Τον προστάτη των Ελλήνων σιδηροδρομικών Άγιο Απόστολο και Διάκονο Φίλιππο τίμησαν και φέτος οι σιδηροδρομικοί της Λάρισας με εκδηλώσεις που διοργάνωσε ο Πανελλήνιος Σύλλογος Συνταξιούχων Σιδηροδρομικών Λάρισας «Ο Άγιος Φίλιππος». Την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου το απόγευμα τελέστηκε μέγας εσπερινός με αρτοκλασία στον ιερό ναό του Αγίου Παντελεήμονος των σιδηροδρομικών στην Ανθούπολη, κοντά στο μηχανοστάσιο Λάρισας, λιτάνευση της ιερής εικόνας και ομιλία για τη ζωή και το έργο του αγίου. Ανήμερα της γιορτής, το πρωί τελέστηκε θεία λειτουργία και έγινε ομιλία από τον θεολόγο καθηγητή και πρόεδρο του συλλόγου των θεολόγων κ. Γιάννη Καραμήτρο.
Ακολούθησε μνημόσυνο για την ανάπαυση των ψυχών των αποβιωσάντων μελών και όλων των σιδηροδρομικών και των μελών των οικογενειών τους και καφές στη λέσχη του Πολιτιστικού Κέντρου Σιδηροδρομικών Λάρισας.
Η ΟΜΙΛΙΑ
Ανταποκρινόμενος στην τιμητική πρόσκληση του αγαπητού προέδρου σας κ. Γιάννη Πολυμέρου, προσήλθα σήμερα ανάμεσά σας, στο όμορφο αυτό παρεκκλήσιο του αγίου Παντελεήμονος που η ευλάβεια των Σιδηροδρομικών ανήγηρε, προκειμένου να τιμήσουμε τον προστάτη του Συλλόγου σας και όλων των Σιδηροδρομικών Υπαλλήλων Ελλάδος, τον άγιο Φίλιππο, και να μοιραστούμε μερικές σκέψεις για τη ζωή και το έργο του.
Με το όνομα Φίλιππος στο αγιολόγιο της Εκκλησίας μας αναφέρονται 12 Άγιοι. Βέβαια αυτοί είναι οι γνωστοί, διότι υπάρχουν και πολλοί άλλοι άγιοι με το ίδιο όνομα που ενώ στα μάτια των ανθρώπων είναι άγνωστοι, είναι γνωστοί στα μάτια του Θεού. Υπάρχουν μάρτυρες, νεομάρτυρες, όσιοι και δίκαιοι, ασκητές και ερημίτες, κληρικοί και λαϊκοί. Είναι το πλήθος των Αγίων που έζησαν στην αφάνεια, μακριά από τη δημοσιότητα. Το περασμένο Σάββατο η Εκκλησία μας τίμησε έναν τέτοιο Άγιο, τον άγιο Ευδόκιμο. Πριν κάποια χρόνια στο Βατοπέδι του Αγίου Όρους οι Πατέρες έσκαβαν για να κάνουν κάποια θεμελίωση. Προς έκπληξή τους βρέθηκαν μπροστά σε ένα ευωδιάζον λείψανο, για την ταυτότητα του οποίου δεν είχαν κανένα στοιχείο πλην της ευωδίας. Έτσι οι Πατέρες ονόμασαν τον άγιο Ευδόκιμο, επειδή ευδοκίμησε (καρποφόρησε) στη Μονή και τέτοιους αγνώστους Αγίους έχουμε πολλούς ανάμεσά μας.
Από τους γνωστούς αγίους που φέρουν το όνομα Φίλιππος, οι δύο αναφέρονται στα κείμενα της Καινής Διαθήκης. Ο ένας είναι ο απόστολος Φίλιππος εκ των 12 μαθητών, που τιμάται στις 14 Νοεμβρίου και ο άλλος ο διάκονος Φίλιππος που τιμά σήμερα η Εκκλησία μας και οι Σιδηροδρομικοί της Πατρίδας μας.
Πτυχές της ζωής του αγίου διακόνου Φιλίππου μας διασώζει ο ευαγ. Λουκάς στις Πράξεις των Αποστόλων.
