Σε εκκαθάριση ο Οργανισμός, αν το 2011 δεν περάσει στην κερδοφορία. Πράσινο φως για ενοικίαση των γραμμών από τρίτους με προγραμματικές συμφωνίες
Της Μαρίας Μόσχου
«Λουκέτο» στην πιο ζημιογόνα ΔΕΚΟ του κράτος, τον ΟΣΕ, προβλέπει το μνημόνιο που έχει υπογράψει η κυβέρνηση με την Τρόικα σε περίπτωση που ο Οργανισμός δεν γίνει κερδοφόρος από τον Μάρτιο του 2011. Στο πλαίσιο αυτό η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών καταρτίζει ένα «σκληρό» πρόγραμμα το οποίο περιλαμβάνει περικοπές ζημιογόνων γραμμών, «γενναίες» αυξήσεις εισιτηρίων και είσοδο ιδιωτικών κεφαλαίων με κάθε μορφή. Ο ΟΣΕ αναμένεται να συνάψει προγραμματικές συμφωνίες με ιδιώτες, δήμους, περιφέρεια ή επιχειρήσεις προκειμένου να συνεχίσουν να λειτουργούν κάποιες από τις ζημιογόνες γραμμές του Οργανισμού ενώ θα δοθεί και το πράσινο φως για την ενοικίαση των γραμμών από τρίτους προκειμένου να μεταφέρουν τα εμπορεύματα τους με δικούς τους συρμούς. Η κυβέρνηση αν και ήδη έχει ανοίξει τα χαρτιά της σε διεθνείς εταιρείες προκειμένου να αναλάβουν τη θέση του στρατηγικού συμμάχου στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, όπως ο γαλλικός σιδηρόδρομος αλλά και ο κινέζικος Όμιλος Cosco, ετοιμάζει το σχέδιο αναδιάρθρωσης του Οργανισμού που στηρίζεται κυρίως στην είσοδο ιδιωτικών κεφαλαίων. Ειδικότερα το νέο σχέδιο προβλέπει: Προγραμματικές συμφωνίες για τη συνέχιση λειτουργίας τουλάχιστον πέντε ζημιογόνων γραμμών. Πρόκειται για τις γραμμές που έχουν αναλογία εσόδων - εξόδων που δεν ξεπερνά το 40% - 60%.και στις οποίες περιλαμβάνονται το μεγαλύτερο τμήμα του δικτύου της Πελοποννήσου αλλά και οι περιφερειακές συνδέσεις της Θεσσαλονίκης. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί σε περίπτωση που το είναι ιδιαίτερα αυξημένο μια και τα έξοδα για τη λειτουργία θα αναλαμβάνει ο τρίτος και όχι το κράτος. Ενοικίαση των σιδηροδρομικών γραμμών σε τρίτους. Σύμφωνα με πληροφορίες πολλές εταιρείες είναι αυτές που έχουν καταθέσει στην εκάστοτε ηγεσία του Οργανισμού σχετικά αιτήματα. Μάλιστα αν και ήδη είχε εκπονηθεί σχετική μελέτη τιμολόγησης των εταιρειών αυτών από το Πάντειο Πανεπιστήμιο ο ΟΣΕ δεν άνοιξε πότε την «πόρτα» σε ιδιώτες. Συμβάσεις παραχώρησης για την αξιοποίηση της τεράστιας ακίνητης περιουσίας του Οργανισμού. Αρχή θα γίνει με τον σιδηροδρομικό σταθμό της Λάρισας ενώ θα ακολουθήσουν και άλλοι σταθμοί με μεγαλύτερο αυτό στον Πειραιά. ΣΔΙΤ για ορισμένες επεκτάσεις κυρίως του Προαστιακού δικτύου με προτεραιότητα την επέκταση προς το Λαύριο.
