Γράφει ο Δημήτρης Μακροδημόπουλος
1. Η διαμόρφωση της ιεραρχίας
Όταν διάβασα στον Τύπο πριν καιρό, μετά την τραγωδία στα Τέμπη, για την προφυλάκιση του επιθεωρητή της Λάρισας, μετά από εμπειρία 33 ετών στον ΟΣΕ, διερωτήθηκα:
Μπορεί ένας σταθμάρχης να γίνει επιθεωρητής της Υπηρεσίας Εκμετάλλευσης, που μη φανταστείτε ότι είναι ένας βαθμός ψηλά στην κλίμακα της ιεραρχίας, αν αντιδράσουν οι εξωθεσμικοί που παρεμβαίνουν αποφασιστικά στις προαγωγές, στις μεταθέσεις, παντού; Πιθανότατα ο συγκεκριμένος υπάλληλος, όπως και κάποιοι άλλοι ομοιόβαθμοί του, να ήσαν ικανοί, ικανότατοι να προαχθούν, όμως μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις που να δυσαρεστούν τους εξωθεσμικούς ή να μην ικανοποιούν τις απαιτήσεις τους στον διοικητικό τομέα άσκησης των καθηκόντων τους; Θα μπορούσε να αρνηθεί και να μην ικανοποιήσει τυχόν απαίτησή τους, ώστε ο σταθμάρχης που συνέδεσε το όνομά του με την τραγωδία να παραμείνει στον σταθμό της Καλαμπάκας και να μη αναλάβει εργασία, διότι άπειρος, στον σταθμό της Λάρισας;
Ο προϊστάμενος κάθε Τμήματος Γραμμής, τα οποία ήσαν υπεύθυνα για τη συντήρηση και την ανακαίνιση της σιδηροδρομικής γραμμής, των γεφυρών, των κτιρίων αλλά και την προληπτική αντιμετώπιση των κινδύνων από ακραία φυσικά φαινόμενα (πλημμύρες, χιόνια, καύσωνες, παγετοί), συντάσσοντας τα φύλλα ποιότητας των υφισταμένων του στελεχών, εργοδηγών, αρχιεργατών, τεχνιτών, είχε κάθε λόγο να τους αξιολογεί αξιοκρατικά, διότι σε κάθε συμβάν (εκτροχίαση, ολιγωρία στην έγκαιρη αντιμετώπιση φυσικών φαινομένων, κ.α.) είχε και ο ίδιος ποινικές ευθύνες. Η ικανότητα δηλαδή των στελεχών του Τμήματος δεν εξασφάλιζε μόνον την κυκλοφορία στη δικαιοδοσία της αρμοδιότητάς του, σε ένα μήκος 300 km περίπου, αλλά και τον ίδιο τον προϊστάμενό τους. Αν εξαιρέσουμε τις περιπτώσεις που η αξιοκρατική αξιολόγηση συνέπιπτε με τις κομματικές και τις παραταξιακές επιλογές ή δεν υπήρχε άλλη επιλογή, οι προαγόμενοι σπάνια είχαν σχέση με τις προτάσεις του προϊσταμένου, μπορεί να ήσαν και οι χειρότερες δυνατές καίτοι το αντικείμενο εργασίας είχε σχέση με την ασφάλεια της κυκλοφορίας.
2. Η "αποκάλυψη" των Τεμπών και ο ρόλος της Δικαιοσύνης
Όμως η τραγωδία των Τεμπών είναι αυτή που αποκάλυψε για πρώτη φορά στο πανελλήνιο με τόσο οδυνηρό τρόπο τον καταστροφικό ρόλο των πελατειακών σχέσεων στη λειτουργία του κρατικού τομέα, ιδιαίτερα σε ευαίσθητους τομείς. Η τραγωδία των Τεμπών είναι αυτή που φέρει με τόσο αποκαλυπτικό τρόπο τη σφραγίδα των ηθικών υπευθύνων της, των υποβολέων δηλαδή των διοικητικών αποφάσεων αλλά και όσων στελεχών άφησαν εν γνώσει τους μικροκομματικά και παραταξιακά συμφέροντα να υπερβούν τις αρμοδιότητές τους, και προσυπέγραψαν τις αποφάσεις. Ποιοί ήσαν λοιπόν οι υποβολείς των διοικητικών αποφάσεων για προσλήψεις εν κρυπτώ με μπλοκάκι και παράνομες μετατάξεις; Δεν θα πρέπει να κατονομαστούν; Δεν θα πρέπει να διαλυθεί αυτό το "παρακράτος"; Τότε και μόνον τότε η Δικαιοσύνη θα έχει επιτελέσει με επιτυχία το έργο της εάν θα κατορθώσει να διεισδύσει έως τις ρίζες της παθογένειας που καθορίζει τις ζωές των Ελλήνων, που άλλους θωπεύει και άλλους τους εκτοξεύει στα ξένα, στον αγύριστο.
