Καθώς οι χώρες προσπαθούν να αυξήσουν τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, οι ειδικοί εξηγούν γιατί η δωρεάν παροχή λεωφορείων, τραμ και τρένων μπορεί να μην είναι ένα «μαγικό ραβδί» για την επίλυση του προβλήματος.
Της Χάνα Μπράουν
Το Λουξεμβούργο γιόρτασε πρόσφατα τα τρία χρόνια δωρεάν δημόσιας συγκοινωνίας. Και, σύμφωνα με τους ανθρώπους που ζουν εκεί, ήταν μια τεράστια επιτυχία.
Καθώς οι χώρες προσπαθούν να ενθαρρύνουν τους πολίτες να εγκαταλείψουν τα αυτοκίνητά τους για να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα, θα μπορούσε η επιτυχία του Λουξεμβούργου να επαναληφθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη;
«Η ποιότητα των δημόσιων συγκοινωνιών πρέπει να αλλάξει εντελώς», λέει ο Francois Bausch αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Κινητικότητας και Δημοσίων Έργων και Άμυνας του Λουξεμβούργου.
«Δεν υπάρχει μαγικό ραβδί. Δεν είναι μόνο ένας τρόπος μεταφοράς που θα λύσει όλα μας τα προβλήματα, αλλά αντίθετα πρέπει να είμαστε πραγματικά πολυτροπικοί, πρέπει να τα ανακατεύουμε».
Πώς έχει μεταμορφώσει το Λουξεμβούργο το δίκτυο μεταφορών του;
Ο Bausch εξηγεί ότι η χώρα αποφάσισε να κάνει τα δημόσια μέσα μεταφοράς δωρεάν για δύο λόγους: για να δώσει σε όλους δίκαιη πρόσβαση και για να ενθαρρύνει τη συζήτηση και την ευαισθητοποίηση γύρω από μια δεκαετία αλλαγής στο σύστημα κινητικότητάς της.
Το 2013, όταν ο Bausch ανέλαβε για πρώτη φορά τη θέση του, η κυκλοφοριακή συμφόρηση σε ώρες αιχμής ήταν καθημερινό φαινόμενο στο κέντρο της πόλης του Λουξεμβούργου. Τώρα δεν υπάρχει τίποτα χάρη στην αυξημένη χρήση του συστήματος του τραμ και την αναδιοργάνωση του τρόπου λειτουργίας των δρόμων του.
Δεν κάνω πολιτικές κατά των αυτοκινήτων, αλλά για ένα άλλο σύστημα κινητικότητας στο οποίο το αυτοκίνητο έχει τη θέση του.
Φρανσουά Μπαους
Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Κινητικότητας και Δημοσίων Έργων και Άμυνας του Λουξεμβούργου
Το τραμ έχει αποκλειστικό δικαίωμα διέλευσης και έχει προτεραιότητα στις διαβάσεις, επομένως δεν κολλάει ποτέ σε μποτιλιαρίσματα. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι είναι δωρεάν ενθαρρύνει περισσότερους ανθρώπους να το χρησιμοποιήσουν. Ο Bausch το βλέπει ως μέτρο της επιτυχίας του μετασχηματισμού των μεταφορών του Λουξεμβούργου.
Τα αυτοκίνητα δεν έχουν εξαφανιστεί εντελώς και η χώρα εξακολουθεί να έχει την υψηλότερη ιδιοκτησία αυτοκινήτου ανά νοικοκυριό στην Ευρώπη. Περίπου 230.000 άνθρωποι περνούν τα σύνορα προς το Λουξεμβούργο κάθε μέρα για δουλειά και το 75 τοις εκατό αυτών των ταξιδιών γίνονται με αυτοκίνητο.
«Δεν πρέπει να διαφωνείς ενάντια σε κάτι, αλλά για κάτι», λέει ο Bausch.
«Δεν κάνω πολιτικές κατά των αυτοκινήτων, αλλά για ένα άλλο σύστημα κινητικότητας στο οποίο το αυτοκίνητο έχει τη θέση του».
Οι άνθρωποι επιβιβάζονται σε ένα τραμ στο Λουξεμβούργο. JEAN-CHRISTOPHE VERHAEGEN/AFP
Η δωρεάν χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών θα ενθαρρύνει περισσότερους ανθρώπους να τις χρησιμοποιούν;
Το να κάνουμε δωρεάν τα μέσα μαζικής μεταφοράς δεν είναι απαραίτητα η απάντηση. Λειτουργεί σε μια πλούσια χώρα όπως το Λουξεμβούργο, αλλά για άλλες, ο στόχος πρέπει να είναι να γίνει φθηνό, εύκολο στη χρήση και προσβάσιμο.
Μια πρόσφατη έκθεση της Greenpeace για τις δημόσιες συγκοινωνίες σε όλη την Ευρώπη λέει ότι η μείωση των τιμών είναι ένας από τους «ευκολότερους και ταχύτερους τρόπους» για να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να τη χρησιμοποιούν. Το κόστος πρέπει να είναι χαμηλότερο από αυτό της λειτουργίας ενός αυτοκινήτου για να λειτουργήσει αυτό.