Στην πρώτη χριστιανική κοινότητα των Ιεροσολύμων αναπτύχθηκε ένας πρωτοποριακός θεσμός που λέγεται κοινοκτημοσύνη, «και είχον άπαντα κοινά», η οποία εκφραζόταν με τα κοινά δείπνα, τις αγάπες. Οι πρώτοι Χριστιανοί προέρχονταν από δύο ομάδες. Από τους Ιουδαίους και από τους Ελληνιστές. Με την αύξηση του αριθμού των χριστιανών κάποια στιγμή παραπονύθηκαν οι ελληνιστές ότι «παραθεωρούνταί (παραβλέπονται, παραμελούνται) οι χήρες αυτών εν τη καθημερινή διακονία». Οι 12 Απόστολοι δεν αδιαφόρησαν, αλλά κάλεσαν το πλήθος των πιστών και τους ζήτησαν να εκλέξουν 7 άνδρες πλήρεις Πνεύματος Αγίου και σοφίας, προκειμένου να ασχοληθούν με την διακονία των τραπεζών. Με τα συσσίτια δηλαδή. Δεν ζήτησαν ανθρώπους που κατείχαν την έξωθεν σοφία, που γνώριζαν γράμματα, είχαν τίτλους, είχαν οικονομική ή άλλου είδους επιφάνεια. Ζήτησαν ανθρώπους που να είναι φορείς του Αγίου Πνεύματος. Τα τελευταία χρόνια στην πατρίδα μας αγιοκατατάχθηκαν ο άγιος Πορφύριος, ο άγιος Πάίσιος, ο άγιος Ιάκωβος και ο άγιος Αμφιλόχιος της Πάτμου. Οι γραμματικές γνώσεις τους ήταν ελάχιστες, από Α' μέχρι Στ' Δημοτικού. Και όμως λόγω της άσκησης, της αρετής, της Ουσιαστικής αγάπης και της προσευχής κοσμήθηκαν με τέτοια χαρίσματα που δεν τα συναντούμε σε κανέναν από τους πανεπι- στήμονες. Η χάρη του Θεού τους κατέστησε φωτισμένους.
Ο απόστολος Παύλος στην προς Γαλάτας επιστολή του γράφει ότι «ο καρπός του Πνεύματός εστιν αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστό της, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια'». Άνδρες λοιπόν πλήρεις πίστεως, Πνεύματος Αγίου και σοφίας ήταν οι 7 Διάκονες μεταξύ των οποίων και ο Φίλιππος. Και ονομάστηκαν διάκονοι, γιατί έργο τους ήταν η ανιδιοτελής προσφορά υπηρεσιών στην Εκκλησία. Όλοι τους είχαν ελληνικά ονόματα. Το γεγονός ότι τα ονόματά τους ήταν ελληνικά διευκόλυνε το άνοιγμα της Εκκλησίας στον ειδωλολατρικό κόσμο. Το βιβλίο των Πράξεων, ενώ για τους 5 από τους 7 διακόνους αναφέρει μόνο τα ονόματά τους, για τον πρωτομάρτυρα Στέφανο και τον Φίλιππο αφιερώνει ειδικά κεφάλαια. Αυτή η εξαίρεση γίνεται διότι τόσο ο Στέφανος όσο και ο Φίλιππος διακρίθηκαν για το έργο τους.
