Θα μπορούσε η Ελλάδα να γίνει σιδηροδρομική εμπορευματική πύλη για διηπειρωτική κίνηση από και προς την Ευρώπη; Ορισμένες εταιρείες σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών αποδεικνύουν ότι αυτό θα μπορούσε να ισχύει, ενώ η βιομηχανία εξακολουθεί να βλέπει κάποια εμπόδια.
Γράφει ο Νίκος Παπατόλιος
Η Ελλάδα φιλοξενεί ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ευρώπης όσον αφορά το χειρισμό όγκου. Με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 6 εκατομμυρίων TEU, ο Πειραιάς θεωρείται εμπορική γέφυρα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Το λιμάνι της Cosco Shipping αναπτύσσεται ραγδαία και μετατρέπεται σε πύλη μεταφορών της Ευρασίας. Πολλοί εταιρικοί γίγαντες ηλεκτρονικών το επιλέγουν ως σημείο εισόδου για την Ευρώπη και ένα κέντρο logistics για αποθήκευση και διανομή στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική.
Το λιμάνι βρίσκεται σε ιδανική τοποθεσία. Είναι πολύ κοντά στο κανάλι του Σουέζ και λειτουργεί ως σταυροδρόμι Ανατολής-Δύσης. Επιπλέον, συνδέεται με όλα τα βασικά λιμάνια της Κίνας με μητρικά και τροφοδοτικά σκάφη. Αρκούν όμως όλα αυτά για να κάνουν την Ελλάδα έναν πιο ενεργό φορέα σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών με περισσότερες συνδέσεις με την ενδοχώρα της Ευρώπης;
Σιδηροδρομικός τερματικός σταθμός στο λιμάνι του Πειραιά. Πηγή: Ocean Rail
Σιδηροδρομικός τερματικός σταθμός στο λιμάνι του Πειραιά. Πηγή: Ocean RailΕταιρείες που το κάνουν να συμβεί
Μερικά παραδείγματα αποδεικνύουν ότι η σύνδεση της Ελλάδας με την ενδοχώρα της Ευρώπης είναι εφικτή και πολύτιμη. Για παράδειγμα, η Rail Cargo Group αναγνωρίζει ότι το λιμάνι του Πειραιά και η σύνδεσή του με το διεθνές σιδηροδρομικό δίκτυο είναι καθοριστικής σημασίας για τον τομέα προώθησης και σιδηροδρόμων στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Η Ελλάδα είναι μέρος του δικτύου TransFER της RCG και η εταιρεία έχει ιδρύσει κοινοπραξία στη χώρα με τον πάροχο εφοδιαστικής Goldair Cargo από το 2018.
Η RCG στοχεύει να γίνει ένας κορυφαίος πάροχος σιδηροδρομικής εφοδιαστικής στην Ελλάδα, και μέχρι στιγμής, οι υπηρεσίες της περιλαμβάνουν μονά βαγόνια, ομάδες βαγονιών και τρένα αποκλειστικά από και προς την Ελλάδα. Το 2019, η εταιρεία με έδρα την Αυστρία μετέφερε 26.800 TEU μεταξύ Πειραιά και εσωτερικής Ευρώπης.
Το δίκτυο της RCG στα Βαλκάνια. Η εταιρεία εισέρχεται στην Ελλάδα από τη διέλευση των συνόρων της Ειδομένης. Πηγή: Rail Cargo Group
Από την άλλη πλευρά, μια μικρότερη αλλά ανταγωνιστική εταιρεία αφηγείται μια ιστορία επιτυχίας που περιλαμβάνει σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές μέσω της Ελλάδας. Η Ocean Rail Logistics, με έδρα τον Πειραιά, συνδέει την Άπω Ανατολή με τα Βαλκάνια και την κεντρική Ευρώπη. Με την υπηρεσία Land Sea Express, αυτή η εταιρεία ταξιδεύει μέσω Ελλάδας, Βόρειας Μακεδονίας και Σερβίας, για να φτάσει στην Ουγγαρία, τη Σλοβακία, την Αυστρία και την Τσεχική Δημοκρατία. Μεταφέρει εισαγόμενα φορτία από την Κίνα και άλλες χώρες της Άπω Ανατολής. Με την επιστροφή του από την Κεντρική Ευρώπη, το τρένο μεταφέρει ευρωπαϊκά προϊόντα, τα οποία στη συνέχεια φορτώνονται σε πλοία τροφοδοσίας για να ταξιδέψουν στην Κίνα.
