Τον ανταγωνισμό στις επιβατικές σιδηροδρομικές μεταφορές της Ελλάδας εισάγει η είσοδος της εταιρείας Levante Trains Α.Ε. στον κλάδο, καθώς η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) ενέκρινε τη σχετική άδεια λειτουργίας της ως σιδηροδρομική επιχείρηση. Η απόφαση δημοσιεύτηκε αυτήν την εβδομάδα στην ιστοσελίδα της Αρχής και κοινοποιήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως ορίζει το ενωσιακό δίκαιο, ανοίγοντας τον δρόμο για τη δεύτερη επιβατική εταιρεία μετά τη Hellenic Train.
ethnos.gr
Σύμφωνα με το σχετικό έντυπο γνωστοποίησης, η Levante Trains προγραμματίζει να ξεκινήσει δρομολόγια εντός του πρώτου εξαμήνου του 2026. Πρωταρχικός στόχος της είναι η προσφορά εναλλακτικής μεταφορικής λύσης στο μετρικό σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου, με αφετηρία τη διαδρομή Κατάκολο – Πύργος – Ολυμπία.
Πότε τα νέα δρομολόγια
Όπως αναφέρεται, η Levante Trains σχεδιάζει να επεκτείνει τη δραστηριότητά της στο μέλλον, ενισχύοντας τον ανταγωνισμό στον τομέα των σιδηροδρομικών επιβατικών μεταφορών, τον οποίο μέχρι σήμερα μονοπωλεί η Hellenic Train.
Σύμφωνα με την αίτηση άδειας που κατατέθηκε τον Ιούλιο του 2025, το δρομολόγιο της Levante Trains θα έχει διάρκεια 59 λεπτών, με στάση στον Πύργο. Αρχικά θα εκτελείται ένα δρομολόγιο ημερησίως ανά κατεύθυνση, το οποίο θα αναχωρεί από Κατάκολο στις 09:40 και από την Ολυμπία στις 14:03.
Τα δρομολόγια θα πραγματοποιούνται με αυτοκινητάμαξες τύπου ΜΑΝ μετρικής γραμμής, χωρητικότητας 204 θέσεων ανά συρμό. Σε μεταγενέστερη φάση, προβλέπεται η δυνατότητα χρήσης δεύτερου συρμού, διπλασιάζοντας τη διαθέσιμη χωρητικότητα σε 408 θέσεις.
Η Levante Trains Α.Ε. αποτελεί νέα θυγατρική του αναπτυσσόμενου Ομίλου Levante, ο οποίος δραστηριοποιείται στον χώρο της ακτοπλοΐας (μέσω της Levante Ferries με δρομολόγια στο Ιόνιο), αλλά και στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, με εταιρείες όπως η Newsphone Hellas και το 11880.
Η είσοδος της Levante Trains στον ελληνικό σιδηρόδρομο είχε προαναγγελθεί προ ημερών από τον Αναπληρωτή Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κωνσταντίνο Κυρανάκη, στο πλαίσιο του συνεδρίου ITC 2025. Ο ίδιος είχε τονίσει την πρόθεση της εταιρείας να προσφέρει αναβαθμισμένες τουριστικές σιδηροδρομικές υπηρεσίες, ενισχύοντας τη σύνδεση με βασικούς τουριστικούς προορισμούς της Πελοποννήσου.
Το συγκεκριμένο δρομολόγιο ανήκει στις Υποχρεώσεις Δημόσιας Υπηρεσίας (ΥΔΥ), οι οποίες περιλαμβάνονται στη σύμβαση μεταξύ Hellenic Train και Ελληνικού Δημοσίου από το 2022. Υπενθυμίζεται ότι η εταιρεία λαμβάνει ετήσια κρατική επιδότηση άνω των 60 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ) για την εκτέλεση των ΥΔΥ, με το ζήτημα του επιδοτούμενου παρόχου να λειτουργεί ως ένας από τους ανασταλτικούς παράγοντες της ανάπτυξης ανταγωνισμού στις επιβατικές μεταφορές.
Πηγές κοντά στην υπόθεση, πάντως, τονίζουν ότι η αξιοποίηση της γραμμής έχει σημαντικά περιθώρια βελτίωσης, ειδικά ως προς τον συντονισμό με τα ακτοπλοικά δρομολόγια, καθώς θεωρείται πολλά υποσχόμενη – ιδίως αν διασυνδεθεί αποτελεσματικά με την τουριστική δραστηριότητα κρουαζιέρας. Το λιμάνι του Κατακόλου, το 2023, κατετάγη ανάμεσα στα δέκα κορυφαία ευρωπαϊκά λιμάνια κρουαζιέρας με βάση την επιβατική κίνηση, φιλοξενώντας 206 πλοία και περίπου 390.000 επιβάτες. Χάρη στη γεωγραφική του εγγύτητα με την Αρχαία Ολυμπία, η τουριστική κίνηση παραμένει ισχυρή, με τις αφίξεις επιβατών να αυξάνονται κατά 24% μέσα στους πρώτους μήνες του 2025.
Ωστόσο, σιδηροδρομικές πηγές αναφέρουν ότι το ενδιαφέρον της Hellenic Train για τις τουριστικές γραμμές κάθε άλλο παρά ζωηρό είναι όχι μόνο ως προς τη γραμμή Κατάκολο – Ολυμπία, αλλά και για τον οδοντωτό Διακοπτού – Καλαβρύτων όπου τα προβλήματα είναι αλλεπάλληλα. Βεβαίως, ενδεχόμενη αποχώρησή της από αυτά θα πρέπει να εξεταστεί από κοινού με το Ελληνικό Δημόσιο καθώς υφίσταται υποχρέωση εξασφάλισης της λειτουργίας τους. Τα ζητήματα αυτά αναμένεται να πέσουν στο τραπέζι την περίοδο αυτή κατά την οποία συζητείται η υπογραφή νέας σύμβασης μεταξύ ΗΤ και Ελληνικού Δημοσίου. Η τροποποιημένη σύμβαση, όπως αναφέρεται και στις οικονομικές καταστάσεις της εταιρείας, θα έχει υπογραφεί έως το τέλος του 2025.
