προβλήματα που συνοδεύουν στην λειτουργία τους τις κρατικές εταιρείες, είχαν εγκαίρως επισημανθεί από πολλούς όταν, το φθινόπωρο του 2012, είχαν γίνει γνωστά τα σχέδια του αμερικάνικου κολοσσού να χρησιμοποιήσει τη χώρα μας ως κέντρο διαμετακόμισης των εμπορευμάτων στην Ευρώπη.

Η πρώτη μεγάλη δυσκολία, που ήταν η ολοκλήρωση της σιδηροδρομικής σύνδεσης του λιμανιού, έχει ξεπεραστεί εδώ και καιρό, καθώς η γραμμή Ικόνιο – Θριάσιο έχει παραδοθεί. Τώρα εκείνο που απομένει είναι να βεβαιωθεί η HP ότι τα προϊόντα της θα φτάνουν στην Τσεχία μέσα στον χρόνο που συμφωνηθεί και με ασφάλεια. Πρόκειται για ένα εγχείρημα που δεν είναι καθόλου εύκολο καθώς οι συρμοί θα πρέπει να διέλθουν από πολλές ευρωπαϊκές χώρες πριν καταλήξουν στην κεντρική Ευρώπη. Πάντως η διοίκηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχει εδώ και καιρό πραγματοποιήσει εξαντλητικές επαφές με όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές και ευελπιστεί ότι σύντομα τα προβλήματα θα επιλυθούν.

Συμφωνία «πιλότος»

Σε κάθε περίπτωση η έναρξη υλοποίησης μιας τέτοιας συμφωνίας θα «ανοίξει» το δρόμο και για άλλες αντίστοιχες. Σχέδια από μεγάλες πολυεθνικές να χρησιμοποιήσουν την Ελλάδα ως διαμετακομιστικό κέντρο υπάρχουν.
Η κινεζική εταιρεία τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού ΖΤΕ δεν είναι η μόνη που σχεδιάζει την δημιουργία logistics hub στον Πειραιά για την διανομή των προϊόντων της στη νοτιοανατολική Ευρώπη και στη Βόρεια Αφρική, φιλοδοξώντας να αποκομίσει σημαντικά οικονομικά οφέλη από την θεαματική σύντμηση του χρόνου παράδοσης.

Αντίστοιχα σχέδια έχει και μια σειρά άλλων εταιρειών, που αναμένουν, όμως να δουν τις δυνατότητες των εμπλεκόμενων να υλοποιήσουν με ακρίβεια ένα δύσκολο project.

Εκείνο που μένει να κάνει η ελληνική πλευρά, με προεξάρχουσα την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, είναι να ανταποκριθεί μέχρι κεραίας στις δεσμεύσεις που θα αναλάβει, κάτι όχι και το τόσο εύκολο, όπως αντιλαμβάνονται όλοι όσοι εμπλέκονται στην διαδικασία.

Πάντως η συγκυρία είναι μοναδική για τη χώρα μας, η οποία μπορεί να εκμεταλλευθεί το συγκριτικό πλεονέκτημα που διαθέτει αυτή την περίοδο, δεδομένου ότι το υψηλό κόστος των καυσίμων καθιστά ιδιαίτερα ακριβή την χρήση των λιμανιών της Βορείου Ευρώπης, που αποτελούσαν τους παραδοσιακούς δρόμους για το εμπόριο.