Είναι αδιανόητο να έχεις στη διάθεσή σου οριστικούς πίνακες αξιολόγησης που ΑΣΕΠ με επιλαχόντες, άσχετα αν πέρασε ή δεν πέρασε η τριετία ισχύος τους, και εσύ να τρέχεις να προσλαμβάνεις σε κρίσιμες ειδικότητες με μπλοκάκι ή τουλάχιστον να μην προκηρύσσεις νέες θέσεις μέσω ΑΣΕΠ. Δεν μπορεί σήμερα να προσλαμβάνεις σε κρίσιμους τομείς, όπως σταθμαρχών, μηχανοδηγών, κ.α. με κληρονομικά, κομματικά ή παραταξιακά κριτήρια, δεν επιστρέψαμε στην κοινωνία με τις κάστες αιώνες πριν. Ή με προσόν την Δευτεροβάθμια εκπαίδευση όταν η ανεργία των πτυχιούχων τους οδηγεί κατά χιλιάδες μετανάστες στο εξωτερικό. Διότι οι επιλογές των προσόντων σήμερα θα καθορίσουν την ποιότητα των υπηρεσιών του σιδηροδρόμου για ολόκληρο τον εργασιακό βίο των επιλεγέντων για μια 25ετία τουλάχιστον.
3. Η νομιμοποίηση της αναξιοκρατίας
Κι όμως: Με την προκήρυξη 1/2023 το υπουργείο Μεταφορών, ήλθε ουσιαστικά, πριν τα Τέμπη, να μετατρέψει τους προσληφθέντες εν κρυπτώ με μπλοκάκι από υπαλλήλους ορισμένου χρόνου σε αορίστου, διότι προέταξε ως κριτήρια τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, την εμπειρία (ποιός υποψήφιος σταθμάρχης θα μπορούσε να έχει ανάλογη εμπειρία πλην των υπηρετούντων με μπλοκάκι;) αλλά και την πρακτική δοκιμασία που σαφέστατα ευνοούσε όσους αργάζονταν ήδη σε ένα σιδηροδρομικό περιβάλλον γνώριμο γιαυτούς σε αντίθεση με τους υπόλοιπους υποψηφίους. Την αξιολόγηση μάλιστα των υποψηφίων θα διενεργήσει ο ΟΣΕ και όχι το ΑΣΕΠ.
Προβάλλοντας ως αιτία την τραγωδία στα Τέμπη, η κυβέρνηση νομιμοποίησε όλη αυτή την κατάσταση της προκήρυξης 1/2023 με το Νόμο 5039, άρθρο 77 (ΦΕΚ 83/Α'/03.04.2023), αντί να την ακυρώσει, προσαυξάνοντας μάλιστα αόριστα τον αριθμό των προσληφθησομένων χωρίς να τον καθορίζει. Πρόσθετα ακύρωσε τη διαδικασία υποβολής ενστάσεων κατά των προσωρινών πινάκων κατάταξης των υποψηφίων, τους οποίους θα αξιολογήσει ο ΟΣΕ και όχι το ΑΣΕΠ
4. Ποιά επανεκκίνηση;
Και όλα αυτά με ποιά δικαιολογία;; Για την τάχιστη "επανεκκίνηση" του σιδηροδρόμου. Μα δεν έχουν αντιληφθεί οι κυβερνώντες και οι κυβερνήσαντες ότι από το 2008 αρχής γενομένης και από το 2010 με το Ν. 3891/2010 για την εξυγίανση του σιδηροδρόμου ότι τον έχουν διαλύσει, ότι η χώρα στερείται σιδηροδρομικών υπηρεσιών σε αντίθεση με ότι συνέβαινε μέχρι τότε, καίτοι και τότε έπρεπε να βελτιωθεί σημαντικά στον τομέα των υπηρεσιών; Ότι, Μακεδονία, Θράκη, Πελοπόννησος, στερούνται ουσιαστικά σιδηροδρομικών υπηρεσιών ενώ η τραγωδία στα Τέμπη αποκάλυψε και τον τρόπο που διεξάγονταν η κυκλοφορία στον κύριο άξονα της χώρας; Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που επείγονται ξαφνικά για τη επανεκκίνηση του σιδηροδρόμου ενώ με τη σύμβαση που υπέγραψαν με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ στις 15 Μαίου πέρυσι για τις άγονες γραμμές, χαρακτήρισαν ακόμη και τη γραμμή Αλεξ/πολη - Θεσ/νίκη ως άγονη αποσυνδέοντας τη Θράκη σιδηροδρομικά από την υπόλοιπη χώρα.
Ειλικρινά δυσκολεύομαι να καταλάβω πώς μπορεί να αποδοθεί δικαιοσύνη για την τραγωδία των Τεμπών. Θα καταδικαστεί μόνον ο φυσικός αυτουργός, που όλοι γνωρίζουμε ποιός είναι, θα ελεγχθούν οι διοικήσαντες μέχρι τα Τέμπη ή θα καταφέρει η Δικαιοσύνη να αγγίξει τους υποβολείς των διοικητικών αποφάσεών τους; Διότι διαφορετικά θα παραμείνουν στο απυρόβλητο οι παθογένειες και θα αναπαράγονται σε χειρότερο βαθμό τα εκφυλιστικά αυτά φαινόμενα με διαφορετικά κάθε φορά εκτελεστικά όργανα και αποδέκτη την κοινωνία.
Μακροδημόπουλος Δημήτρης
Αλεξ/πολη
