* Θεσπίζεται βασική σύνταξη 360 ευρώ. Η σύνταξη αυτή δίδεται ανεξάρτητα αν ο συνταξιούχος έχει έστω και ένα ένσημο και με τα εισοδηματικά κριτήρια που έχει σήμερα ο ΟΓΑ (5.000 ευρώ κατά άτομο, 10.000 ευρώ ανά οικογένεια).
* Ανταποδοτική σύνταξη, δηλ. η σχέση της σύνταξης με τις καταβαλλόμενες εισφορές και το χρόνο εργασίας. Το σύστημα αρχίζει - όπως και αυτό της βασικής σύνταξης - να εφαρμόζεται από το 2018.
Στην αρχή υπολογίζονται τα χρόνια του εργασιακού βίου από το 2013 και προστίθεται κάθε έτος, το οποίο περνά αυτομάτως στους σχετικούς υπολογισμούς, με στόχο να φθάσουμε το 2030 στα 17 χρόνια και με προοπτική να καλυφθεί το σύνολο του εργασιακού βίου.
Ο χρόνος εργασίας χωρίζεται σε τριετίες, η δε τελευταία, από τα 36 και μετά, έχει μεταβαλλόμενους συντελεστές ανά έτος, ούτως ώστε να δημιουργείται κίνητρο παραμονής έως τα 40 χρόνια στην εργασία.
* Aυξάνεται ο μέσος όρος ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 61,4 χρόνια που είναι σήμερα, στα 63,5 έως το 2015. Τα γενικά όρια ηλικίας παραμένουν στα 65. Απαγορεύεται η εφαρμογή από τους Φ.Κ.Α., των προγραμμάτων εθελούσιων εξόδων.
* Θεσπίζεται αυτόματος μηχανισμός σύνδεσης της αυξομείωσης του προσδόκιμου με την παραμονή στην εργασία, αρχής γενομένης το 2020.
* Από 1.1.2011 επεκτείνεται σε όλες τις κατηγορίες για τις οποίες προβλέπεται χορήγηση μειωμένης σύνταξης κατά 6% για κάθε έτος ασφάλισης, που υπολείπεται του ορίου για τη συνταξιοδότηση για κύρια σύνταξη.
* Δίδεται η δυνατότητα παραμονής στην εργασία - και στο δημόσιο τομέα - και μετά τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, από οποιοδήποτε νόμο ή καταστατικό κι αν αυτά προβλέπονται και για όλους τους φορείς του δημοσίου (δημόσιο, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ). Παρόμοιες ρυθμίσεις αφορούν και τον ιδιωτικό τομέα (βλ. άρθρο 26 του σχέδιου- νόμου).
* Εισάγεται το εργόσημο, δηλαδή μία επιταγή που αγοράζεται από το ΙΚΑ , τις Τράπεζες, από τους ΦΚΑ, από τα ΚΕΠ τα ΕΛΤΑ και με αυτό πληρώνεται ο περιστασιακώς εργαζόμενος.
* Από 1.1.2013 μειώνεται στο 2% για κάθε έτος ασφάλισης το ποσοστό αναπλήρωσης για όλους τους ασφαλισμένους σε όλους τους Φ.Κ.Α. και το Δημόσιο.
* Καθορίζεται ως ενιαίος φορέας διαχείρισης των αποθεματικών των ΦΚΑ (29,5 δις ευρώ) συν το Ταμείο Αλληλεγγύης των Γενεών (580 εκ Ευρώ φέτος), η Τράπεζα της Ελλάδας. Μετά από διαγωνισμό ανατίθεται σε σύμπραξη τραπεζών η διαχείριση της ακίνητης περιουσίας των ΦΚΑ (αντικειμενικής αξίας 2 δις Ευρώ).
* Δημιουργούνται, έως την 31/12/2012 σε όλους τους Φ.Κ.Α. τα νέα ηλεκτρονικά μητρώα καταγραφής της ασφαλιστικής ¨μερίδας¨ του κάθε εργαζόμενου, στην οποία στηρίζεται ο υπολογισμός της ανταποδοτικής σύνταξης.
* Συγκροτείται ενιαίος μηχανισμός ελέγχου από ΣΕΠΕ, ΓΓΚΑ, ΦΚΑ.
* Συστήνεται Κέντρο Εξυπηρέτησης Ασφαλισμένου (ΚΕΑ).
