Σε αναμμένα κάρβουνα κάθεται η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών μετά το κτύπημα του κώδωνος κινδύνου για τον ελληνικό σιδηρόδρομο -με απειλή ακόμη και για διακοπή της χρηματοδότησης- από την Κομισιόν.
Και τούτο διότι ζητείται ασμένως από την Ε.Ε. η αναδιοργάνωση του ΟΣΕ και της θυγατρικής του, ΕΡΓΟΣΕ, υπεύθυνης για την κατασκευή του σιδηροδρομικού δικτύου, με τρόπο που να διασφαλίζεται πως τα σιδηροδρομικά έργα δεν θα καθυστερούν για χρόνια, θα λειτουργούν ικανοποιητικά και θα υπάρχει σαφές μοντέλο συντήρησης, δίνοντας προθεσμία έως το τέλος του 2021 να έχει υλοποιηθεί.
Μάλιστα, μέχρι να τελεσφορήσει το συγκεκριμένο σχέδιο και να δημιουργηθεί από κοινού ένας κατάλογος με έργα προτεραιότητας, η Κομισιόν αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο η Ελλάδα να μην λάβει κοινοτικά κονδύλια για σιδηροδρομικά έργα.
Τα παραπάνω περιγράφονται μεταξύ άλλων στην 7η Εκθεση Μεταμνημονιακής Εποπτείας, στην οποία η Κομισιόν αφήνει και αιχμές για καθυστερήσεις. Παράλληλα εκτός από την αναδιοργάνωση του ομίλου του ΟΣΕ, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει κληθεί να καταθέσει δύο καταλόγους:
Εναν στον οποίο θα αναφέρονται τα έργα προτεραιότητας με τα οποία θα ολοκληρωθεί η αναβάθμιση του βασικού σιδηροδρομικού δικτύου.
Εναν στον οποίο θα παρουσιάζονται τα νέα έργα.
Προθεσμία έως το 2021
Οπως αναφέρεται στην έκθεση «ο ρυθμός εκτέλεσης των έργων είναι αργός. Το σιδηροδρομικό δίκτυο αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα των μεταφορών και στην αναβάθμιση της εφοδιαστικής αλυσίδας στην Ελλάδα. Η μεταρρύθμιση των δύο εταιριών θα πρέπει να εφαρμοστεί το 2020-2021. Η σχετική υπουργική απόφαση για τη θέσπιση του μεταρρυθμιστικού πλαισίου υπεγράφη τον Μάρτιο του 2020, αλλά η εφαρμογή της μεταρρύθμισης δεν έχει ξεκινήσει ακόμη».
Οι ελληνικές αρχές, όπως υπογραμμίζεται, έχουν προχωρήσει στη συγκρότηση επιτροπής με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον εξορθολογισμό του τρόπου παράδοσης των σιδηροδρομικών έργων και υποβάλλουν προτάσεις για νέα έργα που καλύπτουν τόσο την τρέχουσα προγραμματική περίοδο όσο και την περίοδο 2021-27.
Αυτή η επιτροπή, που θα ορίσει επίσης τους όρους αναφοράς για τη μεταρρύθμιση των σιδηροδρομικών εταιριών, δεν έχει ακόμη αρχίσει να λειτουργεί, ωστόσο ένας οδικός χάρτης για την εφαρμογή τους (με ενδιάμεσα βήματα) θα ετοιμαστεί έως τον Οκτώβριο του 2020. Προκειμένου να διευκολυνθούν οι παραπάνω μεταρρυθμίσεις, έχει συμφωνηθεί η τεχνική υποστήριξη από την Κομισιόν.
Τα παραπάνω ενδεχομένως να επηρεάσουν και τον προγραμματισμό για την έλευση του τρένου στην Πάτρα, έργου που χρηματοδοτείται από κονδύλια της Ε.Ε. στο μεγαλύτερο ποσοστό του. Ιδιαίτερα μετά την καλοκαιρινή παράδοση σε λειτουργία του νέου τμήματος από το Κιάτο μέχρι το Αίγιο, ο προγραμματισμός της ΕΡΓΟΣΕ είναι η σύνδεση της Πάτρας και πάλι με το εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο.
Εργολαβία-«σκούπα»
Υπενθυμίζεται ότι σε εξέλιξη είναι δύο εργολαβίες από την περιοχή του Αιγίου (Ροδοδάφνη) μέχρι το Ρίο. Τα δύο αυτά έργα αφορούν την κατασκευή της υποδομής της νέας διπλής γραμμής.
