Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2021

Το τρένο-βέλος πρόθυμο, αλλά το δίκτυο ασθενές… Συνεχή τα προβλήματα στις υποδομές.

Στην Κάντζα αντί στο Κορωπί σταματούσαν από τα μέσα της εβδομάδας οι συρμοί που εκτελούν το δρομολόγιο Ανω Λιόσια – Κορωπί, λόγω προβλήματος στην υποδομή του προαστιακού στο Κορωπί. Το σύστημα που αλλάζει τις κατευθύνσεις των γραμμών (κλειδιά) εμφανίζει δυσλειτουργίες.

Μία ημέρα νωρίτερα σημειώθηκε πτώση βράχων στη γραμμή προς τη Φλώρινα, ενώ η ηλεκτροκίνηση στο τμήμα της Αθήνας είχε σοβαρά προβλήματα. Στις αρχές Ιανουαρίου προκλήθηκαν μικρές υλικές ζημιές σε αμαξοστοιχία στο ύψος του Ασπροπύργου, καθώς βρέθηκαν… αντικείμενα πάνω στις γραμμές. Παρόμοιο περιστατικό σημειώθηκε ένα μήνα νωρίτερα. Φωτιά ξέσπασε πριν από μερικές εβδομάδες στον σταθμό Δαύλειας, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει η αναχώρηση συρμού, ο οποίος παρέμεινε «εγκλωβισμένος» στον σταθμό Τιθορέας. Το δρομολόγιο Αθήνα – Θεσσαλονίκη εκτελείται συχνά με καθυστερήσεις λόγω προβλημάτων στην ηλεκτροκίνηση. Οι συχνές διακοπές ρεύματος αποτελούν μία από τις πολυάριθμες αιτίες που καθηλώνουν τα τρένα στο ηλεκτροκινούμενο –υπό προϋποθέσεις και συνθήκες– πλέον δίκτυο της χώρας. 
Υπό αυτά τα δεδομένα υποδέχθηκε ο σιδηροδρομικός κόσμος της χώρας την άφιξη του ανακατασκευασμένου ιταλικού τρένου (ETR 470, περίπου 600 θέσεων, εκ των οποίων οι 151 πρώτης θέσης) που αναμένεται να «εκτοξεύσει» το ταξίδι στο κεντρικό δίκτυο μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Ο πρώτος συρμός κατέφθασε πριν από λίγες ημέρες στη Θεσσαλονίκη, προκειμένου να ενταχθεί σταδιακά στο πλέγμα δρομολογίων με στόχο την επιτάχυνση του ταξιδιού μεταξύ των δύο πόλεων. Το σιδηροδρομικό δίκτυο όμως της χώρας δεν φαίνεται έτοιμο να υποδεχθεί το σύγχρονο (αν και ανακατασκευασμένο) αυτό τρένο, καθώς η έλλειψη συντήρησης οδηγεί σε συνεχείς διακοπές στην κυκλοφορία. Ετσι στην καλύτερη περίπτωση, εάν δεν σημειωθούν έκτακτα περιστατικά –τα οποία αποτελούν μέρος της καθημερινότητας του δικτύου– το ETR 470 θα μπορεί να «τρέξει» με ταχύτητες που δεν θα ξεπερνούν τα 160 χλμ./ώρα και αυτές μάλιστα σε ορισμένα σημεία του δικτύου. Το συγκεκριμένο τρένο ωστόσο είναι σχεδιασμένο να μπορεί να κινείται με 200 χλμ./ώρα, ταχύτητα που για την ώρα θυμίζει ταινία επιστημονικής φαντασίας για τα δεδομένα του δικτύου του ΟΣΕ. 
Με την άφιξή του στη χώρα το τρένο κατευθύνθηκε στο εργοστάσιο (μηχανοστάσιο) της Θεσσαλονίκης, όπου είχαν ήδη διαμορφωθεί οι εγκαταστάσεις για να το υποδεχθούν, ενώ συντόμως ξεκινούν τα δοκιμαστικά δρομολόγια χωρίς επιβάτες όπως ορίζει η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ). Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι αρχικές δοκιμές θα διεξαχθούν στατικά, εντός του εργοστασίου (μηχανοστασίου) της Θεσσαλονίκης, και μόλις ολοκληρωθούν θα αρχίσει να κυκλοφορεί στο δίκτυο προκειμένου να λάβει τη σχετική πιστοποίηση από τη ΡΑΣ. Οι δυναμικές δοκιμές του τρένου θα γίνουν στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και αρχικά μέχρι το Πλατύ. Σταδιακά θα επεκταθεί η πορεία του μέχρι την Κατερίνη. Τον Μάρτιο θα «κατηφορίσει» στην Αθήνα, ενώ το πρώτο επιβατικό δρομολόγιο έχει προγραμματιστεί για την 25η Μαρτίου και θα ξεκινήσει από την Αθήνα για να τερματίσει στη Θεσσαλονίκη. 
Τα προβλήματα όμως στο δίκτυο, κυρίως λόγω έλλειψης συντήρησης, αποτελούν από τα βασικότερα εμπόδια για τον περιορισμό της διάρκειας του ταξιδιού στο οποίο η ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχει επενδύσει σημαντικά. Στόχος είναι το δρομολόγιο μεταξύ των δύο μεγάλων πόλεων να διεξάγεται σε 3 ώρες και 20 λεπτά, ώστε να καταστεί ανταγωνιστικό του αεροπορικού ταξιδιού. Προϋπόθεση για την επιτάχυνση του δρομολογίου είναι η ολοκλήρωση της σηματοδότησης και του ETCS (έξυπνο σύστημα πέδησης) που εξακολουθούν να αποτελούν εκκρεμότητα του ελληνικού δικτύου. Ο προγραμματισμός κάνει λόγο για πλήρη ανάπτυξη των δυνατοτήτων του νέου τρένου εντός του 2022. 
Η κατάσταση του δικτύου είναι τέτοια που σε πολλά σημεία επιβάλλονται βραδυπορίες για λόγους ασφαλείας. Πληροφορίες κάνουν λόγο για εξαιρετικά κακή κατάσταση του δικτύου στο τμήμα από το ΣΚΑ μέχρι την Οινόη. Μπορεί η ΤΡΑΙΝΟΣΕ να πανηγυρίζει για την άφιξη του πρώτου από τα πέντε ιταλικά τρένα, ωστόσο η επιτυχία της δρομολόγησής τους συνδέεται άρρηκτα με τις απαιτούμενες εργασίες αναβάθμισης ή ακόμα και συντήρησης του δικτύου.

