Πρωτοποριακό design και προηγμένη τεχνολογία για μια από τις καλύτερες ηλεκτρομηχανές έξι αξόνων της γαλλικής σιδηροδρομικής ιστορίας...
Tο 1947 ο σχεδιαστής Paul Arzens προσλήφθηκε από την «Société Nationale des Chemins de fer Français», προκειμένου να συνδράμει στη δημιουργία της νέας γενιάς των ηλεκτρικών της τραίνων και της πρώτης μεταπολεμικής. Ο πολλά υποσχόμενος Παριζιάνος, απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών και δημιουργός των concept cars «La Balaine» και «L'Oeuf» που σήμερα βρίσκονται στο Μουσείο Αυτοκινήτων της Mulhouse, στρώθηκε στη δουλειά. Η αξία του δεν άργησε να αναγνωριστεί, αν κρίνουμε από την επιτυχία που γνώρισαν μετέπειτα οι «ΒΒ 9000» και «CC 7100». Ύστερα από 17 χρόνια στην SNCF, κυρίαρχο πλέον στοιχείο στον σχεδιασμό των τραίνων του έγινε το στιλ «nez cassé» (σπασμένη μύτη), αρχής γενομένης το 1964 με το «CC 40100».
Τρία χρόνια αργότερα, στη νέα σχεδιαστική γενιά προστέθηκε η ντιζελοηλεκτρική μηχανή «CC 72000», ενώ το 1969 ήρθε η σειρά της ηλεκτρομηχανής «CC 6500». Σε μεταγενέστερη συνέντευξή του ο Arzens ανέφερε πως πηγή έμπνευσής του ήταν «το θέαμα ενός sprinter στον βατήρα εκκίνησης», δημοφιλής εικόνα-σημείο αναφοράς στο πώς θα αποδοθεί από τον κάθε δημιουργό, σχεδιαστή αυτοκινήτων ή καλλιτέχνη, ανάλογα με το ταλέντο του.
Η διάδοση της «σπασμένης μύτης»
Το ξεχωριστό design και κυρίως η αποδοτικότητα αυτών των ηλεκτρομηχανών, τις έκαναν διάσημες σε ολόκληρο τον σιδηροδρομικό κόσμο. Η SCNF ενέταξε στο δίκτυό της ένδεκα μοντέλα της γενιάς «nez cassé», με πέντε από αυτά να ανήκουν στην κατηγορία BB των τριών αξόνων («10004», «15000», «22200», «7200», «7600») και άλλα πέντε στην CC των τεσσάρων («21000», «40100», «6500», «72000», «72100»).
Η γειτονική Ολλανδία παρήγγειλε στην Alsthom τρεις συνολικά τύπους της δημοφιλούς γενιάς, οι οποίοι σταδιοδρόμησαν στις ράγες της ως «NS Class 1600», «1700» και «1800». Στην ιβηρική χερσόνησο και συγκεκριμένα στην Πορτογαλία υπηρέτησαν 26 ηλεκτρομηχανές, με τις ονομασίες «1900/1930» και «2600/2620». Στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Σλοβενίας εντάχθηκαν 39 μονάδες, κωδικοποιημένες ως «SΖ Series 363».
Οι σιδηρόδρομοι του Μαρόκου (ΟΝCF) παρέλαβαν από την Alsthom τρία μοντέλα («Class DF 100», «E 1300», «E 1350»), ενώ εκτός από την Αφρική η «nez cassé» κατέκτησε και την Ασία, με 94 μονάδες να σταδιοδρομούν στη Νότια Κορέα με το όνομα «Korail Class 8000». Καθόλου άσχημο, να έχεις παρουσία στις τρεις από τις πέντε ηπείρους του πλανήτη.
Σταδιοδρομία
H SNCF «Class CC 6500» σχεδιάστηκε για να μεταφέρει επιβατικές αμαξοστοιχίες με ταχύτητες έως και 200 χιλιόμετρα την ώρα, αλλά και βαριές εμπορευματικές με σαφώς μικρότερη μέγιστη ταχύτητα. Όπως κάθε επιτυχημένο τραίνο, έτσι και εκείνη, πρόσφερε στην «Société Nationale des Chemins de fer Français» μερικές ξεχωριστές ναυαρχίδες όπως το «Mistral» και το «Capitole», ενώ η «Trans Europ Express» διέθετε για χρόνια στα πολυτελή ταξίδια των επιβατών της το «Aquitaine», το «Rhodanien» και το «Étendard».
Από το 1969 έως το 1976 η Alsthom κατασκεύασε συνολικά 74 ηλεκτρομηχανές αυτού του τύπου για λογαριασμό της SCNF, στις οποίες προστέθηκαν τέσσερις ακόμη μονάδες διπλής λειτουργίας, στο εναλλασσόμενο και στο συνεχές ρεύμα («CC 21000»). Η τελευταία «CC 6500» αποσύρθηκε από το γαλλικό σιδηροδρομικό δίκτυο το 2007.
ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Θα ξεκινήσουμε από το πιο εντυπωσιακό στοιχείο αυτής της ηλεκτρομηχανής, που οι Γάλλοι αποκαλούν «bogie monomoteur» και στα ελληνικά μπορεί να αποδοθεί ως «μονοκινητήριο φορείο». Στο επάνω μέρος του κάθε ενός από τα δύο bogies της «CC 6500», το οποίο περίκλειε τους τρεις από τους έξι άξονες του τραίνου, οι σχεδιαστές-μηχανικοί κατάφεραν να χωρέσουν από έναν δίδυμο ηλεκτροκινητήρα.
Οι δύο «TTB 665 A1», που μια έκδοσή τους φιλοξενήθηκε και στο προγενέστερο «CC 40100», απέδιδαν συνολικά 7.909 ίππους (5.900 kW). Το σύστημα ηλεκτροδότησής της χρησιμοποιούσε συνεχές ρεύμα (DC) στα 1.5 kilovolts (kV) και 16,7 Hertz (Hz), το οποίο διοχετευόταν σε αυτήν μέσω της επαφής του παντογράφου με την εναέρια γραμμή.
Το βάρους 139 τόνων όχημα (μήκος 20,19 μ. με τον προσκρουστήρα, πλάτος 2,95 μ., ύψος 4,26 μ. με τον παντογράφο στη χαμηλή θέση, μεταξόνιο 11,99 μ., διάμετρος τροχού 1,14 μ.) ταξίδευε με υπηρεσιακή ταχύτητα 160 ή 200 χλμ./ώρα. Η δύναμη έλξης (tractive effort) της «CC 6500» ανερχόταν στα 263 kiloNewton (26,8 τόνοι) με ταχύτητα 74 χλμ./ώρα και στα 121 KiloNewton (12,4 τόνοι) όταν το ταχύμετρο ανέβαινε στα 161 χλμ./ώρα.
Videos
Σπύρος Χατήρας
Φωτογραφίες: SNCF archives, Alsthom archives