Ο Φίλιππος καταγόταν από την Καισάρεια της Παλαιστίνης. Την παραλιακή, διότι υπήρχαν και πολλές άλλες πόλεις με το ίδιο όνομα (Καισάρεια Καππαδοκίας, Καισάρεια του Φιλίππου, η οποία βρίσκεται κοντά στη Συρία). Στα πρώτα χρόνια συναντούμε τον Φίλιππο στα Ιεροσόλυμα. Την ημέρα του λιθοβολισμού του Στεφάνου, που, όπως διηγείται ο Λουκάς, «εγένετο διωγμός μέγας επί την Εκκλησίαν την εν Ιεροσολύμοις» ο Φίλιππος, ήρθε στην Σαμάρεια, μια πόλη που απείχε 45 χιλιόμετρα από τα Ιεροσόλυμα. Εκεί όσο έμεινε κήρυττε τον Χριστό και έκανε σημεία, θαύματα δηλαδή. Έβγαζε πνεύματα ακάθαρτα (δαιμόνια), θεράπευε παράλυτους και χωλούς. Μάλιστα συνετέλεσε στο να πιστέψει και να βαπτισθεί ένας ονομαστός μάγος της περιοχής, ο Σίμων, ο οποίος ήταν «μαγεύων και εξιστών το έθνος της Σαμαρείας», παρουσιάζοντας τον εαυτό του μέγα. Ο Φίλιππος δεν έκανε επίδειξη, όπως έκανε ο Σίμων. Οι άνθρωποι του Θεού δεν επαίρονται για τα θαύματα που με τη χάρη του Θεού επιτελούν. Πριν μερικά χρόνια ένας νεαρός μάγος επισκέφθηκε τον άγιο Πάίσιο στο Κελλί του. Εκεί άρχισε να κάνει επιδείξεις των δυνάμεών του και με το βλέμμα του έσπαζε πέτρες, τις συνέτριβε. Τότε ο άγιος Πάίσιος παίρνει μια μικρή πέτρα την σταυρώνει και λέει τον μάγο σπάστην τώρα. Προσπάθησε ο μάγος, προσπάθησε, προσπάθησε, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Τότε ο μάγος κατάλαβε ότι υπάρχει άλλος Θεός μεγαλύτερος από τον άρχοντα των δαιμόνιων που πίστευε. Έτσι και ο Φίλιππος συνετέλεσε στην μεταστροφή του Σίμωνος του Μάγου.
Έπειτα στάλθηκε από άγγελο Κυρίου στο νότο. «Άγγελος δε Κυρίου ελάλησε προς Φίλιππον λέγων ανάστηθι και πορεύου κατά μεσημβρίαν επί την οδόν την καταβαίνουσαν από Ιερουσαλήμ εις Γάζαν και επορεύθη». Στο δρόμο αυτό συνάντησε τον ευνούχο της βασίλισσας της Αιθιοπίας, όπως ακούσαμε στο αποστολικό ανάγνωσμα. Ο ευνούχος είχε έρθει στα Ιεροσόλυμα να προσκυνήσει και επέστρεφε στην Αιθιοπία με την άμαξά του πάνω στην οποία διάβαζε τον προφήτη Ησάία. Μελετούσε την Γραφή αναζητούσε να βρει την αλήθεια. Και ο Θεός ως φιλόστορος Πατέρας αποκαλύπτεται στον καθένα που αναζητά την Αλήθεια. Δεν τον αφήνει στο σκοτάδι, όπου και αν κατοικεί. Τότε το Πνεύμα του Θεού καλεί τον Φίλιππο να πλησιάσει στο άρμα. Όταν πλησίασε διαμείφθηκε μεταξύ τους ο γνωστός διάλογος. Ρωτάει ο Φίλιππος: «Άρα γε γινώσκεις ά αναγινώσκεις;». Και ο ευνούχος: «πώς γάρ άν δυναίμην, εάν μή τις οδηγήση με;». Και κάλεσε τον Φίλιππο να ανέβει στην άμαξα. Η περικοπή που διάβαζε ήταν η εξής: «ως πρόβατον επί σφαγήν ήχθη και ως αμνός εναντίον του κείροντος αυτόν άφωνος. Ούτως ουκ ανοίγει το στόμα αυτού. Εν τη ταπεινώσει αυτού η κρίσις αυτού ήρθη' την δε γενεάν αυτού τις διηγήσεται; Ότι αίρεται από της γης η ζωή αυτού». Και παρακάλεσε τον Φίλιππο να του εξηγήσει αν το χωρίο αναφέρεται στον προφήτη ή σε άλλο πρόσωπο. Ο Φίλιππος