ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΜΟΣΧΟΥ ΤΕΩΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΟΣΕ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Στην προσπάθεια να αυξήσουν τα έσοδά τους οι Σιδηρόδρομοι της Θεσσαλίας, αποφάσισαν να κατασκευάσουν σιδηροδρομική γραμμή, η οποία θα διέσχιζε την εύφορη παραλιακή ζώνη του Πηλίου.
Η γραμμή πλάτους 0,60 μέτρων θα ξεκινούσε από τον σιδηροδρομικό σταθμό Βόλου και θα κατέληγε στα Άνω Λεχώνια με μήκος σιδηροδρομικής γραμμής 12 χιλιομέτρων.
Οι εργασίες κατασκευής άρχισαν στις 26 Μάίου το 1894, τα δε εγκαίνια λειτουργίας έγιναν στις 12 Οκτωβρίου 1895.
Τα πρώτα χρόνια η σιδηροδρομική αυτή γραμμή ήταν επικερδής, αργότερα όμως αποδείχθηκε ζημιογόνος.
Έτσι το 1900 η Εταιρεία των Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων, προκειμένου να αποκτήσει, προς όφελος της και άλλο μεταφορικό έργο αποφάσισε την προέκταση της γραμμής μέχρι τις Μηλιές του Πηλίου.
Τελικά, κατασκευάστηκε τον Ιούλιο του 1903 και παραδόθηκε στην κυκλοφορία το τμήμα της σιδηροδρομικής γραμμής Άνω Λεχώνια - Μηλιές.
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Στο πρώτο τμήμα από τον Βόλο μέχρι τα Άνω Λεχώνια, η κατασκευή της γραμμής δεν παρουσίασε δυσκολίες.
Αξιοσημείωτα έργα είναι οι δύο γέφυρες του Αναύρου και του Βρύχωνα. Η γέφυρα του Βρύχωνα ήταν η πρώτη που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα από οπλισμένο σκυρόδεμα.
Στο τμήμα γραμμής Άνω Λεχώνια - Μηλιές απαιτήθηκαν δύσκολα και δαπανηρά έργα.
Κατασκευάστηκαν 7 λίθινες και 1 μεταλλική γέφυρα, 2 σήραγγες, 5 λίθινες ανισόπεδες διαβάσεις και πολλοί τοίχοι αντιστήριξης, ανεβάζοντας το κόστος των έργων σημαντικά.
Εντυπωσιακές είναι οι μεγάλες λιθόκτιστες γέφυρες.
Στο φαρδύ ζευκτό της μοναδικής μεταλλικής γέφυρας του χειμάρρου Ταξιάρχη, που βρίσκεται πριν από τις Μηλιές ονομάζεται «Ντε Κίρικο», προς τιμήν του Μηχανικού της γραμμής.
Οι ράγες διαγράφουν καμπύλη στον ευθύγραμμο φορέα της γέφυρας, πράγμα που αποτελεί σπάνιο φαινόμενο.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ~ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ
Τον Ιούλιο του 1903 παραδόθηκε στην κυκλοφορία το τμήμα της σιδηροδρομικής γραμμής Άνω Λεχώνια - Μηλιές και διέθετε εννέα ολοκαίνουργιες ατμομηχανές, σταθμοί παραδοσιακοί, τρία Μηχανοστάσια, τρεις υδατόπυργους.
Όταν η σιδηροδρομική γραμμή επεκτάθηκε μέχρι τις Μηλιές, χρειαζόταν πέρα από τις 4 ατμάμαξες που διέθετε, μηχανές με μεγαλύτερη ισχύ για την εξυπηρέτηση του μεταφορικού έργου.
Έτσι το 1903 παρελήφθησαν από το Βελγικό εργοστάσιο "Tubize" δύο ατμάμαξες που ονομάστηκαν «ΒΟΛΟΣ» και «ΜΗΛΕΑΙ» με μεγάλη ισχύ και ικανές να έλκουν βαρείς συρμούς στην ορεινή περιοχή του Πηλίου.
Επειδή η αξιοπιστία τους ήταν μεγάλη παραγγέλθηκαν στο Βελγικό εργοστάσιο "Haine St Pierre" τρεις όμοιες ατμάμαξες, οι οποίες παρελήφθησαν το 1912 και ονομάστηκαν «ΤΣΑΓΚΑΡΑΔΑ», «ΙΑΣΩΝ» και «ΠΗΛΙΟΝ».
Ο στόλος των ελκόμενων οχημάτων της γραμμής Βόλου - Μηλεών ήταν μικρός, αφού και το μεταφορικό έργο ήταν μικρό, μόνο 9 ανοιχτές και 14 κλειστές επιβατάμαξες εκτελούσαν τα δρομολόγια.
Όλα τα οχήματα διέθεταν πέδη κενού και στα επιβατηγά ο φωτισμός εξασφαλιζόταν από λάμπες πετρελαίου που αργότερα αντικαταστάθηκαν από ηλεκτρικές.
Αληθινός κηδεμόνας της γραμμής υπήρξε ο πατέρας του μεγάλου ζωγράφου Τζόρτζιο Ντε Κίρικο, ο θρυλικός μηχανικός Εβαρίστο Ντε Κίρικο, ο οποίος ανέλαβε το 1897, για δεύτερη φορά, τους σιδηροδρόμους της Θεσσαλίας, πετυχαίνοντας την επαναλειτουργία της γραμμής, που είχε διακοπεί από την τουρκική διοίκηση.
Παλαιότερα, το πηλιορείτικο τρενάκι είχε ανταγωνιστή μόνο τα ιππήλατα μέσα μεταφοράς. Όμως, η μεταπολεμική έκρηξη της χρήσης του αυτοκινήτου έπληξε το Δίκτυο.
Το 1971 διακόπηκε η λειτουργία του, η γραμμή καταπατήθηκε στο τμήμα Βόλου - Άνω Λεχωνίων και το δίκτυο υπέστη μαρασμό μέχρι την επαναλειτουργία του το 1996, μετά από πολλές προσπάθειες.
Σήμερα λειτουργούν μόνο 16 χιλιόμετρα της γραμμής, το τμήμα Άνω Λεχώνια - Μηλιές σε μουσειακή και τουριστική χρήση.
Είναι μεγάλες οι προσπάθειες των κατοίκων της Μαγνησίας για την οριστική αποκατάσταση του δικτύου, έτσι ώστε κάποτε το μικρό τρενάκι να ξανασφυρίξει μέσα στον Κεντρικό Σταθμό του Βόλου.
Οι Σταθμοί έχουν ανακατασκευαστεί στην αρχική τους μορφή.
Από τον παλιό στόλο επιζούν τρεις ατμομηχανές με τα ονόματα «ΠΗΛΙΟΝ», «ΜΗΛΕΑΙ» και «ΙΑΣΩΝ» με τις δύο τελευταίες σε λειτουργική κατάσταση.
Από τον Φεβρουάριο του 2000 δύο νέες ντιζελάμαξες εντάχθηκαν στον στόλο.
Το τρενάκι του Πηλίου, ιστορικό κειμήλιο της Μαγνησίας, λειτουργεί από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί κανείς να το δει και τον χειμώνα να διασχίζει το κατάλευκο πηλιορείτικο τοπίο.
ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ - ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΜΙΛΗΤΟΣ
ΕΠΙΛΟΓΕΣ - ΤΡΕΝΑ ΜΗΧΑΝΕΣ ΟΝΕΙΡΩΝ
