Αυξήσεις συντάξεων με αφετηρία το 3% και ανώτατο όριο το 4% θα πάρουν 2,6 εκατ. συνταξιούχοι για το 2024.
Το τελικό ποσοστό θα καθοριστεί στον Προϋπολογισμό του 2024, το σχέδιο του οποίου θα γνωστοποιηθεί εντός του Οκτωβρίου.
Κώστας Κατίκος
Επικρατέστερη είναι μια αύξηση στο 3,5%.
Οι αυξήσεις θα δοθούν σε όσους είναι ήδη συνταξιούχοι και σε όσους αποχωρούν φέτος με αίτηση από 1ης/1/2023 έως και 31/12/2023.
Για 1,8 εκατ. συνταξιούχους οι αυξήσεις θα φανούν στην τσέπη, με το μικτό κέρδος -πριν τις κρατήσεις και το φόρο- να κυμαίνεται σε ετήσια βάση από 200 ευρώ σε χαμηλές συντάξεις έως και 988 ευρώ για τις υψηλές άνω των 2.300 ευρώ.
Για περίπου 750.000 οι αυξήσεις δεν θα περάσουν στην τσέπη, γιατί οι εν λόγω συνταξιούχοι λαμβάνουν ένα ποσό ως «προσωπική διαφορά» και κάθε αύξηση συμψηφίζεται με την προσωπική διαφορά μέχρι αυτή να μηδενιστεί. Πρακτικά, συνταξιούχος που έχει 50 ευρώ προσωπική διαφορά και πάρει αύξηση 30 ευρώ δεν θα δει όφελος στην τσέπη, γιατί θα του μείνει υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς 20 ευρώ. Οι συνταξιούχοι που δεν θα πάρουν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς θα πληρωθούν με εφάπαξ επίδομα από 100 έως 200 ευρώ (λεπτομέρειες σελ. 4-5 του ενθέτου).
Οι αυξήσεις, όπως και το επίδομα για την προσωπική διαφορά θα καταβληθούν με τις συντάξεις Ιανουαρίου 2024, που θα πληρωθούν τον Δεκέμβριο.
Το τελικό ποσοστό της αύξησης που προκύπτει με βάση τις προβλέψεις που έχουν αποτυπωθεί στον φετινό Προϋπολογισμό είναι στο 3,5%.
Ωστόσο, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης κατεβάζει τον πήχη στο 3%, χωρίς όμως να είναι το τελικό ποσοστό, καθώς τα μεγέθη που καθορίζουν την αύξηση των συντάξεων (πληθωρισμός και ανάπτυξη έτους 2023) θα αναθεωρηθούν προς τα τέλη της χρονιάς. Για να βγει πάντως το 3% θα πρέπει είτε να πέσει το ποσοστό ανάπτυξης κατά 1 μονάδα και από 2,3% να είναι 1,3% για φέτος, που δεν προκύπτει από καμία οικονομική πρόβλεψη εγχώριων και ξένων οργανισμών, είτε να υποχωρήσει ο πληθωρισμός κατά 1 μονάδα και από 4,5% να διαμορφωθεί στο 3,5% για το 2023, που επίσης δεν αποτυπώνεται στις προβολές των οικονομικών αναλύσεων. Αυτό που φαίνεται με βάση τα στοιχεία για την πορεία της οικονομίας έως τα μέσα του 2023 είναι η ανάπτυξη να διαμορφώνεται μεταξύ 2,2% και 3% και ο πληθωρισμός να κινείται μεταξύ 4% και 4,5%.
Υπενθυμίζεται ότι η αύξηση προκύπτει από το άθροισμα ανάπτυξης και πληθωρισμού διά του 2. Με βάση τις έως τώρα εκτιμήσεις, η αύξηση των συντάξεων για το 2024 θα είναι από 3,1% έως 3,75%.
Τον Οκτώβριο δε, από τα τελικά στοιχεία που θα ανακοινώσει η ΕΛ.ΣΤΑΤ. για τα οικονομικά μεγέθη του 2022, θα φανεί αν θα πάρουν οι συνταξιούχοι και κάποια διορθωτική αύξηση της τάξης του 0,3%. Σε αυτή την περίπτωση, η διόρθωση θα προστεθεί στο ποσοστό αύξησης του 2024.
Για περίπου 300.000 παλαιούς συνταξιούχους που βγήκαν πριν τον Μάιο του 2016 και είχαν πάνω από 30 έτη ασφάλισης οι αυξήσεις του 2024 θα είναι διπλές, καθώς στο τέλος Δεκεμβρίου θα πάρουν την 5η και τελευταία δόση από την αύξηση που κέρδισαν στον επανυπολογισμό των συντάξεών τους με τους βελτιωμένους συντελεστές του νόμου Βρούτση, και πάνω στην 5η δόση θα υπολογιστεί η αύξηση του 2024.
To συνολικό όφελος από τη διπλή αύξηση για συνταξιούχους σε ορισμένα Ταμεία θα ξεπεράσει τα 1.500 ευρώ για το 2024.
Πόσο θα αυξηθεί η εθνική σύνταξη και τι θα ισχύσει για όσους αποχωρήσουν με αίτηση από 1ης/1/2024;
Η εθνική σύνταξη, από τα 413,76 ευρώ που είναι τώρα, θα ανέλθει την 1η/1/2024 στα 428,24 ευρώ, με εκτίμηση για αύξηση 3,5%. Το ποσό αυτό αναλογεί σε 20 έτη ασφάλισης και σε συνταξιοδότηση με όρια ηλικίας πλήρους σύνταξης. Με καθεστώς μειωμένης σύνταξης, η εθνική μειώνεται κατά 30%. Σήμερα δηλαδή είναι 289,63 ευρώ και με την αύξηση του 2024 θα είναι 299,76 ευρώ.
