Αρκεί να περπατήσεις την παλιά σιδηροδρομική γραμμή της Πελοποννήσου για να ταξιδέψεις πίσω στο 1880. Ένας κρυμμένος ανεκμετάλλευτος θησαυρός βρίσκεται ακριβώς δίπλα από την Εθνική οδό Αθηνών-Κορίνθου, που δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα την γκρίζα άσφαλτο.
Μια διαδρομή γεμάτη πράσινο, με θέα τον Σαρωνικό, μπορεί να σε ταξιδέψει από την Αθήνα μέχρι τους Μύλους Αργολίδας.
Κείμενο: Φαίδρα Μαυρογιώργη
Το ταξίδι ξεκινάει από τον άλλοτε κραταιό Σταθμό Πελοποννήσου στην Αθήνα· δίπλα από τον Σταθμό Λαρίσης, και ακριβώς απέναντι από τις γραμμές απ’ όπου περνάνε τα τρένα για Θεσσαλονίκη. Μέσα στη φασαρία από τους ταξιδιώτες και τα σφυρίγματα των τρένων στέκεται ο εγκαταλειμμένος πια Σταθμός Πελοποννήσου. Ο σταθμός που κάποτε έσφυζε από ζωή, με πλήθος ταξιδιώτες, υπαλλήλους και περαστικούς, τώρα πια έχει παραδοθεί στον αμείλικτο χρόνο μετρώντας πολλές υλικές ζημιές.
Αντικρίζοντας τον επιβλητικό αυτό σταθμό, μόνο δέος μπορεί κάποιος να αισθανθεί. Εξωτερικά αποτελεί μικρογραφία του μεγαλύτερου σιδηροδρομικού σταθμού της Κωνσταντινούπολης «Sirkeci». Κατασκευάστηκε το 1884 και λειτούργησε το 1889. Τα σχέδια του σταθμού έγιναν από μια ομάδα Γάλλων μηχανικών, επιλεγμένων από τον τότε πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη, με επικεφαλής της ομάδας τον Alfred Rondel.
Οι τρεις χαρακτηριστικοί τρούλοι, στους οποίους έγκειται και η ομοιότητα με τον σταθμό Sirkeci, προστέθηκαν αργότερα, το 1912-1913, από τον Ερνστ Τσίλερ. Από το εξωτερικό του κτιρίου καταλαβαίνει κανείς ότι αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά μνημεία της Αθήνας.
Το κτίριο διαθέτει τέλεια ισομετρία. Η κεντρική είσοδος είναι γυάλινη με ένα μεγάλο ρολόι ακριβώς από πάνω. Το κίτρινο γυαλί που ντύνει την είσοδο, σε συνδυασμό με τις ακτίνες του ήλιου, λούζει το εσωτερικό του κτιρίου με ένα χρυσαφί χρώμα. Μπαίνοντας λοιπόν αντικρίζεις μια μεγαλοπρεπή ξύλινη κατασκευή όπου φιλοξενούνταν τα εκδοτήρια. Στις πόρτες, τις ντουλάπες και τις βιβλιοθήκες έχει χρησιμοποιηθεί ξύλο κερασιάς. Η οροφή είναι μπορντό με λευκές σκαλιστές λεπτομέρειες. Αριστερά είναι το γκισέ για τις πληροφορίες και δεξιά το περίπτερο που πουλούσε τσιγάρα, εφημερίδες και περιοδικά. Με το που μπαίνεις, σε κατακλύζει ένα περίεργο συναίσθημα, σαν να μην πέρασε ούτε μέρα από τότε που σταμάτησε να λειτουργεί. Λες και τα έπιπλα και οι τοίχοι διηγούνται και σήμερα την ιστορία του σταθμού, σαν να ακούς τους ήχους και τα γέλια των ταξιδιωτών που βιάζονται να φτάσουν στον προορισμό τους, και σαν να βλέπεις τα τρένα να έρχονται και τις ράγες να γεμίζουν ατμούς από το καρβουνιάρικο. Και όλα αυτά σε μια στιγμή χάνονται και μένεις μόνος σε ένα ερειπωμένο κτίριο.
