Η κυβέρνηση «ευελπιστεί» να δώσει λύση στο δισεπίλυτο πρόβλημα εξυγίανσης του ΟΣΕ με ιδιωτικά κεφάλαια. Ο ΟΣΕ αποτελεί σήμερα την πιο ζημιογόνα ΔΕΚΟ στην Ευρώπη με ιλιγγιώδεις ζημιές που ξεπερνούν τα 10 δισ. ευρώ και ανεξόφλητο δανεισμό που έχει εκτοξευτεί σε περισσότερα από 8,5 δισ. ευρώ,
Το νομοσχέδιο που έχει ήδη καταρτίσει το υπουργείο Υποδομών και περιλαμβάνει την απαλλαγή του ΟΣΕ και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ από τα χρέη τους προβλέπει επίσης την είσοδο ιδιωτικών κεφαλαίων στον Οργανισμό κυρίως όσον αφορά:
• Την ιδιωτικοποίηση του 49% της ΤΡΑΙΝΟΣΕ
• Την ανάπτυξη ΣΔΙΤ για την επέκταση του δικτύου.
• Την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας με την συμμετοχή ιδιωτών.
• Την σύναψη προγραμματικών συμφωνιών με ιδιώτες ή την Τοπική Αυτοδιοίκηση για τη συνέχιση λειτουργίας ορισμένων ζημιογόνων γραμμών.
ΤΡΑΙΝΟΣΕ
Το πρώτο βήμα αποτελεί η εξεύρεση στρατηγικού συμμάχου στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ όπως ακριβώς προβλέπει και το άρθρο 7 του νομοσχεδίου για την εξυγίανση του Οργανισμού. Ειδικότερα το νομοσχέδιο προβλέπει τη στρατηγική συνεργασία με τρίτους και την ανάθεση σε τρίτους της διοίκησης και διαχείρισης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ η οποία πλέον απαλλαγμένη από χρέη θα εκτελεί δρομολόγια (επιβατικές και εμπορευματικές μεταφορές) στο πιο αποδοτικό τμήμα του σημερινού δικτύου δηλαδή στον άξονα Πάτρα ? Αθήνα ? Θεσσαλονίκη. Η εταιρεία η οποία σε λιγότερο από τρία χρόνια λειτουργίας έχει ήδη «μαύρη τρύπα» που έχει ξεπεράσει τα 680 εκατ. ευρώ απαλλάσσεται από τα «βαρίδια» του παρελθόντος και γίνεται ελκυστική σε ιδιωτικές επιχειρήσεις μια και θα εκτελεί δρομολόγια που «αποδίδουν» και όχι ζημιογόνες γραμμές. Ήδη η εταιρεία έχει προκαλέσει το έντονο ενδιαφέρον των Γαλλικών Σιδηροδρόμων οι οποίοι βλέπουν ιδιαίτερα θετικά και το ενδεχόμενο να συμμετέχουν σε μελλοντικές επεκτάσεις του σιδηροδρόμου ενώ και ο Κινεζικός Όμιλος Cosco φαίνεται να έχει ζητήσει λεπτομέρειες για τα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης.
Εμπορευματικά Κέντρα
Ζωηρό ενδιαφέρον έχει προκαλέσει και το πρώτο εγχείρημα του υπουργείου Υποδομών για είσοδο ιδιωτών στον ΟΣΕ. Πρόκειται για την κατασκευή του εμπορευματικού Κέντρου στο Θριάσιο Πεδίο που έχει ήδη προκηρυχθεί και έχει γίνει πόλος έλξης διεθνών και ελληνικών εταιρειών. Ο διαγωνισμός γίνεται σε μια φάση με σύμβαση παραχώρησης διάρκειας 40 χρόνων. Στόχος του υπουργείου είναι ο ανάδοχος να προκύψει μέχρι το τέλος του χρόνου ενώ η λειτουργία του εμπορευματικού να ξεκινήσει το 2013. Το έργο προϋπολογισμού 150 εκατ. ευρώ θα αναπτυχθεί σε έκταση 600 στρεμμάτων, από το σύνολο των 2.200 στρεμμάτων που ανήκει στη ΓΑΙΟΣΕ) στην οποία θα μπορούν να αναπτυχθούν στεγασμένες εγκαταστάσεις 240 στεμμάτων. Η υψηλότερη οικονομική προσφορά θα είναι το κριτήριο κατακύρωσης του διαγωνισμού. Το έργο θα χρηματοδοτηθεί με ίδια κεφάλαια του παραχωρησιούχου, χωρίς την συμμετοχή της ΕΕ ή κονδυλίων του Δημόσιου.
Δίκτυο
Το νομοσχέδιο του υπουργείου (άρθρο 9) νομιμοποιεί τις αποφάσεις του ΟΣΕ για την κατάργηση γραμμών μέσα από τον χαρακτηρισμό του δικτύου ως καταργημένου δικτύου. Σύμφωνα με πληροφορίες η ελληνική κυβέρνηση προωθεί τη λειτουργία της γραμμής Πάτρα - Αθήνα - Θεσσαλονίκη - Εύζωνοι, ενώ φαίνεται να «εγκαταλείπει» το υπόλοιπο δίκτυο. Η διατήρηση των ζημιογόνων περιφερειακών γραμμών θα συνεχίσει μόνο αν τοπική αυτοδιοίκηση ή ιδιώτες χρηματοδοτήσουν τη λειτουργία τους τις ώρες και τις ημέρες που επιθυμούν. Ειδικότερα «νομιμοποιείται» η σύμβαση Υποχρέωσης Δημόσιας Υπηρεσίας (ΥΔΥ) με το υπουργείο Οικονομικών, ή με φορείς ΟΤΑ για τις ζημιογόνες γραμμές όπως
• Κόρινθος - Τρίπολη όπου η ετήσια ζημιά της ΤΡΑΙΝΟΣΕ είναι 4,5 εκατομμύρια ευρώ.
