Τι αναφέρει για την κάλυψη της τραγωδίας από τα ΜΜΕΟι επτά φορείς στους οποίους κάνει συστάσεις μέσω του πορίσματος
Εκ βάθρων αλλαγές στη λειτουργία του σιδηροδρόμου στην Ελλάδα απαιτεί ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ο οποίος στο πόρισμά του καταλήγει σε 17 συστάσεις προς όλους τους συναρμόδιους φορείς συμπεριλαμβανομένων των υπουργείων Υποδομών και Μεταφορών και Κλίματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και Προστασίας του Πολίτη.
ethnos.gr
Οι διερευνητές του Οργανισμού αν και δεν έχουν θέσει κάποιο χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση των εν λόγω συστάσεων, επεσήμαναν ότι η πρόοδος των φορέων θα επανεκτιμάται ανά 6μηνο.
Οι έξι από τις συστάσεις αφορούν τον ΟΣΕ, ο οποίος συγκεντρώνει παθογένειες και προβλήματα που καταδεικνύουν την απόλυτη κατάρρευση του σιδηροδρόμου ύστερα από τα πολλά χρόνια εγκατάλειψης και απαξίωσης του μέσου.
Δύο συστάσεις αφορούν την Hellenic Train, τρεις την Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), ενώ από το κάδρο των λαθών που πρέπει να διορθωθούν δε βγαίνουν ούτε ο Ευρωπαικός Οργανισμνός Σιδηροδρόμων (ΕRA), και η Ευρωπαική Επιτροπή.
Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ μάλιστα κάνει ειδική αναφορά και στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τον τρόπο που κάλυψαν ή συνεχίζουν να καλύπτουν το συγκλονιστικό γεγονός υπογραμμίζοντας ότι ενώ το ενδιαφέρον των ΜΜΕ για το δυστύχημα στα Τέμπη ήταν και εξακολουθεί να είναι έντονο, «η εστίαση στην ασφάλεια των σιδηροδρόμων είναι ελάχιστη», ενώ συχνά διαστρεβλώνονται βασικά ευρήματα. Αναφέρουν ως παράδειγμα την πυρόσφαιρα που επιδεινώνει μεν τις συνέπειες, αλλά δεν ήταν η αιτία του δυστυχήματος, ενώ μιλούν για πληροφορίες που διαρρέουν και «μετατρέπονται σε άρθρα πολύ χαμηλής ποιότητας, καθώς η συγκλονιστική κάλυψη επισκιάζει σημαντικά στοιχεία έρευνας».
Αναλυτικά για τους φορείς αναφέρει:
ΟΣΕ
Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ ζητά από τον ΟΣΕ την καλύτερη κατανόηση των κινδύνων που σχετίζονται με τη λειτουργική πραγματικότητα του σιδηροδρομικού συστήματος στην Ελλάδα εφιστώντας την προσοχή της διοίκησης του Οργανισμού κυρίως σε όσους σχετίζονται με εργασίες ανανέωσης ή/και συντήρησης που εκτελούνται με τον σιδηρόδρομο σε λειτουργία.
Η αναθεώρηση των κινδύνων θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον εκείνους που προκύπτουν από την υποβαθμισμένη κατάσταση των περιουσιακών στοιχείων και το ανθρώπινο δυναμικό.
Απαιτεί να δίνεται σημασία σε παράγοντες όπως ο φόρτος εργασίας, η καταλληλότητα του εργασιακού περιβάλλοντος και η γήρανση των εργαζομένων.
Με άλλη σύσταση ζητά την ανάπτυξη προγράμματος διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (σιδηροδρομικές γραμμές, γέφυρες, σήραγγες, συστήματα σηματοδότησης και τηλεπικοινωνιών, κλπ) που θα στηρίζεται στην απογραφή και τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης βάσης δεδομένων, ενώ δίνει προτεραιότητα σε προγραμματισμένες επιθεωρήσεις και αξιολογήσεις για προληπτική συντήρηση με βάση συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.
Σε επίπεδο οικονομικών, ζητά την κατάρτιση ενός πολυετούς επενδυτικού σχεδίου που να καλύπτει όλες τις ανάγκες ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια του δικτύου.
