Τρίτη 5 Δεκεμβρίου 2023

Ἐπίλογος ὡς ἀπολογία

 Τὰ τραῖνα ποὺ φύγαν ἀγάπες μοῦ πήρανε ποιὰ μοίρα τὶς μοίρανε. 

 Σταῦρος Ξαρχάκος - Βαγγέλης Γκούφας 

Του συγγραφέα Θ.Π. Ζαφειρίου*

…ὄχι δὲν ἦταν προφητικὸ τὸ τραγούδι, ποὺ γράφτηκε γιὰ χωρισμὸ ζωντανῶν ἀνθρώπων. Προδιαγεγραμμένο ἦταν τὸ ἔγκλημα. Φαινομενικὰ βέβαια δὲν συνδέεται αἰτιωδῶς, φαίνεται μάλιστα καὶ παραλογισμὸς νὰ συσχετίζεται ἕνα μικρὸ πταῖσμα, μία ἀσήμαντη καὶ ἀμφιλεγόμενη ἄλλωστε ἀνορθογραφία μίας λέξης μὲ ἀνθρωποκτονίες.

 Ὡστόσο, ἐξ ὄνυχος τὸν λέοντα. Δὲν εἶναι μᾶλλον τυχαῖο ποὺ ἡ (σχεδὸν) καθολικὴ ἀποδοχὴ τῆς λεκτικῆς αὐτῆς «ἀνορθογραφίας» συνοδεύεται καὶ ἀπὸ κούφια λόγια. Καὶ συναντᾶται μὲ τὴν ἐλαφρᾷ τῇ συνειδήσει ἀποδοχὴ πράξεων καὶ παραλείψεων, οἱ ὁποῖες γιγάντωσαν ἕναν λέοντα μὲ πολλὰ κεφάλια (ἕνα μάλιστα μὲ πηλήκιο) καὶ τεράστια νύχια, ποὺ κανεὶς δὲν πρόσεξε ὅταν ἦταν μικρά.

 Δὲν ἄργησε καὶ ἡ κούφια ὥρα, ποὺ αὐτὸς ὁ λέων ἐμφανίστηκε. Καὶ στὴν μοιραία κοιλάδα τῶν Τεμπῶν στὶς 23:21 τῆς 28ης Φεβρουαρίου 2023 κατεσπάραξε δύο ἀνορθόγραφα τρένα, ἕνα ἐπιβατικὸ καὶ ἕνα ἐμπορικό, μαζὶ μὲ τὶς ζωὲς μηχανοδηγῶν καὶ ἐπιβατῶν. Καταμετρηθέντων νεκρῶν 57, πλέον τῶν διὰ βίου σακατεμένων καὶ τῶν δι’ ἐξαϋλώσεως ἀγνοουμένων. Ποὺ πλήρωσαν μὲ τὴν ζωὴ τους τὴν ἀπόλαυσή της, ἀκόμη καὶ μ’ ἕναν καφέ, ἕνα ποτό, ἕνα σάντουϊτς, στὸ πρῶτο βαγόνι-μπὰρ τοῦ ἐπιβατικοῦ. Ζευγάρια φοιτητῶν κι ἀγέννητες ζωές. Πάρα πολλὲς ζωές. Χαμένες καὶ ὀρφανεμένες. Καὶ μία μία χωριστά. Ὢ γλυκύ μου ἔαρ γλυκύτατόν μου τέκνον ποῦ ἔδυ σου τὸ κάλλος; Εἰπώθηκε πὼς ἡ Μεγάλη Παρασκευὴ ἦρθε νωρίτερα ἐφέτος. 

Μία Τρίτη, λίγο πρὶν τὰ μεσάνυχτα. Λίγο πρὶν καὶ τὴν ἐντολὴ “τυπωθήτω”* αὐτοῦ τοῦ βιβλίου, στὸ ὁποῖο συμπεριλαμβάνονται καὶ δύο πονήματα μὲ θέματα δύο 42 ἐπίσης μεγάλα (πάντως μικρότερα τοῦ πρόσφατου) σιδηροδρομικὰ δυστυχήματα τοῦ παρελθόντος (1968 στὸ Δερβένι καὶ 1972 μεταξὺ Ὀρφανῶν-Δοξαρᾶ). 

