Δρεζίνα είναι ειδικό σιδηροδρομικό όχημα , που κινείται μηχανικά στις ράγες τραίνου και χρησιμεύει στις εργασίες συντήρησης του σιδηροδρόμου και όχι μόνο. Η ονομασία της δρεζίνας προέρχεται από Καρλ Φον Ντραιζ ο οποίος το 1817 εφηύρε το ένα δίτροχο φορείο που στην ουσία έθεσε βάσεις για το πρωτότυπο του σύγχρονου ποδηλάτου. Για πολλούς ο Καρλ θεωρείται ο πατέρας του ποδηλάτου.
Κατηγορίες δρεζίνων
Δρεζίνες με που κινούνται με μυϊκή δύναμη του αναβατή
Κλασική χειροκίνητη Δρεζίνα
"Κλασική" χειροκίνητη δρεζίνα εισήρθε στους σιδηροδρόμους το 1839. Αποτελούνταν από ένα ελαφρύ πλαίσιο με τέσσερις τροχούς που είχαν φλάντζα και μοιάζανε με ρόδες των αυτοκινηταμαξών. Στο μπροστινό μέρος του φορείου υπήρξε ένας πάγκος με υποπόδιο, για δύο ή τρία άτομα. Πίσω συνήθως κάθονταν οι εργάτες, δύο εκ των οποίων είχαν την δυνατότητα επίσης να βοηθούν στην την περιστροφή της λαβής της δρεζίνας, όταν οι άλλοι δύο κουραζόντουσαν.
Μια καλής κατασκευής δρεζίνα ζύγιζε περίπου 650 κιλά η οποία με δύο αναβάτες και σε άνοδο στο 1: 2000 μπορούσε να φτάσει ταχύτητες των 25-30 χιλιομέτρων την ώρα.
Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό των δρεζίνων που κινούνται με μυϊκή δύναμη του αναβατή είναι η εύκολη απομάκρυνση της από τις σιδηροτροχιές σε περίπτωση ανερχόμενου τρένου.
Ποδηλατοδρεζινα Railbike
Ποδηλατοδρεζινα - ειδική περίπτωση της δρεζίνας που κινείται με μυϊκή δύναμη του αναβατή. Έτσι ονομάζεται η δρεζίνα που οδηγείται από τις προσπάθειες των μυών των ποδιών μέσα από ένα ειδικό σύστημα γραναζιών. Ξεχωρίζουν λόγο ιδιαίτερης ευκολίας της ώθησης τους πάνω σε ραγές του τραίνου καθώς η αντίσταση κύλισης τους είναι πολύ μικρή
Τα περισσότερα παραδείγματα έχουν παρόμοιο σχεδιασμό με ποδήλατα. Μερικές φορές είναι απλά ένα συμβατικό ποδήλατο, προσαρμοσμένο σε ράγες σιδηροδρόμου εξοπλισμένο με πρόσθετο τροχό ή τροχούς στήριξης για την εξισορρόπηση στην δεύτερη ράγα.
Υπάρχουν παραδείγματα όπου οι προσπάθειες της κίνησης του Railbike μεταδίδονται σε δύο ή στους τέσσερις τροχούς αντί για έναν κινητήριο τροχό. Ποδηλατοδρεζίνες αυτού του τύπου δοκιμαστήκαν στους σιδηρόδρομους της ανατολικής Γαλλίας. Η χωρητικότητα της δρεζίνας ήταν δυο άτομα και με ευκολία ένα άτομο μπορούσε να την αφαιρεθεί από τις ραγές.
Σήμερα ποδηλατοδρεζινας ή αλλιώς σιδηροδρομικά ποδήλατα χρησιμοποιούνται σε πολλές σιδηροδρομικές γραμμές της Ευρώπης και του κόσμου για την ψυχαγωγία των τουριστών.
Δρεζίνες συνδυασμένη μονάδα δίσκου
Σχεδόν σε όλους τους σιδηρόδρομους της Αμερικής , και στην Ευρώπη μόνο ως εξαίρεση υπήρχαν δρεζίνες αποτελούμενες από σέλα τοποθετημένη ανάμεσα σε δύο τροχούς οποίοι κινιόντουσαν σε μία από τις σιδηροτροχιές. Η κίνηση πραγματοποιούνταν με περιστροφή του κινητήριου τροχού (συνήθως του πίσω), με τη βοήθεια των χεριών και των ποδιών από μοχλούς ενός οδοντωτού συστήματος. Η τρίτη ρόδα που βρίσκονταν στην απέναντι ράγα χρησίμευε στην εξισορροπώ της δρεζίνας και σχημάτισε χώρο για μεταφορά μικρού φορτίου. Αυτές οι τρίκυκλα δρεζίνες χρησιμοποιούνταν για την μεταφορά έως δυο ατόμων που ήταν ή τεχνητές ή φύλακες.
Μηχανοκίνητες δρεζίνες
Αρχικά, οι μηχανοκίνητες δρεζίνες ήταν ατμοκίνητες και μπορούσαν να αναπτύξουν αρκετά μεγάλη ταχύτητα (50-70 χιλιόμετρα την ώρα).
Αυτοδρεζίνα είναι μικρό αυτοκινούμενο σιδηροδρομικό όχημα εξοπλισμένο με κινητήρα εσωτερικής καύσης (συνήθως τον τύπο του αυτοκινήτου ή μηχανής). Χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της επισκευής και συντήρησης των σιδηροδρομικών εγκαταστάσεων, για μεταφορά εξοπλισμού και του προσωπικού, εργαλείων, υλικών και μηχανημάτων, εγκατάσταση του εξοπλισμού, καθώς και για τις εποπτικές επισκέψεις.
railbikingingreece.com
sidirodromikanea.blogspot.com
Η δρεζίνα της φωτογραφίας είναι από την παρουσίαση της στη ΔΕΘ το 2019 στο περίπτερο ΟΣΕ – ΓΑΙΑΟΣΕ.