Η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή με την επωνυμία «ΡΑΣ», συστάθηκε με το ν.3891/2010 (Α’188) με κύριο σκοπό τη στήριξη του ανοίγματος της αγοράς σιδηροδρομικών μεταφορών στον ανταγωνισμό.
Το 2013 οι αρμοδιότητές της ενισχύθηκαν και έχει, σήμερα, τις ακόλουθες:
Το 2013 οι αρμοδιότητές της ενισχύθηκαν και έχει, σήμερα, τις ακόλουθες:
1. Είναι ο Ρυθμιστικός Φορέας για την ελληνική σιδηροδρομική αγορά, αρμόδιος μεταξύ άλλων και για θέματα ανταγωνισμού στον ελληνικό σιδηρόδρομο.
2. Είναι ο Φορέας Αδειοδότησης Σιδηροδρομικών Επιχειρήσεων.
3. Είναι ο εθνικός Φορέας Επιβολής του Κανονισμού (ΕΚ) 1371/2007 «σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των επιβατών σιδηροδρομικών γραμμών».
4. Είναι η Εθνική Αρχή Ασφάλειας για τις σιδηροδρομικές μεταφορές.
Η ΡΑΣ απολαμβάνει λειτουργικής ανεξαρτησίας, διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας και δεν υπόκειται σε έλεγχο από κυβερνητικά όργανα ή άλλη διοικητική αρχή.
Το ιστορικό της
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ξεκίνησε στην Ευρωπαϊκή Ένωση μια συστηματική προσπάθεια για την ανασυγκρότηση της αγοράς σιδηροδρομικών υπηρεσιών με στόχο να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητά τους και το μερίδιό τους στην αγορά μεταφορικών υπηρεσιών. Τα βασικά στοιχεία των μεταρρυθμίσεων που χαρακτηρίζουν την ανασυγκρότηση είναι ο διαχωρισμός της διαχείρισης της σιδηροδρομικής υποδομής από τις επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες σιδηροδρομικής μεταφοράς, η εφαρμογή της διαλειτουργικότητας μεταξύ των εθνικών σιδηροδρομικών συστημάτων, η εξασφάλιση πρόσβασης τρίτων στην υποδομή, και η ίδρυση και λειτουργία ενός ανεξάρτητου Ρυθμιστικού Φορέα της αγοράς σιδηροδρομικών υπηρεσιών σε κάθε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η νομική βάση για την δημιουργία και τις αρμοδιότητες του Ρυθμιστικού Φορέα βρίσκεται στο άρθρο 10.7 της οδηγίας 2001/12/EΚ «για τροποποίηση της οδηγίας 91/440/ΕΟΚ για την ανάπτυξη των κοινοτικών σιδηροδρόμων» και στα άρθρα 30 και 31 της οδηγίας 2001/14/EΚ «σχετικά με την κατανομή της χωρητικότητας των σιδηροδρομικών υποδομών και τις χρεώσεις για τη χρήση της σιδηροδρομικής υποδομής» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.
Στην Ελλάδα, τον Νοέμβριο 2010, με το άρθρο 22 του Ν. 3891/2010 «Αναδιάρθρωση, εξυγίανση και ανάπτυξη του ομίλου ΟΣΕ και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και άλλες διατάξεις για το σιδηροδρομικό φορέα», συστήθηκε η «Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων» (ΡΑΣ), η οποία σύμφωνα με το άρθρο 28 του ίδιου Νόμου είναι ο Ρυθμιστικός Φορέας για τις σιδηροδρομικές μεταφορές στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με το άρθρο της σύστασής της, η ΡΑΣ απολαμβάνει λειτουργικής ανεξαρτησίας, διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας και δεν υπόκειται σε έλεγχο από κυβερνητικά όργανα ή άλλη διοικητική αρχή. Τα άρθρα 22-34 του Ν. 3891/2010 περιγράφουν την σύσταση, συγκρότηση, ασυμβίβαστα-υποχρεώσεις των μελών, σύνθεση-συνεδριάσεις-λειτουργία-αποφάσεις, αρμοδιότητες, πόρους-οικονομική διαχείριση, προσωπικό, κ.ά. στοιχεία της ΡΑΣ.
Με την πράξη 6/23.03.2011 του Υπουργικού Συμβουλίου αποφασίσθηκε η επιλογή και ο διορισμός των πρώτων μελών της ΡΑΣ – Προέδρου, Αντιπροέδρου, τριών (3) τακτικών και τριών (3) αναπληρωματικών μελών – με πενταετή θητεία, κατόπιν πρότασης του Υπουργού Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων και θετικής γνώμης της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Με την πράξη 12/30.06.2017 του Υπουργικού Συμβουλίου αποφασίσθηκε η επιλογή και ο διορισμός της νέας Διοίκησης της ΡΑΣ, κατόπιν πρότασης του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών και θετικής γνώμης της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Η αρχική στελέχωση της ΡΑΣ έγινε με την υπ’ αριθ. Φ17.1/οικ50951/5466/2.11.2011 κοινή απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων.
Με την Υπουργική Απόφαση Δ4δ/89995/21.12.2018 (Β’ 5781) εκδόθηκε ο Κανονισμός Εσωτερικής Λειτουργίας και Διαχείρισης της ΡΑΣ στον οποίο ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την εσωτερική διάρθρωση και λειτουργία της, τις αρμοδιότητες των οργανωτικών της Μονάδων, τις θέσεις ευθύνης του προσωπικού, τις οργανικές θέσεις προσωπικού και την κατανομή τους κατά κατηγορίες, κλάδους και ειδικότητες καθώς και τον τρόπο διαχείρισης των πόρων της.
ras-el.gr