Τα ποσά της εθνικής σύνταξης καταβάλλονται με περικοπή 2% για κάθε έτος που υπολείπεται της 20ετίας μέχρι τα 15 έτη. Δηλαδή συνταξιούχος που θα αποχωρήσει με 15ετία και πλήρες όριο ηλικίας (67) θα πάρει την εθνική με μείωση 10% (2% για τα 5 έτη που υπολείπονται μέχρι την 20ετία) και το ποσό θα βγει στα 372,38 ευρώ. Αν ο συνταξιούχος αποχωρήσει με μειωμένο όριο ηλικίας στα 62 και 15ετία, τότε θα πάρει τη μειωμένη εθνική σύνταξη των 289,63 ευρώ με την πρόσθετη περικοπή 10% και το ποσό θα διαμορφωθεί στα 260,67 ευρώ. Τα αντίστοιχα ποσά για το 2024 μετά την αύξηση θα είναι 385,41 ευρώ (εθνική με 15ετία και πλήρες όριο ηλικίας) και 269,79 ευρώ (εθνική με 15ετία και μειωμένο όριο ηλικίας).
Βάσει νόμου, η αύξηση της εθνικής σύνταξης ισχύει και για τους συνταξιούχους που θα υποβάλουν αίτηση από 1ης/1/2024.
Το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» επεξεργάστηκε και δημοσιεύει τους πίνακες με τις μέσες καταβαλλόμενες συντάξεις όλων των Ταμείων έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί με την αύξηση του 2023 (κατά 7,75%) και όπως αναμένεται να διαμορφωθούν με τη νέα αύξηση από 1ης/1/2024 με εκτίμηση για 3,5%. Για τους παλαιούς συνταξιούχους, η μέση αύξηση που προκύπτει ανά Ταμείο και ανά κατηγορία σύνταξης δεν έχει συμψηφιστεί με την όποια προσωπική διαφορά έχει ο κάθε συνταξιούχος.
Οι νέοι συνταξιούχοι κατά κανόνα δεν λαμβάνουν προσωπική διαφορά.
Σύμφωνα με τους πίνακες, το ετήσιο όφελος που θα έχουν οι συνταξιούχοι όλων των Ταμείων για το 2024 με βάση μια αύξηση 3,5% διαμορφώνεται κατά μέσο όρο ως εξής:Από 202 ευρώ έως 988 ευρώ στις συντάξεις λόγω γήρατος.
Από 192 ευρώ έως 608 ευρώ στις συντάξεις λόγω αναπηρίας.
Από 80 ευρώ έως 367 ευρώ στις συντάξεις λόγω θανάτου.
Για παράδειγμα:
*Συνταξιούχοι του Δημοσίου μετά τις 13/5/2016, που λαμβάνουν μέση σύνταξη γήρατος 1.302 ευρώ μικτά, με αύξηση 3,5% για το 2024, θα φτάσουν στα 1.348 ευρώ και θα έχουν ετήσιο κέρδος 547 ευρώ. Για τους παλαιούς συνταξιούχους, η μέση σύνταξη μετά την αύξηση του 2024 θα ανέλθει στα 1.060 ευρώ με ετήσιο κέρδος 430 ευρώ. Στις συντάξεις λόγω θανάτου, η μέση ετήσια αύξηση για τους νέους δικαιούχους θα είναι 308 ευρώ και για τους παλαιούς 214 ευρώ.
*Για συνταξιούχους ΙΚΑ (παλαιούς και νέους), η μέση μικτή κύρια σύνταξη γήρατος από τα 802 ευρώ σήμερα θα ανέλθει στα 830 ευρώ το 2024 με ετήσιο κέρδος 337 ευρώ. Στις συντάξεις λόγω θανάτου η μέση ετήσια αύξηση για τους νέους δικαιούχους θα είναι 224 ευρώ και για τους παλαιούς 202 ευρώ.
*Για συνταξιούχους Ταμείων ΔΕΚΟ-τραπεζών μετά τις 13/5/2016 η μέση μικτή κύρια σύνταξη γήρατος από τις 2.353 ευρώ σήμερα θα ανέλθει στις 2.435 ευρώ το 2024, με το κέρδος της αύξησης να φτάνε στα 988 ευρώ σε ετήσια βάση. Για τους παλαιούς συνταξιούχους, η μέση σύνταξη γήρατος από τα 1.513 ευρώ σήμερα, με αύξηση 3,5% το 2024, θα ανέλθει στα 1.566 ευρώ και το ετήσιο όφελος που προκύπτει θα είναι 635 ευρώ.
*Για συνταξιούχους του ΟΑΕΕ μετά τις 13/5/2016 η μέση μικτή κύρια σύνταξη γήρατος από τα 882 ευρώ σήμερα θα ανέλθει στα 913 ευρώ το 2024 με ετήσιο κέρδος 370 ευρώ . Για τους παλαιούς, με εξαίρεση όσους λαμβάνουν μεγάλη προσωπική διαφορά, η μέση σύνταξη γήρατος από 1.261 ευρώ σήμερα θα ανέλθει στα 1.305 ευρώ, με όφελος 530 ευρώ σε ετήσια βάση. Προσοχή όμως, γιατί αν η προσωπική διαφορά σε ετήσια βάση είναι μεγαλύτερη από τα 530 ευρώ, τότε η αύξηση θα συμψηφιστεί και δεν θα φανεί στην τσέπη.
ΟΙ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΑΠΟ 1ης/1/2024 ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟΥΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