Σύμμαχος
Την εξεύρεση στρατηγικού συμμάχου για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, την εταιρεία που εκτελεί τις επιβατικές και εμπορευματικές μεταφορές προωθεί παράλληλα το υπουργείο Υποδομών.Το νέο σχέδιο αναδιάρθρωσης του Οργανισμού προβλέπει εκτός από την είσοδο ιδιωτών στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την αξιοποίηση των μεγάλων σιδηροδρομικών σταθμών με ιδιωτικά κεφάλαια.Στόχος του υπουργείου η εταιρεία, η οποία έχει συσσωρεύσει ζημίες ύψους περίπου 600 εκατομμυρίων ευρώ να καταστεί βιώσιμη. Ουσιαστικά ο σύμμαχος που τελικώς θα επιλεγεί θα μπορεί να μισθώνει τη χρήση των γραμμών του ΟΣΕ από την εταιρεία διαχείρισης της υποδομής, ενώ, όπως όλα δείχνουν, θα επιλέξει να κινήσει τα τρένα του στις γραμμές - «φιλέτα» του δικτύου και συγκεκριμένα μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης.Τόσο η ΤΡΑΙΝΟΣΕ όσο και το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο Πεδίο το οποίο προκηρύχθηκε την προηγούμενη εβδομάδα έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον εκπροσώπων της γαλλικής παραγωγικής βάσης στον σιδηρόδρομο στο πλαίσιο της σύμβασης συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας που έχει υπογραφεί από το 2009 μεταξύ ΕΡΓΟΣΕ - Γαλλικών Σιδηροδρόμων-SNCF-Ι. Σύμφωνα με πληροφορίες τόσο οι εκπρόσωποι του Κινεζικού Ομίλου Cosco όσο και Γάλλοι διπλωμάτες κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους με τον γενικό γραμματέα του ΥΜΕ, Χ. Τσίοκα, ενημερώθηκαν για την κατάσταση που επικρατεί τόσο στον ελληνικό σιδηρόδρομο όσο και για τις προθέσεις της κυβέρνησης για την ανάπτυξη των εμπορευματικών και συνδυασμένων μεταφορών.
Προγραμματικές συμβάσεις για την εκμετάλλευση γραμμών από ιδιώτες
Το νέο σχέδιο εισάγει τον θεσμό των προγραμματικών συμβάσεων με βάση το σχέδιο Καλλικράτη στις Περιφέρειες, όπου ένας νέος δήμος μπορεί να θέλει να επιδοτήσει για κάποιες ώρες τη μετακίνηση των μαθητών (κάτι που κάνει σήμερα το κράτος).Προγραμματικές συμβάσεις μπορεί να συνάψουν δήμοι, περιφέρειες, ιδιώτες ή ένας κοινωνικός φορέας, ο οποίος θα δεχθεί να επιδοτήσει τη λειτουργία της γραμμής για ορισμένες ώρες και δρομολόγια που τον εξυπηρετούν.Η γραμμή Θεσσαλονίκη ? Κοζάνη όπου η συμμετοχή στο ποσοστό των εσόδων είναι μόλις 30% θα μπορούσε κάλλιστα να λειτουργεί με προγραμματική συμφωνία.«Πρόκειται για μία γραμμή μη βιώσιμη. Εδώ πρέπει να δούμε νέες μορφές συγκοινωνιών. Εάν λόγου χάριν η ΔΕΗ θέλει να υπάρχει το τρένο γιατί μεταφέρει εργαζομένους, σε αυτή την περίπτωση μπορεί να ακολουθηθεί το μοντέλο που ακολουθείται στην Αγγλία. Δηλαδή, σε μία άγονη περιοχή, ο ενδιαφερόμενος που θέλει συγκεκριμένες ώρες να λειτουργήσει το τρένο, λέει «δέχομαι να επιδοτήσω το κόστος αυτής της γραμμής».Πρόκειται για τις λεγόμενες προγραμματικές συμβάσεις που μπορούν να γίνουν είτε με ευθύνη της Περιφέρειας, είτε του φορέα που αξιοποιεί ένα κομμάτι εργαζομένων όπως η ΔΕΗ, είτε κάτι άλλο», ανέφερε το ίδιο υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου. Επίσης με προγραμματικές συμφωνίες θα μπορούσαν να λειτουργήσουν πολλές από τις περιφερειακές γραμμές που εκτελούν τοπικά δρομολόγια από τη Θεσσαλονίκη όπως π.χ. οι γραμμές Θεσσαλονίκη ? Έδεσσα, Θεσσαλονίκη ? Κοζάνη, Θεσσαλονίκη - Φλώρινα και Αλεξανδρούπολη - Δίκαια. Σε αυτή την περίπτωση ο μεγαλύτερος «πελάτης» θα μπορούσε να είναι και η Περιφέρεια ή η Τοπική αυτοδιοίκηση για τη μεταφορά μαθητών ή και εταιρείες για τη μεταφορά εργαζομένων ή εμπορευμάτων.
«Ημερησία»