Αύξηση εισοδήματος που ξεπερνά τα 340 ευρώ το μήνα θα έχουν οι συνταξιούχοι που εξακολουθούν να εργάζονται ή που θα τους συμφέρει να δηλώσουν την απασχόλησή τους με τις αλλαγές που θεσπίζει το υπουργείο Εργασίας για τους συνταξιούχους που εργάζονται.
Κώστας Κατίκος
Η πρώτη και βασική αλλαγή είναι ότι καταργείται η ποινή μείωσης της σύνταξης κατά 30% που επιβάλλεται στους συνταξιούχους που εργάζονται και, αντί να μειώνεται η σύνταξή τους, θα πληρώνουν μια ειδική εισφορά απασχόλησης 10% υπέρ του ΕΦΚΑ, που θα κρατείται από το μισθό και όχι από τη σύνταξη.
Η διαφορά του σημερινού συστήματος με το νέο είναι ότι ένας συνταξιούχος που εργάζεται μπορεί (ανάλογα με το μισθό και τη σύνταξη) να κερδίσει από 114 ευρώ ως και 345 ευρώ το μήνα, βελτιώνοντας το εισόδημά του, και κυρίως διατηρώντας ακέραιη τη σύνταξή του.
Οι διαφορές νέου και ισχύοντος συστήματος φαίνονται στο παρακάτω παράδειγμα με βάση τον πίνακα που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις»:
* Ισχύον καθεστώς: Συνταξιούχος με σύνταξη 964 ευρώ που απασχολείται και παίρνει μισθό 1.040 ευρώ το μήνα έχει ποινή 30% και η σύνταξη μειώνεται κατά 289 ευρώ για να διαμορφωθεί στα 675 ευρώ. Ο δε μισθός έχει ασφαλιστικές κρατήσεις 144 ευρώ. Συνολικά, με το ισχύον καθεστώς παίρνει από σύνταξη και μισθό 1.571 ευρώ το μήνα προ φόρου.
* Νέο καθεστώς: Συνταξιούχος με σύνταξη 964 ευρώ που απασχολείται και παίρνει μισθό 1.040 ευρώ το μήνα δεν θα έχει καμία μείωση στη σύνταξη, ενώ στο μισθό θα επιβάλλεται κράτηση 10% πέραν των ασφαλιστικών κρατήσεων που ήδη έχει. Αυτό σημαίνει ότι θα έχει κράτηση 104 ευρώ στο μισθό συν τα 144 ευρώ που έχει ήδη από τις ασφαλιστικές κρατήσεις και το συνολικό του εισόδημα από σύνταξη και μισθό θα διαμορφωθεί στα 1.756 ευρώ. Κερδίζει δηλαδή 185 ευρώ το μήνα σε σχέση με την ποινή που έχει σήμερα στη σύνταξη.
Με βάση το παράδειγμα και σύμφωνα με τον πίνακα, η αύξηση εισοδήματος για τους συνταξιούχους από το νέο σύστημα φτάνει έως τα 345 ευρώ το μήνα.
Τα βασικά σημεία της ρύθμισης για την εργασία των συνταξιούχων είναι τα εξής:Καταργείται η ποινή μείωσης της σύνταξης κατά 30% για την απασχόληση των συνταξιούχων. Η σύνταξη θα καταβάλλεται χωρίς καμία περικοπή για εργασία συνταξιούχου που δηλώνεται.
Θεσπίζεται εισφορά που, σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Αδωνη Γεωργάδη, θα είναι στο 10% επί του μισθού ή της αμοιβής που αποκτούν οι συνταξιούχοι από την εργασία τους. Η εισφορά θα εισπράττεται από τον ΕΦΚΑ μαζί με τις ασφαλιστικές κρατήσεις.
Το ύψος του εισοδήματος επί του οποίου θα επιβάλλεται το 10% δεν θα έχει απαλλαγή. Η κράτηση δηλαδή θα εφαρμοστεί από το πρώτο ευρώ.
Προβλέπεται κόφτης στο ύψος της περικοπής, που θα σταματά στα 413,76 ευρώ, όσο δηλαδή είναι το ύψος της εθνικής σύνταξης.
