Οι αυξήσεις θα πληρωθούν πιθανότατα εντός Δεκεμβρίου και τα αναδρομικά που είναι από τον Οκτώβριο του 2019, που ισχύουν τα νέα ποσά, θα δοθούν από τον Ιανουάριο του 2021.
Κώστας Κατίκος
Τις αυξήσεις θα τις δουν όλοι όσοι έχουν πάνω από 30 έτη στα εκκαθαριστικά τους γιατί θα αλλάξει προς τα πάνω το ποσό της ανταποδοτικής και κατ’ επέκταση η συνολική σύνταξή τους (εθνική και ανταποδοτική).
Ο επανυπολογισμός έχει τρία μυστικά που βγάζουν αυξήσεις, μειώσεις προσωπικής διαφοράς, αλλά και αυξημένες κρατήσεις.
Τα μυστικά του επανυπολογισμού για 1 εκατ. συνταξιούχους αποκαλύπτει σήμερα με πίνακες και πραγματικά παραδείγματα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις».
Το πρώτο και βασικό μυστικό του επανυπολογισμού είναι ότι για να περάσει η αύξηση στην τσέπη θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από την προσωπική διαφορά που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι. Στις περιπτώσεις που η αύξηση ξεπερνά την προσωπική διαφορά, στην τσέπη του συνταξιούχου θα πάει το ποσό που μένει αφού αφαιρεθεί η προσωπική διαφορά από την αύξηση που θα προκύψει. Δηλαδή αύξηση 100 ευρώ σε σύνταξη που έχει προσωπική διαφορά 50 ευρώ, σημαίνει καθαρή αύξηση 50 ευρώ στην τσέπη του συνταξιούχου, γιατί τα 50 ευρώ της προσωπικής διαφοράς αφαιρούνται από την αύξηση.
Ως προσωπική διαφορά εννοούμε το ποσό που έχει προστεθεί στις συντάξεις με τον πρώτο επανυπολογισμό που έγινε μετά τον Ιανουάριο του 2019 με το νόμο 4387/20126 (νόμος Κατρούγκαλου). Ο επανυπολογσμός μείωσε τις παλιές συντάξεις και για να μη φανούν οι περικοπές δόθηκαν συμπληρωματικά ποσά με ό,τι έχασε ο καθένας. Αυτά τα ποσά βαφτίστηκαν «προσωπική διαφορά», ή αλλιώς «σκιώδης μείωση». Υπήρξαν όμως και αυξήσεις σε πολλούς συνταξιούχους, που ευνοήθηκαν λόγω υψηλών εισφορών και πήραν περισσότερα από πριν. Στον νέο επανυπολογισμό με το νόμο 4670/2020 (νόμος Βρούτση) έρχονται αυξήσεις σε συντάξεις πάνω από τα 30 έτη και όσοι είχαν ήδη ευνοηθεί από τον πρώτο επανυπολογισμό θα ξαναπάρουν αύξηση με τον νέο επανυπολογισμό.
Προσοχή: Υπάρχει η θετική προσωπική διαφορά που έχουν οι περισσότεροι και η αρνητική που έχουν λιγότεροι. Θετική είναι η διαφορά όταν δίδεται στη σύνταξη ως συμπλήρωμα το ποσό που έπρεπε να έχει ο συνταξιούχος από την παλιά του σύνταξη. Δηλαδή, παλιά σύνταξη 1.000 ευρώ και νέα σύνταξη 900 ευρώ έχει θετική προσωπική διαφορά 100 ευρώ, γιατί η νέα σύνταξη είναι μικρότερη από την παλιά και παίρνει 100 ευρώ για να μη γίνει η μείωση (1.000-900=100). Ενώ αν η νέα σύνταξη ήταν 1.100 ευρώ, τότε ο συνταξιούχος θα είχε αύξηση 100 ευρώ, που θα την έπαιρνε ως αρνητική προσωπική διαφορά γιατί η παλιά του σύνταξη θα ήταν μικρότερη από τη νέα (1.000-1.100=-100). Στα παραδείγματα που δημοσιεύουμε οι υπολογισμοί έγιναν με τρόπο που να φαίνονται οι αυξήσεις, για να γίνει κατανοητό πότε, πόσα και πώς κερδίζουν οι συνταξιούχοι.
