Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2023

Σύλλογος Φίλων Σιδηροδρόμου: Η άμαξα -Καπνιστήριο ανήκει στο Σιδηροδρομικό Μουσείο Θεσσαλονίκης


Διεκδικούμε την επιστροφή της ΑΜΑΞΑΣ- ΚΑΠΝΙΣΤΗΡΙΟ του σουλτάνου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Αμπντούλ Αζίζ (1830-1876), στο  όπου και ανήκει βάση ιστορικών στοιχείων και προσδοκούμε στην βοήθειά σας 
Ακολουθεί μια σύντομη ιστορική αναφορά στην ΄΄πορεία΄΄ της εν λόγω άμαξας που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πόλη της Θεσσαλονίκης.

ΧΑΡΑΤΣΙΔΟΥ  ΝΙΝΑ 
ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΜΕΛΟΣ Δ/Σ Σ.Φ.Σ.Θ. 

 Η συγκεκριμένη άμαξα-καπνιστήριο αποτελεί μέρος του σουλτανικού συρμού και δόθηκε ως δώρο στον Αμπντούλ Αζίζ από την τελευταία αυτοκράτειρα της Γαλλίας, Ευγενία Ντε Μοντίχο (1826-1920), σύζυγος του Ναπολέοντα Γ΄ από τον οίκο Βοναπάρτη. Το βαγόνι είναι κατασκευασμένο ξύλινο με μπρούτζινα διακοσμητικά.
 Ο εξωτερικός του διάκοσμος φέρει επίχρυσα καλλιτεχνικά αραβουργήματα και η οροφή του είναι σκαλιστή στηριζόμενη σε στριφτές κολώνες. Το βαγόνι-καπνιστήριο ενσωματώθηκε στον βασικό σουλτανικό συρμό για τα ταξίδια του σουλτάνου. Στον χώρο αυτό αναπαυόταν ο ίδιος ο σουλτάνος συνοδευόμενος από την ακολουθία του κατά την διάρκεια των ταξιδιών του. Κάτοχος του συρμού αυτού υπήρξε και ο ξακουστός σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ (1876-1909). 
Μετά την εκθρόνισή του τον Απρίλιο του 1909 και την επικράτηση του κινήματος των Νεότουρκων, μεταφέρθηκε με σφραγισμένο τρένο από τον σιδηροδρομικό σταθμό Σιρκετζή της Κωνσταντινούπολης στην Θεσσαλονίκη, που επιλέχθηκε ως τόπος εξορίας του εκθρονισμένου πλέον σουλτάνου. Το κτίριο της Στρατιωτικής Στάσης, που ‘’υποδέχτηκε’’ τον σουλτάνο, αποτελεί σήμερα το κεντρικό εκθετήριο του Σιδηροδρομικού Μουσείου Θεσσαλονίκης. 
Κατόπιν ακολούθησαν τα γεγονότα των Βαλκανικών πολέμων, κατά τα οποία τόσο άδικα και, με την αποχώρηση των ηττημένων βουλγαρικών στρατευμάτων οι οποίοι χρησιμοποίησαν τον σουλτανικό συρμό για την διαφυγή τους, καταστράφηκε μεγάλο μέρος του εν λόγω συρμού. Από τον συρμό διασώθηκε μόνο η άμαξα - καπνιστήριο η οποία είναι λάφυρο του ελληνικού στρατού ενώ εντοπίστηκε και μεταφέρθηκε στο Μηχανοστάσιο Θεσσαλονίκης από τον Χριστόδουλο Χριστοδούλου, Αρχιμηχανικός Έλξης στον ΟΣΕ. Το βαγόνι αποκαταστάθηκε στην αρχική της μορφή, χάρη στη φιλότιμη εργασία του Τεχνικού Προσωπικού του Εργοστασίου Οχημάτων Θεσσαλονίκης. Έκτοτε μεταφέρθηκε στο Μουσείο των Αθηνών, εφόσον δεν υπήρχε τότε το αντίστοιχο Μουσείο στην Θεσσαλονίκη. Η προσδοκία επιστροφής της άμαξας στον τόπο όπου ανήκει βάσει των άνω ιστορικών στοιχείων, ενισχύθηκε το 2021 από τον Αναπληρωτή Διευθύνοντα Σύμβουλο του Ο.Σ.Ε. κ. Αθανάσιο Κοτταρά, ενώ θεωρήθηκε απαραίτητη προϋπόθεση η στέγαση της άμαξας σε κατάλληλο χώρο που θα εξασφάλιζε την προστασία του κειμηλίου. Μετά την εξασφάλιση του κατάλληλου στεγασμένου χώρου, το Σιδηροδρομικό Μουσείο είναι έτοιμο να υποδεχτεί το βαγόνι καπνιστήριο. 

ΠΡΟΛΟΓΗΣΕ Ο
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Φ.Σ.Θ.
ΠΑΤΑΡΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Τα παραπάνω ανακοινώθηκαν κατά την κοπή πίτας του Συλλόγου φίλων σιδηροδρόμου, παρουσία εκπρόσωπων της τοπικής και περιφερειακής Αυτοδιοίκησης καθώς και εκπρόσωπων των πολιτικών κομμάτων

sidirodromikanea.blogspot.com