Οταν πρόκειται για απασχόληση σε ελεύθερο επάγγελμα, που σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει μηνιαίο εισόδημα για να υπολογιστεί η νέα εισφορά, ο συνταξιούχος θα καταβάλλει επαυξημένη κατά 50% την ασφαλιστική εισφορά που έχει επιλέξει και που συνήθως είναι η εισφορά της πρώτης κατηγορίας.
Διατηρούνται οι εξαιρέσεις που ισχύουν σήμερα και δεν θα έχουν καμία κράτηση λόγω απασχόλησης οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ που συνεχίζουν την αγροτική απασχόληση και μετά τη συνταξιοδότηση, οι πολύτεκνοι, οι ανάπηροι, οι συνταξιούχοι που αποκτούν ετήσιο εισόδημα από γεωργική δραστηριότητα ως 10.000 ευρώ χωρίς να είναι αγρότες.
Σε περίπτωση που ο συνταξιούχος εντοπιστεί να εργάζεται χωρίς να έχει προηγηθεί αναγγελία της απασχόλησής του (μέσω ΕΡΓΑΝΗ) θα πληρώνει πρόστιμο ίσο με 12 συντάξεις, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι θα πληρώνει και ο εργοδότης του το πρόστιμο των 10.500 ευρώ για αδήλωτο εργαζόμενο.
Πριμ στη σύνταξη με «δύο δουλειές»
Με διάταξη που περιλαμβάνεται στο νέο εργασιακό νομοσχέδιο, επιτρέπεται με κανόνες η απασχόληση σε περισσότερους από έναν εργοδότες και οι εργαζόμενοι θα μπορούν να προσμετρήσουν στον υπολογισμό της σύνταξής τους και τον δεύτερο ή τρίτο μισθό που λαμβάνουν αν έχουν διπλή ή και τριπλή απασχόληση.
Με τη νέα διάταξη αυτό που τακτοποιείται είναι ότι η εργασία σε περισσότερους από έναν εργοδότες επιτρέπεται φτάνει ο συνολικός χρόνος απασχόλησης να μην υπερβαίνει συνολικά τις 13 ώρες και σε κάθε περίπτωση να μένουν 11 ώρες για ανάπαυση στον εργαζόμενο.
Με δήλωση ο υπουργός Εργασίας, Αδωνις Γεωργιάδης, ξεκαθάρισε ότι στην πράξη ένας μισθωτός θα μπορεί να έχει πλήρη απασχόληση σε έναν εργοδότη (8ωρο ή 9ωρο ημερησίως με τη νόμιμη υπερεργασία) και μερική απασχόληση σε δεύτερο εργοδότη με 5 ή 4 ώρες ώστε να μην ξεπερνά τις 13 ώρες ημερησίως.
Ο μισθός που θα λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της σύνταξης θα είναι το άθροισμα από τις δύο δουλειές που θα έχει ένας εργαζόμενος. Ο υπουργός είπε ωστόσο ότι λόγω των διπλών εισφορών θα ενισχύεται και το ποσοστό αναπλήρωσης, αλλά για να εφαρμοστεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να τροποποιηθεί ο ασφαλιστικός νόμος 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου), γιατί την προσαύξηση του ποσοστού αναπλήρωσης με συντελεστή 0,075% τη δίνει για όσους πλήρωναν διπλές εισφορές ως το 2016 επειδή υπήρχαν διαφορετικά Ταμεία. Από το 2017 και μετά προσαύξηση στο ποσοστό αναπλήρωσης δίδεται αν υπάρχουν βαρέα ένσημα. Για τους υπόλοιπους μισθωτούς και επαγγελματίες, οι κρατήσεις είναι ενιαίες και πηγαίνουν υπέρ ΕΦΚΑ ανεξάρτητα από το αν οι εργαζόμενοι έχουν δύο ή τρεις μισθούς από ίδιες ή διαφορετικές δουλειές. Ενας μισθωτός εργαζόμενος με δύο εργοδότες πληρώνει για κλάδο σύνταξης 6,67% από τον ένα μισθό και 6,67% από τον δεύτερο, αλλά για τη σύνταξή του δεν θα υπολογιστούν οι επιπλέον εισφορές παρά μόνον οι αποδοχές του. Ετσι, αν παίρνει 1.000 ευρώ μισθό από την κύρια απασχόληση και άλλα 500 ευρώ από part time εργασία, θα έχει συντάξιμες αποδοχές 1.500 ευρώ, οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν για τον υπολογισμό της σύνταξής του.