Οι αίθουσες και τα γραφεία είναι πλημμυρισμένα υπηρεσιακά έγγραφα και βιβλία, και κάπου ανάμεσα στις στοίβες με τα χαρτιά είναι και μερικές φωτογραφίες από υπαλλήλους. Οι πόρτες του σταθμού έχουν φτερωτά χερούλια, που παραπέμπουν στον θεό Ερμή, προστάτη των μεταφορών. Στο άλλοτε γραφείο του κεντρικού σταθμάρχη συναντήσαμε τον φύλακα του σταθμού Μάρκο Κώνστα, ο οποίος προσμένει ξανά να λειτουργήσει. «Ο χρόνος εδώ σταμάτησε στις 8 Αυγούστου 2005…» μας λέει ο φύλακας και ανοίγει το βιβλίο κίνησης στη σελίδα με τη συγκεκριμένη ημερομηνία, όπου γράφει με μεγάλα γράμματα: «Καλή αντάμωση».
Δίπλα από τα γραφεία είναι δύο αίθουσες αναμονής, δύο άδεια δωμάτια, αντικριστά αλλά πανομοιότυπα. Έχουν και τα δύο από ένα μεγάλο τζάκι – λειτουργούσαν με κάρβουνο, φτιαγμένα από κόκκινα τουβλάκια και μαύρα κάγκελα. Το ρολόι ακριβώς πάνω από το τζάκι, το οποίο έχει σταματήσει στις τρεις παρά τέταρτο – ήταν 8 Αυγούστου του 2005 και ώρα 2.45 μ.μ. όταν τα πάντα σταμάτησαν να δουλεύουν. Ο κ. Μάρκος Κώνστας μάς ενημέρωσε ότι στις αίθουσες αναμονής υπήρχαν μεγάλοι καναπέδες. Προχωρώντας προς τα δεξιά, συναντάμε το κυλικείο. Κάποτε σε αυτό το καφενείο με τα μαρμάρινα τραπεζάκια έπινε καφέ –εκτός από τους ταξιδιώτες– όλος ο καλός ο κόσμος του Κολωνού. Τώρα πια δεν υπάρχει τίποτα, απλά ένα άδειο δωμάτιο, που καμιά φορά φιλοξενεί κάποια έκθεση. Σε όλους τους χώρους του σταθμού υπάρχουν λάμπες πετρελαίου, σε απομίμηση των φαναριών των ατμοκίνητων τρένων.
Ο Σταθμός Πελοποννήσου, ιδιοκτησία της ΓΑΙΟΣΕ, εξυπηρετούσε όλα τα δρομολόγια προς την Πελοπόννησο, από την Πάτρα μέχρι την Τρίπολη, το Ναύπλιο, την Καλαμάτα και τα Καλάβρυτα. Όλο αυτό το δίκτυο είχε κατασκευαστεί σε μετρική γραμμή. Ονομάστηκε έτσι γιατί η απόσταση μεταξύ των δύο ραγών ήταν 1 μέτρο. Το υπόλοιπο σιδηροδρομικό δίκτυο της Ελλάδας ήταν φτιαγμένο σύμφωνα με το διεθνές δίκτυο, δηλαδή η απόσταση μεταξύ των δύο ραγών είναι 1,43 μέτρα. Ο λόγος που επιλέχθηκε το ένα μέτρο ήταν επειδή θα περνούσε από δύσβατες περιοχές αλλά και επειδή θα κόστιζε λιγότερο εάν ήταν πιο στενή η γραμμή.
Αξίζει να σημειώσουμε πως όλο το σιδηροδρομικό δίκτυο είναι λειτουργικό και απλά η λειτουργία του βρίσκεται υπό αναστολή. Τα μόνα τμήματα που λειτουργούν αυτή τη στιγμή είναι τα εξής: Διακοφτό-Καλάβρυτα (26 χλμ.), Ρίο-Πάτρα (12 χλμ.) και Κατάκωλο-Ολυμπία (20 χλμ.).
Πηγή: epathlo.gr
sidirodromikanea