Το δεύτερο μυστικό του επανυπολογισμού είναι ότι αν η αύξηση είναι μικρότερη της προσωπικής διαφοράς, ο συνταξιούχος δεν παίρνει τίποτε στην τσέπη, πλην όμως βγαίνει κερδισμένος γιατί η αύξηση θα μειώσει ισόποδα την προσωπική διαφορά. Δηλαδή αύξηση 100 ευρώ και προσωπική διαφορά 140 ευρώ, σημαίνει μείωση της προσωπικής διαφοράς στα 40 ευρώ, γιατί τα 100 ευρώ πήγαν στη σύνταξη, ενώ πριν ήταν μέρος της προσωπικής διαφοράς. Το όφελος από όσους θα έχουν μείωση της προσωπικής διαφοράς είναι ότι θα δουν πραγματικές αυξήσεις πιο γρήγορα απ’ ό,τι αν δεν γινόταν ο νέος επανυπολογισμός. Για παράδειγμα, ο συνταξιούχος που είχε 140 ευρώ προσωπική διαφορά θα έπρεπε να περιμένει τουλάχιστον μια 7ετία για να ισοφαρίσει με αυξήσεις των 20 ευρώ τα 140 ευρώ της προσωπικής διαφοράς και στο 8ο έτος, όταν πια θα μηδενιζόταν η προσωπική διαφορά των 140 ευρώ, θα μπορούσε να ελπίζει σε καθαρή αύξηση σύνταξης κατά 20 ευρώ το μήνα. Με τον επανυπολογισμό που θα έχει τώρα, παίρνει άμεσα τα 100 ευρώ της αύξησης και ρίχνει την προσωπική διαφορά στα 40 ευρώ, που σημαίνει ότι θα ελπίζει σε πραγματική αύξηση πολύ νωρίτερα γιατί από τη στιγμή που αρχίσουν να δίδονται κανονικές αυξήσεις, θα έχει να συμψηφίσει μόνον 40 ευρώ και όχι 140.
Το τρίτο μυστικό του επανυπολογισμού είναι στις κρατήσεις που «τρώνε» και τις αυξήσεις. Στα νέα ποσά που θα δουν οι συνταξιούχοι οι κρατήσεις τους θα είναι μόνον από την Εισφορά Αλληλεγγύης (ΕΑΣ) που έπρεπε να καταργηθεί λόγω αντισυνταγματικότητας, αλλά μένει μέχρι νεωτέρας, από την κράτηση ασθένειας και από το φόρο. Η ΕΑΣ επιβάλλεται σε κύριες συντάξεις πάνω από τα 1.400 ευρώ, με ποσοστό 3% ως τα 1.700 ευρώ, ενώ από τα 1.700 ως 2.000 ευρώ ανεβαίνει στο 6%, και μεγαλώνει ανά 300 ευρώ σύνταξης στο 7% ως τα 2.300, στο 9% ως τα 2.600 ευρώ, με όριο το 14% για συντάξεις πάνω από 3.500 ευρώ. Πολλοί συνταξιούχοι θα βρεθούν να έχουν αύξηση στη μικτή σύνταξη (εθνική και ανταποδοτική), που θα τους ανεβάσει όμως και την κράτηση ΕΑΣ γιατί από τα 1.600 ευρώ για παράδειγμα θα βρεθούν στα 1.750 ευρώ. Στα 1.600 ευρώ έχουν ΕΑΣ 3%, δηλαδή κράτηση 48 ευρώ (1.600Χ3%=48), ενώ στα 1.750 ευρώ η ΕΑΣ πάει στο 6% και η κράτηση ανεβαίνει στα 105 ευρώ (1.750Χ6%=105). Αν, λοιπόν, ο συνταξιούχος πάρει μέσω του επανυπολογισμού αύξηση σύνταξης κατά 150 ευρώ (από τα 1.600 στα 1.750 ευρώ), αυτομάτως θα χάσει τα 105 ευρώ λόγω μεγαλύτερης κράτησης ΕΑΣ! Και από την αύξηση των 150 ευρώ θα μείνουν τα 45 ευρώ. Αν έχει και προσωπική διαφορά 80 ευρώ δεν θα την καλύψει αλλά θα τη μειώσει στα 35 ευρώ μέσω συμψηφισμού προσωπικής διαφοράς και αύξησης (80-45=35).
Ο πίνακας και τα παραδείγματα των αυξήσεων
Το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» αποκαλύπτει μέσα από πραγματικούς επανυπολογισμούς παλαιών (πριν τον Μάιο του 2016) συνταξιούχων ποιοι θα έχουν αυξήσεις στην τσέπη και ποιοι μειώσεις στην προσωπική διαφορά.