* Καθορίζεται ενιαίο καθεστώς ασφάλισης συνταξιούχων που εργάζονται σε άλλες θέσεις εργασίας. Από την έναρξη εφαρμογής του νόμου αυτού τόσο στο δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα θα εφαρμοσθεί η περικοπή της σύνταξης για τον συνταξιούχο που εργάζεται, αλλά θα προσαυξάνεται η σύνταξή του για κάθε χρόνο της νέας ασφάλισής του.
* Αυξάνεται κατά μία (1) ποσοστιαία μονάδα την εισφορά για κύρια σύνταξη στο ΙΚΑ με αντίστοιχη μείωση της εισφοράς για ΟΑΕΔ ΔΕΚ, Εργατική Εστία Από το 2011 η μονάδα αυτή θα αρχίσει να δίνει στα ταμεία του ΙΚΑ από 400 εκ., το 2012 800 εκ., με διαρκή αύξηση, ανάλογη με την αύξηση των εισφορών.
* Εκσυγχρονίζεται ο κατάλογος των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων και γίνεται κεντρική εξέταση και επανεξέταση των αναπηρικών συντάξεων. Ιδρύεται νέος ενιαίος φορέα προσδιορισμού αναπηρίας και προβλέπεται η κατάρτιση ενιαίου κανονισμού για τον καθορισμό των ποσοστών της.
* Θεσπίζεται ως προϋπόθεση της καταβολής της πλήρους βασικής σύνταξης σε κάθε πολίτη και αλλοδαπό, την επί 35 χρόνια διαμονή του στην Ελλάδα (άρθρο 2), ενώ η καταβολή της σύνταξης γήρατος του αποθανόντος συζύγου στη χήρα του, γίνεται μόνο εάν ο θάνατος επήλθε πέντε τουλάχιστον χρόνια μετά την τέλεση του γάμου.
* Από την 1η/7/2011 θα γίνεται διεκπεραίωση από το τραπεζικό σύστημα όλων των συναλλαγών στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων (μισθοδοσία, απόδοση εισφορών όχι δια μιας, αλλά δια περισσοτέρων συναλλαγών εντός του μηνός).
* Ιδρύεται ενιαίο κέντρο πληρωμής συντάξεων (έτσι θα τηρούνται οι «οροφές» και θα εντοπίζονται σχετικά οι διπλοσυνταξιούχοι, αλλά και θα αποφεύγεται η καταβολή συντάξεων σε μη δικαιούχους). Το σύστημα αυτό θα λειτουργήσει από 1.1.2011.
* Καθορίζεται ένα ενιαίο σύστημα ρύθμισης των οφειλών στους Φ.Κ.Α., που θα αντικαταστήσει τις συνήθεις σήμερα αποσπασματικές ρυθμίσεις. Συνοδεύουμε το σύστημα αυτό με πολιτικές εγγυήσεις που δυσχεραίνουν την αλλαγή του με πελατειακές προθέσεις.
* Με στόχο την καταβολή της σύνταξης εντός τριμήνου από την υποβολή της σχετικής αίτησης, έως το τέλος του 2010, με το παρόν προσχέδιο αίρονται τις αδικίες επί διαδοχικής ασφάλισης, προστατεύοντας έτσι και προστατεύουμε και την κινητικότητα στην αγορά εργασίας, δίχως όμως να καθορίζεται άμεση έναρξη εφαρμογής. Θα υπάρχει η διάταξη και θα εφαρμοστεί όποτε το σύστημα αποκτήσει τις σχετικές οικονομικές δυνατότητες.
* Ενοποιούνται οι Φορείς Κύριας Ασφάλισης σε τρεις (μισθωτοί, αγρότες, αυτοαπασχολούμενοι) σε ό,τι αφορά την κύρια σύνταξη και η αρχή γίνεται από το 2013, οπότε και οι νεοεισερχόμενοι εργαζόμενοι στο Δημόσιο θα ασφαλίζονται στο ΙΚΑ.
* Διαχωρίζονται οι κλάδοι - και οι υπηρεσίες υγείας από το συνταξιοδοτικό σύστημα. Οι φορείς πρωτοβάθμιας υγείας (που αποτελούν το κύριο μέρος των διαθέσιμων υπηρεσιών του ασφαλιστικού συστήματος σήμερα) θα υπαχθούν στην εποπτεία του Υπουργείου Υγείας και θα ενσωματωθούν στο σύστημα πρωτοβάθμιας υγείας, ενώ τα έξι νοσοκομεία του ΙΚΑ θα υπαχθούν στις διοικητικές δομές των ήδη υπαρχόντων νοσοκομείων. Η εφαρμογή θα ξεκινήσει πιλοτικά, όπως ρυθμίζεται αναλυτικά από το άρθρο 31 του προσχεδίου νόμου.
