E' ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΜΑΞΟΣΤΟΙΧΙΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΕΔΕΣΑΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΤΟ
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
1. Κάθε μέρα για Θεσσαλονίκη-Βελιγράδι-Μιλάνο-Λοζάνη-Παρίσι.
2. Τρεις φορές την εβδομάδα για Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Βελιγράδι- Βουδαπέστη-Βιέννη-Ζυρίχη-Παρίσι.
3. Μια φορά την εβδομάδα για Θεσσαλονίκη-Βελιγράδι-Βουδαπέστη- Βιέννη.
4. Τρεις φορές την εβδομάδα για Θεσσαλονίκη-Βελιγράδι-Βουδαπέστη- Πράγα-Βερολίνο και
5. Δυο φορές την εβδομάδα για Θεσσαλονίκη-Κωνσταντινούπολη.
Η αμαξοστοιχία με την αρίθμηση 1, στο τέλος της 10ετίας του '30, αναχωρούσε από τον Πειραιά την 11.43' και από την Αθήνα την 12,27, αφικνούνταν δε στην Θεσσαλονίκη την 22,54'. Από την Θεσσαλονίκη αναχωρούσε ως αμ.403, την 08.00 της επόμενης μέρας, και έφθανε στην
Γευγελή την 09.39. Στην επιστροφή του το «Σεμπλόν», με την αρίθμηση 2, αναχωρούσε από την Θεσσαλονίκη στις 12,35'και έφθανε, στην μεν Αθήνα την 23,12, στον δε Πειραιά την 23,53'της ίδιας μέρας. Οι «Σιδηρόδρομοι του Ελληνικού Κράτους» (Σ.Ε.Κ.) κυκλοφορούσαν καθημερινά, ενσωματωμένες στην ίδια αμαξοστοιχία και επιβατάμαξες 1ης , 2ης και 3ης θέσης από την Θεσσαλονίκη για τη Nis, όπου υπήρχε ανταπόκριση με άλλες διεθνείς αμαξοστοιχίες προς διάφορες κατευθύνσεις, αλλά και για το Βελιγράδι, και την Βουδαπέστη, προς την τελευταία όμως μόνο 1ης και 2ης θέσης .
Μετά την λήξη του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, την παράδοση στην κυκλοφορία της γραμμής μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης και το άνοιγμα των Ελληνογιουγκοσλαβϊκών συνόρων, αποκαταστάθηκε και ο κλάδος του S.O.E. προς Αθήνα, μέσω Nis, Σκοπίων και Θεσσαλονίκης. Έτσι, η πρώτη μεταπολεμική αμαξοστοιχία του S.O.E αφίχθηκε στον «Σταθμό Λαρίσης» της Αθήνας τον Φεβρουάριο του 1951. Εν τω μεταξύ, το 1952, λόγω συνοριακών συγκρούσεων στα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα, διακόπηκε η επικοινωνία μεταξύ των δύο χωρών με αποτέλεσμα, η κυκλοφορία του S.O.E προς την Κωνσταντινούπολη να διακοπεί, αφού η αμαξοστοιχία, μετά το Σβίλενγκραδ της Βουλγαρίας και πριν να εισέλθει στην Τουρκία, διέρχονταν από τα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα και συνέχιζε επί ελληνικού εδάφους για αρκετά χιλιόμετρα, πριν εισέλθει οριστικά στο Τουρκικό έδαφος, μετά το Πύθιο. Έτσι , από το 1953, οι επιβάτες που προορίζονταν για την Κωνσταντινούπολη συνέχιζαν μέχρι την Θεσσαλονίκη, όπου και μετεπιβιβάζονταν σε άλλη κλινάμαξα που, μέσω της Αλεξανδρούπολης, τους μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη. Το 1954 όμως αποκαταστάθηκε οριστικά η κυκλοφορία του S.O.E προς την Κωνσταντινούπολη, μέσω της Σόφιας και της Αδριανούπολης.