Και οι δημόσιες συγκοινωνίες στο Λουξεμβούργο δεν είναι πραγματικά δωρεάν για τους περισσότερους ανθρώπους.
«Προφανώς πληρώνεται μέσω της γενικής φορολογίας και δεδομένου ότι οι άνθρωποι που πληρώνουν περισσότερους φόρους στην πραγματικότητα δεν έχουν ελεύθερη πρόσβαση στα μέσα μεταφοράς, πληρώνουν έμμεσα μέσω των φόρων τους», λέει ο Bausch.
«Αλλά όσοι, για παράδειγμα, δεν κερδίζουν τίποτα ή πολύ λίγα, είναι αυτοί που δεν πληρώνουν φόρους ή πολύ λίγους άμεσους φόρους, το παίρνουν πραγματικά δωρεάν».
Όσον αφορά τη μείωση των τιμών, η έκθεση της Greenpeace υπογραμμίζει άλλες πιθανές πηγές χρηματοδότησης, όπως η μετατόπιση χρημάτων από τις επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων, οι φόροι στα αεροπορικά εισιτήρια ή η κατάργηση του ΦΠΑ από τα εισιτήρια.
Ο Francois Bausch, υπουργός Μεταφορών του Λουξεμβούργου, απαντά σε ερωτήσεις δημοσιογράφων στη Ντουντελάνζ. JEAN-CHRISTOPHE VERHAEGEN/AFPΥπάρχουν άλλοι τρόποι για να ενθαρρυνθεί περισσότερο η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς;
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που κάνει τους ανθρώπους να σταματήσουν να χρησιμοποιούν τα αυτοκίνητά τους είναι το πόσο εύκολη είναι η πλοήγηση στα δίκτυα μεταφορών.
«Μπορείτε να κάνετε τα δημόσια μέσα μεταφοράς δωρεάν και μπορεί να εκτροχιαστούν πολύ γρήγορα στη συνέχεια, επειδή δεν υπάρχει υποδομή που να συνδέεται με αυτά», λέει ο Herald Ruitjers, διευθυντής της DG Move, του αρμόδιου φορέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις μεταφορές στην ΕΕ.
"Δεν υπάρχει καμία έκδοση εισιτηρίων που να συνδέεται με αυτό, δεν υπάρχει συνδυασμός μεταξύ των διαφορετικών τρόπων λειτουργίας και της συνδεσιμότητας μεταξύ αυτών και εσάς, είστε έξω."
Μπορείτε να κάνετε τα δημόσια μέσα μεταφοράς δωρεάν και μπορεί να εκτροχιαστούν πολύ γρήγορα στη συνέχεια, επειδή δεν υπάρχει υποδομή που να συνδέεται με αυτό», λέει
Χέραλντ Ρούιτζερς
Διευθυντής της DG Move
Ο μετασχηματισμός στο Λουξεμβούργο ήταν κάτι πολύ περισσότερο από τη δωρεάν μεταφορά , λέει ο Bausch. Τα τελευταία χρόνια, η χώρα επενδύει περίπου 500 ευρώ ανά πολίτη ετησίως για τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου, για παράδειγμα.
«Επενδύουμε τέσσερις, πέντε, έξι φορές περισσότερο στο δίκτυο, στην ποιότητα του σιδηροδρομικού δικτύου από όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και προφανώς, έχουμε επίσης μεταρρυθμίσει πλήρως το σύστημα λεωφορείων, τα εθνικά λεωφορεία που έχουμε».
«Αν θέλετε οι άνθρωποι να αλλάξουν τις συνήθειές τους, πρέπει να βεβαιωθείτε ότι η εναλλακτική είναι πραγματικά αποτελεσματική», προσθέτει.
Γιατί πρέπει να στραφούμε στα μέσα μαζικής μεταφοράς αντί για αυτοκίνητα;
Είτε είναι δωρεάν είτε όχι, ο κύριος στόχος είναι να χρησιμοποιούν περισσότερα άτομα τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Αλλά γιατί, αν το μέλλον είναι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ;
«Οι δημόσιες συγκοινωνίες είναι πολλές φορές πιο αποτελεσματικές από τις μεμονωμένες μεταφορές», εξηγεί ο Ruitjers.
«Τα μεμονωμένα αυτοκίνητα καταναλώνουν, για παράδειγμα, περίπου επτά φορές περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια. Μιλάω τώρα για ηλεκτρικά αυτοκίνητα για το μέλλον παρά, για παράδειγμα, ένα τρένο ή ένα τραμ ή ένα μετρό».
Λέει ότι αυτό σημαίνει ότι ακόμη και στο μέλλον, όταν θα έχουμε πλήρη απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, θα πρέπει να βασιζόμαστε στα δημόσια μέσα μεταφοράς για χωρητικότητα και ενεργειακή απόδοση .
«Για να βρούμε μια ισορροπία ανάμεσα σε αυτό που χρειάζεται για να έχουμε έναν ζωντανό πλανήτη και σε αυτό που χρειάζεται για να διασφαλίσουμε επίσης ότι αυτό μπορεί να είναι κάτι που είναι, θα έλεγα, κοινωνικά υποφερτό για όλους», καταλήγει ο Ruitjers.
euronews.com
sidirodromikanea.blogspot.com