Για παράδειγμα, εργαζόμενος σε μία δουλειά με συντάξιμο μισθό 1.500 ευρώ που συμπληρώνει 40 χρόνια θα πάρει ανταποδοτική σύνταξη 750 ευρώ και άλλα 413,76 ευρώ εθνική σύνταξη, δηλαδή 1.163,76 ευρώ στο σύνολο. Αν όμως λόγω δεύτερης ή και τρίτης δουλειάς φτάσει στα 40 χρόνια να έχει σύνολο συντάξιμου μισθού 2.000 ευρώ, τότε η σύνταξή του θα βγει στα 1.413,76 ευρώ. Οι δύο ή τρεις μισθοί δηλαδή θα του δώσουν ένα πριμ της τάξης των 250 ευρώ στη σύνταξη.
Εξαιρούνται οι συνταξιούχοι βουλευτές και ευρωβουλευτές από το πέναλτι μείωσης της σύνταξης 30% που ισχύει σήμερα;
Η εγκύκλιος για την απασχόληση των συνταξιούχων με το σημερινό καθεστώς εξαιρεί τη Βουλή από τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. Αυτό σημαίνει ότι, για τους βουλευτές που λαμβάνουν ήδη σύνταξη από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας ή και τους ευρωβουλευτές που λαμβάνουν σύνταξη Βρυξελλών και εκλέχθηκαν στο ελληνικό Κοινοβούλιο ως βουλευτές, δεν εφαρμόζεται η περικοπή σύνταξης κατά 30%, διότι η Βουλή δεν εντάσσεται στους φορείς που όσοι συνταξιούχοι απασχολούνται έχουν μείωση σύνταξης. Στην πράξη, ένας συνταξιούχος που πιάνει δουλειά στο Δημόσιο έχει μείωση σύνταξης 30%, ενώ ένας συνταξιούχος βουλευτής που παίρνει μισθό βουλευτή δεν έχει περικοπή στη σύνταξη. Η εξαίρεση αυτή θα πρέπει να επανεξεταστεί με το νέο καθεστώς και μένει να φανεί αν η κράτηση 10% θα πιάνει και το μισθό των συνταξιούχων βουλευτών.
ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
Οι χαμηλοσυνταξιούχοι που απασχολούνται αδήλωτοι, για να γλιτώσουν το 30% από τη σύνταξη, έχουν κίνητρο να δηλώσουν την εργασία τους με το νέο σύστημα, καθώς η κράτηση που θα έχουν στο μισθό με ένα 10% είναι πολύ μικρότερη από αυτήν που θα πλήρωναν με μείωση σύνταξης κατά 30%. Στους κερδισμένους είναι και οι συνταξιούχοι ειδικών κατηγοριών, όπως οι γιατροί που συνεχίζουν το επάγγελμά τους και μετά τη συνταξιοδότηση, καθώς η μείωση που θα έχουν θα είναι πολύ μικρότερη από το 30% της σύνταξης.
ΧΑΜΕΝΟΙ
Η μείωση των κρατήσεων για την απασχόληση συνταξιούχων έχει το μειονέκτημα ότι ο χρόνος που θα πληρώνει εισφορές ένας συνταξιούχος ως εργαζόμενος μπορεί να αξιοποιηθεί μεν για προσαύξηση σύνταξης, πλην όμως η προσαύξηση είναι πολύ μικρή σε σημείο που να μην αξίζει να μπει κανείς στον κόπο να μετρήσει τα ένσημα της απασχόλησης για να επανυπολογίσει την αρχική σύνταξη. Για κάθε έτος απασχόλησης οι συνταξιούχοι παίρνουν στη σύνταξη μια ανταπόδοση ίση με το 0,77% του μισθού τους. Αυτό σημαίνει ότι με μισθό 1.000 ευρώ για απασχόληση 5 ετών η σύνταξη μπορεί να προσαυξηθεί κατά μόλις 38,5 ευρώ.
Οι αλλαγές για συνταξιούχους που εργάζονται
