Αλλαγές στις συντάξεις χηρείας προωθεί το υπουργείο Εργασίας, επαναφέροντας παλιά διάταξη που προβλέπει ότι αν η χήρα ή ο χήρος παίρνει και δική του σύνταξη, που είναι μικρότερη από τη σύνταξη χηρείας, τότε θα μπορεί να επιλέγει να μειωθεί κατά 50% η μικρότερη σύνταξη.
Κώστας Κατίκος
Αυτό που ισχύει τώρα είναι ότι σε περίπτωση δύο συντάξεων ή απασχόλησης, η σύνταξη χηρείας που καταβάλλεται είναι ίση με το 70% της σύνταξης που είχε ή θα έπαιρνε ο θανών, και μετά την πρώτη τριετία η σύνταξη χηρείας κόβεται στο μισό, δηλαδή το 70% γίνεται 35%.
Με την αλλαγή που εξετάζει το υπουργείο Εργασίας, αν ένας συνταξιούχος έχει 400 ευρώ από τη δική του σύνταξη και 800 ευρώ από τη σύνταξη χηρείας θα μπορεί να επιλέγει μετά την πρώτη τριετία η μείωση κατά 50% να γίνει στα 400 ευρώ. Με την επιλογή αυτή θα λαμβάνει 800 ευρώ από χηρεία και 200 ευρώ από τη δική του σύνταξη, δηλαδή συνολικα 1.000 ευρώ. Με το ισχύον καθεστώς (νόμος Κατρούγκαλου) η σύνταξη που θα κοπεί μετά την τριετία είναι υποχρεωτικά αυτή της χηρείας, που σημαίνει ότι τα 800 ευρώ γίνονται 400 ευρώ, και ο συνταξιούχος μαζί με τη δική του σύνταξη (400 ευρώ) θα παίρνει συνολικά 800 ευρώ. Η διαφορά με την επιλογή του συμφερότερου ποσού είναι πως κερδίζει 200 ευρώ επιπλέον και συνολικά θα λαμβάνει 1.000 ευρώ αντί 800 ευρώ.
Από την αλλαγή αυτή αναμένεται να βγουν κερδισμένοι δεκάδες χιλιάδες χαμηλοσυνταξιούχοι οι οποίοι για την πρώτη τριετία λαμβάνουν σύνταξη χηρείας ίση με το 70% της σύνταξης του θανόντος, ενώ μετά την τριετία το ποσό της χηρείας μειώνεται κατά 50% και η σύνταξη χηρείας περιορίζεται από το 70% στο 35% της σύνταξης του θανόντος.
Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, όπως όταν πρόκειται για συνταξιούχους ΟΓΑ, η μείωση δεν είναι μόνον ότι το 70% της χηρείας θα γίνει 35% μετά την πρώτη τριετία, αλλά ότι λόγω του ειδικού καθεστώτος του ΟΓΑ, οι εν λόγω συνταξιούχοι άπαξ και επιλέξουν να πάρουν τη σύνταξη χηρείας θα χάσουν και ένα ποσό από τη δική τους σύνταξη, που είναι η βασική σύνταξη των 360 ευρώ που έδινε ο ΟΓΑ και άρχισε να μειώνεται κατά 4% το χρόνο από το 2003 και μετά. Αυτό το κομμάτι σύνταξης «φεύγει» με το που θα ζητήσει ο συνταξιούχος τη σύνταξη χηρείας και πολλές φορές καταλήγει με λιγότερα απ’ ό,τι αν δεν έπαιρνε τη σύνταξη χηρείας. Η στρέβλωση αυτή θα αντιμετωπιστεί με τις αλλαγές που ετοιμάζονται ώστε να μην αναγκάζονται συνταξιούχοι του ΟΓΑ να αρνούνται τη σύνταξη χηρείας φοβούμενοι ότι θα καταλήξουν με λιγότερα.
