Γράφει ο Αντώνης Κεφαλάς
Υπάρχουν μερικές μεταρρυθμίσεις που απλά δεν γίνονται. Απόλυτα ταυτοποιημένες, με γενική αποδοχή πως είναι απαραίτητες και με κυβερνήσεις που τις υπόσχονται αλλά παρά ταύτα είναι…άφαντες.
Διαβάζω για το επενδυτικό πρόγραμμα της ΕΡΓΟΣΕ.
Τα χάλια του σιδηροδρομικού μας δικτύου είναι πασίγνωστα. Πρέπει να κατέχουμε τα πρωτεία στην Ευρώπη. Η ανάγκη αναβάθμισης του – στην ουσία το κτίσιμο του ξανά—είναι τεράστια και αναγνωρισμένη. Το κόστος της ποιότητας και έκτασής του στις επιχειρήσεις και στην εθνική οικονομία είναι μεγάλο.
Συγχαρητήρια, λοιπόν, που επιτέλους κάτι προχωρά. Προκηρύσσονται έξη νέοι διαγωνισμοί συνολικής αξίας 3,8 δισ. ευρώ. Είναι όλα έργα κρίσιμα για την οικονομία και το επιβατικό κοινό. Καθώς διάβαζα, όμως, η ικανοποίηση μου γρήγορα μετατράπηκε σε απογοήτευση. «Η συμβασιοποίηση των έργων θα απαιτήσει 2-3 χρόνια τουλάχιστον» κι αυτό μετά την επιλογή των επιχειρηματικών ομίλων που θα υποβάλλουν υποψηφιότητα συμμετοχής.
Διαβάζω, επίσης, ότι ο διαγωνισμός για την απόκτηση 1330 λεωφορείων, που θα βελτιώσει τα μέγιστα την πολύπαθη αστική συγκοινωνία πήρε νέα αναβολή!
Η πρώτη αντίδραση ήταν «Έλεος». Η δεύτερη «Τι είχες Γιάννη; Τι είχα πάντα.»
Με την χρήση κοινοτικών πόρων, η Ισπανία είχε ολοκληρώσει τον πλήρη εκσυγχρονισμό ενός εκτεταμένου σιδηροδρομικού δικτύου πριν από 25 χρόνια. Εμείς, στον 21ο αιώνα, ταλαιπωρούμαστε με…γκαζομηχανές—στον δρόμο και στον σιδηρόδρομο.
Η εικόνα, βέβαια, είναι απόλυτα συνηθισμένη στα ελληνικά έργα υποδομής – με όποια μορφή και να γίνονται. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι ένα: τι τελικά εμποδίζει την αλλαγή ώστε να μην σημειώνονται αυτές οι αδικαιολόγητες τεχνικά καθυστερήσεις;
Δεν είναι στόχος της στήλης, σήμερα τουλάχιστον, να αναλύσει τα αίτια. Ποιοι κρύβονται πίσω από τις καθυστερήσεις, ποια η ευθύνη του θεσμικού και του νομοθετικού πλαισίου, ποια είναι τα ευρύτερα αλλά και στενότερα συμφέροντα που υπερισχύουν; Εξάλλου, πολλά έχουν γραφτεί για το συγκεκριμένο θέμα και η στήλη δεν έχει την πρόθεση της επανάληψης.
Η πολιτεία, όμως, η συγκροτημένη, δομημένη πολιτεία που στον συγκεκριμένο τομέα έχει επικεφαλής έναν αξιόπιστο, αξιόλογο και αποτελεσματικό πολιτικό όπως ο Κώστας Αχιλλέας Καραμανλής, τι κάνει;
Διότι, προφανώς, αποφάσεις αυτής της έκτασης λαμβάνονται στο γενικότερο πολιτικό πλαίσιο – δεν είναι αποκλειστικά δουλειά ενός υπουργού μόνο.
Είναι γνωστό ότι κατά καιρούς έχουν γίνει προσπάθειες από την πολιτεία να περιοριστούν τόσο οι υπερβάσεις στο κόστος όσο και οι καθυστερήσεις στις αναθέσεις και στις εκτελέσεις.
Η συνεχιζόμενη κατάσταση – ως προς τις υπερβάσεις δεν έχετε παρά να δείτε το περίφημο μετρό Θεσσαλονίκης – περίτρανα αποδεικνύει ότι οι αλλαγές δεν ήταν αρκετά βαθιές, δεν ήταν τόσο ριζοσπαστικές ώστε να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα αποφασιστικά και αποτελεσματικά.
Στην Ευρώπη – για να μην πάω πιο μακριά—αυτά τα φαινόμενα είναι περίπου άγνωστα. Ή, τουλάχιστον, πολύ-πολύ πιο περιορισμένα.
Φαντάζομαι, λοιπόν, ότι δεν χρειάζεται να εφεύρουμε το τροχό. Ούτε ότι μας επιτρέπεται να καταφύγουμε ξανά στην τεμπέλικη και δειλή θέση αποποίησης ευθύνης «αυτά που γίνονται έξω δεν εφαρμόζονται στην Ελλάδα».
Χρειάζεται απλά, να είμαστε χρήσιμοι και να αποφασίσουμε να λύσουμε το πρόβλημα –με την αποτελεσματικότητα που ταιριάζει στην σημερινή μεταρρυθμιστική κυβέρνηση.
Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι, πέρα από τις αρνητικές επιπτώσεις γενικά των καθυστερήσεων, όταν αυτές συμβαίνουν στον τομέα των υποδομών ενέχουν πολύ μεγαλύτερο κόστος από το άμεσο οικονομικό. Είναι το κόστος που έμμεσα επιβάλλεται στο ευρύτερο ιδιωτικό τομέα από π.χ. τις καθυστερήσεις στην μετάβαση των πολιτών, τις ανατροπές στις παραδόσεις υλικών στην παραγωγή, τα πρόσθετα κόστη χρόνου και κόπου της έλλειψης ή υπολειτουργίας των μεταφορών.
Η μεταρρύθμιση του πλαισίου προκήρυξης, αξιολόγησης, ενστάσεων, ανάθεσης, παρακολούθησης και αποδοχής έργων οφείλει να συντομευτεί. Ριζικά. Εδώ και τώρα. Η παράταση της σημερινής απαράδεκτης κατάστασης αποτελεί μορφή φόρου στην μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία, ένδειξη οπισθοδρομικού κράτους και έμμεση απόδειξη διαφθοράς.
mononews.gr
sidirodromikanea.blogspot.com