Το πρώτο έργο εξελίσσεται στο υποτμήμα Αίγιο-Ψαθόπυργος και περιλαμβάνει και τη μεγάλη σιδηροδρομική σήραγγα της Παναγοπούλας μήκους 4,5 χλμ. από την κοινοπραξία ΙΝΤΡΑΚΑΤ-ΑΚΤΩΡ-ΑΒΑΞ και σύμφωνα με το τελευταίο επικαιροποιημένο χρονοδιάγραμμα η ολοκλήρωση του έργου προβλέπεται για τις 20 Μαΐου 2021.
Το δεύτερο έργο αφορά στο υποτμήμα Ψαθόπυργος-Ρίο με σημαντικά τεχνικά όπως cut & cover αλλά και γέφυρες, από την GD Infrastrutture και η επικαιροποιημένη ολοκλήρωσή του είναι για τις 4 Φεβρουαρίου 2022.
Η επόμενη εργολαβία-«σκούπα» με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025, που θα φέρει το τρένο λίγο έξω από την Πάτρα, θα περιλαμβάνει την επιδομή, την ηλεκτροκίνηση-σηματοδότηση-τηλεδιοίκηση και την κατασκευή των νέων σταθμών και στάσεων από το Αίγιο μέχρι το Ρίο.
Πιο αναλυτικά προβλέπεται η κατασκευή 8 σιδηροδρομικών στάσεων: Ροδοδάφνης, Σελιανίτικων, Καμαρών, Ψαθόπυργου, Αραχωβίτικων, Αγ. Βασιλείου, Ρίου και Μποζαΐτικων. Για την τελική εργολαβία για Πάτρα (νέο λιμάνι), το μόνο δεδομένο είναι η εξαγγελία του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή. Το έργο περιλαμβάνει υπογειοποίηση 5,16 χλμ. και 9 υπόγειες στάσεις που θα εξυπηρετούν και την κίνηση του προαστιακού. Το κόστος αναμένεται να φτάσει στα 500 εκατ. ευρώ.
Ο τομέας των μεταφορών επηρεάζεται έντονα από την παγκόσμια διάσταση της κρίσης και τη συνεπακόλουθη μείωση του παγκόσμιου εμπορίου.
Το 2019, το 24% των ελληνικών εξαγωγών αφορούσε υπηρεσίες μεταφορών, καθιστώντας τον τομέα τη No2 μεγαλύτερη ελληνική εξαγωγική υπηρεσία μετά τον τουρισμό.
Λόγω της παγκόσμιας φύσης της πανδημίας και της επιβράδυνσης της ανάπτυξης και του εμπορίου, μεγάλο πλήγμα δέχθηκαν επίσης και οι ναυτιλιακές υπηρεσίες. Ο τομέας σημειώνει αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης από τον Μάρτιο (σε σύγκριση με τους ίδιους μήνες το 2019).
Τον Μάιο του 2020 οι εισπράξεις από τον τομέα των μεταφορών μειώθηκαν κατά 24%, ακολουθούμενες από πτώση 19% τον Ιούνιο εν συγκρίσει με το 2019.
Στο μικροσκόπιο οι αργοπορίες
Οπως σημειώνεται στην 7η Μεταμνημονιακή Εκθεση προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι καθυστερήσεις που αντιμετωπίστηκαν κατά την εφαρμογή του Επιχειρησιακού Προγράμματος 2014-2020 στις μεταφορές και το περιβάλλον, οι αρχές έχουν προετοιμάσει έναν κατάλογο σιδηροδρομικών έργων που θα επανεξεταστεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (JASPERS), την Κομισιόν και τις διαχειριστικές αρχές.
Τα έργα είναι σύμφωνα με τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου και περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την εγκατάσταση σηματοδότησης στη σιδηροδρομική γραμμή από τη Θεσσαλονίκη στα σύνορα της Βόρειας Μακεδονίας, την ηλεκτροδότηση και την εγκατάσταση σηματοδότησης σε τμήμα της γραμμής Αθήνα.
Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στη σιδηροδρομική σύνδεση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης. Το έργο αυτό καθυστερεί και πρέπει να αναθεωρηθεί για να βρεθεί μια εφικτή τεχνική λύση επισημαίνει η Κομισιόν.
Τέλος, απαιτούνται περαιτέρω επενδύσεις για την αναβάθμιση του βασικού σιδηροδρομικού κορμού της χώρας από Πάτρα-Αθήνα-Πειραιά-Θεσσαλονίκη για τα ελληνικά σύνορα.
ΧΑΡΗΣ ΝΤΙΓΡΙΝΤΑΚΗΣ
eleftherostypos.gr
