Δευτέρα 2 Ιουνίου 2025

Ο ρόλος της νέας σιδηροδρομικής γραμμής Ιράν-Κίνας στην αλλαγή της παγκόσμιας τάξης


Μια νέα εμπορική σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει την Κίνα και το Ιράν εγκαινιάστηκε επίσημα με την άφιξη του πρώτου εμπορευματικού τρένου από την πόλη Xi'an της ανατολικής Κίνας στο λιμάνι Aprin Dry κοντά στην Τεχεράνη.

Το τρένο από την πόλη Xian της ανατολικής Κίνας έφτασε στο λιμάνι Aprin κοντά στην Τεχεράνη με φορτίο ηλιακών συλλεκτών εγκαίρως για την ένθερμη προσπάθεια του Ιράν να επεκτείνει την ικανότητά του στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

presstv.ir

Το γεγονός αυτό αντιβαίνει στην κυβέρνηση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, η οποία, σύμφωνα με το Reuters -είτε αληθινά είτε ψευδώς- εξετάζει το ενδεχόμενο να σταματήσει και να επιθεωρήσει ιρανικά πετρελαιοφόρα στη θάλασσα.

Με τη σιδηροδρομική γραμμή μακριά από οποιαδήποτε αμερικανική στρατιωτική παρουσία, το Ιράν μπορεί να εξάγει πετρέλαιο και να εισάγει αγαθά από την Κίνα με την ησυχία του, εάν διαταραχθεί το θαλάσσιο εμπόριο.

Το ενενήντα τοις εκατό των εξαγωγών του Ιράν προς την Κίνα είναι προϊόντα με βάση το πετρέλαιο, όπως πετροχημικά, προϊόντα πετρελαίου και αέρια, ή προϊόντα με βάση την εξόρυξη, όπως συμπύκνωμα χαλκού, συμπύκνωμα σιδήρου και τα παρόμοια.

Ενώ αυτά τα αγαθά είναι δύσκολο να μεταφερθούν σιδηροδρομικώς και πρέπει να μεταφέρονται με πλοίο, η νέα διαδρομή προσφέρει μια ζωτικής σημασίας λύση για κάθε ενδεχόμενο, ώστε να αποτραπεί το διμερές εμπόριο από τα πλοκάμια της ηγεμονίας των ΗΠΑ.

Ο Τραμπ έχει δεσμευτεί να επαναφέρει μια εκστρατεία «μέγιστης πίεσης» για να απομονώσει το Ιράν από την παγκόσμια οικονομία και να μηδενίσει τις εξαγωγές πετρελαίου του.

Το σιδηροδρομικό μέσο μειώνει τον χρόνο παράδοσης των εμπορευμάτων σε 15 ημέρες, σε σύγκριση με τις 30 ημέρες μέσω της θαλάσσιας οδού και βοηθά την Κίνα να αποφύγει το σημείο συμφόρησης του Πορθμού της Μαλάκα.

Το Πορθμό της Μαλάκα είναι μια στενή πλωτή οδός από την οποία διέρχεται ένα σημαντικό μέρος των εισαγωγών αργού πετρελαίου της Κίνας από τη Δυτική Ασία και την Αφρική. Αλλά με την Ερυθρά Θάλασσα να έχει μετατραπεί σε πεδίο μάχης μεταξύ των δυνάμεων αντίστασης της Υεμένης από τη μία πλευρά και του Ισραήλ και των συμμάχων του από την άλλη, το κόστος μεταφοράς έχει αυξηθεί κατά 250%, σύμφωνα με το BBC, και η διαμετακόμιση έχει μειωθεί κατά 70%.

Η νέα γραμμή - μέρος του εξελισσόμενου Διαδρόμου Ανατολής-Δύσης που συνδέει την Κίνα με το Ιράν, τα παράκτια κράτη του Περσικού Κόλπου, την Αφρική και τελικά την Ευρώπη - παρουσιάζει μία από τις πιο ασφαλείς εμπορικές διαδρομές που υπάρχουν αυτήν τη στιγμή.

Στις 12 Μαΐου, αξιωματούχοι των σιδηροδρόμων από το Ιράν, την Κίνα, το Καζακστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Τουρκμενιστάν και την Τουρκία συναντήθηκαν στην Τεχεράνη για να προωθήσουν ένα διηπειρωτικό σιδηροδρομικό δίκτυο που θα συνδέει την Ασία με την Ευρώπη.