• Πάτρα - Καλαμάτα που κοστίζει επίσης το χρόνο 4,5 εκατομμύρια ευρώ στον ΟΣΕ.
• Θεσσαλονίκη - Φλώρινα η οποία «γεννά» ετήσιες ζημιές της τάξεως των 7,5 εκατ. ευρώ!
• Οι περισσότερες γραμμές του δικτύου της Πελοποννήσου.
• Οι περιφερειακές συνδέσεις του Δήμου Θεσσαλονίκης όπως Θεσσαλονίκη ? Κοζάνη ή Θεσσαλονίκη - Έδεσσα.
Συμβάσεις
Προγραμματικές συμβάσεις μπορεί να συνάψουν δήμοι, περιφέρειες, ιδιώτες ή ένας κοινωνικός φορέας, ο οποίος θα δεχθεί να επιδοτήσει τη λειτουργία της γραμμής για ορισμένες ώρες και δρομολόγια που τον εξυπηρετούν. Παράλληλα δίνεται το «πράσινο φως» για τη χρήση του σιδηροδρομικού δικτύου από ιδιώτες και διεθνείς εταιρείες.
Με την ψήφιση του νομοσχεδίου οποιοσδήποτε ιδιώτης θα μπορεί να υποβάλει σχετικό αίτημα και να ξεκινήσει να εκτελεί μεταφορικό έργο ταυτόχρονα με τον ΟΣΕ. Το νομικό αυτό πλαίσιο θα χρησιμοποιηθεί και για την απελευθέρωση των επιβατικών μεταφορών το 2012.
Μεταφορά των περισσότερων ακινήτων στο Δημόσιο
Την μεταφορά του μεγαλύτερου τμήματος της ακίνητης περιουσίας από τον ΟΣΕ στο Ελληνικό Δημόσιο προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών για την εξυγίανση του Οργανισμού. Όλα τα ακίνητα είτε αυτά διαχειρίζονται από Εδική Επιτροπή που θα συσταθεί είτε από την ΓΑΙΑΟΣΕ που θα είναι υπεύθυνη για την ακίνητη περιουσία που θα μείνει στον ΟΣΕ θα μπορούν είτε να παραχωρηθούν είτε να αναπτυχθούν μέσω ΣΔΙΤ.
Εκτός σχεδίου
Αμεση αξιοποίηση θα μπορεί να γίνει ακόμα και στα οικόπεδα που σήμερα βρίσκονται εκτός σχεδίου μια και προβλέπεται διαδικασία για την άμεση ένταξη τους στο σχέδιο πόλεως για τη μεγαλύτερη δυνατή απόδοση. Στο πλαίσιο της δραστηριότητάς της, η ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. μπορεί να συνάπτει συμβάσεις με τρίτους, να προβαίνει σε εκμισθώσεις ακινήτων διάρκειας μέχρι 99 ετών, καθώς και να ιδρύει θυγατρικές εταιρείες οποιασδήποτε μορφής ή να συμμετέχει σε εταιρείες ή σε κοινοπραξίες στις οποίες να εισφέρει δικαιώματα επί των ακινήτων που διαχειρίζεται.Σημειώνεται ότι το μεγαλύτερο από τα φιλέτα που έχει στο περιουσιολόγιό του ο Οργανισμός είναι τα παραθαλάσσια οικόπεδα που βρίσκονται κατά μήκος της γραμμής του από την Αθήνα έως την Κόρινθο και από εκεί μέχρι την Πάτρα. Ειδικότερα, τα οικόπεδα στο τμήμα Κόρινθος- Πάτρα αναμένεται να είναι περιζήτητα, δεδομένου ότι η νέα γραμμή του ΟΣΕ μετατοπίζεται προς την πλευρά της Εθνικής Οδού. Συγκεκριμένα η αξία των οικοπέδων και κτηρίων του Οργανισμού αγγίζει τα 4,6 δισ. ευρώ, της πάγιας σιδηροδρομικής υποδομής τα 7,5 δισ. ευρώ, ενώ τα ακίνητα με δυνατότητα εμπορικής εκμετάλλευσης είναι αξίας 1,113 δισ. ευρώ. Aπό τα στοιχεία της επίσημης καταγραφής προκύπτει ότι το συνολικό εμβαδόν της ακίνητης περιουσίας του OΣE, είναι 85.000 στρέμματα ενώ τα μισθωμένα ακίνητα του Oργανισμού είναι 820. Aπό τις μισθώσεις των ακινήτων αυτών ο Oργανισμός έχει έσοδα που φτάνουν περίπου τα 2, 7 εκατ. ευρώ ενώ τα επόμενα δύο χρόνια προβλέπεται αύξηση των μισθωμάτων κατά 40%. Mάλιστα αυτά τα έσοδα είναι «καθαρά» για τον OΣE καθώς δεν επιβαρύνεται με τις επισκευές και τις συντηρήσεις των κτηρίων που νοικιάζει.
Ακίνητη περιουσία ΟΣΕ
• 3.500 οικόπεδα και αγροτεμάχια συνολικής έκτασης άνω των 125.000 στρεμμάτων.
• 4.500 κτήρια επιφάνειας 450.000 τ.μ
• Τα μισθωμένα ακίνητα του Οργανισμού είναι 820.
• Η αξία των ακινήτων του εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 7 δισ. ευρώ.
Της Μαρίας Μόσχου στην «Ημερησία»
Ακίνητη περιουσία ΟΣΕ αρχείο. «Μακεδονία» 26 Νοεμβρίου 2003