«Στο κόκκινο» και το 2024 τα οικονομικά της ΗΤ
Στο μεταξύ με σημαντικές ζημίες αν και ελαφρά μειωμένες από αυτές του 2023, έκλεισε η προηγούμενη χρονιά για την ΗΤ. Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις, η εταιρεία κατέγραψε ζημιές ύψους 62,8 εκατ. ευρώ μετά από φόρους, από 65 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος με τη διοικηση να αποδίδει σε μεγάλο βαθμό την αρνητική εικόνα στις επιπτώσεις από τα γεγονότα του 2023, το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη και την κακοκαιρία Daniel που προκάλεσε τον ακρωτηριασμό του σιδηροδρομικού δικτύου.
Ειδικά σε ό,τι αφορά την τραγωδία των Τεμπών, εκτός των διώξεων σε στελέχη της, εκκρεμούν σημαντικές αστικές διεκδικήσεις καθώς η Hellenic Train έγινε αποδέκτης 18 νέων αγωγών εντός του 2024. Παράλληλα την ίδια χρονιά είχε καταβάλλει αποζημιώσεις συνολικού ύψους 2,73 εκατ. ευρώ, οι οποίες καλύφθηκαν σχεδόν εξ ολοκλήρου από ασφαλιστικές εταιρείες.
Σε επίπεδο επενδυτικής προοπτικής, η εταιρεία εν αναμονή της υπογραφής νέας σύμβασης με το ελληνικό Δημόσιο και ύστερα από το μνημόνιο του περασμένου Μαίου, έχει δεσμευτεί για επενδύσεις ύψους 300 εκατ. ευρώ σε νέο τροχαίο υλικό και επιπλέον 60 εκατ. ευρώ για τεχνικές εγκαταστάσεις, ενώ αναμένεται η οριστική τροποποίηση της σύμβασης ΥΔΥ έως τα τέλη του 2025. Στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας προβλέπεται επίσης η ολοκλήρωση των έργων αναβάθμισης της γραμμής Αθήνα – Θεσσαλονίκη από την πλευρά του Δημοσίου μέχρι το 2026.
Ως προς τους δείκτες ικανοποίησης των επιβατών, αν και η εταιρεία έχει βελτιώσει τα ποσοστά της σε ό,τι αφορά τη γενική εικόνα, την καθαριότητα των τρένων και την ταξιδιωτική πληροφόρηση, δεν φαίνεται να έχει ανακτήσει την εμπιστοσύνη τους ως προς την ασφάλεια καθώς ικανοποιημένο δηλώνει το 44,57%, ενώ σημαντικό περιθώριο βελτίωσης έχει και το ζήτημα της συνέπειας των δρομολογίων για τα οποία ικανοποιημένοι είναι οι μισοί επιβάτες (50,93%).
Αντιδράσεις από τους μηχανοδηγούς για τη μείωση της εμπειρίας σε προκηρύξεις
Στο μεταξύ αντιδράσεις στους κόλπους των μηχανοδηγών έχει προκαλέσει προκήρυξη της Hellenic Train για την πρόσληψη συναδέλφων τους σε θέσεις ευθύνης που σχετίζονται με την κυκλοφορία των τρένων, σύμφωνα με την οποία μειώθηκε η απαιτούμενη εργασιακή εμπειρία από τα 18 χρόνια στα 5.
«Η ενέργεια αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση και σύγκρουση με τις εξαγγελίες για αξιοποίηση της σιδηροδρομικής εμπειρίας, με τις πραγματικές ανάγκες και τις υφιστάμενες συνθήκες στο σιδηροδρομικό δίκτυο και κυρίως με την σιδηροδρομική πραγματικότητα», επισημαίνουν στον ιστότοπο που διατηρούν.
Προσθέτουν ότι η απαιτούμενη εμπειρία μειώνεται στο Κεντρικό Μηχανοστάσιο της χώρας, όπου δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα εύρεσης έμπειρων μηχανοδηγών και στο συγκεκριμένο τμήμα εργάζονται ήδη άτομα με εμπειρία από 17 έως και 40 ετών, ενώ μόλις πριν λίγες ημέρες απομακρύνθηκαν δύο έμπειροι εργαζόμενοι.
Οι μηχανοδηγοί σημειώνουν ότι η μείωση της απαιτούμενης εμπειρίας έγινε στη συγκεκριμένη προκήρυξη παρά το γεγονός ότι δύο μήνες πριν είχαν εκδοθεί δύο άλλες με προαπαιτούμενη εμπειρία 18 ετών.
Απαντώντας στην καταγγελία, πηγές με γνώση της κατάστασης, σημείωναν ότι πριν αλλάξουν οι προϋποθέσεις είχε προηγηθεί διαδικασία εκτίμησης κινδύνου (risk assessement) βάσει της οποίας κρίθηκε αρκετή η 5ετία, καθώς τα 18 χρόνια ήταν κατάλοιπο του δημόσιου παρελθόντος της εταιρείας που προέβλεπε τον αρχαιότερο ως εργοστασιάρχη βάρδιας. Προσέθεταν επίσης πως τα 5 χρόνια προβλέπονται και στον πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο.