Στὰ θύματα πλέον ἀνήκει καὶ ἡ μόνη σταθερὰ τῆς ζωῆς, ἡ νοσταλγία, ποὺ μᾶς ἀκολουθεῖ ὅσο ἐπιζοῦμε, καὶ ζωντανεύει τὰ δικά μας μακρινὰ φοιτητικὰ χρόνια ἐξ ἀντανακλάσεως τῶν σημερινῶν, ποὺ οὐσιαστικὰ δολοφονήθηκαν μὲ τὸ προαναγγελθὲν ἀπὸ κατὰ συρροὴν μικρότερα ἀτυχηματο δυστυχήματα τελευταῖο Ἀδιανόητο. Αὐτό, ποὺ καὶ γιὰ ὅλους ὅσους ἀγαποῦν τὰ τραῖνα, συνιστᾶ τὴν μεγαλύτερη ἴσως μέχρι σήμερα ἠθικὴ στὸ πρόσωπό τους προσβολή. Βαρεία ἀμέλεια, ἀλλὰ καὶ βαρεία ἀφέλεια. 

Ἡ πρώτη εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα ἕνα φοβερὸ σιδηροδρομικὸ δυστύχημα. Ἡ δεύτερη ἕνα ἡμιρομαντικὸ βιβλίο περὶ σιδηροδρόμου. Τὸ οὐσιαστικὸ ἀντίβαρο ὅμως στὸ κακὸ στάθηκε ἡ αὐτοθυσία νεαρῶν παιδιῶν, ποὺ ἐπέζησαν καὶ πού, ἀκόμη καὶ πληγωμένα, ἀγνοώντας τὸ δικό τους ἔνστιχτο ἐπιβίωσης, ἔσωσαν τοὺς συνεπιβάτες τους καὶ ταυτόχρονα τὴν τιμὴ τῶν (ἑλληνικῶν) τραίνων. Ἔτσι «Τὰ τραῖνα ταξιδεύουν ἀκόμα». Μὲ ἐπιβάτες τὸ Πένθος καὶ τὴν Ντροπή. 

 Μάρτιος 2023 *

…Ἀλλὰ καὶ πάλι, αὐτὴ ἡ «ἐντολή», μόλις δόθηκε, κατακλύσθηκε ἀπὸ τὶς πλημμύρες τῆς πολύπαθης Θεσσαλίας. 

Ἦταν ἡ μνήμη τῆς προϊστορικῆς “Θαλασσίας”, ποὺ ἐπέστρεψε γιὰ νὰ ἐκδικηθεῖ (ἀλλὰ τί; τὴν ἴδια τὴν φύση, ἢ τὴν φύση τοῦ ἀνθρώπου;). Ἂς εἶναι ἐλαφρὺ τὸ νερὸ ποὺ σκέπασε καὶ τὶς σιδηροδρομικὲς ράγες. Ἀλλ’ ὄχι καὶ τὶς (ἀνθρώπινες) ἁμαρτίες τους. Παρὰ ταῦτα. Οὐδὲν κακὸν ἀμιγὲς καλοῦ. Ἡ προσωρινὴ διακοπὴ τῶν σιδηροδρομικῶν δρομολογίων τουλάχιστον καθησυχάζει προσωρινὰ καὶ τὸν φόβο τῶν ἁρμοδίων καὶ μή, γιὰ καμμιὰ καινούργια στραβὴ στὴν βάρδιά τους. Παρὰ τὴν ἀλυσιτέλεια τῶν εὐχῶν, τί ἄλλο μπορεῖ νὰ εἰπωθεῖ; Καλὴ βάρδια τὴν ἄλλη φορά; Ἢ, ὅπως θὰ λέγαμε καὶ στὸν τυπογράφο, καλοτάξιδη; 

 Ὀκτώβριος 2023

*Κείμενο από τον επίλογο του βιβλίου "Η ανορθογραφία των τραίνων" του συγγραφέα Θεόδωρου Π. Ζαφειρίου