Σε ό,τι αφορά τις κρίσιμες για την ασφάλεια ειδικότητες, όπως π.χ. οι σταθμάρχες ζητά καλύτερη εκπαίδευση, τακτική αξιολόγηση, συνεχή κατάρτιση και περιοδικούς ελέγχους ψυχολογικής και σωματικής ικανότητας καθώς εντόπισε ότι μετά την αρχική τους εκπαίδευση δεν επαναξιολογούνται έως και το τέλος της καριέρας τους.
Παράλληλα ζητά να γίνονται απροειδοποίητες επιθεωρήσεις σε πραγματικές συνθήκες και επανεξέταση των πρωτοκόλλων, των διαδικασιών εκπαίδευσης και παρακολούθησης.
Οσον αφορά τη διερεύνηση των ατυχημάτων από τον ΟΣΕ, η οποία έως σήμερα στηρίζεται κυρίως στη λογική του ανθρώπινου λάθους και στην απόδοση της ατομικής ευθύνης με βάση την «στεγνή» τήρηση του Κανονισμού χωρίς την αναζήτηση των βαθύτερων αιτίων, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ καλεί τον Οργανισμό να αναπτύξει ένα σύστημα αναφοράς, καταγραφής, διερεύνησης και ανάλυσης ατυχημάτων και συμβάντων με βασικό στόχο την πρόληψη μελλοντικών ατυχημάτων.
Σε ό,τι αφορά τα τεχνικά μέσα ο ΟΣΕ θα πρέπει να μεγιστοποιήσει τη διαθεσιμότητα των δεδομένων που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανάλυση ατυχημάτων και συμβάντων, να επανεξετάσει και όπου χρειάζεται να βελτιώσει τις διαδικασίες καταγραφής, αποθήκευσης των επιδόσεων ασφαλείας που σχετίζονται με δεδομένα (κάμερες σε σταθμούς, καταγεγραμμένες επικοινωνίες, καταγεγραμμένες ενέργειες από πίνακες ελέγχου κ.λπ.).
Εχοντας ζήσει την καθυστέρηση στην παραχώρηση ακόμα και την καταστροφή στοιχείων, κατα τη διερεύνηση του δυστυχήματος των Τεμπών, ο Οργανισμός ζητά τα δεδομένα να διατίθενται εύκολα τόσο για εσωτερική όσο και για εξωτερική διερεύνηση συμβάντος.
Αναφέρει επίσης πως «ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στον συγχρονισμό και τη σωστή εγγραφή χρόνου».
Hellenic Train
Στις ικανότητες των μηχανοδηγών στρέφεται η βασική σύσταση προς την εταιρία λειτουργίας του σιδηροδρόμου. Στόχος είναι η διασφάλιση της κατάλληλης προετοιμασίας τους και ζητείται η αξιολόγηση και επιβεβαίωση ότι τα προσόντα και οι δεξιότητες τους διατηρούνται με την πάροδο του χρόνου.
Η εταιρία καλείται να αντιλαμβάνεται εγκαίρως τυχόν επιδείνωση της εκτέλεσης καθηκόντων που σχετίζονται με την ασφάλεια από τους μηχανοδηγούς και να αναπτύξει ένα σύστημα παρακολούθησης της απόδοσης κρίσιμων για την ασφάλεια εργασιών με ανάπτυξησυστήματος μέτρησης απόδοσης και χρήση τεχνολογίας (π.χ. καταγεγραμμένες επικοινωνίες, καταγραφές δεδομένων τρένων).
Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ ζητά την εκτέλεση τακτικών και απροειδοποίητων ελέγχων και επιθεωρήσεων και δημιουργία μηχανισμού αναφοράς.
ΡΑΣ
Από την ανεξάρτητη Αρχή ζητείται η ανάπτυξη ενός συστήματος αναφοράς περιστατικών που να περιέχει λίστα συμβάντων, περαιτέρω ανάλυση με έμφαση σε εκείνα από τα οποία μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα για την πρόληψη μελλοντικών ατυχημάτων, πληροφορίες για τα μέτρα που λαμβάνονται για την πρόληψη μελλοντικών ατυχημάτων, κλπ.
Η χρήση αυτού του συστήματος αναφοράς θα πρέπει να επιβληθεί στον διαχειριστή υποδομής (ΟΣΕ) και σε όλες τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις που λειτουργούν στο ελληνικό δίκτυο.