Την 16η Μαΐου 1953 πρωτοκυκλοφόρησε και το «Tauern Orient Express», μεταξύ της Οστάνδης του Βελγίου και της Αθήνας, την δε 21η Μαΐου 1955 εγκαινιάστηκε και το «Balkan Express», το οποίο συνέδεε την Βιέννη, με το Βελιγράδι και την Αθήνα, ένας κλάδος του οποίου, μετά τη Nis, συνέχιζε προς την Σόφια και την Κωνσταντινούπολη. Βέβαια από την Αθήνα όλα τα οχήματα, είτε επρόκειτο για επιβατάμαξες, είτε επρόκειτο για κλινάμαξες, και ανεξάρτητα σε ποιο «Express» θα εντάσσονταν αργότερα, αναχωρούσαν ενταγμένα στην σύνθεση της ίδιας αμαξοστοιχίας, δηλαδή του «σεμπλόν». Από όλη αυτή την ποικιλία των οχημάτων, εκτός των βαγονιών της CIWL, ξεχώριζε και εντυπώσιαζε για το «design» της μια επιβατάμαξα των Γαλλικών σιδηροδρόμων (SNCF) η οποία, εκτός των άλλων, ήταν και η μοναδική από αυτές που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα που διέθετε και «ποδιά» που κάλυπτε τους τροχούς της . Μετά την Βενετία, τόσο οι συρμοί αυτοί, όσο και ο συρμός του S.O.E, κατά την πορεία τους προς την «ανατολή», δεν είχαν καμία σχέση, όχι μόνο με το προπολεμικό S.O.E, αλλά ούτε και με τις ανέσεις που θα περίμενε κανείς να βρει σ' αυτά τα τραίνα με τα ηχηρά ονόματα, με εξαίρεση βέβαια αυτούς που ταξίδευαν απομονωμένοι στις λίγες κλινάμαξες της «CIWL», πολλές φορές ακόμα και χωρίς την δυνατότητα εστίασης σε κάποιο ανάλογο με το όνομά του «Wagon-restaurant». Πολύ σύντομα τα τραίνα αυτά, τουλάχιστον στην Βαλκανική τους διαδρομή, μετατράπηκαν κυρίως σε τραίνα μεταναστών ή κάθε μορφής φυγάδων.
Την 21η Μαΐου 1962 το «Simplon Orient Express» έπαυσε να υφίσταται και τύποις, για να αντικατασταθεί από το «Direct Orient» . Η αμαξοστοιχία αυτή όμως από την Αθήνα εκκινούσε ως «Athenes Express» και με αυτό το όνομα πήγαινε μέχρι και το Βελιγράδι. Όπως και το «Σεμπλόν» προηγουμένως, περιλάμβανε στην σύνθεση της επιβατάμαξες όλων των «θέσεων» (οι οποίες «θέσεις» μετά το 1955 περιορίστηκαν πανευρωπαϊκά, από 3 σε 2) και προς όλους τους συνήθεις προορισμούς, καθώς και κλινάμαξες, εκ των οποίων ορισμένες κυκλοφορούσαν μόνο κάποιες μέρες της εβδομάδας και όχι καθημερινά.Ο Paul Morand, τη μέρα που κυκλοφόρησε η τελευταία αμαξοστοιχία του S.O.E, έγραψε έναν συγκινητικό επικήδειο για το «τραίνο των βασιλέων» ή τον «βασιλιά των τραίνων», που τόσο πολύ είχε γοητεύσει όλη την Ευρώπη. Μαζί με τον «θάνατο» του S.O.E έπαυσε και το μονοπώλιο στην κατάκλιση της CIWL, αφού πλέον πολλά δίκτυα, ιδίως των σοσιαλιστικών χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, κυκλοφορούσαν τις δικές τους κλινάμαξες και τα δικά τους κλινοθέσια οχήματα. Το 1970 έληξε και η σύμβαση που είχε υπογράψει η «CIWL» με τους Τουρκικούς σιδηροδρόμους, το δε 1976 έληξε και η αντίστοιχη που είχε υπογράψει η ίδια εταιρεία με τους Ελληνικούς σιδηροδρόμους (ΣΕΚ και ήδη από το 1971 Ο.Σ.Ε.) και έκτοτε έπαυσε να κυκλοφορεί κλινάμαξα μεταξύ Αθήνας και Παρισιού. Άλλωστε και η «CIWL» μετονομάστηκε σε «Compagnie Internationale des Wagons-Lits et du Tourisme», δηλαδή σε «Διεθνή Εταιρεία των Κλιναμαξών και του Τουρισμού», και πρακτορεύονταν από τον διεθνή ταξιδιωτικό οργανισμό «Wagons Lits-Cook». Το «Direct
Orient», κατά την κάθοδό του, μετά το Βελιγράδι, διεσπάτο σε δύο ξεχωριστές αμαξοστοιχίες, το «Marmara Express» για την Κωνσταντινούπολη και το «Athenes Express» για την Αθήνα, για το οποίο μιλήσαμε ήδη, κατά δε την άνοδο των δύο αυτών αμαξοστοιχιών, τα οχήματα που τις απαρτίζανε εντάσσονταν στο Βελιγράδι, στην σύνθεση του «Direct Orient».
