Κυριακή 30 Μαΐου 2010

Μεγα-εταιρεία ακινήτων ετοιμάζει το Δημόσιο

Των Μ. Χριστοδούλου, Φ. Φωτεινου
Εταιρεία-μαμούθ η οποία θα διαχειρίζεται ακίνητα αξίας άνω των 250 δισ. ευρώ ετοιμάζει η κυβέρνηση, στον προγραμματισμό που κάνει για τη συγκέντρωση των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις. Κατά τις πληροφορίες, το Υπουργείο Οικονομικών θα περάσει στην εταιρεία όλα τα ακίνητα-φιλέτα του Δημοσίου αλλά και τις εκτάσεις που σήμερα βρίσκονται μοιρασμένες (σ.σ. και αναξιοποίητες) μεταξύ πολλών κρατικών φορέων. Τα σχέδια του οικονομικού επιτελείου γι’ αυτή την εταιρεία προβλέπουν ή να εισαχθεί στο Χρηματιστήριο ή να τιτλοποιηθεί μέρος των εσόδων από ένα ειδικό «καλάθι» ακινήτων που θα δημιουργηθεί. Σ’ αυτό θα περιληφθούν τα ακίνητα που σήμερα έχουν μεγάλη εμπορική αξία, επιτρέποντας στο Δημόσιο να κλείσει καλές συμφωνίες μακροχρόνιας μίσθωσης. Θα ακολουθήσει η πρόσληψη συμβούλων που διαθέτουν εμπειρία στη σύσταση τέτοιων εταιρειών, οι οποίοι θα υποδείξουν στο Υπουργείο Οικονομικών ποια ακίνητα θα ενταχθούν σ’ αυτό το πακέτο. Στο Υπουργείο Οικονομικών περιμένουν, με την εταιρεία ακινήτων που θα συσταθεί (σ.σ.: χρηματοοικονομικά), να αυξηθεί η απόδοση των ακινήτων από το 0,6%-0,7% της αντικειμενικής αξίας τους που εκτιμάται ότι είναι σήμερα, σε πολύ υψηλότερα επίπεδα. Και το Δημόσιο θα μπορεί να απολαμβάνει πιο ευνοϊκούς όρους δανεισμού με τη χρήση σύγχρονων χρηματοοικονομικών εργαλείων, όπως οι τιτλοποιήσεις κερδών και τα ομολογιακά δάνεια.
Ο μεγαλύτερος φορέας διαχείρισης κρατικής περιουσίας είναι σήμερα η Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου που ασκεί εποπτικό ρόλο στα ακίνητα του Υπουργείου Οικονομικών. Πρόκειται για μία περιουσία η οποία ξεπερνά τα 72.000 στρέμματα ή τα 110.000 ακίνητα. Υπάρχει ακόμη η περιουσία των ασφαλιστικών Ταμείων, των ΔΕΚΟ και τα ακίνητα που έχει στη διάθεσή της η Εταιρεία Τουριστικών Ακινήτων (ΕΤΑ). Πρόσφατη έρευνα που διενήργησε το Υπουργείο Οικονομικών με τους προηγούμενους φορείς για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας, έδειξε ότι οι προσπάθειες που έγιναν στο παρελθόν, προσέκρουαν σε τρία μεγάλα εμπόδια:
● Στην έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού (στους περισσότερους φορείς) με τεχνογνωσία σε τέτοιου είδους ζητήματα.
● Στην ανυπαρξία συγκεκριμένου σχεδίου για την αξιοποίηση εκτάσεων και ακινήτων του Δημοσίου.
● Σε άλλα πολύπλοκα νομικά προβλήματα που έχουν να κάνουν τόσο με το ιδιοκτησιακό καθεστώς, όσο και με τη διαχείριση και εξασφάλιση της καλύτερης δυνατής απόδοσης από το σύνολο των εκμεταλλεύσεων. Αρμόδια στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν ότι η νέα εταιρεία που θα δημιουργηθεί, θα μπορεί λόγω μεγέθους και τεχνογνωσίας να επιλύσει τέτοιου είδους νομικά προβλήματα.
