Ο σιδηροδρομόφιλος προσκυνητής που θα επισκεφθεί το Ρωσικό Μοναστήρι Αγ. Παντελεήμονα στο Άγιο Όρος θα δοκιμάσει ζωηρή συγκίνηση βλέποντας να υπάρχει στο μοναστήρι αυτό μια μονή σιδηροδρομική γραμμή DECAUVILLE που τώρα βέβαια βρίσκεται σε αχρηστία.
Τα τεχνικά στοιχεία της είναι βέβαια άγνωστα και πολύ αμφιβάλλω αν στα αρχεία της Μονής υπάρχουν σχετικά έγγραφα. Δεν επιζεί πια κανένας από τους μοναχούς της Προεπαναστατικής Εποχής/προ του 1917/ και οι νέοι μοναχοί σε ερωτήσεις μας δήλωσαν άγνοια. Θα προσπαθήσω να δώσω μια επιπόλαια περιγραφή απ’ ότι αντελήφθην ο ίδιος.
Η μονή γραμμή έχει πλάτος περίπου 1 μ., και ξεκινά από την άκρη της προκυμαίας όπου προφανώς πλεύριζε το Ρωσικό πλοίο της γραμμής που κατέπλεε εκεί κάθε 15 μέρες. Τα βαγονέτα ακολουθούσαν μια ευθεία και ελαφρώς ανηφορική κατεύθυνση και σε απόσταση 150 περίπου μέτρων υπήρχε επί της γραμμής δίσκος δια του οποίου το βαγονέτο έστρεφε κατά 90 μοίρες και ακολουθώντας πιά πορεία κάθετη προς την προηγούμενη έμπαινε σε μιά μεγάλη αποθήκη όπου γινότανε η εκφόρτωση. Η αποθήκη αυτή ήταν κλειστή και δεν μπόρεσα να δω το εσωτερικό της. Ψάχνοντας όμως απ' έξω βρήκα σκουριασμένο και σε κακό χάλι τουλάχιστον ένα βαγονέτο με διαστάσεις περίπου ίδιες με αυτές των βαγονέτων ορυχείων.
Παρατηρώντας προσεκτικά διεπίστωσα να υπάρχουν εκεί γύρω πεταμένα και χαλασμένα σχοινιά και τροχαλίες με τα οποία προφανώς υπεβοηθείτο η κίνηση του ή των βαγονέτων. Ίσως στο βάθος της αποθήκης να υπήρχε κανένας "εργάτης” με τον οποίο τραβούσαν το βαγονέτο ενώ άλλοι το έσπρωχναν. Αυτή η έλξη φαίνεται απαραίτητη γιατί όπως γράφω και παραπάνω η γραμμή ακολουθεί πορεία με ελαφρώς ανηφορική κλίση.
Από πότε υπάρχει η γραμμή εκεί, δεν γνωρίζουμε. Αν όμως σκεφθούμε ότι το Μοναστήρι αυτό γνώρισε μεγάλη ακμή από τα μέσα του 19ου αιώνα έως το 1920/ στις αρχές του αιώνα μας είχε 1.500 -μοναχούς/ συμπεραίνουμε οτι η γραμμή έχει ζωή τουλάχιστον 120 ετών.-
Ελπίζω και εύχομαι κάποιος από τους συναδέλφους του Σ. Φ.Σ. να θελήσει να ερευνήσει περισσότερο το θέμα βρίσκοντας σχετικά στοιχεία που οπωσδήποτε θα έχουν ξεχωριστό ενδιαφέρον.
Γιάννης Νιώτης
Σιδηροτροχιά τεύχος 9ο
sidirodromikanea.blogspot.com