πήρε αφορμή και του μίλησε για τον Ιησού και το πώς μπορεί να γίνει κανείς μαθητής Του. Όταν πιο κάτω συνάντησαν μια πηγή με νερό ο Αιθίοψ ζήτησε να βαπτισθεί και βαπτίσθηκε. Έτσι ο αξιωματούχος αυτός έγινε ο πρώτος χριστιανός της Αιθιοπίας. Ο Φίλιππος έγινε οδηγός του Αιθίοπα στην πνευματική ζωή. Τον κατήχησε. Και με το Βάπτισμα τον ελευθέρωσε από το προπατορικό αμάρτημα και τον κατέστησε υιό και κληρονόμο της βασιλείας του Θεού. Εσείς ως σιδηροδρομικοί το γνωρίζετε καλύτερα από τον καθένα. Χωρίς μηχανοδηγό τον τρένο δεν θα φτάσει ποτέ στον προορισμό του, όπως και κάθε όχημα. Σε όλες της πτυχές της ζωής μας χρειαζόμαστε οδηγό. Το ίδιο ισχύει και στην πνευματική ζωή. Χωρίς πνευματικό, χωρίς εξομολόγο, δεν μπορούμε να φτάσουμε στον προορισμό μας που είναι το καθ' ομοίωσιν, η ομοίωσή μας με τον Θεό, η θέωση. Αν το τρένο φύγει από τις ράγες, εκτροχιαστεί, οδηγειτα. στην καταστροφή. Το ίδιο και ο άνθρωπος. Αν παρεκλίνει από την οδό της ορθής πίστης εν ονόματι, κάποιας δήθεν ελευθερίας, τότε χάνει τον προσανατολισμό του και οδηγείται σε πλάνη και στην απώλεια.
Μετά το περιστατικό αυτό ο ευαγγελιστής Λουκάς μας δίνει κάποια ακόμη σημαντικά στοιχεία για τον Φίλιππο. Μας λέει ότι μόλις ανέβηκαν από το νερό Πνεύμα Κυρίου ήρπασε τον Φίλιππο και τον έφερε στην Άζωτο, μια πόλη παραλιακή της Παλαιστίνης, κοντά στην Καισάρεια. Και διερχόμενος ευαγγελίζετο πάσας τας πόλεις. Περνώντας κήρυττε σε κάθε πόλη έως ότου ήρθε στην Καισάρεια. Εκεί ο Φίλιππος συνέχισε να κηρύττει τον Χριστό. Μας αναφέρει ότι κατοικούσε στην Καισάρεια, ότι φιλοξένησε τον απ. Παύλο και τον ίδιο τον Λουκά στο σπίτι του, όταν πέρασαν από εκεί για να πάνε στα Ιεροσόλυμα, ότι ήταν οικογενειάρχης και πατέρας τεσσάρων θυγατέρων, που έλαβαν και αυτές το προορατικό χάρισμα, το χάρισμα της προφητείας. Με έκτακτα χαρίσματα κοσμήθηκαν και τα παιδιά του, όχι μόνο ο ίδιος. Εδώ βλέπουμε ότι έχουμε να κάνουμε με μια ευλογημένη οικογένεια, όπου κατοικεί η χάρις του Θεού. Ο Φίλιππος δεν έπαψε να καλλιεργεί τις αρετές στη ζωή του. Δεν μιλούσε μόνο για τον Χριστό, αλλά ζούσε εν Χριστώ. Και αυτή την χριστιανική αγωγή φρόντισε να δώσει και στα παιδιά του με το παράδειγμά του. Αυτή την αγωγή έχουμε χρέος, αγαπητοί μου, να δίνουμε στα παιδιά μας, ιδιαίτερα σήμερα που το κακό αποθρασύνθηκε και η αμαρτία έχει πληθυνθεί.
Ο Φίλιππος συνέχισε το κηρυκτικό του έργο μέχρι το τέλος της ζωής του. Όπως αναφέρουν μεταγενέστεροι ιστορικοί ήρθε στις Τράλλεις της Μ. Ασίας, όπου με τη διδασκαλία του έπεισε όλους σχεδόν τους κατοίκους της πόλης να πιστέψουν στο Χριστό και, αφού έκτισε και χριστιανικό ναό, παρέδωσε την ψυχή του στο Θεό. Επιτέλεσε έργο αποστολικό, γι αυτό και στα τροπάρια που ακούσαμε στον Όρθρο και στο Απολυτίκιο του αποκαλείται Απόστολος και όχι Διάκονος.
Για τα "Σ.Ν." Βαγγέλης Ρηγόπουλος