Παράλληλα η Αρχή καλείται να αναπτύξει και να εφαρμόσει τις απαραίτητες εποπτικές δραστηριότητες κάνοντας χρήση καλών πρακτικών από πιο ώριμες Εθνικές Αρχές Ασφάλειας σε άλλα ευρωπαϊκά μέλη.
Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, το Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών θα πρέπει, εντός των ορίων των αρμοδιοτήτων του, να μεριμνήσει ώστε να διατηρείται και να βελτιώνεται συνεχώς η σιδηροδρομική ασφάλεια.
Σε συνεργασία με τους φορείς του σιδηροδρόμου, πρέπει να αναπτύξει και να εφαρμόσει πολυετή στρατηγική για την ασφαλή λειτουργία του ελληνικού σιδηροδρομικού συστήματος, προβλέποντας την έγκαιρη συντήρηση, αλλά και την ανανέωση τόσο του δικτύου όσο και του ανθρώπινου δυναμικού.
Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης
Τα Υπουργεία Κλιματικής Κρίσης και Προστασίας του Πολίτη θα πρέπει να βελτιώσουν τον συντονισμό των υπηρεσιών τους εφαρμόζοντας Σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης και Διαχείρισης Κρίσεων ώστε για παράδειγμα να ρυθμίζονται οι περίμετροι τόπων συμβάντων, να εκτελείται χαρτογράφηση, ενώ ιδιαίτερη σημασία δίνουν οι διερευνητές στις συχνές ασκήσεις πεδίου.
Για τη σωστή διερεύνηση σιδηροδρομικών ατυχημάτων τα δυο υπουργεία καλούνται να συμπεριλάβουν τον ρόλο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, προς υποστήριξη της Προανακριτικής Αρχής σε επικαιροποιημένη έκδοση του Σχεδίου Διαχείρισης Ανθρώπινων Απωλειών.
ERA
Στον ERA, ο οποίος συναίνεσε στην παροχή του πιστοποιητικού ασφαλείας στη Ηellenic Train παρά την ύπαρξη ορισμένων παρατηρήσεων, για την αποκατάσταση των οποίων δόθηκε χρονοδιάγραμμα, το οποίο δεν έχει τηρηθεί πλήρως, συστήνεται η ανάπτυξη και εφαρμογή πρόσθετων κριτηρίων αναφορικά με τον περιορισμό της περιόδου ισχύος του Ενιαίου Πιστοποιητικού Ασφάλειας. Αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί με στενότερη συνεργασία με τις ενδιαφερόμενες εταιρίες για την παρακολούθηση των πιο κρίσιμων στοιχείων του σχεδίου δράσης που προσκομίζεται κατά την έκδοση των αντίστοιχων Ενιαίων Πιστοποιητικών Ασφαλείας.
Επιπλέον θα πρέπει να αναπτύξει και να εφαρμόσει σύστημα που να ιεραρχεί τις ελλείψεις εκείνες που εμποδίζουν μια Εθνική Αρχή Ασφάλειας, όπως η ΡΑΣ στην Ελλάδα, να εκτελέσει αποτελεσματικά το καθήκον της. Ορίζεται ρητά ότι η παρακολούθηση της επαρκούς εφαρμογής των σχεδίων δράσης που σχετίζονται με αυτές τις ελλείψεις θα πρέπει να υπερβαίνει την εξέταση εγγράφων και να κάνει χρήση της δυνατότητας για τη διεξαγωγή πρόσθετων επισκέψεων, ελέγχων και επιθεωρήσεων.
Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Κομισιόν καλείται να δημιουργήσει την απαραίτητη μόχλευση για να επιβάλει στα κράτη μέλη την έγκαιρη συμμόρφωση στις απαιτήσεις της ΕΕ σχετικά με τη χάραξη πολιτικής ασφάλειας, τη λειτουργία των Εθνικών Αρχών Ασφάλειας και των Εθνικών Φορέων Διερεύνησης και το σύστημα εθνικών κανόνων.
Ο Οργανισμός ζητά επίσης να συμφωνηθούν οι απαραίτητες διορθωτικές ενέργειες και η έγκαιρη εφαρμογή τους να παρακολουθείται και να επιβάλλεται.