Τα σημεία – κλειδιά του νέου ασφαλιστικού συστήματος είναι τα εξής:
- ενίσχυση της αναλογικής σύνταξης με κίνητρα για αύξηση της ελάχιστης απόδοσης εισφορών στα 40 έτη εργασίας από 37 προηγουμένως: οι συντελεστές θα είναι κλιμακωτά υψηλότεροι την τελευταία τριετία (37 ως 40 έτη εργασίας). Πάντως διατηρούνται τυπικά τα 35-37 έτη, που όμως δεν αποδίδουν την ανώτατη σύνταξη.
- πέναλτι στις μειωμένες συντάξεις – και για τη διαδοχική ασφάλιση – απ΄το 4,5% στο 6%
- ενοποίηση των ασφαλιστικών Ταμείων σε τρία ως το 2018
- από το 2013 νέος ενιαίος τρόπος υπολογισμού της σύνταξης για όλους τους ασφαλισμένους
- από το 2013 νέος ενιαίος τρόπος υπολογισμού της σύνταξης για όλους τους ασφαλισμένους
- από 1.1.2013 η ένταξη των δημοσίων υπαλλήλων στο ΙΚΑ
- Από 1.1.2018 σταδιακά βάση υπολογισμού καθίσταται το σύνολο του εργασιακού βίου με έτος- βάση το 2013. Πάντως, με ρύθμιση, διασφαλίζονται τα θεμελιωμένα δικαιώματα ( με θεμελίωση ως και το τέλος του 2010), και ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης.
- βασική σύνταξη, και για τους ανασφάλιστους άνω των 65 ετών, με εισοδηματικά κριτήρια. Το ποσό της σύνταξης ορίζεται στα 360 ευρώ μηνιαίως και χρηματοδοτείται από το 2018 από τον κρατικό προϋπολογισμό
- αμετάβλητο το γενικό όριο συνταξιοδότησης στα 65 έτη
- κατάργηση των προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου
- μείωση του ανώτατου ορίου συντάξεων
- επιβολή ΛΑΦΚΑ στις υψηλές συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ από 1 Αυγούστου. Αυτό αφορά στην κύρια σύνταξη , με συντελεστές 3% - 9%, αναλόγως του ποσού.
- αναθεώρηση στα Βαρέα και Ανθυγιεινά
- πιο αυστηρά κριτήρια στις αναπηρικές συντάξεις
- καθορισμός της σύνταξης με βάση το προσδόκιμο ζωής, αρχής γενομένης από το 2020
- σταδιακή αύξηση της εξίσωσης των ορίων ηλικίας στον ιδιωτικό τομέα από το 2011 για τις εργαζόμενες στο ΙΚΑ και από το 2013 αύξηση των ορίων ηλικίας για τις άλλες κατηγορίες στους άντρες από 58 σε 60 ετών και στις γυναίκες από 55 σε 60
Θολό παραμένει το τοπίο σχετικά με τις λεπτομέρειες της εξίσωσης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης αντρών και γυναικών στο Δημόσιο, καθώς αποτελεί αρμοδιότητα και νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργού Οικονομικών, ο οποίος και προτίθεται να την ασκήσει την επόμενη εβδομάδα.Αδιευκρίνιστο είναι επίσης και ο περιορισμός στην πρόωρη σύνταξη, από τα 60 έτη για όλους, όπως προβλέπει το μνημόνιο για τη στήριξη της χώρας από την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ. Ο υφυπουργός Εργασίας, κ. Γ. Κουτρουμάνης, άφησε να εννοηθεί, πάντως, ότι δεν ισχύει για όλους, π.χ. για την κατηγορία των Βαρέων και Ανθυγιεινών. Ο κ. Λοβέρδος, πάντως, δήλωσε‘’χαρά, συγκίνηση και συνείδηση των περιστάσεων’’ για το νέο νόμο για το Ασφαλιστικό. Το νομοσχέδιο θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή, όπου και αναμένεται να ψηφιστεί το πολύ ως τις αρχές Ιουνίου.
