-Οι διαθέσιμοι πόροι και οι πηγές άντλησης ρευστότητας.
-Οι προσδοκίες από το Ταμείο Ανάκαμψης και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
-Οι 10 άξονες προτεραιότητας του προγράμματος.
Κοινές δράσεις και συντονισμό για την εξασφάλιση επιπλέον χρηματοδότησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υποδομών – Μεταφορών 2021 – 2027», ζητεί από τα συναρμόδια υπουργεία Υποδομών Μεταφορών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Με τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021 να έχει τυπικά ξεκινήσει, το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, επισημαίνει, πως, δεδομένου ότι ο Επιχειρησιακός Προγραμματισμός του τομέα Μεταφορών για την ΠΠ 2021-2027 απαιτεί ιδιαίτερα σημαντικότερους πόρους από τους αναμενόμενους για τις Μεταφορές στον Στόχο Πολιτικής 3 (ΣΠ3) του ΕΣΠΑ, θα επιδιωχθεί η αξιοποίηση όλων των χρηματοδοτικών μέσων.
Παράλληλα τονίζει, ότι θα πρέπει να υπάρξει κατάλληλη κατανομή των ιεραρχημένων έργων από τα αρμόδια υπουργεία πολιτικής (Μεταφορών και Ναυτιλίας) βάσει των σχετικών κανόνων επιλεξιμότητας και διαχείρισης καθενός από τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, δηλαδή των ΕΣΠΑ (ΕΠ και ΠΕΠ), CEFII, Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), άλλων ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων, εθνικών προγραμμάτων.
Σύμφωνα με τον προκαταρκτικό καταμερισμό που έχει κάνει το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων στο ΕΠ. Μεταφορών – Υποδομών, αντιστοιχούν 2,3 δισ. ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί, ότι ένα σημαντικό τμήμα των κονδυλίων για υποδομές και μεταφορές, είναι κατανεμημένο στα 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ).
Με βάση τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στοιχεία και την εμπειρία των προηγούμενων Προγραμματικών Περιόδων, το υπουργείο Ανάπτυξης προτείνει την εξής προσέγγιση της συνέργειας – συμπληρωματικότητας:
Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ)
Από τα Περιφερειακά Προγράμματα στο πλαίσιο του ΣΠ3 να χρηματοδοτηθούν παρεμβάσεις περιφερειακής, διαπεριφερειακής κλίμακας και - κατά περίπτωση - εθνικής κλίμακας Επίσης, θα χρηματοδοτηθούν παρεμβάσεις για τη βελτίωση της τοπικής κινητικότητας.
Μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF II)
Στην ΠΠ 2021-2027, από το CEF II για τις μεταφορές πρόκειται να διατεθούν περίπου 25,81 δις. ευρώ . Τα 11,29 δις ευρώ θα διατεθούν μέσω του Φακέλου Συνοχής. Για την Ελλάδα η ποσόστωση (quota) θα ανέρχεται σε περίπου 932 εκατ. ευρώ Κοινοτικής Συνδρομής.
Για την αξιοποίηση των εν λόγω πόρων προτεραιότητα θα δοθεί σε ώριμα σιδηροδρομικά έργα υποδομών επί του βασικού και αναλυτικού προγράμματος Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) της χώρας, σύμφωνα με στους σχετικούς κανόνες επιλεξιμότητας του CEF II και λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για εμπροσθοβαρή δέσμευση και αξιοποίηση των πόρων της quota του CEFII για την Ελλάδα.
Έμφαση μπορεί, επίσης, να δοθεί σε συγχρηματοδότηση soft παρεμβάσεων που υποστηρίζουν τη λειτουργία των σιδηροδρομικών δικτύων και των θαλάσσιων διαδρόμων (Motorways of the Sea), την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στις μεταφορές, τη δημιουργία υποδομών εναλλακτικών καυσίμων, κ.α.
Επιπλέον, 1,69 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε όλα τα κράτη – μέλη για να χρηματοδοτηθούν έργα μέσω του Φάκελου «Στρατιωτικής Κινητικότητας». Προτείνεται να επιδιωχθεί σχετική συγχρηματοδότηση του κόστος που προκύπτει από τις αποκλίσεις των τεχνικών προδιαγραφών μεταξύ των στρατιωτικών έργων υποδομής και των έργων αεροδρομίων του ΔΕΔ - Μ, μετά από κατάλληλη ενεργοποίηση των αρμοδίων υπουργείων Μεταφορών και Εθνικής Άμυνας.
Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση έργων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) οι σχετικές προτάσεις είναι υπό διαμόρφωση και θα ληφθούν υπόψη κατά την πρώτη άτυπη υποβολή του Επιχειρησιακού Προγράμματος. Στο ίδιο πλαίσιο, θα κατατεθούν και οι προτάσεις για την αξιοποίηση και άλλων ευρωπαϊκών εργαλείων.