Τα τρένα του φτάνουν στην Κεντρική Ευρώπη γεμάτα. Ωστόσο, κατά την επιστροφή τους, φορτώνονται τουλάχιστον κατά 80%, καθώς η ζήτηση εξαγωγών προς την Κίνα είναι επίσης υψηλή. Στην πραγματικότητα, η ελληνική εταιρεία, η οποία είναι θυγατρική της Cosco, παρατηρεί ότι όσο αυξάνεται ο όγκος των θαλάσσιων μεταφορών προς τον Πειραιά, αυξάνεται και η ζήτηση για περισσότερα τρένα. Τότε γιατί δεν βλέπουμε περισσότερες εταιρείες να εκτελούν σιδηροδρομικές συνδέσεις με την Ελλάδα;
Τα τρένα της Ocean Rail στο λιμάνι του Πειραιά. Πηγή: Ocean Rail
Ανάγκη για καλύτερη υποδομή
Μέχρι στιγμής, φαίνεται ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα όγκου να γίνει προορισμός σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών. Το γεγονός ότι μια εταιρεία όπως η Rail Cargo Group υποστηρίζει αυτήν την άποψη δεν είναι τυχαίο. Οι θαλάσσιες συνδέσεις του επιτρέπουν τη μεταφόρτωση φορτίου στις σιδηροδρομικές μεταφορές και την περαιτέρω διανομή του στην ηπειρωτική Ευρώπη. Ωστόσο, η χώρα στερείται θεμελιώδους σημασίας: συνεπής υποδομή σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών.
Οι τερματικοί σταθμοί εμπορευμάτων που διευκολύνουν τη μεταφόρτωση και τις πολυτροπικές μεταφορές δεν είναι πολύ εύκολο να βρεθούν στην Ελλάδα. Επί του παρόντος, η χώρα διαθέτει μόνο δύο κεντρικούς τερματικούς σταθμούς στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, αντίστοιχα. Προς το παρόν, όλη η προσοχή εστιάζεται στον πολυτροπικό σιδηροδρομικό σταθμό Thriasio στην Αθήνα, που εκτιμάται ότι θα αναβαθμίσει σημαντικά τις σιδηροδρομικές εμπορευματικές υπηρεσίες. Το έργο θα ολοκληρωθεί το 2021.
Επιπλέον, η πλήρης ηλεκτροδότηση στα κύρια δρομολόγια της χώρας δεν έχει ακόμη τεθεί σε ισχύ. Για παράδειγμα, το Ocean rail πιέζει επί του παρόντος να ηλεκτροδοτήσει το σιδηροδρομικό τμήμα μεταξύ του τερματικού σταθμού Ικόνιο στον Πειραιά και της συνοριακής διέλευσης Ειδομένης με τη Βόρεια Μακεδονία. Το ίδιο ισχύει για τη διαδρομή μεταξύ της Θεσσαλονίκης και της συνοριακής διέλευσης Kulata με τη Βουλγαρία. Η αναβάθμιση της υποδομής θα διευκόλυνε πρώτα τις σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές μέσω της Ελλάδας, θα μειώσει το αποτύπωμα CO2 και θα αυξήσει τη χωρητικότητα των τρένων.
https://www.railfreight.com/railfreight/2021/07/27/more-rail-freight-through-greece-is-it-feasible/
Επιμέλεια: Χρήστος Γιαννακίδης
sidirodromikanea