Πωλητήριο και στα «φιλέτα» του ΟΣΕ
ΤΗΝ ΠΩΛΗΣΗ της ακίνητης περιουσίας του ΟΣΕ σε Κινέζους επενδυτές διαπραγματεύεται η κυβέρνηση. O ΟΣΕ έχει την τρίτη μεγαλύτερη ακίνητη περιουσία, μετά το ελληνικό δημόσιο και την Εκκλησία. Ωστόσο, η εκμετάλλευσή της είναι… μηδενική. Η κινεζική Cosco, πέρα από το Θριάσιο, διατηρεί ενδιαφέρον για το, υπό προκήρυξη, εμπορευματικό κέντρο του ΟΣΕ στη Θεσ/νίκη, αλλά και για τη δημιουργία αντιστοίχων στις Αλεξανδρούπολη, Ηγουμενίτσα και Πάτρα, όπως διαπιστώθηκε από την πρόσφατη επίσκεψη του επικεφαλής της στην Ελλάδα. Ωστόσο, η κυβέρνηση, πέρα από τα εμπορευματικά κέντρα του ΟΣΕ, επιθυμεί να προσελκύσει επενδυτές και στα ακίνητα του οργανισμού, έχοντας στα σκαριά διαγωνισμούς για την αξιοποίησή τους. Η τρέχουσα εμπορική αξία των ακινήτων ιδιοκτησίας του ΟΣΕ εκτιμάται σε 4,6 δισ. ευρώ (τα γεωτεμάχια ανέρχονται σε 3.600, συνολικής έκτασης 89.000 στρεμμάτων και αξίας 4,2 δισ. ευρώ, ενώ τα κτίρια υπολογίζονται σε 4.600, συνολικού εμβαδού 540.000 τ.μ. και αξίας 400 εκατ. ευρώ). Εντούτοις πολύ μικρό ποσοστό μπορεί να αποβεί πραγματικά αξιοποιήσιμο. Μέχρι σήμερα, η ακίνητη περιουσία του οργανισμού «λιμνάζει», καθότι τα ετήσια έσοδα, από τη διαχείρισή της, μόλις ξεπερνούν τα 3,5 εκατ. ευρώ.
Το σημαντικότερο προς αξιοποίηση ακίνητο είναι ο σιδηροδρομικός σταθμός του Πειραιά. Ο εν λόγω σιδηροδρομικός σταθμός είναι ο τερματικός σταθμός του Προαστιακού στον Πειραιά, πλησίον του ΗΣΑΠ. Στις πολεοδομικά επιτρεπόμενες χρήσεις του ακινήτου, συνολικής επιφάνειας 13.492 τ.μ., με επιτρεπόμενη δόμηση γύρω στα 39.000 τ.μ., περιλαμβάνονται χώροι γραφείων, εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια, κέντρα διασκέδασης-αναψυχής και χώροι στάθμευσης. Ο επόμενος σταθμός προς αξιοποίηση είναι ο σιδηροδρομικός σταθμός Αθηνών, στον οποίο αυτήν την περίοδο πραγματοποιούνται εργασίες εκσυγχρονισμού και επέκτασης της σιδηροδρομικής υποδομής. Η ΓΑΙΑΟΣΕ (θυγατρική εταιρεία) και ο ΟΣΕ επιθυμούν να δημιουργήσουν ουσιαστικά ένα νέο σιδηροδρομικό σταθμό, ο οποίος θα αντικαταστήσει τον σιδ. σταθμό Λαρίσης (θα παραμείνει διατηρητέο κτίριο, όπως και ο παλιός σταθμός Πελοποννήσου, ο οποίος δεν λειτουργεί σήμερα), αλλά και δυο νέα κτίρια για εμπορική αξιοποίηση, πλησίον του νέου σταθμού.
Η ΓΑΙΑΟΣΕ μπορεί να προκηρύξει άμεσα διαγωνισμό για την κατασκευή και εκμετάλλευση του νέου σιδηροδρομικού σταθμού έκτασης 20.000 τ.μ. (τα 4.500 τ.μ. θα διατεθούν για εμπορικές δραστηριότητες και εστίαση), ο οποίος θα ονομαστεί «Νέος Ενιαίος Κεντρικός Επιβατικός Σταθμός Αθηνών.