ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΒΟΪΤΣΙΔΗ
Δεν είναι έκπληξη το ενδιαφέρον για τα φτηνά εισιτήρια του ΟΣΕ μέσω του διαδικτύου. Εκπληξη είναι που φτάσαμε στο 2011 για ν' αποφασίσουν οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι να διαθέτουν εισιτήρια ηλεκτρονικά -όσο, τέλος πάντων, μπορεί να συνιστά έκπληξη ο αναχρονισμός στον ευρύτερο δημόσιο τομέα μιας χώρας όπου κάθε καινοτομία αντιμετωπίζεται σαν απασφαλισμένη χειροβομβίδα τόσο από τις διοικήσεις των οργανισμών όσο και από τους εργαζομένους.
Μέχρι χτες, η μόνη σχέση του ΟΣΕ με το διαδίκτυο ήταν μια απαρχαιωμένη ιστοσελίδα που είχε τόση σχέση με την αντίστοιχη των ελβετικών ή των αυστριακών σιδηροδρόμων όση είχε το τρένο της Καρατζόβας με το Rheinpfeil. Και για να αγοράσεις εισιτήριο για την Αθήνα, έπρεπε να ξοδέψεις ένα πρωινό στην ουρά, στο καταθλιπτικό γραφείο της Αριστοτέλους, όπου ο χρόνος έχει μείνει στάσιμος εδώ και δεκαετίες.
Θαύματα δεν μπορούν να γίνουν με τους ελληνικούς σιδηροδρόμους. Η αιτία, φυσικά, δε βρίσκεται στη μείωση του προσωπικού που έφεραν οι μετατάξεις. Ιδια και χειρότερη ήταν η κατάσταση, όταν ο ΟΣΕ είχε διπλάσιους υπαλλήλους και ο προϋπολογισμός πλήρωνε τρία εκατομμύρια ευρώ τη μέρα για τα ελλείμματα. Εδώ μιλάμε για τα συντρίμμια που άφησε μισός αιώνας εγκατάλειψης. Συνειδητή πολιτική επιλογή, ώστε το μεταφορικό έργο να χαριστεί στους ιδιώτες των οδικών μεταφορών, αλλά που συντελέστηκε κάτω από τη μύτη του συνδικαλιστικού κινήματος. Την ώρα που ο συνδικαλισμός των σιδηροδρομικών ξοδευόταν σε κοκορομαχίες ανάμεσα στην ΠΑΣΚΕ και τη ΔΑΚΕ, σε διεκδικήσεις επιδομάτων και στην υποστήριξη αργομισθιών, ξηλωνόταν ό,τι σχεδόν από θαύμα είχε απομείνει στο δίκτυο. Ποταμοί ευρωπαϊκού χρήματος ήρθαν από τις Βρυξέλλες για τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών σιδηροδρόμων, αλλά εμείς δεν καταφέραμε να ηλεκτροδοτήσουμε έστω τη βασική αρτηριακή γραμμή. Το υπόλοιπο δίκτυο βρίσκεται στην εποχή του Τρικούπη και της Υψηλής Πύλης.
Αλλά εξίσου δεν έχει νόημα να κλαίμε πάνω από το χυμένο γάλα. Σημασία έχει να αποφασίσουμε εάν θέλουμε σιδηροδρόμους. Εάν αποφασίσουμε ότι θέλουμε, κάποια πράγματα μπορούν να γίνουν και σήμερα. Η συνδυασμένη μετακίνηση με τρένο και ταξί είναι μια καλή ιδέα που θυμίζει προπολεμικές εποχές, όταν ακόμη οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι είχαν δύναμη να προσαρμόζονται στις εποχές που άλλαζαν. Η δρομολόγηση περισσότερων και μεγαλύτερων αμαξοστοιχιών στη διαδρομή Αθήνας - Θεσσαλονίκης είναι το επόμενο απαραίτητο βήμα. Η οικονομική κρίση έχει κάνει το τρένο πάλι επίκαιρο και δεν υπάρχει λόγος ο ΟΣΕ να διώχνει επιβάτες. Και, παρεμπιπτόντως, στον προαστιακό ας γίνεται και κανένας έλεγχος εισιτηρίων.