Η ΕΤΕπ
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) η συμβολή της οποίας στη χρηματοδότηση έργων, ενταγμένων στα ΕΠ του ΕΣΠΑ, μπορεί να είναι καθοριστική για τη δρομολόγηση σημαντικών παρεμβάσεων της ΠΠ 2021-2027, όπως η νέα Γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας, η Παράκαμψη Χαλκίδας – Ψαχνών στην Εύβοια, ο βόρειος κλάδος του Ε65 κ.ο.κ κλπ.
Επισημαίνεται ότι σημαντική ήταν η τεχνική βοήθεια που παρείχε η ΕΤΕπ στους φορείς υλοποίησης για την ωρίμανση αυτών των έργων, με την υποστήριξη συνοδευτικών μελετών και παροχή τεχνογνωσίας.
Τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν
Η προτεινόμενη αρχιτεκτονική του Επιχειρησιακού Προγράμματος Υποδομών Μεταφορών διαρθρώνεται σε πέντε Άξονες Προτεραιότητας (ΑΠ) που θα συγχρηματοδοτούνται από το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ) και επιπλέον πέντε αντίστοιχους Άξονες Προτεραιότητας από πόρους που θα διατεθούν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), ανάλογα με τις διαθέσιμες κατηγορίες περιφέρειας.
Οι 10 Άξονες
Άξονας Προτεραιότητας 1 (Ταμείο Συνοχής) – Ανάπτυξη/ Αναβάθμιση Διευρωπαϊκού Σιδηροδρομικού Δικτύου
Ο Άξονας θα περιλαμβάνει:
Έργα για την ολοκλήρωση του βασικού Σιδηροδρομικού Άξονα ΠΑΘΕ/Π, σε συνέργεια με το CEF ΙΙ, (στρατηγική Συνδέοντας την Ευρώπη) την εξασφάλιση της διαλειτουργικότητας του και την ολοκλήρωση της προσαρμογής του στο ERTMS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας).
Έργα σιδηροδρομικών συνδέσεων με τα λιμάνια του βασικού και του αναλυτικού ΔΕΔ-Μ, με ΒΙ.ΠΕ., με εμπορευματικά κέντρα της χώρας.
Έργα αναβάθμισης του υφιστάμενου σιδηροδρομικού δικτύου και κατασκευή νέων κλάδων (ανατολική σιδηροδρομική Εγνατία και διακλαδώσεων με τους λιμένες Καβάλας και Αλεξανδρούπολης).
Άξονας Προτεραιότητας 2 (ΕΤΠΑ) – Ανάπτυξη/ Αναβάθμιση Διευρωπαϊκού Σιδηροδρομικού Δικτύου
Ο ΑΠ 2 θα περιλαμβάνει έργα συμπληρωματικά και σε συνέργεια με τον ΑΠ 1, ανάλογα με τους διατιθέμενους πόρους και τις κατηγορίες περιφέρειας ΕΤΠΑ, προκειμένου να επιτευχθεί η κάλυψη των βασικών προτεραιοτήτων του ΕΠ.
Άξονας Προτεραιότητας 3 (Ταμείο Συνοχής) - Ανάπτυξη / Αναβάθμιση Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου
Ο Άξονας θα περιλαμβάνει:
Έργα ολοκλήρωσης τμημάτων του βασικού και αναλυτικού Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου της ηπειρωτικής χώρας που έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται κατά την ΠΠ 2014-2020
Νέα έργα για την περαιτέρω ανάπτυξη / αναβάθμιση του βασικού και αναλυτικού Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου της ηπειρωτικής χώρας, με έμφαση στην ολοκλήρωση – όπου απαιτείται – διασυνοριακών συνδέσεων και σε έργα λειτουργικής διασύνδεσης του υφιστάμενου αναλυτικού δικτύου.
Νέα έργα για την περαιτέρω ανάπτυξη / αναβάθμιση του αναλυτικού Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου της νησιωτικής χώρας, με έμφαση στις μεγάλες νησιωτικές περιφέρειες.
Οδικές συνδέσεις διευρωπαϊκών λιμανιών και αεροδρομίων της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας.
Ευφυή συστήματα οδικών μεταφορών .
Έργα βελτίωσης της συνδεσιμότητας των Περιφερειών με τα ΔΕΔ-Μ της χώρας.
Παρεμβάσεις παθητικής και ενεργητικής οδικής ασφάλειας εντός και εκτός ΔΕΔ-Μ.