Στην Ελλάδα η CIWL συνέχισε, μέχρι το 1977, να διαχειρίζεται τις κλινάμαξες, τόσο στις εσωτερικές διαδρομές, όσο και προς το εξωτερικό και μάλιστα όποιος ήθελε να ταξιδεύσει με κλινάμαξα, ακόμα και από την Αθήνα στην Θεσσαλονίκη, έπρεπε να κάνει την σχετική κράτηση στο πρακτορείο της «Wagons Lits-Cook» στην πλατεία Συντάγματος και όχι στα εκδοτήρια εισιτηρίων των Σ.Ε.Κ. (ή Ο.Σ.Ε. αργότερα).
Το «Direct Orient» συνέδεε 14 χώρες και για την κυκλοφορία του συνεργάζονταν 13 δίκτυα. Μετά όμως το 1972 η αλματώδης ανάπτυξη των αεροσυγκοινωνιών και οι ολοένα και φθηνότεροι ναύλοι που προσέφεραν, αλλά και η υποβάθμιση των διεθνών αμαξοστοιχιών που εξυπηρετούσαν τα Βαλκάνια, οδήγησαν την σιδηροδρομική σύνδεση της Ελλάδας και της Τουρκίας με την δυτική Ευρώπη σε σταδιακή παρακμή. Ήδη, την δρομολογιακή περίοδο 1976-1977 η διαδρομή από την Αθήνα στο Παρίσι, μήκους 3.242 χλμ , πραγματοποιούνταν σε 58 ώρες και 42', δηλαδή με «μέση» ταχύτητα 53,74 χλμ/ώρα, απαράδεκτα χαμηλή δηλαδή για τα «στάνταρ» της εποχής.
Άλλωστε, μόνο τα σιδηροδρομικά δίκτυα της Ελλάδας και της Τουρκίας ενδιαφέρονταν πλέον να διατηρήσουν και να αναβαθμίσουν την σιδηροδρομική σύνδεση των χωρών τους με την Δυτική Ευρώπη. Έτσι, την 23,53'της 19ης Μαΐου 1977 αναχώρησε από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό της Λυών (Gare de Lyon) του Παρισιού το τελευταίο δρομολόγιο του «Direct Orient», για το προς ανατολάς ταξίδι του. Πολλοί λάτρεις του μυθικού «Simplon Orient Express" επιβιβάστηκαν σ' αυτόν τον φτωχό απόγονό του για να ζήσουν, έστω και χωρίς την χλιδή του «τραίνου των βασιλέων», για τελευταία φορά, την κλασική του διαδρομή.
Η μονοδιάσταση που επικράτησε σαν νοοτροπία στις σύγχρονες κοινωνίες και η λατρεία των πολλών για όλο και πιο γρήγορη μετακίνηση, που τείνει να γίνει αυτοσκοπός, αποστερεί από τους υπόλοιπους (τους λίγους δηλαδή που αποζητούν την ποιότητα) την ποιότητα της ζωής και τις απολαύσεις, των οποίων η έλλειψή κάνει τη ζωή μας φτωχότερη, παρά τον όλο και μεγαλύτερο πλούτο που συσσωρεύει σήμερα η ανθρωπότητα και τις μεγαλύτερες δυνατότητες που έχουν οι σύγχρονες κοινωνίες μας να παρέχουν στους πολλούς αυτά που κάποτε ήταν προνόμιο των ολίγων! .