Η σηματοδότηση

Σε εκκρεμότητα εξακολουθεί να βρίσκεται το πλάνο ανάταξης του δικτύου το οποίο βρίσκεται υπό διαμόρφωση. Η ΕΡΓΟΣΕ έχει προγραμματίσει μεγάλη εργολαβία στο τμήμα ΣΚΑ – Οινόη, κόστους άνω των 120 εκατ. ευρώ που υπόσχεται να λύσει τα προβλήματα σε αυτό το τμήμα της γραμμής. Οι μελέτες είναι υπό ολοκλήρωση και οι εργασίες ίσως ξεκινήσουν στα τέλη του 2021. Την επόμενη χρονιά αναμένεται η ολοκλήρωση της σηματοδότησης και λειτουργίας του ΕΤCS που επίσης θα συμβάλουν στην ενίσχυση της ασφάλειας και στην αύξηση των ταχυτήτων σε όλο το μήκος του δικτύου. Ολιστική λύση στα προβλήματα του δικτύου θα δοθεί μόνο με τη δρομολόγηση του έργου συντήρησης του δικτύου, το οποίο έχει μείνει στον «πάγο» εδώ και χρόνια οδηγώντας το σε σημαντική απαξίωση. Τα προβλήματα στο δίκτυο είναι διασκορπισμένα σε όλο το μήκος του και αφορούν μικρά τμήματα. Το επικρατέστερο σενάριο για τον τρόπο ανάθεσης του έργου της συντήρησης θέλει το έργο να εκτελείται στο πλαίσιο πολυετούς σύμβασης ΣΔΙΤ με ταυτόχρονους όρους διατήρησης του δικτύου σε ευρωπαϊκά επίπεδα.

Αλεξάνδρα Κασσίμη
kathimerini.gr