Άξονας Προτεραιότητας 4 (ΕΤΠΑ) - Ανάπτυξη / Αναβάθμιση Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου
Ο ΑΠ 4 θα περιλαμβάνει έργα συμπληρωματικά και σε συνέργεια με τον ΑΠ 3, ανάλογα με τους διατιθέμενους πόρους και τις κατηγορίες περιφέρειας ΕΤΠΑ, προκειμένου να επιτευχθεί η κάλυψη των βασικών προτεραιοτήτων του ΕΠ.
Άξονας Προτεραιότητας 5 (Ταμείο Συνοχής) - Θαλάσσιες μεταφορικές υποδομές και ασφάλεια ναυσιπλοΐας / αεροναυτιλίας
Ο Άξονας θα περιλαμβάνει :
Έργα λιμενικών υποδομών του Διευρωπαϊκού Δικτύου με σκοπό την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών .
Βελτίωση της ασφάλειας των λιμενικών εγκαταστάσεων.
Παρεμβάσεις ασφάλειας της ναυσιπλοΐας, με εγκατάσταση ή βελτίωση συστημάτων διαχείρισης της θαλάσσιας κυκλοφορίας και συστημάτων / μέσων έρευνας και διάσωσης.
Παρεμβάσεις ασφάλειας της αεροναυτιλίας, μέσω προμήθειας/ εγκατάστασης σύγχρονων συστημάτων διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας και επικοινωνιακών συστημάτων για ικανοποίηση των απαιτήσεων του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού.
Άξονας Προτεραιότητας 6 (ΕΤΠΑ) - Θαλάσσιες μεταφορικές υποδομές και ασφάλεια ναυσιπλοΐας / αεροναυτιλίας
Ο ΑΠ 6 θα περιλαμβάνει έργα συμπληρωματικά και σε συνέργεια με τον ΑΠ 5, ανάλογα με τους διατιθέμενους πόρους και τις κατηγορίες περιφέρειας ΕΤΠΑ, προκειμένου να επιτευχθεί η κάλυψη των βασικών προτεραιοτήτων του ΕΠ.
Άξονας Προτεραιότητας 7 (Ταμείο Συνοχής) - Αναβάθμιση της αστικής κινητικότητας
Στον Άξονα περιλαμβάνονται:
Επέκταση των δικτύων ηλεκτροκίνητων μέσων μεταφοράς σταθερής τροχιάς (Γραμμή 4 του Μετρό Αθήνας και Προαστιακές συνδέσεις)
Προμήθεια στόλων λεωφορείων φιλικών προς το περιβάλλον
Άλλες παρεμβάσεις βιώσιμης αστικής κινητικότητας σε μεσαίου μεγέθους αστικά κέντρα
Άξονας Προτεραιότητας 8 (ΕΤΠΑ) - Αναβάθμιση της αστικής κινητικότητας
Ο ΑΠ 8 θα περιλαμβάνει έργα συμπληρωματικά και σε συνέργεια με τον ΑΠ 7, ανάλογα με τους διατιθέμενους πόρους και τις κατηγορίες περιφέρειας ΕΤΠΑ, προκειμένου να επιτευχθεί η κάλυψη των βασικών προτεραιοτήτων του ΕΠ.
Άξονας Προτεραιότητας 9 (Ταμείο Συνοχής) – Τεχνική Βοήθεια
Στον Άξονα περιλαμβάνονται δράσεις που στοχεύουν στην έγκαιρη και άρτια ολοκλήρωση της προετοιμασίας των έργων που πρόκειται να υλοποιηθούν από το Πρόγραμμα, στην αποτελεσματική υλοποίησή τους μέσω της παροχής τεχνικών συμβουλευτικών υπηρεσιών, στην στήριξη των εμπλεκόμενων στο Πρόγραμμα Υπουργείων και των Υπηρεσιών τους (Υποδομών και Μεταφορών, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής)
Επίσης, στοχεύει στην στήριξη των Φορέων-Δικαιούχων στο πλαίσιο των δράσεων που πρόκειται να υλοποιήσουν, στην αποτελεσματική πληροφόρηση του κοινού - των δυνητικών δικαιούχων - των κοινωνικών εταίρων - των επιχειρήσεων, και στη διάχυση των καλών πρακτικών αξιοποιώντας την εμπειρία που έχει αποκτηθεί από τις προηγούμενες Προγραμματικές Περιόδους.
Άξονας Προτεραιότητας 10 (ΕΤΠΑ) – Τεχνική Βοήθεια
Ο ΑΠ 10 θα περιλαμβάνει έργα συμπληρωματικά και σε συνέργεια με τον ΑΠ 9, ανάλογα με τους διατιθέμενους πόρους και τις κατηγορίες περιφέρειας, προκειμένου να επιτευχθεί η κάλυψη των βασικών προτεραιοτήτων του προγράμματος.
Σταμάτης Ζησίμουs
euro2day.gr