Συνταξιούχος με 41,6 έτη (απόστρατος) έχει από τον επανυπολογισμό του 2019 εθνική και ανταποδοτική σύνταξη 1.556 ευρώ και παίρνει 34 ευρώ προσωπική διαφορά για να φτάσει στην παλιά σύνταξη των 1.590 ευρώ. Με τον επανυπολογισμό του Δεκεμβρίου θα πάρει 1.725 ευρώ σύνταξη με αύξηση 135 ευρώ και μηδενισμό προσωπικής διαφοράς
Συνταξιούχος με 37,8 έτη έχει από τον επανυπολογισμό του 2019 εθνική και ανταποδοτική σύνταξη 1.100 ευρώ και παίρνει 115 ευρώ προσωπική διαφορά για να φτάσει στην παλιά σύνταξη των 1.215 ευρώ. Με τον επανυπολογισμό του Δεκεμβρίου θα πάρει 1.312 ευρώ σύνταξη με αύξηση 97 ευρώ και μηδενισμό προσωπικής διαφοράς.
Συνταξιούχος με 39,5 έτη έχει από τον επανυπολογισμό του 2019 εθνική και ανταποδοτική σύνταξη 1.106 ευρώ και παίρνει 207 ευρώ προσωπική διαφορά για να φτάσει στην παλιά σύνταξη των 1.313 ευρώ. Με τον επανυπολογισμό του Δεκεμβρίου θα πάρει 1.228 ευρώ σύνταξη με αύξηση κατά 122 ευρώ και με μείωση προσωπικής διαφοράς στα 85 ευρώ. Η τελική σύνταξη θα είναι πάλι τα 1.313 ευρώ αλλά θα αποτελείται από τα 1.228 ευρώ (εθνικής και ανταποδοτικής) και τα 85 ευρώ από το υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς.
ΠΟΙΟΙ ΠΑΛΑΙΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ (ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΜΑΪΟ ΤΟΥ 2016) ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΙ ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ
| Ετη ασφάλισης | Επανυπολογισμός νόμου 4387 (Ιαν. 2019) | Επανυπολογισμός νόμου 4670 (Δεκ. 2020) | |||||
| Εθνική + Ανταποδοτική Σύνταξη | Προσωπική διαφορά | Σύνολο σύνταξης σήμερα (1) | Εθνική + Ανταποδοτική Σύνταξη | Αύξηση σύνταξης (2) | Νέα προσωπική διαφορά | Σύνολο σύνταξης με νέα προσωπική διαφορά (Δεκ. 2020) | |
| 41,6 | 1.556 | 34 | 1.590 | 1.725 | 135 | 0 | 1.725 |
| 37,8 | 1.100 | 115 | 1.215 | 1.312 | 97 | 0 | 1.312 |
| 36,3 | 1.194 | 95 | 1.289 | 1.381 | 92 | 0 | 1.381 |
| 39,7 | 1.531 | 57 | 1.588 | 1.679 | 91 | 0 | 1.679 |
| 41,6 | 1.479 | 110 | 1.589 | 1.671 | 82 | 0 | 1.671 |
| 37 | 1.200 | 98 | 1.208 | 1.284 | 76 | 0 | 1.284 |
| 40 | 1.164 | 57 | 1.221 | 1.257 | 36 | 0 | 1.257 |
| 39 | 952 | 80 | 1.032 | 1.045 | 13 | 0 | 1.045 |
| 36,4 | 1.476 | 3 | 1.479 | 1.570 | 91 | 0 | 1.570 |
| 38 | 1.230 | 94 | 1.324 | 1.321 | 91 | 3 | 1.324 |
| 37,9 | 1.194 | 196 | 1390 | 1.314 | 120 | 76 | 1.390 |
| 39,5 | 1.106 | 207 | 1.313 | 1.228 | 122 | 85 | 1.313 |
| 36,5 | 1.272 | 172 | 1.444 | 1.350 | 78 | 94 | 1.444 |
| 37,6 | 1.219 | 203 | 1.422 | 1.316 | 97 | 106 | 1.422 |
| 37 | 805 | 176 | 981 | 869 | 64 | 112 | 981 |
| 41,11 | 1.262 | 170 | 1.432 | 1.316 | 54 | 116 | 1.432 |
| 36,6 | 1.190 | 228 | 1.418 | 1.298 | 108 | 120 | 1.418 |
| 35,7 | 885 | 267 | 1.152 | 945 | 60 | 207 | 1.152 |
- Σύνταξη σήμερα: Μετά τις κρατήσεις ΕΑΣ (πάνω από 1.400 ευρώ) μετά την εισφορά ασθένειας 6% και μαζί με το φόρο.
- Αύξηση συνταξης: Οταν η αύξηση είναι πιο πάνω από την προσωπική διαφορά σημαίνει κέρδος στην τσέπη και μηδενισμό της προσωπικής διαφοράς. Οταν η αύξηση είναι μικρότερη, η προσωπική διαφορά μειώνεται και μένει νέο υπόλοιπο που το παίρνει ο συνταξιούχος.