Τι θα γίνει με τις συντάξεις χηρείας που παρήλθε η τριετία, αλλά εξακολουθούν να καταβάλλονται στο 70%;
Η ρύθμιση για τις συντάξεις χηρείας θα περιλαμβάνει και την περικοπή στις συντάξεις θανάτου που απονεμήθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 από Ταμεία του ιδιωτικού τομέα και παρήλθε η πρώτη τριετία από την καταβολή τους, χωρίς όμως οι δικαιούχοι να ελεγχθούν για να διαπιστωθεί αν υπάρχει δεύτερη σύνταξη ή εργασία, ώστε να εφαρμοστεί η περικοπή της σύνταξης χηρείας κατά 50%. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν περίπου 40.000 με 60.000 συνταξιούχοι λόγω θανάτου από Ταμεία του ιδιωτικού τομέα μετά τον Μάιο του 2016 που υπόκεινται σε περικοπή και το υπουργείο Εργασίας προσανατολίζεται στο να συνδυάσει την περικοπή με το νέο καθεστώς, ώστε σε περίπτωση δύο συντάξεων να μειωθεί 50% η μικρότερη σύνταξη, ενώ σε κάθε περίπτωση δεν θα χρεωθούν αναδρομικές περικοπές. Στο Δημόσιο η τριετία για τις συντάξεις χηρείας έχει ήδη εφαρμοστεί.
Πόση σύνταξη θα παίρνουν όσοι χρωστούν στα Ταμεία
Σύνταξη με περιουσιακά κριτήρια θα παίρνουν οι οφειλέτες των Ταμείων για ποσά χρεών πάνω από τα 20.000 ευρώ αν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες ή άνω των 6.000 ευρώ αν είναι αγρότες.
Η ρύθμιση που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας θα θέτει και κριτήρια, μεταξύ των οποίων για να πάρουν τη σύνταξη θα πρέπει η αξία της ακίνητης περιουσίας τους να μην ξεπερνά τις 300.000 ευρώ.
Η ρύθμιση αφορά συνολικά περίπου 300.000 ασφαλισμένους σε ΟΓΑ, ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ, οι οποίοι χρωστούν πάνω 6.000 ευρώ (ΟΓΑ) ή άνω των 20.000 ευρώ (ΟΑΕΕ-ΕΤΑΑ). Μέχρι αυτά τα ποσά χρεών η σύνταξη βγαίνει και σήμερα και οι οφειλές παρακρατούνται σε 60 δόσεις από τη σύνταξη.
Για χρέη πάνω από τα όρια των 6.000 ευρώ (ΟΓΑ) ή 20.000 ευρώ (ΟΑΕΕ) οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να εξοφλήσουν εντός 2 μηνών από την αίτηση συνταξιοδότησης το ποσό που υπερβαίνει το όριο των 6.000 ευρώ ή 20.000 ευρώ αντίστοιχα και να συμψηφιστεί η υπόλοιπη οφειλή με παρακράτηση σύνταξης σε 60 δόσεις.
Με τη νέα ρύθμιση για τους μεν ασφαλισμένους ΟΑΕΕ θα εκδίδεται σύνταξη με παρακράτηση όλου του ποσού για το μέρος της οφειλής από τις 20.000 ως 30.000 ή 40.000 ευρώ και για τον ΟΓΑ θα παρακρατείται όλο το ποσό οφειλής από τις 6.000 ως τις 10.000 ή 12.000 ευρώ.
Μόλις οι συντάξεις που θα παρακρατηθούν ισοφαρίσουν το χρέος άνω των 20.000 ή 6.000 ευρώ, θα αρχίσει να καταβάλλεται και η σύνταξη με παρακράτηση της υπόλοιπης οφειλής σε 60 δόσεις.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με χρέη 27.500 στον ΟΑΕΕ που δικαιούται σύνταξη 870 ευρώ θα συμψηφίσει τις 5.000 ευρώ με αναστολή σύνταξης για 9 μήνες και στη συνέχεια θα έχει παρακράτηση σύνταξης 333 ευρώ για 60 μήνες. Μέχρι να μηδενιστεί η οφειλή των 20.000 ευρώ θα λαμβάνει σύνταξη 537 ευρώ και μετά τους 60 μήνες θα παίρνει τα 870 ευρώ.
Πόση σύνταξη θα παίρνουν οι οφειλέτες