Τα έξι έθνη συμφώνησαν σε ανταγωνιστικά τιμολόγια και λειτουργικά πρότυπα για την απλοποίηση των περιφερειακών σιδηροδρομικών υπηρεσιών και την ενίσχυση της εμπορικής συνδεσιμότητας.

Η Κίνα και το Ιράν έχουν επεκτείνει τις εμπορικές και οικονομικές τους σχέσεις τα τελευταία χρόνια. Και οι δύο χώρες μοιράζονται μια στρατηγική άποψη για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας ηγεμονίας των ΗΠΑ, έχοντας αντιμετωπίσει κυρώσεις και άλλες πιέσεις από την αμερικανική πλευρά εδώ και χρόνια.

Το Ιράν συμμετέχει στην πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» (BRI) της Κίνας, η οποία επιδιώκει να αποκαταστήσει τις χερσαίες εμπορικές οδούς που κάποτε ήταν γνωστές ως ο Δρόμος του Μεταξιού.

Η σιδηροδρομική σύνδεση ενσωματώνει το Ιράν στην πρωτοβουλία BRI, αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων, και θέτει τις βάσεις για βαθύτερους πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς. Η γένεσή της έγκειται σε μια ιστορική 25ετή συμφωνία οικονομικής συνεργασίας αξίας 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων, την οποία υπέγραψαν το 2021.

Η επιτυχής υλοποίηση του σιδηροδρομικού έργου καταδεικνύει τη δύναμη και τις δυνατότητες της υλικοτεχνικής υποδομής του Ιράν στην προσέλκυση διεθνών εμπορευμάτων.

Μπορεί να χρησιμεύσει ως μοντέλο για την ανάπτυξη και ενίσχυση των διεθνών εμπορικών οδών και ως επιτυχημένο παράδειγμα περιφερειακής και διεθνούς οικονομικής ολοκλήρωσης.

Τα πλεονεκτήματά του έναντι ορισμένων ανταγωνιστικών διαδρόμων, όπως ο Διακασπιτικός Μεσαίος Διάδρομος, ο οποίος περιλαμβάνει την Κίνα, το Καζακστάν, το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία και την Τουρκία, θα ενισχύσουν τη διαμετακομιστική θέση του Ιράν στην περιοχή, θα διευκολύνουν το εμπόριο και θα προωθήσουν την οικονομία και την επιχειρηματικότητα της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Γενικά, η εφαρμογή του σχεδίου Διαδρόμου Ανατολής-Δύσης στο πλαίσιο του Νέου Δρόμου του Μεταξιού και του σχεδίου Διαδρόμου Βορρά-Νότου μέσω Ιράν μπορεί να ενισχύσει τη θέση της χώρας στη νέα περιφερειακή τάξη πραγμάτων.

Σε μια ευρύτερη προοπτική, το έργο σιδηροδρομικής σύνδεσης Κίνας-Ιράν αποτελεί στρατηγική εναλλακτική λύση στο έργο του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC), το οποίο στοχεύει να μετατρέψει το Ισραήλ σε πύλη για το εμπόριο αγαθών και ενέργειας στη Δυτική Ασία.

Το IMEC ξεκινά από την Ινδία και εκτείνεται μέχρι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία και την Ιορδανία, πριν φτάσει στα κατεχόμενα από το Ισραήλ εδάφη και την Ευρώπη μέσω της Μεσογείου Θάλασσας.

Με άλλα λόγια, το σιδηροδρομικό έργο Ιράν-Κίνας θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο ενός μεγάλου πολέμου διαδρόμων μεταξύ Ιράν και Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών, ο οποίος πρόκειται να καθορίσει το μέλλον της νέας παγκόσμιας τάξης.

Στο μέλλον, υπάρχει βελτίωση των υποδομών μεταφορών και τελωνείων κατά μήκος του διαδρόμου, με στόχο την περαιτέρω διευκόλυνση του εμπορίου και της κυκλοφορίας αγαθών.

Επίσης, οι προσπάθειες για την αύξηση του αριθμού των τρένων και τη βελτίωση των χρονοδιαγραμμάτων μεταφορών θα βοηθήσουν στην ενίσχυση αυτού του διαδρόμου και στη δημιουργία ευρύτερων εμπορικών δικτύων.